Người phụ nữ Su-lam là ai?

Trong số 66 sách của Kinh Thánh, sách Nhã Ca (hay Diễm ca) nổi bật như một bản tình ca tuyệt đẹp, diễn tả tình yêu nồng nàn giữa một chàng trai và một cô gái. Nhân vật nữ chính của sách được gọi là “người con gái Su-la-mít” (Nhã Ca 6:13). Vậy người phụ nữ Su-lam (hay Su-la-mít) là ai? Bà đến từ đâu và mang ý nghĩa gì trong lời Đức Chúa Trời? Bài viết này sẽ đi sâu tìm hiểu về nhân vật đặc biệt này qua bối cảnh lịch sử, ngôn ngữ gốc Hê-bơ-rơ và quan trọng hơn là ý nghĩa thuộc linh dành cho mỗi Cơ Đốc nhân.

Trong nguyên ngữ Hê-bơ-rơ, từ được dùng để chỉ người nữ này là הַשּׁוּלַמִּית (ha-Shulammit). Danh xưng này xuất hiện duy nhất một lần trong Kinh Thánh, tại Nhã Ca 6:13 (bản Truyền thống 1925):

“Hỡi người con gái Su-la-mít, hãy trở về, hãy trở về, để chúng tôi xem thấy ngươi!” (Nhã Ca 6:13)

Từ Shulammit có thể được hiểu theo nhiều cách:

• Nữ tính của “Solomon” (Shelomoh): Trong tiếng Hê-bơ-rơ, tên Solomon (שְׁלֹמֹה) có nghĩa là “bình an”. Dạng nữ của nó có thể là Shulammit, nghĩa là “cô gái của sự bình an” hoặc “cô gái thuộc về Solomon”. Điều này phù hợp với việc trong sách Nhã Ca, người nam chính được xem là vua Solomon (Nhã Ca 1:5; 3:7,9,11; 8:11-12). Vì vậy, Shulammit có thể ám chỉ cô gái là người yêu của Solomon, hoặc là cô dâu của vua.
• Xuất xứ từ thị trấn Su-nem (Shunem): Su-nem là một địa danh trong chi phái Y-sa-ca, nằm phía bắc Israel, gần Núi Ghít-bê-ôn (Giô-suê 19:18). Trong Cựu Ước, một phụ nữ trẻ tên A-bi-sa (Abishag) người Su-nem đã được chọn để chăm sóc vua Đa-vít lúc cuối đời (1 Các Vua 1:3-4). Một số học giả cho rằng người con gái Su-la-mít có thể cũng xuất thân từ Su-nem, và tên gọi Shulammit là biến thể của “Shunammite” (người Su-nem). Điều này càng thêm thú vị khi A-bi-sa – người Su-nem – sau đó có liên hệ với Solomon (1 Các Vua 2:17-22).

Dù hiểu theo cách nào, tên gọi Shulammit đều gắn liền với vua Solomon và địa vị cao quý của cô gái này.

Sách Nhã Ca miêu tả người con gái Su-la-mít với những nét đẹp lý tưởng, cả về ngoại hình lẫn tâm hồn. Cô không chỉ đẹp mà còn khiêm nhường, chân thành và có tình yêu mãnh liệt. Dưới đây là một số đặc điểm nổi bật:

