Vợ Chồng Cơ Đốc Và Việc Nhóm Chung Một Hội Thánh
Trong hành trình đức tin của một gia đình Cơ Đốc, Hội Thánh địa phương đóng vai trò là “nhà” thuộc linh, nơi vợ chồng cùng được nuôi dưỡng, thờ phượng và phục vụ. Tuy nhiên, thực tế ngày càng nhiều các cặp vợ chồng tin Chúa lại lựa chọn tham dự và phục vụ tại hai Hội Thánh khác nhau. Điều này đặt ra câu hỏi quan trọng về thần học và thực hành: Có sai không khi vợ chồng Cơ Đốc không nhóm chung một Hội Thánh? Để trả lời, chúng ta cần phân tích dưới ánh sáng của Lời Chúa, xem xét các nguyên tắc Kinh Thánh về hôn nhân, thân thể Đấng Christ, và sự kêu gọi thuộc linh cá nhân.
Trước khi xét đến địa điểm nhóm lại, chúng ta phải bắt đầu từ nền tảng: sự hiệp một mà Đức Chúa Trời thiết lập trong hôn nhân. Sách Sáng Thế Ký 2:24 chép: “Bởi vậy cho nên người nam sẽ lìa cha mẹ mà dính díu cùng vợ mình, và cả hai sẽ trở nên một thịt.” Từ “dính díu” trong tiếng Hê-bơ-rơ (דָּבַק, “dabaq”) mang nghĩa gắn chặt, kết dính, bám lấy. Đây không chỉ là sự hợp nhất thể xác mà còn là sự hợp nhất trong mọi phương diện của đời sống: tình cảm, tâm linh, mục đích và các mối quan hệ.
Sứ đồ Phao-lô trong Ê-phê-sô 5:22-33 đã nâng cao nguyên tắc này, so sánh mối quan hệ vợ chồng với mối quan hệ giữa Đấng Christ và Hội Thánh. Đức Chúa Giê-xu là “Đầu của Hội Thánh” (câu 23), và Hội Thánh vâng phục Ngài. Tương tự, người chồng là đầu của vợ, và vợ phục theo chồng trong Chúa. Quan trọng hơn, Phao-lô kết luận: “Ấy vậy, kẻ làm chồng cũng phải yêu vợ mình như chính thân mình. Người nào yêu vợ mình tức là yêu chính mình vậy... Điều mầu nhiệm này là lớn, tôi nói về Đấng Christ và Hội Thánh vậy.” (Ê-phê-sô 5:28, 32). Mô hình này cho thấy sự hiệp một trong hôn nhân là hình bóng cho sự hiệp một thuộc linh thâm sâu, và nó đòi hỏi một đời sống chung, cùng nhau tăng trưởng trong Chúa.
Việc thờ phượng và thuộc về một thân thể địa phương là một phần quan trọng của đời sống tâm linh chung. Khi một cặp vợ chồng tách biệt hoàn toàn trong lĩnh vực này, họ có nguy cơ tạo nên một sự phân ly trong “một thịt” mà Chúa đã kết hợp. Họ thiếu đi một môi trường chung để cùng nghe Lời Chúa, cùng được dạy dỗ, cùng tham dự tiệc thánh, và cùng phục vụ, điều có thể làm suy yếu sự đồng điệu tâm linh.
Để hiểu tầm quan trọng của việc nhóm chung, chúng ta cần xem xét Hội Thánh là gì. Hội Thánh (ἐκκλησία, “ekklēsia”) không phải là một tòa nhà hay một tổ chức, mà là “sự nhóm lại” của những người được kêu gọi ra khỏi thế gian để thuộc về Chúa. Thân thể Đấng Christ mang tính hữu cơ và hiệp một (1 Cô-rinh-tô 12:12-27). Mỗi tín hữu là một chi thể, và các chi thể cần hiệp lại với nhau để thân thể được gây dựng.
