Điều gì đã xảy ra trong Chiến tranh Sáu Ngày?

Trong dòng chảy lịch sử thế giới, có những sự kiện không chỉ định hình cục diện chính trị, mà còn mang những dấu ấn thuộc linh sâu sắc, khiến cho những người nghiên cứu Lời Đức Chúa Trời phải suy ngẫm. Chiến tranh Sáu Ngày (5-10 tháng 6 năm 1967) là một sự kiện như vậy. Là một nhà nghiên cứu Kinh Thánh Tin Lành, chúng ta sẽ cùng nhau nhìn lại sự kiện này không chỉ dưới góc độ lịch sử, mà quan trọng hơn, dưới ánh sáng của Lời tiên tri và sự quan phòng của Đức Chúa Trời đối với dân tộc và mảnh đất Ngài đã chọn.

Sau cuộc chiến giành độc lập năm 1948, nhà nước Y-sơ-ra-ên non trẻ tiếp tục đối mặt với sự thù địch từ các nước láng giềng Ả Rập. Đến tháng 5/1967, căng thẳng lên đến đỉnh điểm khi Ai Cập, dưới thời Tổng thống Gamal Abdel Nasser, yêu cầu lực lượng gìn giữ hòa bình Liên Hợp Quốc rút khỏi Bán đảo Sinai, tiến quân ồ ạt vào đây, và phong tỏa eo biển Tiran – tuyến đường huyết mạch hàng hải của Y-sơ-ra-ên. Một liên minh gồm Ai Cập, Syria, Jordan, Iraq và các nước Ả Rập khác được thành lập với tuyên bố công khai sẽ “quét sạch Y-sơ-ra-ên xuống biển”.

Trong tình thế "sinh tử tồn vong", sáng ngày 5/6/1967, Y-sơ-ra-ên mở một đợt tấn công phủ đầu bất ngờ vào không quân Ai Cập, phá hủy phần lớn máy bay đối phương ngay trên mặt đất. Trong sáu ngày tiếp theo, Quân đội Phòng vệ Y-sơ-ra-ên (IDF) đã giành được những chiến thắng chóng vánh và choáng ngợp: chiếm toàn bộ Bán đảo Sinai và Dải Gaza từ Ai Cập; Cao nguyên Golan từ Syria; và quan trọng nhất, từ Jordan, họ chiếm được Bờ Tây (Giu-đê và Sa-ma-ri) và toàn bộ phần phía Đông thành Giê-ru-sa-lem – bao gồm **Thành Cổ (Old City)** và **Núi Đền (Temple Mount)**. Sau gần 2000 năm kể từ khi bị người La Mã phá hủy (năm 70 SCN), người Do Thái một lần nữa kiểm soát toàn bộ thủ đô lịch sử và tâm linh của mình, đặc biệt là **Bức Tường Phía Tây (Western Wall/Wailing Wall)** – phần còn lại của Đền Thờ thứ hai.

Là Cơ Đốc nhân tin vào sự mặc khải trọn vẹn của Kinh Thánh, chúng ta không xem lịch sử là những sự kiện ngẫu nhiên. Kinh Thánh tiết lộ rằng Đức Chúa Trời nắm giữ quyền tể trị trên các quốc gia (Đa-ni-ên 4:17). Sự kiện năm 1967 khiến chúng ta nhớ đến nhiều lời tiên tri liên quan đến sự tụ họp và phục hưng của dân Y-sơ-ra-ên trên vùng đất giao ước.

1. Sự Tụ Họp Trở Lại Trong Sự Vô Tín: Nhiều nhà tiên tri đã nói trước về việc dân Y-sơ-ra-ên bị tản lạc khắp nơi và sau đó sẽ được đem về từ giữa các nước (Phục truyền 30:3-5; Ê-sai 11:11-12; Ê-xê-chi-ên 36:24). Sự kiện năm 1948 và 1967 là những mốc quan trọng trong tiến trình này. Đặc biệt, lời tiên tri trong Ê-xê-chi-ên 37 về “những hài cốt khô” được hồi sinh, ban đầu chỉ về sự phục hưng thuộc linh, nhưng cũng có thể ám chỉ đến sự phục hưng quốc gia. Chữ ruach (רוּחַ) trong tiếng Hê-bơ-rơ vừa có nghĩa là “hơi thở”, “sinh khí”, vừa có nghĩa là “Thần” (Thánh Linh). Dân tộc ấy đã được hồi sinh về mặt thể chất, chính trị trên đất mình, dù chưa nhận ra ruach của Đấng Mê-si.

