Lời khấn nguyện Na-xi-rê là gì?

Trong hành trình đức tin của dân Y-sơ-ra-ên, Đức Chúa Trời đã thiết lập nhiều giao ước, luật lệ và nghi thức đặc biệt để bày tỏ con đường thánh khiết và sự hiến dâng trọn vẹn. Một trong những sự hiến dâng cá nhân tự nguyện nhưng nghiêm túc và đầy ý nghĩa nhất chính là **Lời Khấn Nguyện Na-xi-rê** (Nazirite Vow). Lời khấn này không dành riêng cho một chức vụ như thầy tế lễ hay người Lê-vi, mà mở ra cho bất kỳ người nam hay người nữ nào trong Y-sơ-ra-ên có lòng khao khát được biệt riêng ra một cách đặc biệt cho Đức Giê-hô-va trong một khoảng thời gian hoặc trọn đời. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào nguồn gốc, ý nghĩa, các điều kiện, và những bài học thuộc linh vượt thời gian từ lời khấn đặc biệt này.

Văn bản chính quy định chi tiết về lời khấn Na-xi-rê được tìm thấy trong **Dân Số Ký chương 6, từ câu 1 đến 21**. Chương này nằm ngay sau các quy định về nghi thức của người Lê-vi và luật về sự ghen tương, cho thấy vị trí quan trọng của nó trong hệ thống luật pháp về sự thánh khiết.

Từ **"Na-xi-rê"** (נָזִיר - *nāzîr*) trong tiếng Hê-bơ-rơ có nghĩa gốc là **"biệt riêng ra"**, **"cắt ra"**, hoặc **"dâng hiến"**. Động từ gốc *nazar* (נָזַר) mang ý nghĩa "tự khấn trọn", "tự nguyện kiêng cử". Do đó, một người Na-xi-rê, về cốt lõi, là một người **"được biệt riêng ra thánh cho Đức Giê-hô-va"** (Dân Số Ký 6:8). Sự thánh khiết này không phải do sinh ra trong chi phái nào, mà do một **lời hứa nguyện tự nguyện** (voluntary vow) giữa cá nhân với Đức Chúa Trời.

"Người nam hay người nữ nào muốn biệt mình riêng ra mà hứa nguyện Na-xi-rê, để được biệt riêng ra thánh cho Đức Giê-hô-va..." (Dân Số Ký 6:2, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925)

Điều đáng chú ý là luật này áp dụng cho cả **nam lẫn nữ**, thể hiện sự bình đẳng trước mặt Đức Chúa Trời trong việc khao khát được hiến dâng đời sống mình. Lời khấn có thể được thực hiện trong một **thời gian nhất định** (thường là 30, 60, 90 ngày hoặc lâu hơn) hoặc **trọn đời**, như trường hợp của Sam-sôn, Sa-mu-ên và Giăng Báp-tít.

Đức Chúa Trời đã đưa ra ba điều kiện cụ thể, bên ngoài, để đánh dấu và bảo vệ tình trạng thánh khiết bên trong của người Na-xi-rê. Những điều này không phải là mục đích cuối cùng, mà là **dấu hiệu hữu hình** của một **cam kết vô hình** với Đức Chúa Trời.

1. Kiêng Cữ Rượu Và Mọi Sản Phẩm Từ Cây Nho (Dân Số Ký 6:3-4)

Người Na-xi-rê phải kiêng "rượu và các thức uống say" (שֵׁכָר - *shekar*), cùng với giấm làm bằng rượu hay giấm làm bằng thức uống say. Hơn thế, họ còn phải kiêng "nước nho" (מִשְׁרַת עֲנָבִים), trái nho tươi hay khô, và thậm chí "hột nho và vỏ nho". Sự kiêng cử này mang nhiều ý nghĩa:

