Không lo liệu cho xác thịt (Rô-ma 13:14) có nghĩa là gì?

Trong hành trình đức tin, mỗi Cơ Đốc nhân đều đối diện với cuộc chiến không ngừng giữa tâm linh và xác thịt. Sứ đồ Phao-lô, trong bức thư gửi cho Hội thánh tại thành Rô-ma, đã đưa ra một mệnh lệnh then chốt và đầy quyền năng: “Nhưng hãy mặc lấy Đức Chúa Jêsus Christ, chớ lo liệu về xác thịt mà làm cho đầy dẫy tư dục nó.” (Rô-ma 13:14, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu Kinh Thánh này không chỉ là một lời khuyên nhủ đạo đức, mà là một chiến lược thuộc linh sống còn. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào ý nghĩa, bối cảnh, và sự ứng dụng thiết thực của mệnh lệnh “không lo liệu cho xác thịt” trong đời sống hằng ngày của người tin Chúa.

Để hiểu trọn vẹn câu 14, chúng ta phải đặt nó trong dòng chảy của đoạn 12 và 13. Từ chương 12, Phao-lô bắt đầu phần ứng dụng thực tiễn sau khi đã trình bày giáo lý vĩ đại về sự công bình của Đức Chúa Trời và sự xưng công bình bởi đức tin (chương 1-11). Ông kêu gọi: “Vậy, hỡi anh em, tôi lấy sự thương xót của Đức Chúa Trời khuyên anh em dâng thân thể mình làm của lễ sống và thánh, đẹp lòng Đức Chúa Trời, ấy là sự thờ phượng phải lẽ của anh em.” (Rô-ma 12:1).

Chương 13 tập trung vào mối quan hệ với chính quyền (câu 1-7) và luật pháp yêu thương (câu 8-10). Đến câu 11-14, Phao-lô chuyển sang chủ đề cấp bách về thời kỳ: “Vả, anh em biết thời kỳ chúng ta đương ở: hiện nay đã đến giờ anh em thức dậy, vì sự cứu rỗi chúng ta gần hơn lúc chúng ta mới tin.” (câu 11). Bối cảnh là sự tỉnh thức thuộc linh, vì ngày Chúa đến gần. Trong bối cảnh đó, ông liệt kê một loạt hành động cần “lột bỏ” và “mặc lấy”: “Chúng ta hãy lột bỏ những việc tối tăm và mặc lấy áo giáp sáng láng.” (câu 12). Ông tiếp tục: “Hãy bước đi cách hẳn hoi như giữa ban ngày. Chớ nộp mình vào sự quá độ và say sưa, buông tuồng và bậy bạ, rầy rà và ghen ghét.” (câu 13). Và đỉnh điểm là câu 14 – một mệnh lệnh tích cực và một cảnh báo tiêu cực.

Để thấu hiểu sâu sắc, chúng ta cần xem xét từ ngữ gốc Hy Lạp:

• “Lo liệu”: Đây là dịch từ động từ πορίζω (pronounced: porizō). Từ này không đơn giản chỉ là “nghĩ đến” hay “quan tâm”. Nó mang nghĩa mạnh mẽ hơn: cung cấp, chuẩn bị, thỏa mãn, lo cho đầy đủ, tạo điều kiện để đáp ứng. Nó hàm ý một sự chủ động, có kế hoạch, và đầu tư công sức, tài nguyên để đáp ứng một nhu cầu. Vì vậy, “lo liệu cho xác thịt” là chủ động dự trữ, chu cấp, tạo mọi điều kiện để thỏa mãn những đòi hỏi của bản tính tội lỗi cũ.
• “Xác thịt”: Từ Hy Lạp là σάρξ (sarx). Trong Tân Ước, từ này có nhiều nghĩa, tùy ngữ cảnh: (1) Thể chất, thân thể (Ga-la-ti 2:20); (2) Nhân loại nói chung (Rô-ma 3:20); (3) Nhưng thường xuyên nhất, đặc biệt trong các thư tín của Phao-lô, nó chỉ bản chất tội lỗi, bản ngã sa ngã, khuynh hướng chống nghịch lại Đức Chúa Trời và tâm linh. “Xác thịt” ở đây không phải là thân thể vật lý (vốn là đền thờ của Đức Thánh Linh – 1 Cô-rinh-tô 6:19), mà là hệ thống tội lỗi đang hoạt động trong các chi thể chúng ta (Rô-ma 7:23).