1. Sắc đẹp nổi bật: Các chương đầu liệt kê chi tiết vẻ đẹp của cô, từ mái tóc, đôi mắt, môi, răng, cổ, ngực, v.v… (Nhã Ca 4:1-7; 6:4-9; 7:1-9). Đó là vẻ đẹp tự nhiên, thuần khiết, được so sánh với những hình ảnh thiên nhiên tươi đẹp của Đất Hứa.
2. Xuất thân bình dân: Cô tự nhận mình “đen” vì phải làm việc ngoài đồng dưới nắng (Nhã Ca 1:5-6). Cô là một cô gái quê mộc mạc, có thể làm nghề trồng nho, chăn chiên (Nhã Ca 1:6-8).
3. Tình yêu nồng cháy và trung thành: Suốt sách, cô bày tỏ lòng khao khát được ở bên người yêu, dù có lúc phải xa cách. Cô tìm kiếm chàng trong đêm (Nhã Ca 3:1-4), và tuyên bố: “Tình yêu mạnh như sự chết… Nước lụt không thể dập tắt tình yêu” (Nhã Ca 8:6-7).
4. Quyến rũ nhưng thanh khiết: Tình yêu của họ vừa mang tính thể xác vừa thuộc linh, nhưng luôn được giữ trong khuôn khổ của hôn nhân. Có những lời mời gọi mặn mà (Nhã Ca 1:2; 4:16) nhưng đồng thời cũng nhắc nhở “chớ khuấy động, chớ làm thức dậy tình yêu, cho đến khi nó muốn” (Nhã Ca 2:7; 3:5; 8:4), thể hiện sự thánh khiết của tình yêu đích thực.

Như vậy, người phụ nữ Su-lam hiện lên là hình mẫu của một người yêu tuyệt vời – xinh đẹp, tận tụy và trung tín. Cô cũng tượng trưng cho tình yêu giữa Đấng Christ và Hội Thánh Ngài.

Từ xưa, các nhà giải kinh Cơ Đốc đã nhìn thấy trong sách Nhã Ca một biểu tượng sâu sắc về mối quan hệ giữa Đấng Christ (được tiêu biểu bởi vua Solomon) và Hội Thánh (tiêu biểu bởi người con gái Su-la-mít). Trong Tân Ước, Chúa Giê-xu được gọi là “Vua Bình An” (Ê-sai 9:6; Lu-ca 1:33) và Hội Thánh được gọi là cô dâu của Chiên Con (Khải Huyền 19:7-9; 21:2). Vì vậy, cách giải thích này rất phù hợp với toàn bộ mạch văn Kinh Thánh.

1. Vua Solomon – Hình Bóng của Đấng Christ

Solomon nổi tiếng với sự khôn ngoan, giàu có và vinh quang. Đó là hình ảnh của Chúa Giê-xu, Đấng “khôn ngoan hơn Sa-lô-môn” (Ma-thi-ơ 12:42). Trong sách Nhã Ca, Solomon yêu thương cô gái Su-la-mít, tìm kiếm cô, và cuối cùng đưa cô vào cung điện của mình. Tương tự, Chúa Giê-xu đã yêu Hội Thánh, phó chính mình vì Hội Thánh (Ê-phê-sô 5:25), và Ngài sẽ đưa Hội Thánh vào vinh quang đời đời.

2. Người Con Gái Su-la-mít – Hình Bóng của Hội Thánh

Hội Thánh, gồm những người tin Chúa, xuất thân từ mọi tầng lớp, có khi là những con người tội lỗi, yếu đuối (như cô gái “đen” vì phải làm dưới nắng). Nhưng nhờ tình yêu và sự cứu chuộc của Chúa, Hội Thánh trở nên xinh đẹp, thánh sạch, không vết nhăn (Ê-phê-sô 5:27). Cô gái Su-la-mít không chỉ xinh đẹp mà còn khiêm nhường, nhận biết mình không hoàn hảo (Nhã Ca 1:5) – điều này tương ứng với Hội Thánh luôn cần ân điển Chúa.

3. Tình Yêu Mãnh Liệt và Sự Khao Khát

Trong Nhã Ca, người nữ thường bày tỏ lòng khao khát gặp mặt người yêu: “Nguyện người hôn tôi bằng cái hôn của miệng người” (Nhã Ca 1:2). Đó cũng chính là tâm tình mà Hội Thánh dành cho Chúa Giê-xu: “Linh hồn tôi khát khao Chúa, Đức Chúa Trời hằng sống” (Thi Thiên 42:2). Sự tìm kiếm Chúa, sự ước ao được ở trong sự hiện diện của Ngài là dấu hiệu của một mối quan hệ sống động.

