Tất cả Y-sơ-ra-ên có được cứu rỗi trong thời kỳ cuối cùng không?

Vấn đề số phận tương lai của dân tộc Y-sơ-ra-ên là một chủ đề thần học sâu sắc, gây nhiều tranh luận nhưng cũng chứa đựng những lời hứa kỳ diệu của Đức Chúa Trời. Trọng tâm của câu hỏi này nằm ở phân đoạn kinh điển trong Rô-ma 11:25-26: “Vả, hỡi anh em, tôi chẳng muốn anh em chẳng biết sự mầu nhiệm nầy, e anh em khoe mình khôn ngoan chăng: ấy là dân Y-sơ-ra-ên đã sa vào sự cứng lòng, trong một phần, cho đến chừng nào số dân ngoại nhập vào được đầy đủ; vậy thì cả dân Y-sơ-ra-ên sẽ được cứu, như có chép rằng: Đấng Giải cứu sẽ đến từ Si-ôn, Cất sự vô đạo ra khỏi Gia-cốp.” Lời tuyên bố “cả dân Y-sơ-ra-ên sẽ được cứu” của Sứ đồ Phao-lô đã mở ra một cuộc nghiên cứu thần học phong phú về ý muốn cuối cùng của Đức Chúa Trời đối với dân tộc được Ngài lựa chọn.

Để hiểu Rô-ma 11:26, chúng ta buộc phải đặt nó trong dòng chảy lập luận thần học từ Rô-ma chương 9 đến 11. Ở đây, Phao-lô đau đớn thừa nhận đa phần dân Y-sơ-ra-ên theo xác thịt đã từ chối Đấng Christ (Rô-ma 9:1-3; 10:1-3). Tuy nhiên, ông vội vàng khẳng định rằng Đức Chúa Trời KHÔNG từ bỏ dân Ngài (Rô-ma 11:1-2). Luận điểm then chốt là sự “sai lầm” của Y-sơ-ra-ên đã mở cánh cửa ân điển cho dân ngoại, với mục đích sau cùng là khiến Y-sơ-ra-ên “ghen tương” và quay trở lại (Rô-ma 11:11-14).

Vậy, “cả dân Y-sơ-ra-ên” (trong nguyên văn Hy Lạp: πᾶς Ἰσραήλ, pas Israēl) là gì? Có ba quan điểm chính:

• Quan điểm 1 (Toàn thể dân tộc): “Cả Y-sơ-ra-ên” ám chỉ toàn bộ dân tộc Y-sơ-ra-ên (theo huyết thống) sẽ, vào một thời điểm trong tương lai (thời kỳ cuối cùng), đón nhận đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ. Điều này không có nghĩa là mọi cá nhân Do Thái từng sống đều được cứu, mà là một sự quay trở lại tập thể với số đông áp đảo của dân tộc khi họ nhìn thấy Đấng Mê-si.
• Quan điểm 2 (Y-sơ-ra-ên thuộc linh): “Cả Y-sơ-ra-ên” chỉ về toàn thể Hội Thánh của Đức Chúa Trời, bao gồm tất cả tín hữu từ dân ngoại lẫn phần dư của Y-sơ-ra-ên đã tin (Hội Thánh phổ thông). Từ “Y-sơ-ra-ên” ở đây được hiểu theo nghĩa thuộc linh (xem Rô-ma 9:6-8; Ga-la-ti 6:16).
• Quan điểm 3 (Phần dư được chọn qua mọi thời đại): Cụm từ này chỉ về toàn bộ số người được chọn từ trong dân Y-sơ-ra-ên xuyên suốt lịch sử – phần dư trung tín (remnant) – từ thời Cựu Ước đến thời kỳ cuối cùng, chứ không phải một sự quay trở lại tập thể trong tương lai.

Sau khi xem xét ngữ cảnh trực tiếp, quan điểm thứ nhất có vẻ phù hợp nhất với lập luận của Phao-lô. Ông đang phân biệt giữa “phần” (meros) dân Y-sơ-ra-ên đang cứng lòng (c.25) với “cả” (pas) dân Y-sơ-ra-ên sẽ được cứu. Sự chuyển từ “phần” sang “cả” gợi ý một sự thay đổi về tình trạng trong tương lai. Hơn nữ, hình ảnh “cây ô-li-ve” trong Rô-ma 11:17-24 cho thấy các cành bị cắt (Y-sơ-ra-ên vô tín) có thể được “tháp” lại vào chính cây ấy (c.23-24). Điều này chỉ về một sự phục hồi trong tương lai của dân tộc ấy.