Như vậy, cụm từ “chớ lo liệu về xác thịt” có thể hiểu là: “Đừng chủ động cung cấp, dự trữ, tạo cơ hội, hay thỏa mãn những ham muốn của bản tính tội lỗi cũ.” Đây là một mệnh lệnh chủ động về sự phòng thủ và từ chối.

Điều tuyệt vời là Phao-lô không chỉ nói “đừng làm” một cách tiêu cực. Ông đặt một mệnh lệnh tích cực lên hàng đầu và làm nền tảng: “Hãy mặc lấy Đức Chúa Jêsus Christ.” Đây là chìa khóa của toàn bộ vấn đề. Chúng ta không thể chiến đấu với xác thịt chỉ bằng sự cố gắng từ chối. Chúng ta chiến thắng bằng cách được bao phủ bởi một Nhân Vị khác – chính Chúa Giê-xu Christ.

• “Mặc lấy” (ἐνδύω - endyō): Hành động mặc quần áo. Trong Kinh Thánh, “mặc lấy” thường nói về việc đón nhận một đặc tính, một vai trò mới (như mặc lấy người mới – Ê-phê-sô 4:24). Khi tin Chúa, chúng ta được “mặc lấy Đấng Christ” (Ga-la-ti 3:27). Ở đây, Phao-lô kêu gọi chúng ta sống thực tiễn sự thật đó mỗi ngày. Nó giống như việc chọn trang phục mỗi sáng – một sự lựa chọn có ý thức để để Chúa Giê-xu trở thành “lớp áo ngoài” định hình cách chúng ta suy nghĩ, cảm nhận và hành động.
• “Mặc lấy Đấng Christ” có nghĩa là để cho tâm trí của Đấng Christ (Phi-líp 2:5), tình yêu của Ngài, sự thánh khiết của Ngài, và quyền năng của Ngài trở nên hiện thực trong chúng ta. Nó là sự đầu phục đời sống cho sự cai trị của Ngài trong mọi chi tiết.

Như vậy, trình tự thuộc linh là: Tích cực MẶC LẤY Chúa Christ → Tiêu cực KHÔNG LO LIỆU cho xác thịt. Càng được đầy dẫy Đấng Christ, chúng ta càng ít có chỗ trống và sức lực để lo liệu cho xác thịt.

Chủ đề này không chỉ riêng trong Rô-ma. Phao-lô triển khai rõ ràng trong thư Ga-la-ti: “Vì xác thịt có những điều ưa muốn trái với những điều của Thánh Linh, Thánh Linh có những điều ưa muốn trái với của xác thịt; hai bên trái nhau dường ấy, nên anh em không làm được điều mình muốn làm.” (Ga-la-ti 5:17). Và ông liệt kê những việc làm của xác thịt: “Tà dâm, ô uế, luông tuồng, thờ hình tượng, phù phép, thù oán, tranh đấu, ghen ghét, buồn giận, cãi lẫy, bất bình, bè đảng, ganh gổ, say sưa, mê tiệc, cùng các sự khác giống như vậy.” (Ga-la-ti 5:19-21). Đây chính là những điều Rô-ma 13:13 cảnh báo.

Cách đối trị duy nhất là bước đi theo Thánh Linh (Ga-la-ti 5:16). Khi chúng ta để Đức Thánh Linh dẫn dắt – tức là sống trong thực tại của việc “mặc lấy Đấng Christ” – thì chúng ta chẳng còn làm trọn các điều ưa muốn của xác thịt nữa. Sứ đồ Giăng cũng cảnh báo về “sự ham mê của xác thịt, sự ham mê của mắt, và sự kiêu ngạo của đời” (1 Giăng 2:16). Đó là ba kênh chính mà xác thịt hoạt động.

Làm thế nào để sống mệnh lệnh này trong thế kỷ 21 đầy cám dỗ? Dưới đây là một số bước thiết thực:

Chúng ta “lo liệu” bằng cách tạo ra những “kho chứa” thuận tiện cho tội lỗi. Đó có thể là:

• Kho giải trí: Phim ảnh, sách báo, trang web khiêu dâm, âm nhạc với ca từ độc hại mà ta chủ động tải về và dự trữ.
• Kho quan hệ: Duy trì những mối quan hệ không lành mạnh, gây vấp phạm, khiến mình dễ sa vào tội.
• Kho tài chính: Dư dả tiền bạc một cách không cần thiết cho những thú vui phù phiếm, say sưa.
• Kho thời gian: Dành những khoảng thời gian nhàn rỗi vào những nơi chốn, hoạt động dễ khiến mình sa ngã.

