Làm sao tôi biết chắc được mình đang cầu nguyện theo ý Chúa?

Trong hành trình đức tin, một trong những thao thức sâu xa nhất của Cơ Đốc nhân chính là làm thế nào để biết chắc lời cầu nguyện của mình phù hợp với ý muốn của Đấng Tạo Hóa. Chúng ta khao khát được nhậm lời, nhưng đồng thời cũng khao khát sự hiệp một với Chúa đến nỗi ý muốn của chúng ta trở nên đồng điệu với ý muốn của Ngài. Câu hỏi này không chỉ là mối bận tâm cá nhân, mà còn chạm đến cốt lõi của mối tương giao: Cầu nguyện có phải là ép Chúa làm theo ý mình, hay là chính mình thuận phục để cầu xin điều Ngài đã sắm sẵn?

Trước khi tìm hiểu cách nhận biết, chúng ta phải định nghĩa "ý Chúa" là gì. Trong Tân Ước, từ Hy Lạp chính cho "ý muốn" là thelēma (θέλημα), diễn tả ý định, ước muốn, sự vui lòng. Kinh Thánh cho thấy ý muốn Đức Chúa Trời tồn tại trên hai phương diện chính:

1. Ý Muốn Tuyệt Đối (Mục Đích Tối Hậu - The Sovereign Will): Đây là ý định tối thượng, bất khả kháng của Đức Chúa Trời, liên quan đến kế hoạch cứu rỗi và sự cai trị tối cao của Ngài trên muôn vật. "Ngài làm mọi sự hiệp theo ý muốn của Ngài" (Ê-phê-sô 1:11). Ý muốn này luôn được thành tựu, chúng ta không thể cầu nguyện ngược lại được (ví dụ: cầu xin ơn cứu rỗi cho một người nhưng họ từ chối Đấng Christ đến cuối cùng).

2. Ý Muốn Khải Thị (Ý Muốn Đạo Đức - The Revealed Will): Đây là ý muốn Chúa đã bày tỏ rõ ràng trong Kinh Thánh, liên quan đến đạo đức, luân lý, cách sống và các nguyên tắc thuộc linh cho con cái Ngài. "Ấy là ý muốn của Đức Chúa Trời, tức là sự nên thánh của anh em" (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:3). Đây là lãnh vực chúng ta phải vâng theo và cũng là khuôn khổ cho những lời cầu nguyện của mình.

3. Ý Muốn Cá Nhân (Sự Hướng Dẫn Từng Trường Hợp - The Individual Will): Đây là sự hướng dẫn cụ thể của Chúa cho đời sống từng tín hữu trong những quyết định không được ghi rõ trong Kinh Thánh (như chọn nghề, chọn vợ/chồng, chỗ ở...). Sự hướng dẫn này không bao giờ mâu thuẫn với ý muốn khải thị của Ngài.

Lời hứa then chốt cho vấn đề này được tìm thấy trong 1 Giăng 5:14-15: "Này là điều chúng ta dạn dĩ ở trước mặt Chúa, nếu chúng ta theo ý muốn Ngài mà cầu xin việc gì, thì Ngài nghe chúng ta. Nếu chúng ta biết không cứ mình xin điều gì, Ngài cũng nghe chúng ta, thì chúng ta biết mình đã nhận lãnh điều mình xin Ngài." Chìa khóa nằm ở cụm từ "theo ý muốn Ngài" (κατὰ τὸ θέλημα αὐτοῦ - kata to thelēma autou). Sự "dạn dĩ" (παρρησία - parrēsia - sự tự do, mạnh dạn, công khai) trong cầu nguyện bắt nguồn từ sự chắc chắn rằng chúng ta đang cầu xin điều phù hợp với ý định của Ngài.

Ý muốn khải thị của Đức Chúa Trời được ghi chép đầy đủ và trọn vẹn trong Kinh Thánh. Do đó, bước đầu tiên và bất di bất dịch để biết mình có cầu nguyện theo ý Chúa hay không là đối chiếu lời cầu xin với Lời Chúa.

• Cầu nguyện theo những lời hứa của Chúa: Khi chúng ta cầu xin những điều Chúa đã trực tiếp hứa, chúng ta có thể hoàn toàn chắc chắn đó là ý Ngài. Ví dụ: cầu xin sự khôn ngoan (Gia-cơ 1:5), cầu xin Thánh Linh (Lu-ca 11:13), cầu xin sự tha thứ (1 Giăng 1:9).
• Khuôn Mẫu Cầu Nguyện Chúa Dạy: Trong bài cầu nguyện chung (Ma-thi-ơ 6:9-13), Chúa Giê-xu dạy chúng ta cầu xin: "Ý Cha được nên, ở đất như trời!" (câu 10). Điều này đặt ưu tiên tối cao cho việc ý Chúa được thực hiện, ngay cả trước những nhu cầu cá nhân như cơm bánh hằng ngày. Tinh thần đầu phục này phải thấm nhuần trong mọi lời cầu nguyện.
• Lời Cầu Thay Của Đấng Christ: Trong Giăng 17, Chúa Giê-xu cầu nguyện cho các môn đồ và cho chúng ta. Ngài không cầu xin Cha cất họ khỏi thế gian, nhưng xin Cha "gìn giữ họ cho khỏi kẻ ác" và "lấy lẽ thật khiến họ nên thánh" (câu 15, 17). Điều này cho thấy ý Chúa thường tập trung vào sự tăng trưởng thuộc linh và sự gìn giữ trong chức vụ hơn là sự dễ dàng, thoải mái.

