Biblicist Là Gì? Chủ Nghĩa Biblicism Là Gì?
Trong bối cảnh đa dạng thần học và các truyền thống giáo hội ngày nay, thuật ngữ "Biblicist" và "Biblicism" thường được nhắc đến, đôi khi với sự ngưỡng mộ, đôi khi với hàm ý chỉ trích. Vậy, một cách chính xác và trung thực theo Kinh Thánh, Biblicist là gì? Chủ nghĩa Biblicism có phải là sự tôn thờ sách vở hay là nền tảng cốt lõi của đức tin Tin Lành chân chính? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khảo sát khái niệm này dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời, giải nghĩa các nguyên tắc, và đưa ra ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân.
Biblicism (Chủ nghĩa Kinh Thánh) có thể được hiểu là lập trường thần học xem Kinh Thánh là thẩm quyền tối cao, đầy đủ và rõ ràng duy nhất cho mọi vấn đề thuộc đức tin và thực hành Cơ Đốc. Một Biblicist (người theo chủ nghĩa Kinh Thánh) là người tin cậy, vâng phục và nỗ lực sống theo toàn bộ sự dạy dỗ của Kinh Thánh một cách nhất quán, tin rằng Lời Chúa có đủ thẩm quyền để hướng dẫn mọi phương diện của đời sống thuộc linh và đạo đức.
Nền tảng của Biblicism bắt nguồn từ chính các giáo lý nền tảng của Cải chánh Tin Lành thế kỷ 16, đặc biệt là nguyên tắc Sola Scriptura (Chỉ Kinh Thánh). Nguyên tắc này khẳng định rằng Kinh Thánh là thẩm quyền tối hậu và duy nhất được Đức Chúa Trời mặc khải, đủ để làm tiêu chuẩn cho mọi giáo lý và đời sống Hội Thánh, vượt trên mọi truyền thống, kinh nghiệm cá nhân hay uy quyền giáo hội. Tuy nhiên, Biblicism ngày nay thường được hiểu là sự áp dụng triệt để và sống động của Sola Scriptura vào nhận thức và thực hành cá nhân.
Thần học gia J.I. Packer đã mô tả tinh thần của Biblicist một cách chính xác: đó là "một thái độ tôn kính, vâng phục Kinh Thánh, và sẵn sàng để cho Kinh Thánh phán xét mọi suy nghĩ và hành động của mình."
Để hiểu rõ, chúng ta cần phân tích các trụ cột của Biblicism dựa trên Kinh Thánh:
1. Thẩm Quyền Tối Thượng và Đầy Đủ của Kinh Thánh:
Kinh Thánh tuyên bố chính mình là Lời được Đức Chúa Trời hà hơi (cảm thúc). Trong tiếng Hy Lạp, từ theopneustos (θεόπνευστος) trong 2 Ti-mô-thê 3:16 có nghĩa là "Đức Chúa Trời hà hơi": "Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình". Sự "soi dẫn" này đảm bảo rằng Kinh Thánh là tiếng nói đáng tin cậy và có thẩm quyền của chính Đức Chúa Trời. 2 Phi-e-rơ 1:20-21 giải thích thêm: "...chẳng có lời tiên tri nào là bởi ý một người nào mà ra. Nhưng ấy là bởi Đức Thánh Linh cảm động mà người ta đã nói bởi Đức Chúa Trời." Vì thế, thẩm quyền của Kinh Thánh là thẩm quyền của Đấng ban Lời.
2. Tính Rõ Ràng (Tính Minh Bạch) của Kinh Thánh:
Biblicist tin rằng những giáo lý cứu rỗi và nguyên tắc sống chính yếu trong Kinh Thánh được trình bày cách rõ ràng để mọi tín đồ thật, với sự giúp đỡ của Đức Thánh Linh, có thể hiểu được. Điều này không phủ nhận những chỗ khó hiểu (2 Phi-e-rơ 3:16), nhưng khẳng định rằng "Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi" (Thi-thiên 119:105). Sự sáng tỏ này mời gọi mọi Cơ Đốc nhân trực tiếp nghiên cứu Kinh Thánh, không chỉ lệ thuộc vào một tầng lớp giáo sĩ giải nghĩa độc quyền.
