Sự khác biệt giữa sự cất lên và sự tái lâm là gì?

Trong giáo lý về thời kỳ cuối cùng, hai sự kiện trọng đại và đầy hy vọng đối với Hội Thánh là “Sự Cất Lên” (The Rapture) và “Sự Tái Lâm” (The Second Coming) của Chúa Giê-xu Christ. Mặc dù cả hai đều liên quan đến sự trở lại của Đấng Christ, nhưng Kinh Thánh mô tả chúng là hai biến cố riêng biệt với những đặc điểm, mục đích và thời điểm khác nhau. Sự hiểu biết rõ ràng về hai sự kiện này không chỉ là kiến thức giáo lý, mà còn là nền tảng cho niềm hy vọng sống động, đời sống thánh khiết và sự tỉnh thức phục vụ của Cơ Đốc nhân.

1. Sự Cất Lên (The Rapture - ἁρπάζω / harpazō):

Sự kiện này được mô tả rõ ràng nhất trong I Tê-sa-lô-ni-ca 4:16-17: “Vì sẽ có tiếng kêu lớn và tiếng của thiên sứ lớn cùng tiếng kèn của Đức Chúa Trời, thì chính mình Chúa ở trên trời giáng xuống; bấy giờ những kẻ chết trong Đấng Christ sẽ sống lại trước hết. Kế đến, chúng ta là kẻ sống, mà còn ở lại, sẽ cùng nhau đều được cất lên với những người ấy giữa đám mây, tại nơi không trung mà gặp Chúa, như vậy chúng ta sẽ ở cùng Chúa luôn luôn.”

Từ “cất lên” trong nguyên ngữ Hy Lạp là “harpazō” (ἁρπάζω), mang nghĩa “giật lấy, đoạt lấy, mang đi cách mau lẹ và mạnh mẽ”. Sự kiện này là hành động thầm lặng, trong chốc lát, xảy ra “trong nháy mắt” (I Cô-rinh-tô 15:52), khi Chúa Giê-xu đến trên không trung để đem Hội Thánh của Ngài (tất cả tín hữu đã chết và còn sống) về nhà Cha.

2. Sự Tái Lâm (The Second Coming - παρουσία / parousia):

Sự kiện này được mô tả rộng rãi trong cả Cựu Ước và Tân Ước, như một sự hiện đến công khai, đầy vinh quang và phán xét. Khải Huyền 19:11-16 mô tả chi tiết: “Bấy giờ tôi thấy trời mở ra, và kìa, có một con ngựa bạch hiện ra. Đấng cỡi ngựa ấy gọi là Đấng Trung Tín Và Chân Thật… Các đạo binh trên trời đều mặc vải gai mịn, trắng và sạch, cỡi ngựa bạch theo Ngài… Có một lưỡi gươm bén ở miệng Ngài ra…”

Chúa Giê-xu sẽ trở lại trên đất, chạm đến núi Ô-li-ve (Xa-cha-ri 14:4), để tiêu diệt các thế lực chống nghịch, phán xét thế gian, và thiết lập vương quốc nghìn năm bình an của Ngài. Từ Hy Lạp “parousia” (παρουσία) thường được dùng, nghĩa là “sự hiện diện” hoặc “sự đến”.

Để phân biệt rõ ràng, chúng ta có thể xem xét qua các khía cạnh sau:

1. Mục Đích:

• Sự Cất Lên: Mục đích là cứu chuộc và đoàn tụ. Chúa đến để đem “cô dâu” của Ngài là Hội Thánh ra khỏi thế gian, giải cứu họ khỏi “cơn thạnh nộ hầu đến” (I Tê-sa-lô-ni-ca 1:10) và đưa họ về nhà Cha (Giăng 14:1-3). Đây là sự kiện cứu rỗi dành riêng cho Hội Thánh.
• Sự Tái Lâm: Mục đích là phán xét và thiết lập vương quyền. Chúa đến để trừng phạt những kẻ chối bỏ Ngài (II Tê-sa-lô-ni-ca 1:7-9), giải cứu phần còn lại của Y-sơ-ra-ên (Rô-ma 11:26), đánh bại Anti-Christ và các thế lực gian ác, để thiết lập sự cai trị công bình của Ngài trên đất trong một nghìn năm (Khải Huyền 20:4-6).

2. Địa Điểm và Cách Thức:

• Sự Cất Lên: Chúa Giê-xu đến trên không trung và các tín đồ được cất lên để gặp Chúa trên không trung (I Tê-sa-lô-ni-ca 4:17). Sự kiện này diễn ra bí mật, trong chớp mắt, chỉ những người thuộc về Ngài mới nhận biết và được biến hóa.
• Sự Tái Lâm: Chúa Giê-xu trở lại trên mặt đất, chân Ngài chạm trên núi Ô-li-ve (Xa-cha-ri 14:4). Sự kiện này công khai, hữu hình, “mọi mắt sẽ trông thấy” (Khải Huyền 1:7), với tất cả sự vinh hiển và uy nghi của Vua muôn vua.

3. Đối Tượng Liên Quan:

• Sự Cất Lên: Chỉ liên quan đến Hội Thánh – tất cả tín hữu thật trong Đấng Christ, cả sống lẫn chết. Đây là sự kiện của ân điển dành cho thân thể Đấng Christ.
• Sự Tái Lâm: Liên quan đến toàn thể nhân loại và các dân tộc. Bao gồm các dân tộc trần gian, dân Y-sơ-ra-ên, các thế lực chống nghịch, và cả các thánh đồ (đã được cất lên trước đó) sẽ trở lại cùng Ngài (Khải Huyền 19:14).