Ứng dụng: Hãy thanh tra “các kho” của đời sống mình. Hãy dạn dĩ dọn dẹp, xóa bỏ, và cắt đứt những nguồn cung cấp này (Ma-thi-ơ 5:29-30).

Thay vì lo liệu cho xác thịt, hãy chủ động lo liệu cho tâm linh:

• Làm đầy Lời Chúa: Đọc, học, ghi nhớ, suy ngẫm Kinh Thánh mỗi ngày (Thi-thiên 119:11). Đây là vũ khí tấn công vào các ý tưởng của xác thịt.
• Làm đầy sự cầu nguyện: Nuôi dưỡng đời sống cầu nguyện thân mật. Cầu xin Chúa Thánh Linh đầy dẫy và kiểm soát (Ê-phê-sô 5:18).
• Làm đầy mối tương giao thánh: Đầu tư thời gian cho Hội thánh, các nhóm nhỏ, bạn hữu tin kính để được khích lệ và nhắc nhở (Hê-bơ-rơ 10:24-25).
• Làm đầy tâm trí bằng những điều chân thật, đáng tôn, công bình, thánh sạch… (Phi-líp 4:8).

Phao-lô đặt mệnh lệnh này trong bối cảnh “thời kỳ”. Nhận biết Chúa sắp trở lại và sự cứu rỗi đã gần hơn là động lực mạnh mẽ để chúng ta tỉnh thức. Khi chúng ta sống với niềm hy vọng về sự hiện ra của Chúa, chúng ta sẽ thấy những ham muốn tạm bợ của xác thịt thật vô nghĩa và phù phiếm (1 Giăng 3:2-3).

Chiến trận này không dễ. Sẽ có lúc chúng ta thất bại. Điểm sáng trong sách Rô-ma là ngay trước đó, Phao-lô đã dạy: “Hãy mặc lấy Đức Chúa Jêsus Christ, và đừng lo liệu cho xác thịt.” Nhưng nền tảng của toàn bộ thư tín là: “Cho nên hiện nay chẳng còn có sự đoán phạt nào cho những kẻ ở trong Đức Chúa Jêsus Christ.” (Rô-ma 8:1). Khi vấp ngã, chúng ta không trở về với sự tự vấn hay nỗ lực hơn, mà quay về với thập tự giá, với sự tha thứ dựa trên sự chết của Chúa Giê-xu, và đứng dậy trong ân điển để tiếp tục “mặc lấy Ngài”.

“Không lo liệu cho xác thịt” không phải là lời kêu gọi khổ hạnh, ghét bỏ thân thể, hay sống trong sự sợ hãi. Ngược lại, đó là lời mời gọi vào sự tự do thật sự – tự do khỏi sự nô lệ cho những ham muốn hủy diệt. Con đường duy nhất để đạt được tự do đó là liên tục, có ý thức “mặc lấy Đức Chúa Jêsus Christ”.

Chúa Giê-xu đã chiến thắng quyền lực của tội lỗi và xác thịt trên thập tự giá. Khi chúng ta ở trong Ngài, chúng ta được kể như đã chết với tội lỗi và sống cho Đức Chúa Trời (Rô-ma 6:11). Mệnh lệnh của Phao-lô là hãy sống phù hợp với thực tại thuộc linh đó. Mỗi ngày, mỗi giờ, hãy chọn khoác lên mình sự hiện diện, tâm trí và quyền năng của Chúa Cứu Thế. Khi Ngài trở nên lớn hơn, xác thịt sẽ trở nên nhỏ đi. Hãy để Lời Chúa trong Cô-lô-se 3:1-3 là kim chỉ nam: “Vậy nếu anh em được sống lại với Đấng Christ, hãy tìm các sự ở trên trời, nơi Đấng Christ ngồi bên hữu Đức Chúa Trời. Hãy ham mê các sự ở trên trời, đừng ham mê các sự ở dưới đất; vì anh em đã chết, sự sống mình đã giấu với Đấng Christ trong Đức Chúa Trời.”

Ước mong mỗi chúng ta, trong nhận biết ân điển và quyền năng của Chúa, sống một đời sống được bao phủ bởi Ngài, không còn là nô lệ cho những đòi hỏi của xác thịt, nhưng tự do để yêu Chúa và phục vụ Người cách trọn vẹn.