Đức Chúa Trời là nam hay nữ?

Trong một thời đại mà các cuộc thảo luận về bản dạng giới trở nên phổ biến, một câu hỏi thần học căn bản lại được đặt ra: Đức Chúa Trời là nam hay nữ? Câu hỏi này không chỉ đơn thuần là sự tò mò ngôn ngữ, mà chạm đến cốt lõi của sự hiểu biết về bản thể, bản tính và cách thức Ngài bày tỏ chính mình cho loài người. Là những Cơ Đốc nhân tin vào Kinh Thánh là Lời được Đức Chúa Trời soi dẫn, chúng ta phải tìm câu trả lời từ chính mặc khải của Ngài, chứ không từ những suy đoán triết học hay xu hướng văn hóa nhất thời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào Kinh Thánh để khám phá cách Ngài tự bày tỏ, ý nghĩa của các đại từ nhân xưng, và những hàm ý sâu sắc cho mối quan hệ của chúng ta với Đấng Tạo Hóa.

I. Sự Mặc Khải Trong Ngôn Ngữ và Danh Xưng

Khi nghiên cứu về Đức Chúa Trời, chúng ta phải bắt đầu từ một nguyên tắc nền tảng: Đức Chúa Trời là Thần (Giăng 4:24). Ngài vượt trên mọi sáng tạo và không bị giới hạn bởi các phạm trù vật chất hay sinh học của loài người. Tuy nhiên, để giao tiếp với con người là loài thọ tạo có giới tính, Ngài đã chọn cách mặc khải chính mình trong một khuôn khổ ngôn ngữ và quan hệ mà chúng ta có thể hiểu được phần nào.

Trong tiếng Hê-bơ-rơ (ngôn ngữ nguyên thủy của Cựu Ước), từ được dùng phổ biến nhất cho Đức Chúa Trời là "Elohim" (אֱלֹהִים). Đây là một danh từ số nhiều (có hậu tố "-im"), nhưng lại thường đi với động từ số ít. Điều này gợi ý về sự phức hợp trong bản thể của Đức Chúa Trời—một Đấng Duy Nhất nhưng tồn tại trong sự hiệp một của Ba Ngôi (Cha, Con, Thánh Linh). Từ "Elohim" không mang giới tính nam hay nữ; nó là một danh từ chung cho thần linh.

Tuy nhiên, khi Kinh Thánh đề cập đến Đức Chúa Trời trong mối tương giao giao ước, Ngài thường được gọi bằng những danh xưng và đại từ mang giới tính nam. Danh xưng quan trọng nhất là "Yahweh" (יהוה, thường được dịch là "Đức Giê-hô-va"), danh riêng mặc khải cho Môi-se trong Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14: "Đức Chúa Trời phán rằng: Ta là Đấng Tự Hữu Hằng Hữu". Từ "Yahweh" xuất phát từ gốc động từ "hayah" (thì, là, hiện hữu), nhấn mạnh sự tự hữu và bất biến của Ngài. Trong toàn bộ văn phạm Hê-bơ-rơ, danh xưng này luôn đi với các đại từ và động từ giống đực.

Vì sao lại như vậy? Các học giả Kinh Thánh tin rằng đây không phải là sự ngẫu nhiên hay bị ảnh hưởng bởi văn hóa trọng nam. Thay vào đó, việc sử dụng đại từ nam tính là có chủ ý thần học, nhằm nhấn mạnh những khía cạnh trong bản tính của Đức Chúa Trời:

• Tính Chủ Động Trong Giao Ước: Trong văn hóa Cận Đông cổ, bên chủ động thiết lập và bảo đảm giao ước thường được mô tả ở vai trò "nam". Đức Chúa Trời là Đấng khởi xướng, thiết lập và trung tín giữ giao ước với dân Ngài (Sáng Thế Ký 15, 17).
• Sự Siêu Việt và Uy Quyền: Ngôn ngữ nam tính giúp phân biệt Đức Chúa Trời với các thần nữ (nữ thần) trong các tôn giáo ngoại giáo xung quanh Israel, vốn thường gắn liền với sự sinh sản, tính dục và tự nhiên. Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên siêu việt trên tạo vật, là Đấng Tạo Hóa chứ không phải một phần của tạo vật.
• Hình Ảnh Người Cha: Đây là ẩn dụ chính và xuyên suốt Kinh Thánh để mô tả mối quan hệ giữa Đức Chúa Trời với dân Ngài (Phục Truyền 32:6; Thi Thiên 103:13; Ma-la-chi 2:10).