Lời trích dẫn của Phao-lô trong Rô-ma 11:26-27 là sự phối hợp từ Ê-sai 59:20-21 và Ê-sai 27:9. Ê-sai 59:20 trong bản Hê-bơ-rơ Masoretic ghi: “Đấng Giải cứu sẽ đến cho Si-ôn, Cho những kẻ nào trong Gia-cốp xây bỏ sự gian ác.” Điều thú vị là bản Bảy Mươi (Septuagint) dịch là “Đấng Giải cứu sẽ đến vì cớ Si-ôn”, và Phao-lô dường như điều chỉnh thành “Đấng Giải cứu sẽ đến từ Si-ôn” (εξ Σιων). Sự thay đổi này nhấn mạnh nguồn gốc Mê-si từ Si-ôn và sự hoàn thành lời hứa trong Chúa Giê-xu, Đấng đã đến từ dân Y-sơ-ra-ên.

Các nhà tiên tri khác cũng nói về một thời kỳ phục hưng lớn:
“Ta sẽ đổ Thần ta trên nhà Y-sơ-ra-ên, Chúa Giê-hô-va phán vậy.” (Ê-xê-chi-ên 39:29)
“Ta sẽ ban lòng mới cho các ngươi, và đặt thần mới trong các ngươi.” (Ê-xê-chi-ên 36:26)
Đặc biệt, Xa-cha-ri 12:10 mô tả một sự thức tỉnh thuộc linh sâu sắc: “Sẽ xảy ra trong ngày đó, ta tìm cách diệt hết thảy những nước đến đánh Giê-ru-sa-lem. Ta sẽ đổ thần của ân điển và của sự nài xin ra trên nhà Đa-vít và trên dân cư Giê-ru-sa-lem; chúng nó sẽ nhìn xem ta là Đấng chúng nó đã đâm; và chúng nó sẽ thương khóc, như là thương khóc con trai một, sẽ ở trong sự cay đắng vì cớ con đầu lòng.” Sự “nhìn xem” này được Tân Ước ám chỉ khi Chúa Giê-xu bị đâm (Giăng 19:37), và nhiều nhà giải kinh tin rằng nó sẽ được ứng nghiệm trọn vẹn khi dân Y-sơ-ra-ên nhận ra Chúa Giê-xu chính là Đấng Mê-si họ từng đóng đinh.

Rô-ma 11:25 cho thấy một trật tự thời gian và mục đích của Đức Chúa Trời: “dân Y-sơ-ra-ên đã sa vào sự cứng lòng, trong một phần, cho đến chừng nào số dân ngoại nhập vào được đầy đủ.” Cụm “cho đến chừng nào” (achri hou) chỉ một điểm mốc. “Số dân ngoại được đầy đủ” (to plērōma tōn ethnōn) không chỉ là con số, mà còn là “sự trọn vẹn” hoặc “số đầy đủ” những người được chọn từ các dân tộc sẽ gia nhập vào dân Đức Chúa Trời. Đây là chức vụ truyền giáo của Hội Thánh ngày nay.

Sau khi mốc thời gian này đạt đến, một sự thay đổi căn bản sẽ xảy ra: “vậy thì cả dân Y-sơ-ra-ên sẽ được cứu.” Điều này cho thấy kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời có một trật tự dân tộc đặc biệt (trước hết cho người Do Thái, sau cho dân ngoại, và cuối cùng là một sự quay trở lại lớn của người Do Thái), nhưng tất cả đều bởi ân điển qua đức tin (Rô-ma 1:16).