3. Tính Tự Giải Nghĩa (Kinh Thánh Giải Nghĩa Kinh Thánh - Scriptura Scripturam Interpretatur):
Đây là nguyên tắc giải kinh then chốt. Khi gặp một phân đoạn khó, chúng ta phải đối chiếu, so sánh với những phân đoạn khác trong toàn bộ Kinh Thánh. Vì Kinh Thánh có một Tác Giả tối cao là Đức Chúa Trời, nó không tự mâu thuẫn. Lẽ thật sẽ được làm sáng tỏ bởi chính Lẽ thật khác. Ê-sai 28:10 (trong bối cảnh) gợi ý về phương pháp "giềng mối nối với giềng mối, giềng mối nối với giềng mối, một ít ở đây, một ít ở kia." Chúa Giê-xu đã dùng Kinh Thánh để giải thích Kinh Thánh khi chống lại sự cám dỗ (Ma-thi-ơ 4:4, 7, 10).
4. Tính Trọn Vẹn và Đầy Đủ của Kinh Thánh:
Kinh Thánh chứa đựng mọi điều cần biết cho sự cứu rỗi và đời sống tin kính. 2 Ti-mô-thê 3:17 kết luận: "hầu cho người thuộc về Đức Chúa Trời được trọn vẹn và sắm sẵn để làm mọi việc lành." Từ Hy Lạp artios (ἄρτιος) có nghĩa là "được trang bị đầy đủ, hoàn toàn phù hợp." Điều này không có nghĩa Kinh Thánh nói chi tiết về mọi chủ đề khoa học, nhưng nó đầy đủ về mặt thần học và đạo đức. Chúng ta không cần thêm khải thị đặc biệt, truyền thống ngang hàng, hay triết lý thế gian để bổ sung cho những gì Kinh Thánh đã dạy về các vấn đề thuộc linh.
Chủ nghĩa Biblicism chân chính thường bị hiểu lầm. Cần làm rõ:
• Biblicism KHÔNG PHẢI là chủ nghĩa văn tự (Literalism) cứng nhắc: Biblicist tôn trọng các thể loại văn chương trong Kinh Thánh (thơ ca, châm ngôn, ẩn dụ, khải tượng). Đọc theo nghĩa đen khi thể loại yêu cầu nghĩa đen, và đọc theo nghĩa bóng khi thể loại là văn chương tượng trưng. Ví dụ, khi Chúa Giê-xu nói "Ta là cây nho" (Giăng 15:5), không ai hiểu Ngài là một thực vật, nhưng hiểu ý nghĩa thuộc linh về sự kết hiệp.
• Biblicism KHÔNG PHẢI là chủ nghĩa cá nhân (Individualism) trong giải kinh: Một Biblicist đích thực tôn trọng sự hiểu biết tích lũy qua lịch sử Hội Thánh ("sự cảm thông của thánh đồ" trong Bài Tín Điều Các Sứ Đồ). Họ nghiên cứu cùng với thân thể Đấng Christ, sử dụng các công cụ giải kinh, từ điển, và lắng nghe các giáo sư tin kính. Nhưng cuối cùng, thẩm quyền phán quyết thuộc về Kinh Thánh, chứ không phải ý kiến của bất kỳ cá nhân hay truyền thống nào.
• Biblicism KHÔNG PHẢI là chối bỏ vai trò của Đức Thánh Linh: Ngược lại, Biblicist hoàn toàn phụ thuộc vào Đức Thánh Linh - Đấng đã cảm thúc Kinh Thánh - để mở mắt thuộc linh và dẫn dắt vào lẽ thật (Giăng 16:13; 1 Cô-rinh-tô 2:14). Công việc của Thánh Linh không phải là ban cho sự mặc khải mới ngoài Kinh Thánh, nhưng là soi sáng và áp dụng Lời đã được mặc khải vào lòng chúng ta.
• Biblicism LÀ sự vâng phục thực tế: Chủ nghĩa này không dừng ở lý thuyết. Gia-cơ cảnh báo: "Hãy làm theo lời, chớ lấy nghe làm đủ mà lừa dối mình... người nào xét kĩ luật pháp trọn vẹn... ấy sẽ tìm được phước trong sự mình vâng lời" (Gia-cơ 1:22-25). Một Biblicist thật được nhận biết qua nếp sống được Lời Chúa uốn nắn.