II. Sự Đầy Đủ Của Tính Cách: Sự Kết Hợp Giữa "Nam Tính" và "Nữ Tính" Trong Bản Tính Ngài

Mặc dù Đức Chúa Trời mặc khải chính mình cách chủ yếu với những đại từ và hình ảnh nam tính, Kinh Thánh không ngần ngại sử dụng những phẩm chất, hành động và hình ảnh thường được gán cho "nữ tính" trong văn hóa loài người để mô tả Ngài. Điều này cho thấy bản tính Đức Chúa Trời là đầy đủ và trọn vẹn, bao hàm mọi phẩm chất tốt đẹp nhất mà chúng ta biết.

1. Đức Chúa Trời với Tư Cách Người Mẹ:
Ê-sai 66:13 chép: "Ta sẽ yên ủi các ngươi như mẹ yên ủi con trai mình". Trong tiếng Hê-bơ-rơ, động từ "yên ủi" ở đây (נָחַם, nacham) gắn liền với sự chăm sóc dịu dàng, thân mật của người mẹ. Tương tự, Ê-sai 49:15: "Đờn bà há dễ quên con mình cho bú, không thương đến con trai ruột mình sao? Dầu đờn bà quên con mình, ta cũng chẳng quên ngươi." Đức Chúa Trời tự so sánh lòng thương xót và sự ghi nhớ của Ngài với tình yêu bản năng, mãnh liệt nhất của một người mẹ—và còn vượt trội hơn thế nữa.

2. Hình Ảnh Sự Chăm Sóc, Nuôi Dưỡng:
Phục Truyền 32:11-12 mô tả Đức Giê-hô-va như chim đại bàng săn sóc con mình, một hình ảnh kết hợp sự mạnh mẽ (của đại bàng) với sự chăm sóc tỉ mỉ. Thi Thiên 131:2 nói về linh hồn tĩnh lặng, thỏa nguyện "như trẻ thôi bú nương dựa mẹ mình", gợi ý về sự nương dựa an toàn nơi Chúa.

3. Các Danh Xưng Đặc Biệt:
Trong Ê-sai 42:14, Đức Giê-hô-va phán: "Ta nín lặng từ lâu, ta đã làm thinh, ta đã nhịn nhục; bây giờ ta sẽ rên siết như đờn bà đẻ..." Ở đây, Ngài dùng hình ảnh một người nữ trong cơn đau đẻ để mô tả sự thôi thúc mãnh liệt trong lòng Ngài để hành động vì dân sự. Từ "El Shaddai" (אל שדי), thường được dịch là "Đức Chúa Trời Toàn Năng", có một số học giả cho rằng gốc từ liên quan đến từ "shad" (vú), gợi ý về Đức Chúa Trời là Đấng ban phát dồi dào, nuôi dưỡng dân Ngài.

Điểm mấu chốt ở đây là: Đức Chúa Trời không có giới tính theo nghĩa sinh học của loài người. Ngài là Thần. Tuy nhiên, để chúng ta có thể biết Ngài và có một mối quan hệ thân thiết, Ngài đã chọn cách mặc khải chính mình trong ngôn ngữ của các mối quan hệ nhân loại—chủ yếu là hình ảnh Người Cha, nhưng cũng không thiếu những nét của Người Mẹ. Tất cả những phẩm chất tốt đẹp nhất của tình phụ tử và mẫu tử đều bắt nguồn từ bản tính trọn vẹn của Ngài.

III. Chúa Giê-xu Christ: Sự Mặc Khải Tối Thượng

Sự mặc khải về Đức Chúa Trời đạt đến đỉnh điểm trong con người và công việc của Chúa Giê-xu Christ. Giăng 1:18 tuyên bố: "Chẳng hề có ai thấy Đức Chúa Trời; chỉ Con một ở trong lòng Cha, là Đấng đã giải bày Cha cho chúng ta." Hê-bơ-rơ 1:3 khẳng định Chúa Giê-xu là "hình bóng của bản thể" Cha. Vậy, Chúa Giê-xu, là Đức Chúa Trời nhập thể, đã bày tỏ Đức Chúa Trời như thế nào về phương diện này?