Một điểm then chốt cần nhấn mạnh: sự cứu rỗi của “cả Y-sơ-ra-ên” không phải là một sự cứu rỗi tự động dựa trên chủng tộc hay giao ước cũ. Phao-lô đã phá vỡ quan niệm này từ đầu (Rô-ma 9:6-8). Sự cứu rỗi này sẽ xảy ra khi họ nhận biết và tin nhận Đấng Mê-si của mình, Chúa Giê-xu Christ. Rô-ma 11:23 nói rõ: “Còn như những kẻ ấy, nếu không cứ ở trong sự chẳng tin, thì sẽ được tháp vào; vì Đức Chúa Trời có quyền tháp họ vào lại.” Và Rô-ma 11:27 nhắc đến giao ước mới: “Ấy là giao ước của ta đối với chúng nó, khi ta cất tội lỗi họ đi.” Giao ước mới này, được tiên tri trong Giê-rê-mi 31:31-34, chỉ được lập bằng huyết của Chúa Giê-xu (Lu-ca 22:20). Do đó, sự cứu rỗi của Y-sơ-ra-ên cũng phải đứng trên nền tảng duy nhất đó.

Giáo lý này không chỉ là lý thuyết tương lai, mà có những áp dụng thiết thực cho Hội Thánh hôm nay:

1. Thái Độ Đúng Đắn Đối Với Dân Y-sơ-ra-ên: Chúng ta không được kiêu ngạo hay có tinh thần bài Do Thái (Rô-ma 11:18-20). Thay vào đó, hãy có lòng kính trọng và biết ơn vì ơn cứu rỗi đến với chúng ta qua họ (sự mặc khải, các lời tiên tri, và chính Chúa Cứu Thế).
2. Lòng Khao Khát Truyền Giáo: Việc “số dân ngoại được đầy đủ” là động lực thúc đẩy chúng ta rao truyền Phúc Âm cho mọi dân tộc. Mỗi linh hồn được cứu từ dân ngoại là một viên gạch hướng đến sự hoàn tất kế hoạch của Đức Chúa Trời.
3. Cầu Nguyện Cho Dân Do Thái: Chúng ta được kêu gọi cầu nguyện cho sự cứu rỗi của người Do Thái, noi gương Phao-lô (Rô-ma 10:1). Hãy cầu xin Thánh Linh mở mắt thuộc linh và đánh thức lòng khao khát về Đấng Mê-si nơi họ.
4. Sự Vững Tin Vào Lời Hứa Của Đức Chúa Trời: Sự thành tín của Đức Chúa Trời đối với dân Y-sơ-ra-ên là bảo đảm cho sự thành tín của Ngài trong mọi lời hứa khác với chúng ta. Nếu Ngài không từ bỏ dân Ngài dù họ bội nghịch, thì Ngài cũng sẽ không bao giờ từ bỏ chúng ta trong Đấng Christ (Rô-ma 8:38-39).
5. Sự Khiêm Nhường Và Kính Sợ: Kế hoạch “mầu nhiệm” của Đức Chúa Trời (Rô-ma 11:25) nhắc chúng ta về sự khôn ngoan khôn dò và lòng thương xót sâu nhiệm của Ngài. Điều này dẫn chúng ta đến sự thờ phượng, như Phao-lô đã kết thúc trong Rô-ma 11:33-36.

Vậy, tất cả Y-sơ-ra-ên có được cứu rỗi trong thời kỳ cuối cùng không? Dựa trên sự giải nghĩa nghiêm túc Rô-ma 11, chúng ta có thể tin chắc vào lời hứa về một sự quay trở lại tập thể và phục hưng thuộc linh lớn lao của dân tộc Y-sơ-ra-ên khi họ nhìn nhận Chúa Giê-xu là Đấng Mê-si và Chúa. Đây không phải là sự cứu rỗi dựa trên sắc tộc, nhưng là sự ứng nghiệm trọn vẹn lòng thương xót và lời hứa giao ước của Đức Chúa Trời, được nhận lãnh bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ.

Sự hiểu biết này không dẫn đến sự lơ là truyền giáo hay tò mò về ngày giờ, nhưng thúc đẩy chúng ta sống với: (1) Lòng tôn trọng và yêu thương dân Do Thái, (2) Nhiệt huyết rao truyền Phúc Âm cho mọi dân tộc, và (3) Sự thờ phượng sâu nhiệm trước sự khôn ngoan không thể dò được của Đức Chúa Trời. Cuối cùng, mọi sự là bởi ân điển, và mọi vinh quang thuộc về Ngài. A-men.