Tại sao Chúa chọn Israel làm dân tộc được tuyển chọn của Ngài?

Trong dòng lịch sử cứu rỗi của Kinh Thánh, việc Đức Chúa Trời chọn dân tộc Y-sơ-ra-ên giữa muôn dân trên đất là một chủ đề trọng tâm, đầy sâu nhiệm và thường gợi lên nhiều thắc mắc. Sự lựa chọn này không đến từ công trạng hay sự vĩ đại tự thân của dân tộc ấy, nhưng hoàn toàn xuất phát từ ân điển tự do và mục đích vĩ đại của Đức Chúa Trời. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát nền tảng Thánh Kinh cho sự tuyển chọn ấy, khám phá mục đích thần thượng đằng sau nó, và rút ra những bài học ứng dụng quý báu cho Hội Thánh ngày nay.

Sự tuyển chọn Y-sơ-ra-ên không khởi đầu tại núi Si-na-i, nhưng bắt nguồn từ lời hứa và giao ước với một con người: Áp-ram (sau là Áp-ra-ham). Đây là then chốt để hiểu ý muốn của Đức Chúa Trời.

1. Lời Hứa Vô Điều Kiện Cho Áp-ra-ham (Sáng-thế Ký 12:1-3): Đức Giê-hô-va phán với Áp-ram: "Ta sẽ làm cho ngươi nên một dân lớn; ta sẽ ban phước cho ngươi, cùng làm nổi danh ngươi, và ngươi sẽ thành một nguồn phước... Các chi tộc nơi thế gian sẽ nhờ ngươi mà được phước." (Sáng-thế ký 12:2-3). Từ ngữ Hy Lạp eulogeō (ban phước) ở đây mang nghĩa ban ơn cách siêu nhiên. Lời hứa này có ba phương diện: Một dân tộc, một xứ sở, và một phước hạnh phổ quát. Sự chọn lựa Y-sơ-ra-ên, vì thế, gắn liền với kế hoạch lớn hơn là đem phước hạnh đến cho muôn dân.

2. Giao Ước Áp-ra-ham và Bản Chất Của Sự Tuyển Chọn: Trong Sáng-thế ký 15, Đức Chúa Trời lập giao ước với Áp-ram theo nghi thức long trọng thời cổ. Điều đặc biệt là chỉ một mình Đức Chúa Trời đi qua giữa các con vật chia đôi (Sáng-thế ký 15:17). Điều này xác nhận đây là một giao ước vô điều kiện (unconditional covenant), dựa trên lời hứa thành tín của Đức Chúa Trời, chứ không dựa trên sự trung tín của con người. Đến Sáng-thế ký 17, giao ước được xác nhận với dấu cắt bì, và Đức Chúa Trời hứa: "Ta sẽ lập giao ước cùng ngươi và cùng dòng dõi ngươi trải qua các đời, ấy là giao ước đời đời, hầu cho ta làm Đức Chúa Trời của ngươi và của dòng dõi ngươi." (Sáng-thế ký 17:7).

Từ ngữ Hê-bơ-rơ cho "tuyển chọn" là bāḥar (בחר), xuất hiện nhiều lần trong Phục-truyền Luật-lệ Ký (như Phục-truyền 7:6-7). Động từ này mang nghĩa "chọn lựa, lựa chọn kỹ càng". Kinh Thánh nhấn mạnh rõ ràng lý do của sự chọn lựa này: "Chẳng phải bởi các ngươi đông hơn mọi dân khác mà Đức Giê-hô-va mình ưa thích và chọn các ngươi... Nhưng ấy vì Đức Giê-hô-va thương yêu các ngươi, và giữ lời thề mà Ngài đã thề cùng tổ phụ các ngươi..." (Phục-truyền 7:7-8). Sự tuyển chọn, vì vậy, bắt nguồn từ tình yêu tự nguyện và lời hứa thành tín của Đức Chúa Trời, chứ không từ bất kỳ đức tính nội tại nào của Y-sơ-ra-ên.