4. Trình Tự Thời Gian trong Lời Tiên Tri:

Quan điểm thần học được nhiều tín hữu Tin Lành chấp nhận (Thuyết Tiền Thiên Hy Niên - Pre-Millennialism) cho thấy một trình tự hợp lý:

1. Sự Cất Lên của Hội Thánh xảy ra trước kỳ đại nạn (hay “cơn gian nan” – Ma-thi-ơ 24:21). Điều này phù hợp với lời hứa Hội Thánh được “giữ khỏi giờ thử thách” (Khải Huyền 3:10).
2. Thời kỳ đại nạn 7 năm xảy ra trên đất (Đa-ni-ên 9:27).
3. Cuối kỳ đại nạn, Chúa Giê-xu cùng các thánh đồ từ trời trở lại trong sự Tái Lâm vinh hiển để phán xét và lập vương quốc nghìn năm.

Như vậy, Sự Cất Lên là “sự đến vì các thánh đồ” (đến để đem thánh đồ đi), còn Sự Tái Lâm là “sự đến cùng các thánh đồ” (đến cùng với thánh đồ) (Xem I Tê-sa-lô-ni-ca 3:13; II Tê-sa-lô-ni-ca 1:10).

Giáo lý không chỉ để tranh luận, mà để biến đổi đời sống. Hiểu biết về hai sự kiện này phải dẫn chúng ta đến:

1. Một Đời Sống Tỉnh Thức và Thánh Khiết (Practical Holiness):

Vì Sự Cất Lên có thể xảy ra bất cứ lúc nào, không báo trước, nó thúc giục chúng ta sống tỉnh thức. I Giăng 3:2-3 chép: “Hỡi kẻ rất yêu dấu, hiện nay chúng ta là con cái Đức Chúa Trời, còn sự chúng ta sẽ ra thể nào, thì điều đó chưa được bày tỏ. Nhưng chúng ta biết rằng khi Ngài hiện đến, chúng ta sẽ giống như Ngài, vì sẽ thấy Ngài như vốn có thật vậy. Ai có sự trông cậy đó trong lòng, thì tự mình làm nên thánh sạch, cũng như Ngài là thánh sạch.” Hy vọng về sự gặp Chúa mặt đối mặt là động lực mạnh mẽ nhất để thanh tẩy đời sống.

2. Một Niềm An Ủi Sâu Xa Trong Sự Mất Mát (Comfort in Grief):

Sứ đồ Phao-lô trình bày giáo lý về Sự Cất Lên trong bối cảnh an ủi những tín hữu đang lo lắng về người thân đã qua đời (I Tê-sa-lô-ni-ca 4:13-18). Đây không phải là lý thuyết kinh viện, mà là chân lý mang đến sự êm ái cho trái tim tan vỡ. Chúng ta sẽ gặp lại những người tin Chúa trong sự sống lại vinh quang.

3. Một Động Lực Truyền Giáo Mạnh Mẽ (Evangelistic Urgency):

Nếu Sự Cất Lên xảy ra, tất cả những người chưa tin sẽ bị bỏ lại và bước vào thời kỳ kinh khiếp. Nhận thức này phải thôi thúc chúng ta chia sẻ Tin Lành cứu rỗi với lòng khẩn thiết và tình yêu thương. Mỗi người chúng ta tiếp xúc hôm nay đều có linh hồn vĩnh cửu cần được giải cứu.

4. Một Tầm Nhìn Hy Vọng và Chiến Thắng (Hopeful Perspective):

Thế giới dường như ngày càng hỗn loạn, nhưng Cơ Đốc nhân không bi quan. Chúng ta biết kết cuộc của câu chuyện: Chúa Giê-xu Christ là Đấng Chiến Thắng! Sự Tái Lâm của Ngài khẳng định rằng sự công bình, hòa bình cuối cùng sẽ ngự trị. Điều này cho chúng ta can đảm để trung tín giữa nghịch cảnh và tiếp tục làm muối, làm sáng cho đời.

Sự Cất Lên và Sự Tái Lâm, mặc dù khác biệt, đều hội tụ vào một nhân vật trung tâm: Chúa Giê-xu Christ, Đấng Cứu Rỗi và Vua của chúng ta. Sự Cất Lên bày tỏ Ngài là Chàng Rể yêu thương, đến đón cô dâu sau thời gian chờ đợi. Sự Tái Lâm bày tỏ Ngài là Vị Vua công bình, đến khải hoàn để phục hồi mọi sự.

Lời kêu gọi dành cho mỗi chúng ta là: “Hãy tỉnh thức và cầu nguyện luôn, hầu cho các ngươi được tránh khỏi các sự sẽ xảy đến, và đứng trước mặt Con người.” (Lu-ca 21:36). Hãy sống mỗi ngày với lòng trông đợi và yêu mến sự hiện đến của Ngài (II Ti-mô-thê 4:8), hầu cho dù Ngài đến lúc nửa đêm hay lúc gà gáy, chúng ta cũng đều sẵn sàng, vui mừng mà thốt lên: “A-men, lạy Chúa Giê-xu, xin hãy đến!” (Khải Huyền 22:20).