Gậy Trưởng Lão Của A-rôn
Trong kho tàng biểu tượng phong phú của Kinh Thánh, cây gậy của A-rôn không chỉ là một vật dụng thông thường mà là một bằng chứng hùng hồn về quyền năng, sự lựa chọn và ân điển của Đức Chúa Trời. Sự kiện cây gậy khô cằn của A-rôn đâm chồi, nở hoa, và kết trái hạnh nhân chỉ trong một đêm (Dân số ký 17) là một dấu lạ đầy uy quyền, mang những ý nghĩa thần học sâu sắc cho dân Y-sơ-ra-ên xưa và cho Hội Thánh ngày nay. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá bối cảnh, biểu tượng và ứng dụng thuộc linh từ phép lạ đặc biệt này.
Sự kiện cây gậy nở hoa được ghi lại trong Dân số ký chương 17 không xảy ra trong chân không, mà là đỉnh điểm của một cuộc khủng hoảng về quyền lãnh đạo và chức tế lễ. Ngay trước đó, trong chương 16, chúng ta chứng kiến cuộc phản loạn của Cô-rê, Đa-than, A-bi-ram cùng 250 trưởng lão. Họ tập hợp lại để chống đối Môi-se và A-rôn, với lời buộc tội: "Hội chúng nầy hết thảy đều là thánh, và Đức Giê-hô-va ở tại giữa họ. Vậy, sao các ngươi tự cao trên hội chúng của Đức Giê-hô-va?" (Dân Số Ký 16:3).
Đức Chúa Trời đã phán xét trực tiếp những kẻ phản loạn, khiến đất hả miệng nuốt chửng họ và lửa từ nơi Ngài thiêu hủy 250 người dâng hương (c. 31-35). Tuy nhiên, ngày hôm sau, toàn thể hội chúng Y-sơ-ra-ên lại oán trách Môi-se và A-rôn, cho rằng hai ông đã giết "dân của Đức Giê-hô-va" (c. 41). Một trận dịch hạch xảy ra, giết chết 14,700 người cho đến khi A-rôn chạy vào giữa dân chúng với lư hương đang cháy để chuộc tội cho họ (c. 46-50).
Trong bối cảnh nghi ngờ và tranh cãi dai dẳng ấy, Đức Giê-hô-va đưa ra một giải pháp dứt khoát và vĩnh viễn để chấm dứt mọi lời oán trách về quyền lãnh đạo thiêng liêng và chức tế lễ thượng phẩm.
Đức Giê-hô-va phán cùng Môi-se:
"Hãy nói cùng dân Y-sơ-ra-ên và biểu mỗi chi phái đem nộp cho người một cây gậy, tức là mười hai cây gậy bởi các quan trưởng của họ. Ngươi sẽ đề tên mỗi người trên gậy mình, và đề tên A-rôn trên gậy của Lê-vi; vì phải có một cây gậy cho mỗi trưởng tộc. Ngươi sẽ để các gậy đó trong hội mạc, trước hòm bảng chứng, là nơi ta gặp ngươi. Hễ người nào ta chọn lấy, thì gậy nó sẽ trổ hoa; như vậy, ta sẽ làm cho nín đi trước mặt ta những lời lằm bằm của dân Y-sơ-ra-ên phát ra đối nghịch cùng các ngươi."
(Dân Số Ký 17:2-5).
Mọi việc diễn ra đúng như lời phán. Môi-se đặt 12 cây gậy (bao gồm gậy của A-rôn đại diện cho chi phái Lê-vi) trong Nơi Thánh, trước Hòm Bảng Chứng – nơi biểu tượng cho sự hiện diện của Đức Chúa Trời. Sáng hôm sau: "Nầy, gậy của A-rôn về nhà Lê-vi đã trổ hoa: nó có nứt mụt, trổ hoa, và kết trái hạnh nhân." (c. 8).