2. Giê-ru-sa-lem: Thành Phố Của Vị Vua Lớn: Việc Giê-ru-sa-lem về tay người Do Thái có ý nghĩa tiên tri sâu sắc. Chúa Giê-xu đã tiên tri về Giê-ru-sa-lem: “Giê-ru-sa-lem sẽ bị dân ngoại giày đạp, cho đến chừng nào các kỳ dân ngoại được trọn” (Lu-ca 21:24). Cụm từ “các kỳ dân ngoại” (times of the Gentiles - kairoi ethnon / καιροὶ ἐθνῶν) trong tiếng Hy Lạp không chỉ nói đến sự chiếm đóng về quân sự, mà còn về thời kỳ mà quyền cai trị và ảnh hưởng trên thế giới thuộc về các đế quốc ngoại bang, và sự chối bỏ Đấng Mê-si của Y-sơ-ra-ên. Việc Giê-ru-sa-lem nằm dưới sự kiểm soát của người Do Thái kể từ 1967 đã khiến nhiều nhà giải kinh suy nghĩ về sự “mãn kỳ” này, dù sự kiện cuối cùng là sự trở lại của Chúa Giê-xu mới là sự ứng nghiệm trọn vẹn.

3. Sự Báo Trước Về Những Trận Chiến Cuối Cùng: Chiến thắng nhanh chóng của một quốc gia nhỏ bé trước một liên minh hùng mạnh gợi nhớ đến những trận chiến trong Cựu Ước khi Đức Giê-hô-va chiến đấu cho dân Ngài (Xuất Ê-díp-tô 14:14; 2 Sử ký 20:15). Các sách tiên tri như Ê-xê-chi-ên 38-39 (chiến tranh Gót và Ma-gốc) và Xa-cha-ri 12-14 mô tả những trận chiến trong tương lai xoay quanh Giê-ru-sa-lem và dân Y-sơ-ra-ên, nơi Đức Chúa Trời sẽ can thiệp một cách siêu nhiên để bảo vệ và bày tỏ chính Ngài. Chiến tranh Sáu Ngày có thể được xem như một bóng mờ, một lời nhắc nhở rằng những lời tiên tri đó vẫn còn nguyên giá trị và Y-sơ-ra-ên vẫn ở trong kế hoạch của Đức Chúa Trời.

"Vì ta sẽ góp các nước lại, và nhóm các dân tộc, hầu chúng nó đổ sự giận và cơn thạnh nộ mình trên ngươi; ngươi sẽ bị chúng nó nuốt đi, và ta sẽ khiến ngươi làm rực lửa mà thiêu hút chúng nó. Bấy giờ ngươi sẽ ăn các nước ấy, và sẽ được no bằng của cướp của chúng nó, hỡi tôi tớ ta là Gia-cốp!" (Ê-xê-chi-ên 39:21 - phân đoạn nói về sự thất bại của kẻ thù nghịch Y-sơ-ra-ên)

Từ sự kiện lịch sử và lời tiên tri này, chúng ta rút ra được những bài học thuộc linh quý báu cho đời sống hằng ngày:

1. Sự Tin Cậy Tuyệt Đối Vào Lời Hứa và Sự Quan Phòng của Đức Chúa Trời: Đức Chúa Trời là Đấng thành tín. Những gì Ngài phán, Ngài sẽ làm thành (Dân số 23:19). Sự tồn tại và chiến thắng của Y-sơ-ra-ên trong hoàn cảnh ngặt nghèo là minh chứng cho lời hứa giao ước của Ngài (dù chưa phải là sự cứu rỗi cuối cùng). Trong đời sống chúng ta, dù đối diện với khó khăn tưởng chừng không vượt qua nổi, hãy vững tin rằng Đức Chúa Trời vẫn nắm quyền tể trị. Sự quan phòng của Ngài hoàn hảo và đúng thời điểm.