• Biểu tượng của sự tiết độ và tỉnh thức: Rượu trong Kinh Thánh thường liên quan đến sự vui hưởng trần gian, sự say sưa có thể dẫn đến mất kiểm soát (Ê-phê-sô 5:18). Việc kiêng rượu nhấn mạnh sự **tỉnh thức thuộc linh**, phụ thuộc vào Thánh Linh chứ không dựa trên sự kích thích thể xác.
• Từ bỏ những thú vui hợp pháp: Nho và rượu là sản phẩm tốt lành từ Đất Hứa (Phục Truyền 8:8). Việc kiêng cử chúng cho thấy người Na-xi-rê sẵn sàng **từ bỏ những điều tốt đẹp hợp pháp** để đạt đến một mục đích cao hơn là sự thánh khiết cho Chúa.
• Sự phân biệt rõ ràng: Trong một nền văn hóa mà rượu nho là thức uống phổ biến, dấu hiệu này khiến người Na-xi-rê trở nên khác biệt, dễ nhận ra.

2. Để Tóc Dài Tự Nhiên, Không Được Cắt (Dân Số Ký 6:5)

"Trọn lúc hứa nguyện Na-xi-rê, chẳng nên có dao đưa qua đầu; cho đến kỳ mãn ngày nào người biệt mình riêng ra thánh cho Đức Giê-hô-va, thì phải nên thánh và để cho tóc trên đầu mình mọc dài." Đây là dấu hiệu rõ ràng và công khai nhất.

• Dấu hiệu của sự vâng phục và thuộc về: Trong văn hóa thời đó, mái tóc dài trên đàn ông là điều bất thường. Nó là một **dấu ấn của sự vâng phục** luật pháp Đức Chúa Trời, bất chấp chuẩn mực xã hội.
• Biểu tượng cho sức mạnh và sự sống: Câu chuyện Sam-sôn cho thấy tóc dài gắn liền với sức mạnh và lời khấn nguyện của người với Đức Chúa Trời (Các Quan Xét 16:17). Tóc là **vương miện tự nhiên**, biểu thị sự tôn trọng dành cho Đấng mà họ phục vụ.
• Một lời nhắc nhở hằng ngày: Mỗi khi tóc rơi xuống mặt hay mỗi khi soi gương, người Na-xi-rê được nhắc nhở về giao ước đặc biệt của mình với Đức Chúa Trời.

3. Không Được Đến Gần Một Xác Chết (Dân Số Ký 6:6-7)

Người Na-xi-rê phải giữ mình thanh sạch khỏi sự ô uế vì xác chết, ngay cả khi đó là cha, mẹ, anh em hay chị em ruột của mình. Đây là luật khắt khe nhất, vì nó đụng chạm đến tình cảm gia đình tự nhiên.

• Nhấn mạnh sự ưu tiên tối cao cho sự thánh khiết: Trong Luật Pháp, sự chết là nguồn ô uế nghiêm trọng (Dân Số Ký 19:11). Việc tránh xa xác chết dạy rằng **sự thánh khiết cho Chúa phải được đặt lên trên mọi mối quan hệ và nghĩa vụ trần gian**, dù là thiêng liêng nhất.
• Biểu tượng cho sự tách biệt khỏi tội lỗi và hậu quả của nó: Sự chết là tiền công của tội lỗi (Rô-ma 6:23). Người Na-xi-rê, với tư cách là người của sự sống và sự thánh khiết, phải tránh xa mọi dính dáng đến lĩnh vực của sự chết.
• Bảo vệ tình trạng thánh khiết: Sự ô uế này sẽ làm "đầu của sự biệt riêng ra thánh" bị ô uế, khiến cả quá trình khấn nguyện bị hủy bỏ, cần phải làm lại từ đầu (Dân Số Ký 6:9-12).

Khi kỳ hạn khấn nguyện mãn, người Na-xi-rê phải thực hiện một nghi thức kết thúc trang trọng tại cửa hội mạc (Dân Số Ký 6:13-20). Nghi thức này bao gồm:

1. Dâng của lễ: Một chiên con một năm tuổi làm của lễ thiêu, một chiên cái một năm tuổi không tì vết làm của lễ chuộc tội, và một chiên đực không tì vết làm của lễ thù ân.
2. Cắt tóc và thiêu dưới lửa: "Người Na-xi-rê phải cạo đầu mình tại nơi cửa hội mạc, rồi lấy tóc đã cạo, bỏ vào trong lửa đang cháy dưới của lễ thù ân." (câu 18). Hành động này mang tính biểu tượng: mái tóc – dấu hiệu của lời khấn – được **dâng lên cho Đức Chúa Trời như một của lễ cuối cùng**.
3. Chức tế lễ can thiệp: Thầy tế lễ đặt các của lễ vào tay người Na-xi-rê và làm động tác đưa qua đưa lại trước mặt Đức Giê-hô-va. Sau đó, người ấy mới được phép uống rượu.