Đức Chúa Trời không chọn Y-sơ-ra-ên để thiên vị hay tạo ra một dân tộc đặc quyền hưởng thụ. Ngài chọn họ cho một sứ mạng. Điều này được bày tỏ rõ khi Đức Chúa Trời phán với dân sự tại núi Si-na-i:

"Các ngươi sẽ thành một nước thầy tế lễ, cùng một dân tộc thánh cho ta." (Xuất Ê-díp-tô Ký 19:6). Chức vụ "thầy tế lễ" là chức vụ trung gian, đứng giữa Đức Chúa Trời và con người. Y-sơ-ra-ên được chọn để:

a) Biết Chúa và Giữ Lời Giao Ước: Họ là người nhận và gìn giữ Lời phán của Đức Chúa Trời (Lời Mặc Khải), luật pháp, và các lời tiên tri (Rô-ma 3:1-2).

b) Làm Chứng Cho Các Dân Tộc: Qua đời sống, sự thờ phượng, và các nghi lễ tế tự của họ, Y-sơ-ra-ên phải trở nên một "ánh sáng cho các dân ngoại" (Ê-sai 42:6; 49:6), chỉ cho thế giới biết về Đức Chúa Trời chân thần duy nhất và đường lối của Ngài.

c) Chuẩn Bị Con Đường Cho Đấng Mê-si: Từ trong dân tộc này, theo lời hứa, Đấng Cứu Thế sẽ đến. "Đức Chúa Giê-xu Christ... vốn theo phần xác, bởi dòng dõi Đa-vít mà sanh ra" (Rô-ma 1:3). Sự tuyển chọn quốc gia có mục tiêu tối hậu là đem Đấng Christ đến thế gian.

Chính vì mục đích cao cả này, Đức Chúa Trời ban cho họ luật pháp, hệ thống tế lễ, đền thờ, và các tiên tri. Tất cả đều là "bóng" và "hình bóng" (skia trong Hy Lạp) của thực tại sẽ đến trong Đấng Christ (Cô-lô-se 2:17; Hê-bơ-rơ 10:1).

Lịch sử Y-sơ-ra-ên trong Cựu Ước là một chuỗi dài của sự bội nghịch, thờ hình tượng, và không trung tín với giao ước. Các sách tiên tri như Ê-sai, Giê-rê-mi, Ê-xê-chi-ên liên tục cáo trách tội lỗi của họ. Hậu quả là sự phán xét: họ bị lưu đày sang A-si-ri và Ba-by-lôn.

Tuy nhiên, ngay cả trong sự phán xét, mục đích tuyển chọn và lời hứa của Đức Chúa Trời không hề bị hủy bỏ. Các tiên tri đồng thời loan báo về một giao ước mới và sự phục hồi. Giê-rê-mi 31:31-34 tiên tri về giao ước mới, không còn viết trên bảng đá nhưng trên lòng. Ê-xê-chi-ên 36:26-27 hứa ban lòng mới và Thần Linh mới. Điều này cho thấy kế hoạch của Đức Chúa Trời vượt trên sự bất trung của con người. Ngài vẫn giữ lời hứa với các tổ phụ (Rô-ma 11:28-29).

Chúa Giê-xu Christ chính là sự ứng nghiệm tối hậu và là trọng tâm của mọi lời hứa với Y-sơ-ra-ên. Ngài là "hột giống" thật của Áp-ra-ham (Ga-la-ti 3:16), qua Ngài mà phước hạnh đến với muôn dân. Trong Chúa Giê-xu, sự tuyển chọn được mở rộng vượt khỏi biên giới huyết thống và quốc gia.

Sứ đồ Phi-e-rơ áp dụng hình ảnh Xuất Ê-díp-tô Ký 19:6 cho Hội Thánh: "Còn anh em, là dòng dõi được lựa chọn... anh em là giống được lựa chọn, là chức thầy tế lễ nhà vua, là dân thánh, là dân thuộc về Đức Chúa Trời..." (I Phi-e-rơ 2:9). Từ ngữ Hy Lạp genos eklekton (giống được lựa chọn) nhấn mạnh đến một dân tộc thiêng liêng mới, được hình thành bởi đức tin nơi Đấng Christ.