2. Tầm Quan Trọng Của Sự Cầu Nguyện Cho Hòa Bình và Sự Mặc Khải: Chúa Giê-xu khóc thương Giê-ru-sa-lem và ước ao họ nhận biết sự thăm viếng của Ngài (Lu-ca 19:41-42). Là Hội Thánh, chúng ta được kêu gọi cầu nguyện cho sự bình an của Giê-ru-sa-lem (Thi thiên 122:6), nhưng trên hết là cầu nguyện để dân tộc ấy nhận biết Đấng Mê-si thật là Giê-xu Christ (Rô-ma 10:1). Mối quan tâm của chúng ta không chỉ là an ninh chính trị, mà là sự cứu rỗi linh hồn.

3. Bài Học Về Sự Khiêm Nhường và Sự Can Thiệp Của Ơn Chúa: Chiến thắng năm 1967 không phải để tôn vinh sức mạnh quân sự của con người, nhưng nhắc nhở rằng sự giải cứu đến từ Đức Giê-hô-va. Trong đời sống thuộc linh, mọi chiến thắng trước tội lỗi, ma quỷ và thế gian đều nhờ ân điển và quyền năng của Chúa, không phải bởi sức riêng (Xa-cha-ri 4:6). Điều này dạy chúng ta sống khiêm nhường, phó thác và tôn vinh Ngài trong mọi thành công.

4. Sự Tỉnh Thức Trong Thời Kỳ Sau Rốt: Sự kiện này, cùng với sự tái lập nhà nước Y-sơ-ra-ên, là một “chiếc đồng hồ tiên tri” quan trọng. Nó nhắc nhở chúng ta về lời Chúa Giê-xu: “Khi các điều đó bắt đầu xảy đến, hãy đứng thẳng và ngước đầu lên, vì sự cứu chuộc của các ngươi gần đến” (Lu-ca 21:28). Chúng ta không được chú tâm quá mức vào chính trị thế giới, nhưng phải sống trong sự tỉnh thức, thánh khiết và tích cực rao truyền Phúc Âm, vì ngày Chúa đến đã gần hơn.

Chiến tranh Sáu Ngày là một sự kiện lịch sử phức tạp với nhiều hệ lụy chính trị đến ngày nay. Tuy nhiên, dưới góc nhìn thuộc linh, nó nhấn mạnh hai chân lý quan trọng: Thứ nhất, Đức Chúa Trời vẫn thành tín với những lời hứa trong giao ước của Ngài, dù con người có bất trung. Thứ hai, và quan trọng nhất, mọi sự kiện lịch sử đều hướng đến sự ứng nghiệm trọn vẹn trong kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời qua Chúa Giê-xu Christ.

Sứ đồ Phao-lô đã giải thích rõ ràng trong Rô-ma 9-11 rằng sự cứng lòng của Y-sơ-ra-ên chỉ là một phần, và tương lai của họ là sự trở lại với Đấng Mê-si (Rô-ma 11:25-27). Mọi sự, bao gồm cả sự phục hồi của Y-sơ-ra-ên, đều phục vụ cho mục đích tối hậu là “tỏ ra sự giàu có vinh hiển của Ngài” (Rô-ma 9:23) và quy tụ một dân tộc tin kính từ mọi dân tộc cho danh Ngài.

Vì vậy, khi nghiên cứu về Chiến tranh Sáu Ngày, chúng ta không tôn vinh chiến tranh hay chủ nghĩa dân tộc cực đoan, nhưng tôn vinh Đấng Kiểm Soát Lịch Sử. Chúng ta được nhắc nhở để sống mỗi ngày với lòng kính sợ Chúa, nhiệt thành với công việc Chúa, và trông đợi ngày trọn vẹn khi mọi đầu gối sẽ quỳ xuống, mọi lưỡi sẽ xưng nhận Giê-xu Christ là Chúa (Phi-líp 2:10-11), và sự bình an thật sự sẽ ngự trị tại Giê-ru-sa-lem mới – nơi không còn nước mắt, đau đớn hay chiến tranh nữa (Khải huyền 21:1-4).

“Đức Giê-hô-va phán: Vì ta biết ý tưởng ta nghĩ đối cùng các ngươi, là ý tưởng bình an, không phải tai họa, để cho các ngươi được sự trông cậy trong lúc cuối cùng.” (Giê-rê-mi 29:11)