Nghi thức này dạy chúng ta rằng sự hiến dâng phải được **bắt đầu và kết thúc trong sự thờ phượng**, với lễ vật chuộc tội (nhận biết sự không trọn vẹn của con người) và lễ vật thù ân (cảm tạ ân điển Chúa).

Kinh Thánh ghi lại một số người được Đức Chúa Trời kêu gọi làm Na-xi-rê từ trong lòng mẹ và suốt đời:

• Sam-sôn (Các Quan Xét 13:3-5): Thiên sứ báo rằng Sam-sôn sẽ "làm người Na-xi-rê cho Đức Chúa Trời từ trong lòng mẹ." Cuộc đời Sam-sôn là một bài học đầy bi kịch về **sự thánh khiết bên ngoài nhưng thiếu sự thánh khiết bên trong** của tấm lòng. Ông giữ tóc dài (dấu hiệu) nhưng lại vi phạm các điều kiện khác (gần xác chết, quan hệ với người ngoại) và cuối cùng để lòng tham muốn hủy hoại lời khấn nguyện.
• Sa-mu-ên (1 Sa-mu-ên 1:11, 28): An-ne khấn nguyện dâng con trai mình cho Đức Giê-hô-va trọn đời, và "nó sẽ uống rượu hay là uống vật chi say chẳng hề có." Sa-mu-ên trở thành **mẫu mực của người Na-xi-rê trung tín**, sống đời sống vâng phục và phục vụ trong đền thờ từ thuở nhỏ.
• Giăng Báp-tít (Lu-ca 1:15): Thiên sứ nói về Giăng: "Nó sẽ chẳng uống rượu hay là giống gì say." Mặc dù không nhắc đến tóc dài, nhưng lời miêu tả về cách sống của Giăng trong đồng vắng (Ma-thi-ơ 3:4) và sự kiêng cử rượu cho thấy ông sống một đời sống khắc khổ, **biệt riêng ra cho chức vụ dọn đường cho Chúa Cứu Thế**.

Dưới thời Tân Ước, chúng ta không còn bị ràng buộc bởi các lời khấn nguyện nghi lễ theo Luật Pháp Cũ (Cô-lô-se 2:16-17). Tuy nhiên, **các nguyên tắc thuộc linh đằng sau lời khấn Na-xi-rê vẫn còn nguyên giá trị và sâu sắc** cho mỗi tín hữu trong đời sống hiến dâng.

1. Nguyên Tắc "Biệt Riêng Ra Thánh": Mỗi Cơ Đốc nhân đều được kêu gọi nên thánh (1 Phi-e-rơ 1:15-16). Sự "biệt riêng" của chúng ta không còn qua tóc dài hay kiêng rượu, mà qua **tấm lòng và lối sống hoàn toàn hướng về Đức Chúa Trời**. "Hãy dâng thân thể mình làm của lễ sống và thánh, đẹp lòng Đức Chúa Trời, ấy là sự thờ phượng phải lẽ của anh em." (Rô-ma 12:1).

2. Sự Hiến Dâng Tự Nguyện và Cá Nhân: Lời khấn Na-xi-rê là tự nguyện. Tương tự, sự hiến dâng đời sống chúng ta cho Chúa phải xuất phát từ **tình yêu và lòng biết ơn**, không phải từ sự ép buộc hay thói quen tôn giáo. Đó là một quyết định cá nhân, một giao ước riêng tư giữa bạn và Đức Chúa Trời.