4. Sự Trưởng Thành trong Tình Yêu

Xuyên suốt sách, chúng ta thấy mối quan hệ giữa hai nhân vật ngày càng sâu đậm. Từ những lời ngợi khen vẻ bề ngoài, họ tiến đến sự kết hợp tâm linh: “Ta thuộc về người yêu ta, và người yêu ta thuộc về ta” (Nhã Ca 6:3). Điều này minh họa hành trình thuộc linh của Cơ Đốc nhân: từ việc biết Chúa cách hời hợt đến chỗ gắn bó mật thiết, thuộc trọn về Ngài.

5. Tiếng Gọi Trở Về

Trong Nhã Ca 6:13, những người xung quanh nói với cô gái Su-la-mít: “Hãy trở về, hãy trở về, để chúng tôi xem thấy ngươi!”. Một số giải thích cho rằng đây là lời mời gọi Hội Thánh trở về với Chúa, để thế gian thấy vẻ đẹp của Chúa qua Hội Thánh. Đúng như Chúa Giê-xu phán: “Sự sáng các ngươi hãy soi trước mặt người ta, đặng họ thấy những việc lành của các ngươi, và ngợi khen Cha các ngươi ở trên trời” (Ma-thi-ơ 5:16).

Qua hình ảnh người phụ nữ Su-lam, chúng ta có thể rút ra nhiều bài học quý báu để áp dụng vào đời sống hằng ngày:

1. Nuôi dưỡng tình yêu mãnh liệt với Chúa

Giống như cô gái luôn khao khát sự hiện diện của người yêu, chúng ta cần giữ lòng khao khát Chúa, tìm kiếm Ngài qua Lời Chúa, cầu nguyện và thờ phượng. Đừng để sự bận rộn hay tội lỗi làm nguội lạnh tình yêu ban đầu (Khải Huyền 2:4).

2. Sống khiêm nhường và nhận biết ân điển

Người con gái Su-la-mít tự nhận mình “đen” nhưng đồng thời biết rằng mình “xinh đẹp” trong mắt người yêu (Nhã Ca 1:5). Chúng ta cũng vậy: nhận biết mình tội lỗi, yếu đuối, nhưng trong Đấng Christ, chúng ta được xưng công bình và trở nên đẹp lòng Chúa. Sự khiêm nhường sẽ giúp chúng ta luôn nương dựa vào ân điển.

3. Giữ sự thánh khiết trong mọi mối quan hệ

Sách Nhã Ca tôn vinh tình yêu trong hôn nhân, không vượt quá giới hạn. Điều này nhắc nhở các Cơ Đốc nhân phải giữ sự thanh sạch về thể xác lẫn tâm hồn, tôn trọng tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời về tình yêu và hôn nhân (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:3-5).

4. Phát triển mối liên hệ mật thiết với Chúa

Tình yêu không chỉ là cảm xúc nhất thời mà cần sự đầu tư thời gian và nỗ lực. Chúng ta cần dành thì giờ riêng tư với Chúa, lắng nghe tiếng Ngài, và để Ngài uốn nắn mình. Càng ở gần Chúa, chúng ta càng trở nên giống Ngài (2 Cô-rinh-tô 3:18).

5. Trở thành người phản chiếu vẻ đẹp của Chúa cho thế gian

Như người con gái Su-la-mít được người ta mời “trở về để chúng tôi xem thấy ngươi”, Hội Thánh phải sống sao cho người khác thấy vẻ đẹp của Đấng Christ qua đời sống mình. Chúng ta là muối, là sáng của thế gian (Ma-thi-ơ 5:13-14).

Người phụ nữ Su-lam, dù chỉ được nhắc đến một lần trong Kinh Thánh, lại là nhân vật trung tâm của một bản tình ca lãng mạn và thuộc linh. Qua cô, chúng ta thấy hình ảnh sống động về tình yêu của Chúa dành cho Hội Thánh và đáp ứng của Hội Thánh dành cho Ngài. Mỗi Cơ Đốc nhân đều được mời gọi trở nên như người con gái Su-la-mít – yêu Chúa hết lòng, khao khát Ngài, và sống đẹp lòng Ngài. Ước mong chúng ta luôn ở trong mối tương giao mật thiết với Vua Bình An của mình, và ngày càng phản chiếu vinh quang Ngài cho thế giới chung quanh.