Chúa Giê-xu đã đến trong thế gian với tư cách là một người nam. Ngài được gọi là "Con" (υἱός, huios trong tiếng Hy Lạp), và Ngài luôn hướng về Đức Chúa Trời với tư cách là "Cha" (Πατήρ, Pater). Mô hình này xác nhận cách thức mặc khải chính trong Cựu Ước: Đức Chúa Trời là Cha, và dân sự Ngài là con cái. Tuy nhiên, trong sự chức vụ của Ngài, Chúa Giê-xu đã bày tỏ một cách đầy đủ mọi khía cạnh của bản tính Đức Chúa Trời.

• Sự Uy Nghiêm & Cứng Rắn: Ngài đuổi những kẻ buôn bán ra khỏi đền thờ (Giăng 2:13-17), quở trách các thầy thông giáo (Ma-thi-ơ 23), và tuyên bố các phán quyết nghiêm khắc.
• Sự Dịu Dàng & Chăm Sóc: Ngài bảo vệ người phụ nữ bị bắt quả tang phạm tội tà dâm (Giăng 8:1-11). Ngài nói: "Hỡi con gái ta, đức tin ngươi đã cứu ngươi; hãy đi cho bình an>" (Lu-ca 8:48). Ngài tập hợp trẻ em lại và bảo: "Hãy để con trẻ đến cùng ta>" (Mác 10:14).
• Hình Ảnh Người Mẹ: Trong Lu-ca 13:34, Chúa Giê-xu than thở về Giê-ru-sa-lem: "Hỡi Giê-ru-sa-lem, Giê-ru-sa-lem! ngươi giết các đấng tiên tri và ném đá những kẻ chịu sai đến cùng ngươi, bao nhiêu lần ta muốn nhóm hợp con cái ngươi như gà mái túc hợp con mình dưới cánh, mà các ngươi chẳng khứng!" Ở đây, Chúa Giê-xu dùng hình ảnh một con gà mái (ἡ ὅρνις, hē ornis)—một hình ảnh nữ tính rõ ràng—để diễn tả lòng mong muốn bảo vệ, che chở của Ngài dành cho dân thành.

Chúa Giê-xu, với tư cách là Con, đã bày tỏ trọn vẹn Cha Ngài. Sự kết hợp giữa uy quyền và dịu dàng, giữa công lý và ân điển trong Ngài cho chúng ta thấy bản tính đầy đủ, trọn vẹn của Đức Chúa Trời Ba Ngôi.

IV. Loài Người: Hình Ảnh của Đức Chúa Trời và Sự Bổ Sung Của Giới Tính

Sáng Thế Ký 1:27 là then chốt để hiểu mối liên hệ giữa Đức Chúa Trời và giới tính loài người: "Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài; Ngài dựng nên loài người giống như hình Đức Chúa Trời; Ngài dựng nên người nam cùng người nữ."

Câu Kinh Thánh này dạy chúng ta ba điều quan trọng:

1. Loài người, cả nam và nữ, đều được dựng nên giống hình Đức Chúa Trời. Hình ảnh Đức Chúa Trời (Imago Dei) không chỉ thuộc về người nam, mà cả người nữ. Họ có giá trị, phẩm giá và mục đích ngang nhau trước mặt Đấng Tạo Hóa.
2. Chính trong sự hiệp một của hai giới tính khác biệt (nam và nữ) mà loài người phản chiếu hình ảnh Đức Chúa Trời một cách trọn vẹn hơn. Sự bổ sung, hiệp một trong khác biệt của hôn nhân (nam và nữ trở nên một thịt) là một bức tranh về sự hiệp một trong Ba Ngôi Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 5:31-32).
3. Đức Chúa Trời không phải là lưỡng tính (vừa nam vừa nữ). Ngài là Đấng siêu việt, là nguồn gốc của mọi phẩm chất tốt đẹp nơi cả hai giới. Sự nam tính và nữ tính của loài người là những phản chiếu có giới hạn, riêng biệt nhưng bổ sung cho nhau, từ bản tính vô hạn và trọn vẹn của Đấng Tạo Hóa.

Do đó, việc gán giới tính sinh học cho Đức Chúa Trời là một sự sai lầm. Thay vào đó, chúng ta hiểu rằng Ngài là nguồn cội của mọi điều làm nên sự nam tính đích thực (như sự bảo vệ, dẫn dắt, hi sinh) và sự nữ tính đích thực (như sự nuôi dưỡng, yên ủi, cộng tác).

V. Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc

Hiểu biết thần học này không chỉ là lý thuyết, mà có những ứng dụng sâu sắc cho đời sống đức tin hằng ngày của chúng ta:

1. Có Một Quan Điểm Cân Bằng Về Đức Chúa Trời:
Chúng ta được mời gọi đến với một Đức Chúa Trời vừa uy nghiêm, thánh khiết, đáng kính sợ, lại vừa gần gũi, dịu dàng, đầy lòng thương xót như người mẹ. Tránh rơi vào thái cực chỉ nhìn thấy Ngài như một vị quan án xa cách hay một "người bạn" tốt mà thiếu sự tôn kính. Sự cầu nguyện của chúng ta nên phản ánh sự tin cậy của một đứa con với người cha yêu thương (Ma-thi-ơ 6:9) và sự nương dựa của một đứa trẻ vào lòng mẹ (Thi Thiên 131).

2. Định Hình Lại Sự Hiểu Biết Về Nam Tính và Nữ Tính Đích Thực:
Trong một thế giới có nhiều quan niệm lệch lạc về giới tính, Cơ Đốc nhân được kêu gọi tìm kiếm mẫu mực từ chính bản tính Đức Chúa Trời. Người nam Cơ Đốc được kêu gọi phản chiếu sự hy sinh, lãnh đạo bằng tình yêu và sự bảo vệ của Chúa (Ê-phê-sô 5:25). Người nữ Cơ Đốc được kêu gọi phản chiếu sự khôn ngoan, sức mạnh dịu dàng và sự nuôi dưỡng từ nơi Ngài (Châm Ngôn 31). Cả hai đều là những phản chiếu quý giá và bổ sung cho nhau của hình ảnh Đức Chúa Trời.

3. Tìm Kiếm Sự Trọn Vẹn Trong Mối Quan Hệ Với Chúa:
Dù bạn là nam hay nữ, bạn có thể tìm thấy nơi Đức Chúa Trời sự đáp ứng trọn vẹn cho mọi khát khao sâu thẳm của tâm hồn. Ngài là Cha cho những ai thiếu vắng tình cha. Ngài an ủi như mẹ cho những ai cần sự vuốt ve. Mối quan hệ với Ngài có thể chữa lành những tổn thương và thiếu hụt từ các mối quan hệ gia đình trần thế.

4. Sự Tôn Trọng và Hợp Tác Trong Hội Thánh:
Hiểu rằng cả nam và nữ đều mang hình ảnh Đức Chúa Trời cách trọn vẹn củng cố sự tôn trọng lẫn nhau và tinh thần hợp tác trong thân thể Đấng Christ. Mỗi người, với những ân tứ và sự nhạy cảm khác biệt có thể bởi giới tính, đều góp phần vào sự gây dựng Hội Thánh (I Cô-rinh-tô 12).

Kết Luận

Vậy, Đức Chúa Trời là nam hay nữ? Câu trả lời Kinh Thánh là: Ngài không phải là cả hai, mà Ngài siêu việt trên cả hai. Đức Chúa Trời là Thần, là Đấng Tạo Hóa của mọi giới tính. Trong sự khôn ngoan và ân điển, Ngài đã chọn mặc khải chính mình cho chúng ta cách chủ yếu qua mô hình của một Người Cha yêu thương, chủ động trong giao ước, qua Danh và đại từ nam tính, để phân biệt Ngài với các thần tượng và truyền đạt uy quyền, sự trung tín của Ngài. Tuy nhiên, Ngài cũng không ngần ngại dùng những hình ảnh đẹp đẽ nhất của người mẹ để bày tỏ lòng thương xót, sự chăm sóc và an ủi vô bờ của Ngài.

Cuối cùng, sự mặc khải trọn vẹn nhất về Đức Chúa Trời được tìm thấy nơi Chúa Giê-xu Christ—Con Đức Chúa Trời nhập thể. Trong Ngài, chúng ta thấy được tất cả sự đầy đủ của bản tính Đức Chúa Trời cách cụ thể và sống động. Thay vì tranh cãi để gán một giới tính hữu hạn cho Đức Chúa Trời vô hạn, chúng ta hãy run sợ trước sự siêu việt của Ngài, đồng thời vui mừng chạy đến với Ngài—Đấng vừa là Cha vĩ đại của chúng ta trên trời, vừa là Nguồn an ủi dịu dàng nhất cho mọi nỗi đau của lòng chúng ta. Hãy tìm kiếm Ngài, biết Ngài, và để cho bản tính trọn vẹn của Ngài biến đổi chúng ta ngày càng trở nên giống hình ảnh Con Ngài là Chúa Giê-xu Christ.