Hê-bơ-rơ 10:24-25 đưa ra một mạng lệnh rõ ràng: “Hãy cân nhắc để khuyên giục nhau về lòng yêu mến và việc tốt lành. Chớ bỏ sự nhóm lại như mấy kẻ quen làm, nhưng phải khuyên bảo nhau, và hễ anh em thấy ngày ấy hầu gần chừng nào, thì càng phải làm như vậy chừng nấy.” Mục đích của sự nhóm lại là để “khuyên giục” (παραξυσμός – paroxysmos, nghĩa đen là khích động, thúc đẩy) nhau về tình yêu và việc lành, và để “khuyên bảo” (παρακαλέω – parakaleō, khích lệ, an ủi) nhau. Điều này được thực hiện hiệu quả nhất khi vợ chồng cùng ở trong một cộng đồng, cùng nhận sự dạy dỗ, cùng kinh nghiệm những thách thức và cùng nhận được sự khích lệ từ những anh chị em chung.
Khi vợ chồng thuộc về hai Hội Thánh khác biệt, họ đang sống trong hai “hệ sinh thái” tâm linh riêng biệt. Họ có thể có những người bạn, người cố vấn, và thậm chí là những sự nhấn mạnh thần học khác nhau. Điều này, về lâu dài, có thể tạo ra sự chia rẽ trong quan điểm thuộc linh, cách nuôi dạy con cái, và ngay cả trong việc hiểu biết về Đức Chúa Trời.
Tuy nhiên, Kinh Thánh không đưa ra một điều răn trực tiếp rằng: “Vợ chồng phải đi nhóm chung một nhà thờ.” Do đó, chúng ta cần sự khôn ngoan và phân biệt từ Đức Thánh Linh để áp dụng các nguyên tắc trên vào những hoàn cảnh phức tạp của cuộc sống. Có những tình huống mà việc tạm thời hoặc lâu dài không nhóm chung có thể xuất phát từ những lý do chính đáng hoặc thực tế:
1. Sự Khác Biệt Trong Giai Đoạn Tăng Trưởng hoặc Ơn Gọi: Một người có thể được kêu gọi vào một mục vụ đặc biệt (âm nhạc, giảng dạy trẻ em, truyền giáo chuyên biệt) mà Hội Thánh kia không có hoặc không hỗ trợ. Trong trường hợp này, nguyên tắc “mỗi người trong anh em hãy lấy ơn mình đã được mà giúp lẫn nhau” (1 Phi-e-rơ 4:10) cần được cân nhắc. Tuy nhiên, đây phải là sự đồng thuận, cầu nguyện và vâng theo sự dẫn dắt của Chúa với tấm lòng vì sự gây dựng chung, chứ không phải vì sở thích cá nhân.
2. Hoàn Cảnh Địa Lý hoặc Công Việc: Do công việc, giờ giấc đặc thù (nhân viên y tế, công an trực ca Chúa Nhật...), hoặc khoảng cách địa lý, một người có thể không thể tham dự đầy đủ với người còn lại. Điều này đòi hỏi sự linh động và tìm kiếm các hình thức kết nối khác (nhóm tế bào, nhóm gia đình, học Kinh Thánh chung tại nhà) để bù đắp.
3. Xung Đột hoặc Tổn Thương: Một trong hai người có thể đã trải qua tổn thương sâu sắc tại một Hội Thánh và cần thời gian chữa lành ở một môi trường mới. Trong trường hợp này, người phối ngẫu cần bày tỏ sự nhạy cảm, kiên nhẫn, và đồng hành. Mục tiêu cuối cùng vẫn là hướng đến sự hiệp một, nhưng quá trình cần có ân điển và thời gian.
Dựa trên các nguyên tắc Kinh Thánh, dưới đây là một số hướng dẫn thực tế cho các cặp vợ chồng Cơ Đốc:
1. Ưu Tiên Sự Hiệp Một và Giao Tiếp Cởi Mở: Trước khi quyết định, hãy cùng nhau cầu nguyện, tra xem Kinh Thánh và trò chuyện chân thành về mong muốn, nhu cầu tâm linh và mối quan tâm của nhau. Đừng để sự lựa chọn này trở thành một cuộc tranh cãi về quyền lực, mà là một hành trình tìm kiếm ý muốn tốt nhất của Chúa cho gia đình mình (A-mốt 3:3: “Hai người có đồng đi chung với nhau được chăng, nếu không hiệp nhau?”).