Nếu một lời cầu xin trực tiếp vi phạm một mạng lệnh rõ ràng trong Kinh Thánh (ví dụ: cầu xin thành công trong một giao dịch gian dối, hoặc cầu xin để thỏa mãn dục vọng xác thịt - Gia-cơ 4:3), chúng ta có thể biết chắc đó KHÔNG phải là ý Chúa.

Kinh Thánh là tiêu chuẩn bên ngoài, còn Thánh Linh là Đấng áp dụng và hướng dẫn tiêu chuẩn đó trong lòng chúng ta. Rô-ma 8:26-27 vạch ra một nguyên lý cực kỳ quan trọng: "Đức Thánh Linh cũng giúp cho sự yếu đuối chúng ta... Ngài theo ý Đức Chúa Trời mà cầu thay cho các thánh đồ vậy." Từ "giúp" trong nguyên văn Hy Lạp là sunantilambanetai (συναντιλαμβάνεται), mang nghĩa cùng cầm lấy, hỗ trợ mạnh mẽ, cùng gánh vác. Thánh Linh không chỉ an ủi, mà Ngài tích cực can thiệp vào sự yếu đuối và giới hạn trong sự cầu nguyện của chúng ta.

Đặc biệt, câu 27 nói: "Đấng dò xét lòng người hiểu biết ý tưởng của Thánh Linh là thể nào, vì ấy là theo ý Đức Chúa Trời mà Ngài cầu thay cho các thánh đồ vậy." Có một sự cầu thay diễn ra trong lòng chúng ta, vượt trên ngôn ngữ và ý thức, do chính Thánh Linh thực hiện. Vậy, làm sao để nhận biết sự hướng dẫn này?

1. Sự Xác Quyết Nội Tâm (Peace of God): Cô-lô-se 3:15 dạy: "Nguyền xin sự bình an của Đấng Christ cai trị trong lòng anh em." Từ "cai trị" (βραβευέτω - brabeuetō) có nghĩa là làm trọng tài, phân xử. Sự bình an của Chúa có vai trò như một trọng tài nội tâm, cho phép hoặc cấm đoán một quyết định, một lời cầu xin. Nếu một lời cầu khiến bạn mất sự bình an thuộc linh sâu xa, đó có thể là dấu hiệu cảnh báo.
2. Sự Thúc Giục và Mở Rộng Tấm Lòng: Thánh Linh có thể đặt để một gánh nặng, một sự thôi thúc đặc biệt cho một người, một tình huống cụ thể để chúng ta cầu thay. Điều này thường đi kèm với tình yêu thương và lòng trắc ẩn sâu sắc.
3. Sự Phù Hợp Giữa Thánh Linh và Lời Chúa: Thánh Linh, là tác giả của Kinh Thánh, sẽ không bao giờ dẫn dắt chúng ta đi ngược lại những gì Ngài đã phán trong Lời Chúa. Sự hướng dẫn của Ngài luôn nhất quán và củng cố cho chân lý trong Kinh Thánh.

Sự Vâng Phục Là Điều Kiện Tiên Quyết: Chúa Giê-xu phán: "Ví bằng các ngươi cứ ở trong ta, và những lời ta ở trong các ngươi, hãy cầu xin mọi điều mình muốn, thì sẽ được điều đó" (Giăng 15:7). Mệnh đề "cứ ở trong ta" (μείνατε ἐν ἐμοί - meinate en emoi) nói lên mối liên hệ sống động, sự vâng giữ lời Ngài (câu 10). Một tấm lòng vâng phục, sẵn sàng từ bỏ ý riêng, sẽ dần được uốn nắn để ước muốn những điều Chúa muốn. Sự vâng phục mở ra con đường để những lời cầu xin của chúng ta được Chúa sắm sẵn đáp lại.

Sự Xếp Đặt Của Hoàn Cảnh (Cánh Cửa Mở/Cửa Đóng): Đức Chúa Trời cai trị cả hoàn cảnh. Sự mở ra hay đóng lại của các cánh cửa (cơ hội, tài nguyên, điều kiện) có thể là một trong những cách Chúa dẫn dắt và trả lời cầu nguyện. Tuy nhiên, cần thận trọng: ma quỷ cũng có thể gây trở ngại (1 Tê-sa-lô-ni-ca 2:18), và đức tin đôi khi cần kiên trì vượt qua cửa đóng (Công vụ 14:27; 16:6-10). Hoàn cảnh nên được xem xét cùng với các tiêu chuẩn khác, không phải là tiêu chuẩn duy nhất.