Làm thế nào để những nguyên tắc này trở nên sống động? Dưới đây là những áp dụng cụ thể:
1. Kỷ Luật Đọc Và Suy Gẫm Kinh Thánh Cá Nhân: Đặt Kinh Thánh làm thức ăn hằng ngày. Như Chúa Giê-xu phán: "Người ta sống chẳng phải chỉ nhờ bánh mà thôi, nhưng nhờ mọi lời nói ra từ miệng Đức Chúa Trời" (Ma-thi-ơ 4:4). Lập kế hoạch đọc có hệ thống, không chỉ đọc những phần mình thích. Hãy suy gẫm (tiếng Hê-bơ-rơ: hagah - הגה) như được mô tả trong Thi-thiên 1:2 - nghĩa là "lẩm bẩm, nghiền ngẫm" Lời Chúa cả ngày lẫn đêm.
2. Học Hỏi Có Phương Pháp: Không chỉ đọc lướt. Học hỏi theo sách, theo chủ đề. Sử dụng bút ghi chú, tra cứu từ nguyên Hy Lạp/Hê-bơ-rơ (có thể dùng công cụ như Strong's Concordance), so sánh các bản dịch. Áp dụng nguyên tắc "Kinh Thánh giải nghĩa Kinh Thánh" bằng cách dùng sách dẫn đề mục (concordance) để tìm tất cả các câu nói về một chủ đề.
3. Để Kinh Thánh Chẩn Đoán và Uốn Nắn Tư Duy: Khi đối diện với một quan điểm, một giáo lý mới, hay một quyết định đạo đức, hãy hỏi: "Kinh Thánh nói gì về điều này một cách rõ ràng? Nguyên tắc nào của Kinh Thánh có thể áp dụng?" Như tác giả thư Hê-bơ-rơ viết: "Vì lời của Đức Chúa Trời là lời sống và linh nghiệm, sắc hơn gươm hai lưỡi, thấu vào đến đỗi chia hồn, linh, cốt, tủy, xem xét tư tưởng và ý định trong lòng" (Hê-bơ-rơ 4:12). Hãy để Lời Chúa làm công việc phán xét và tái định hình tâm trí mình (Rô-ma 12:2).
4. Trung Thành Giảng Và Dạy Lời Chúa Trong Hội Thánh: Một Hội Thánh theo chủ nghĩa Biblicism là nơi sự giảng dạy trung tâm là giải kinh (expository preaching) - tức là trình bày ý nghĩa và ứng dụng của một phân đoạn Kinh Thánh cách trung thực, thay vì chỉ dùng câu Kinh Thánh như điểm tựa cho ý tưởng riêng. Sứ đồ Phao-lô truyền lệnh cho Ti-mô-thê: "Hãy giảng đạo, cố khuyên, bất luận gặp thời hay không gặp thời..." (2 Ti-mô-thê 4:2) và trước đó là "hãy chuyên tâm... dạy lời của lẽ thật" (2 Ti-mô-thê 2:15).
5. Dùng Kinh Thánh Làm Nền Tảng Cho Mọi Mối Quan Hệ Và Quyết Định: Từ hôn nhân, dạy dỗ con cái (Ê-phê-sô 5:22-6:4), đến cách ứng xử trong công việc (Cô-lô-se 3:22-24) và xử lý tài chính, Kinh Thánh đều có những nguyên tắc dẫn dắt. Biblicist tìm kiếm và vâng theo những nguyên tắc đó, tin cậy rằng đường lối Chúa là hoàn hảo.
Trong một thế giới đầy biến động với vô vàn tiếng nói tuyên bố chân lý, chủ nghĩa Biblicism kêu gọi chúng ta quay về với nguồn mặc khải cố định, bất biến và đáng tin cậy duy nhất: Kinh Thánh của Đức Chúa Trời hằng sống. Làm một Biblicist không phải là một nhãn hiệu để tự hào, mà là một lời tuyên xưng khiêm nhường rằng chúng ta là tạo vật cần được Đấng Tạo Hóa phán dạy, là tội nhân cần Đấng Cứu Rỗi bày tỏ con đường cứu rỗi, và là con cái cần Cha Thiên Thượng hướng dẫn từng bước.
Ước mong mỗi chúng ta ngày càng trở nên giống như người được Chúa Giê-xu khen ngợi trong Khải huyền 3:8: "ngươi có ít năng lực, mà đã giữ đạo ta, chẳng chối danh ta", và như người nữ ở Bê-rê được ghi nhận là "có ý hẳn hoi, ngày nào cũng tra xem Kinh Thánh, để xét lời giảng có thật chăng" (Công vụ 17:11).
Hãy để Lời Chúa dư đầy trong đời sống chúng ta (Cô-lô-se 3:16), vì đó chính là nền tảng cho đức tin chân thật, hy vọng vững chắc và tình yêu sống động. A-men.