2. Tìm Kiếm Một Hội Thánh Chung Làm “Căn Nhà” Chính: Lý tưởng nhất, hãy nỗ lực tìm kiếm và cam kết với một Hội Thánh địa phương mà cả hai đều cảm thấy được gây dựng, có thể phục vụ và vâng phục sự dạy dỗ lành mạnh. Coi đây là “căn nhà thuộc linh” chung của gia đình.
3. Nếu Phải Tách Rời, Hãy Thiết Lập Những Kết Nối Bù Đắp: Nếu vì lý do chính đáng nào đó mà hai người tham dự hai nơi khác nhau trong một thời gian, hãy chủ động tạo ra “Hội Thánh tại gia” thật mạnh mẽ. Cùng nhau đọc Kinh Thánh mỗi ngày, cầu nguyện chung, chia sẻ bài học thuộc linh, và tham dự các sinh hoạt xã hội của cả hai Hội Thánh khi có thể. Hãy đảm bảo rằng bạn vẫn có một “đời sống nhóm lại” chung tại nhà.
4. Đề Phòng Những Mối Nguy Hiểm: Hãy cảnh giác với những dấu hiệu của sự chia rẽ tâm linh, như: ít nói về đức tin với nhau, có những giáo lý mâu thuẫn, bạn bè thuộc linh hoàn toàn tách biệt, hoặc cảm thấy xa cách trong mục tiêu thuộc linh. Những điều này cần được giải quyết kịp thời.
5. Vâng Phục Nguyên Tắc “Đầu” Trong Chúa: Cuối cùng, sau khi đã cùng nhau cầu nguyện và thảo luận, nếu vẫn không thể đạt được sự đồng thuận, người vợ được kêu gọi vâng phục quyết định của người chồng trong sự tôn trọng và tin cậy Chúa (Ê-phê-sô 5:22-24). Người chồng phải đưa ra quyết định đó với tình yêu thương hy sinh, đặt lợi ích thuộc linh của vợ và gia đình lên trên sở thích cá nhân (Ê-phê-sô 5:25-29). Quyết định này không được dựa trên sự ích kỷ, mà phải xuất phát từ sự tìm kiếm ý muốn Chúa cách khiêm nhường.
Câu hỏi “Có sai không?” không có câu trả lời đơn giản là “đúng” hoặc “sai” cho mọi trường hợp. Nguyên tắc Kinh Thánh rõ ràng ủng hộ mạnh mẽ sự hiệp một của vợ chồng trong mọi phương diện, bao gồm đời sống Hội Thánh. Việc tách rời hoàn toàn, lâu dài mà không có lý do chính đáng thường đi ngược lại nguyên tắc “một thịt” và có thể tạo ra những rạn nứt trong sự đồng điệu tâm linh.
Tuy nhiên, Đức Chúa Trời ban cho chúng ta sự khôn ngoan và ân điển để ứng phó với những hoàn cảnh phức tạp. Trọng tâm không nằm ở địa điểm nhóm lại, mà ở tấm lòng hiệp một, cùng nhau tìm kiếm Chúa và gây dựng thân thể Đấng Christ. Dù có ở chung một Hội Thánh hay không, điều cốt yếu là vợ chồng phải có một đời sống thờ phượng, học hỏi Lời Chúa và phục vụ chung với nhau. Hãy để “Đấng Christ làm đầu Hội Thánh” (Ê-phê-sô 5:23) cũng chính là Đầu của gia đình bạn, dẫn dắt mọi quyết định, để dù ở đâu, gia đình bạn vẫn là một tiểu thân thể sống động, phản chiếu tình yêu và sự hiệp một của Ngài.