Phao-lô giải thích rõ trong thư Ga-la-ti: "Hễ ai thuộc về Đấng Christ, tức là dòng dõi của Áp-ra-ham, và kẻ kế tự theo lời hứa." (Ga-la-ti 3:29). Và trong Rô-ma 9-11, ông trình bày một giáo lý sâu sắc: sự cứng lòng của Y-sơ-ra-ên (phần lớn) chỉ là tạm thời, để phúc âm được rao cho dân ngoại, và cuối cùng tất cả Y-sơ-ra-ên sẽ được cứu (Rô-ma 11:25-26). Điều này cho thấy sự tuyển chọn dân tộc Y-sơ-ra-ên vẫn còn hiệu lực trong kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời, song song với sự tuyển chọn Hội Thánh là dân tộc thiêng liêng.

Từ sự nghiên cứu về sự tuyển chọn Y-sơ-ra-ên, chúng ta rút ra nhiều bài học quý cho đời sống đức tin:

1. Hiểu Đúng Về Ân Điển: Chúng ta được cứu cũng giống như Y-sơ-ra-ên được chọn: không bởi việc lành hay sự vĩ đại của mình, nhưng bởi ân điển và tình yêu tự nguyện của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 2:8-9). Điều này loại bỏ mọi sự kiêu ngạo, và đổ đầy lòng biết ơn.

2. Ý Thức Về Chức Vụ Tế Lễ: Mỗi tín hữu ngày nay đều thuộc về "nước thầy tế lễ". Chúng ta được kêu gọi sống một đời sống thánh khiết, dâng lên Đức Chúa Trời những của lễ thiêng liêng (I Phi-e-rơ 2:5), và làm trung gian cầu thay cho thế gian, đem con người đến với Đức Chúa Trời.

3. Tinh Thần Truyền Giáo Và Làm Chứng: Giống như Y-sơ-ra-ên phải là ánh sáng, Hội Thánh được Chúa Giê-xu truyền lệnh: "Các ngươi là sự sáng của thế gian..." (Ma-thi-ơ 5:14). Sự tuyển chọn của chúng ta không phải để hưởng thụ đặc quyền, nhưng để phục vụ và rao truyền phúc âm cho muôn dân.

4. Sống Với Lòng Trông Cậy Về Lời Hứa: Sự thành tín của Đức Chúa Trời với Y-sơ-ra-ên dù họ bội nghịch là một sự đảm bảo mạnh mẽ cho chúng ta rằng Ngài sẽ thành tín giữ lời hứa của Ngài với Hội Thánh. "Vì tôi tin chắc rằng... không có sự gì có thể phân rẽ chúng ta khỏi sự yêu thương mà Đức Chúa Trời đã chứng cho chúng ta trong Đức Chúa Jêsus Christ, Chúa chúng ta." (Rô-ma 8:38-39).

5. Thái Độ Đúng Đắn Đối Với Dân Tộc Y-sơ-ra-ên: Theo Kinh Thánh, chúng ta không nên kiêu ngạo hay khinh dể người Do Thái (Rô-ma 11:18-20), nhưng cầu nguyện cho họ, và nhận biết họ vẫn là dân tộc được yêu thương bởi cớ các tổ phụ (Rô-ma 11:28). Đồng thời, chúng ta rao giảng Đấng Christ là sự ứng nghiệm mọi lời hứa cho họ.

Đức Chúa Trời chọn Y-sơ-ra-ên không phải như sự chấm dứt của kế hoạch Ngài, nhưng như một khởi điểm quan trọng trong dòng lịch sử cứu rỗi vĩ đại. Sự tuyển chọn ấy bắt nguồn từ tình yêu tự do và lời hứa thành tín của Ngài với Áp-ra-ham, với mục đích tối hậu là qua dân tộc này, Đấng Cứu Thế cho toàn thế giới được sinh ra, và qua Đấng Christ, phước hạnh của Áp-ra-ham tràn đến muôn dân. Ngày nay, mọi người tin nhận Chúa Giê-xu Christ, bất kể chủng tộc, đều trở thành một phần của "dòng dõi được lựa chọn" thiêng liêng, kế thừa sứ mạng làm "nước thầy tế lễ" và "ánh sáng cho thế gian".

Hiểu biết này đặt để chúng ta vào một vị trí khiêm nhường, biết ơn, và tràn đầy trách nhiệm. Chúng ta được chọn bởi ân điển, cho sứ mạng, và hướng đến sự vinh hiển tối hậu của Đức Chúa Trời. Ước mong mỗi chúng ta sống xứng đáng với sự kêu gọi cao trọng ấy.