Phép lạ này là một minh chứng không thể chối cãi. Từ "gậy" trong tiếng Hê-bơ-rơ là מַטֶּה (matteh), cũng có nghĩa là "chi nhánh" hoặc "bộ tộc". Cây gậy khô cằn, vô tri, đại diện cho quyền lãnh đạo thế tục, bỗng trở nên một sinh vật sống động, sản sinh sự sống (hoa) và kết quả (trái hạnh nhân). Đây không phải là một quá trình tự nhiên mà là một sự sáng tạo mới, một sự phục sinh từ sự chết do chính tay Đức Chúa Trời thực hiện.
1. Sự Lựa Chọn Bởi Ân Điển và Thẩm Quyền Thiên Thượng: Phép lạ xác quyết rằng chức tế lễ thượng phẩm không do con người bầu cử, tranh giành hay thừa kế theo dòng máu một cách máy móc, mà là do Đức Chúa Trời trực tiếp chỉ định. A-rôn được chọn không phải vì ông hoàn hảo (chính ông từng phạm tội với con bò vàng), mà bởi ân điển và chủ ý tể trị của Đức Chúa Trời. Gậy nở hoa là "con dấu" thiên đàng trên chức vụ của ông.
2. Chức Tế Lễ Thượng Phẩm và Sự Sống Đời Đời: Cây gậy được đặt trong Nơi Thánh, gần Hòm Giao Ước. Sau phép lạ, nó được đem "trở lại trước hòm bảng chứng đặng giữ làm dấu cho kẻ bạn nghịch" (c. 10). Vật chứng này được lưu giữ cùng với bình ma-na và hai bảng đá (Hê-bơ-rơ 9:4), trở thành một phần của lời chứng về giao ước. Điều này báo trước Chức Tế Lễ Thượng Phẩm Vĩnh Cửu của Đấng Christ. Chúa Giê-xu không thuộc chi phái Lê-vi, nhưng thuộc chi phái Giu-đa. Ngài trở nên Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm không nhờ một cây gậy trần thế, mà nhờ quyền năng của sự sống bất diệt: "Đấng Christ đã chẳng vào trong nơi thánh bởi huyết của dê đực và bò con, nhưng bởi chính huyết mình, mà vào nơi thánh một lần đủ cả, đã được sự cứu chuộc đời đời" (Hê-bơ-rơ 9:12). Sự phục sinh của Ngài là "cây gậy nở hoa" vĩ đại nhất, xác nhận Ngài là Đấng Trung Bảo duy nhất giữa Đức Chúa Trời và loài người.
3. Quyền Năng Hồi Sinh và Sự Kết Quả: Trái hạnh nhân (שָׁקֵד - shaqed) có ý nghĩa đặc biệt. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ "hạnh nhân" (shaqed) có cùng gốc từ với động từ "shaqad" có nghĩa là "tỉnh thức, canh giữ, vội vàng thực hiện". Điều này nhắc đến lời tiên tri Giê-rê-mi 1:11-12, khi Đức Giê-hô-va cho nhà tiên tri thấy một nhành cây hạnh nhân (shaqed) và phán: "Ta sẽ tỉnh thức (shoqed) giữ lời phán ta đặng làm trọn". Cây gậy của A-rôn kết trái hạnh nhân tượng trưng rằng Đức Chúa Trời đang tỉnh thức để làm ứng nghiệm lời Ngài, làm cho chức vụ được chọn lựa bởi Ngài phải sinh hoa kết quả.
4. Sự Đoán Xét và Ân Điển: Phép lạ vừa là sự đoán xét đối với các chi phái khác (gậy của họ vẫn khô), vừa là sự biểu lộ ân điển cho nhà Lê-vi. Nó nhắc nhở rằng việc đến gần Đức Chúa Trời là một đặc ân nguy hiểm nếu không được Ngài mời gọi. Phản ứng của dân chúng sau đó là sợ hãi: "Chúng tôi bị diệt hết cả! Chúng tôi bị chết hết cả!" (c. 12). Họ nhận ra rằng sự thánh khiết của Đức Chúa Trời không thể xâm phạm.