3. "Kiêng Cữ" Thuộc Linh - Từ Bỏ Những Điều Hợp Pháp: Người Na-xi-rê kiêng rượu và nho, là những thứ tốt. Chúng ta được kêu gọi xét lại mọi thói quen, giải trí, mối quan hệ, và công việc. Có điều gì **tốt nhưng không ích lợi** (1 Cô-rinh-tô 6:12) đang cản trở sự thánh khiết và mối tương giao của bạn với Chúa? Sự "kiêng cử" ngày nay có thể là từ bỏ thời gian lướt mạng xã hội để cầu nguyện, hay từ chối một thú vui nào đó để dành tâm trí cho Lời Chúa.

4. Mang "Dấu Hiệu" Của Sự Thuộc Về Chúa: Người Na-xi-rê có mái tóc dài làm dấu hiệu. Dấu hiệu của Cơ Đốc nhân là **tình yêu thương** (Giăng 13:35), **trái Thánh Linh** (Ga-la-ti 5:22-23), và chính **đời sống công chính** của chúng ta (Ma-thi-ơ 5:16). Thế gian có nhìn thấy sự khác biệt thánh khiết trong lời nói, cách cư xử và sự ưu tiên của bạn không?

5. Giữ Mình Khỏi Sự Ô Uế Của Thế Gian: Người Na-xi-rê tránh xa xác chết. Chúng ta được kêu gọi "chớ làm bạn với thế gian" (Gia-cơ 4:4) và "hãy ra khỏi giữa chúng nó, hãy phân rẽ ra" (2 Cô-rinh-tô 6:17). Điều này không có nghĩa là sống ẩn dật, mà là **giữ tấm lòng và tâm trí trong sạch** khỏi sự ô uế của tội lỗi, triết lý trần tục, và những đam mê tầm thường đang thống trị thế gian.

6. Chúa Giê-su - Đấng Na-xi-rê Tối Cao: Đáng chú ý, Chúa Giê-su thường được gọi là **"người Na-xa-rét"** (Jesus the Nazarene). Trong tiếng Hy Lạp, từ này (Ναζαρηνός - *Nazarenos*) rất gần với "Na-xi-rê" (Ναζιραῖος - *Naziraios*). Ma-thi-ơ 2:23 thậm chí thấy đây là sự ứng nghiệm lời tiên tri rằng Ngài "sẽ được gọi là người Na-xa-rét." Mặc dù Chúa Giê-su không giữ lời khấn Na-xi-rê theo nghi thức (Ngài uống rượu nho – Ma-thi-ơ 11:19), nhưng Ngài chính là **hiện thân trọn vẹn của tinh thần Na-xi-rê**: một đời sống hoàn toàn biệt riêng ra thánh, hiến dâng trọn vẹn cho ý muốn Đức Chúa Trời, và là của lễ hoàn hảo cuối cùng. Chúng ta được kêu gọi bước theo hình mẫu của Ngài.

Lời khấn nguyện Na-xi-rê là một bức tranh sống động về sự hiến dâng cá nhân, tự nguyện và trọn vẹn cho Đức Chúa Trời. Nó nhắc nhở chúng ta rằng Đức Chúa Trời vẫn đang tìm kiếm những con người sẵn lòng biệt mình ra khỏi dòng chảy của thế gian để thuộc trọn về Ngài, không phải chỉ bằng hình thức bên ngoài, mà bằng một tấm lòng tan vỡ, yêu mến và vâng phục.

Ngày nay, dưới ân điển của Chúa Giê-su Christ, chúng ta không mang gánh nặng của các nghi lễ, nhưng được mời gọi vào một mức độ hiến dâng còn sâu xa hơn: hiến dâng cả tâm hồn, thể xác, tâm trí và sức lực cho Vua của muôn vua. Ước gì mỗi chúng ta, trong thầm lặng, có thể thưa với Chúa: "Lạy Chúa, con xin tự nguyện trở nên một 'Na-xi-rê' thuộc linh của Ngài trong thế hệ này – được biệt riêng ra, không cho con, không cho thế gian, mà chỉ thánh khiết cho Danh Ngài mà thôi."

"Hãy hết lòng, hết ý, hết sức, hết trí mà kính mến Chúa là Đức Chúa Trời ngươi." (Lu-ca 10:27)