Sự Khôn Ngoan Tập Thể Của Hội Thánh: Châm ngôn 11:14 chép: "Dân sự hư mất vì thiếu sự khuyên bảo; Song nhờ có nhiều mưu sĩ bèn được cứu rỗi." Khi đối diện với những lời cầu xin hệ trọng hay sự hướng dẫn phức tạp, việc tìm kiếm sự cầu thay và lời khuyên từ những tín hữu trưởng thành, đầy dẫy Thánh Linh là khôn ngoan. Thánh Linh có thể phán cùng một điều qua nhiều người, xác nhận cho sự hướng dẫn cá nhân.

Dựa trên các nguyên tắc Kinh Thánh, chúng ta có thể thiết lập một quy trình kiểm tra thực tế trước và trong khi cầu nguyện:

Bước 1: Thanh Lọc Động Cơ (Purification of Motive). Tự hỏi: "Tại sao tôi thực sự muốn điều này?" (Gia-cơ 4:1-3). Có phải để thỏa mãn dục vọng, để khoe mẽ, hay để vinh hiển Chúa được bày tỏ và nhu cầu chân chính được đáp ứng? Hãy cầu xin Chúa thanh tẩy động cơ của bạn.

Bước 2: Đối Chiếu Kinh Thánh (Scripture Alignment). Lời cầu xin của tôi có phù hợp với bản chất, tính cách, lời hứa và mạng lệnh của Đức Chúa Trời được bày tỏ trong Kinh Thánh không? Hãy tra cứu. Nếu không rõ ràng, hãy cầu nguyện trên nền tảng những nguyên tắc tổng quát như sự thánh khiết, tình yêu thương, sự công bình.

Bước 3: Cầu Xin Sự Xác Quyết Của Thánh Linh (Inviting the Spirit's Witness). Thưa với Chúa: "Con xin điều này, nhưng nếu đó không phải là ý tốt nhất của Cha, xin Cha đặt sự bình an của Ngài như trọng tài trong lòng con, hoặc lấy đi ước muốn này. Thánh Linh ơi, xin cầu thay cho con theo ý Chúa." Sau đó, lắng nghe sự xác quyết bên trong.

Bước 4: Ký Thác Và Tuyên Tín (Surrender and Declaration). Kết thúc lời cầu bằng thái độ đầu phục của Chúa Giê-xu: "Song không theo ý con, mà theo ý Cha" (Lu-ca 22:42). Đồng thời, tuyên bố đức tin dựa trên những lời hứa phù hợp của Chúa: "Con cảm tạ Chúa vì Ngài đang làm việc và sẽ trả lời theo cách tốt đẹp và đúng thời điểm nhất."

Bước 5: Quan Sát và Nhẫn Nại (Observation and Patience). Sau khi cầu nguyện, hãy bước đi với đức tin và sự tỉnh thức. Chúa có thể đáp lời ngay, hoặc Ngài đang làm việc trong hoàn cảnh và trong chính tấm lòng bạn. Sự nhẫn nại (ὑπομονή - hupomonē) là một phần của đức tin trưởng thành.

Cuối cùng, sự chắc chắn rằng mình đang cầu nguyện theo ý Chúa không phải là kết quả của một công thức máy móc, mà là hoa trái của một mối tương giao sống động và ngày càng sâu nhiệm với Chúa Giê-xu Christ. Khi chúng ta "ở trong Ngài" và lời Ngài "ở trong chúng ta" (Giăng 15:7), chúng ta sẽ dần được biến đổi bởi sự đổi mới của tâm thần mình, để có thể "nhận biết ý muốn tốt lành, đẹp lòng và trọn vẹn của Đức Chúa Trời" (Rô-ma 12:2).

Hãy can đảm cầu nguyện! Ngay cả khi chúng ta không hoàn toàn chắc chắn, chúng ta có một Đấng Trung Bảo tuyệt vời là Chúa Giê-xu (Hê-bơ-rơ 7:25) và một Đấng Cầu Thay ở trong lòng là Thánh Linh. Họ sẽ chuyển hóa những lời cầu nguyện vụng về, yếu đuối của chúng ta thành những lời cầu phù hợp trọn vẹn với ý định yêu thương của Cha Thiên Thượng. Sự chắc chắn lớn nhất không nằm ở việc chúng ta đoán đúng ý Chúa để được nhậm lời, mà nằm ở chỗ chúng ta tin cậy Ngài là Cha nhân từ, Đấng biết ban cho con cái mình điều tốt lành ngay cả khi chúng ta cầu xin không đúng (Lu-ca 11:11-13). Hãy cứ cầu xin, cứ tìm kiếm, cứ gõ cửa, với một tấm lòng rộng mở và sẵn sàng vâng theo bất cứ câu trả lời nào từ Người Cha yêu thương của mình.