1. Tìm Kiếm Sự Xác Nhận Từ Chúa, Không Phải Từ Tranh Cãi: Trong Hội Thánh, đôi khi nảy sinh những tranh luận về chức vụ, ảnh hưởng hoặc phương hướng. Bài học từ cây gậy dạy chúng ta rằng sự xác nhận thật đến từ Chúa, và nó thường được bày tỏ qua đời sống được Ngài ban phước, kết quả thuộc linh (hoa và trái), chứ không phải qua sự la hét, thao túng hay chính trị giáo hội. Thay vì "lằm bằm", chúng ta được kêu gọi cầu nguyện và phó thác mọi sự cho sự tể trị của Đức Chúa Trời.
2. Chức Vụ Hữu Hiệu Bắt Nguồn Từ Sự Sống Phục Sinh: Mỗi tín hữu đều là "thầy tế lễ nhà vua" (I Phi-e-rơ 2:9). Chức vụ của chúng ta chỉ có thể đâm chồi, nở hoa, và kết quả khi nó được nuôi dưỡng bởi chính sự sống phục sinh của Đấng Christ. Giống như cây gậy khô được biến đổi, đời sống cũ của chúng ta được ban cho sự sống mới trong Ngài. Mọi sự phục vụ phải bắt nguồn từ mối liên hệ sống động với Chúa Giê-xu, Đấng là sự sống.
3. Sống Với Lòng Kính Sợ và Tỉnh Thức: Biểu tượng trái hạnh nhân nhắc nhở chúng ta rằng Đức Chúa Trời là Đấng "tỉnh thức" để làm trọn lời Ngài. Chúng ta được kêu gọi sống với thái độ kính sợ Chúa, biết rằng Ngài thấy mọi sự và sẽ làm cho mọi ẩn giấu được bày tỏ. Đồng thời, chúng ta cũng được kêu gọi "hãy tỉnh thức và cầu nguyện" (Ma-thi-ơ 26:41), sống một đời sống sẵn sàng, sinh hoa kết quả cho Vương Quốc Ngài.
4. Nương Dựa Vào Đấng Trung Bảo Duy Nhất: Sự kinh khiếp của dân Y-sơ-ra-ên khi nhận ra họ không thể tự mình đến gần Đức Chúa Trời dẫn chúng ta đến với Tin Lành đầy vui mừng: Chúng ta có một Đấng Trung Bảo tuyệt vời hơn A-rôn. Chúa Giê-xu Christ, với chức tế lễ vĩnh cửu, đã vào chính trong thiên đàng, đổ huyết quý báu của Ngài để mở con đường cho chúng ta đến với Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 4:14-16). Chúng ta không cần sợ hãi như dân Y-sơ-ra-ên xưa, nhưng có thể "bước đến cách dạn dĩ" nhờ danh Ngài.
Cây gậy trưởng lão của A-rôn từ cõi chết bước vào sự sống là một bức tranh tiên tri đầy quyền năng. Nó tuyên bố sự lựa chọn tối thượng của Đức Chúa Trời, báo trước chức tế lễ thượng phẩm của Đấng Christ, và minh họa nguyên tắc rằng mọi chức vụ thật đều phải bắt nguồn từ sự sống phục sinh của Ngài. Ngày nay, "cây gậy" đó không còn trong hòm giao ước nữa, nhưng Lời thành văn của Đức Chúa Trời và Thánh Linh Ngài làm chứng trong lòng chúng ta xác nhận chân lý vĩnh cửu: Sự cứu rỗi, chức vụ, và hy vọng của chúng ta chỉ có thể đâm chồi nở hoa khi được ghép vào thân vinh hiển của Chúa Giê-xu Christ, Đấng đã sống lại từ kẻ chết. Ước gì mỗi chúng ta, như những "cây gậy" được chọn, được đặt trong sự hiện diện của Ngài, để đời sống mình kết quả trái hạnh nhân của đức tin, sự tỉnh thức và sự vâng phục, làm sáng danh Cha trên trời.