Kinh Thánh nói gì về việc nhận con nuôi?

Trong thế giới ngày nay, việc nhận con nuôi là một hành động của tình yêu thương, sự chăm sóc và trách nhiệm. Nhưng đối với Cơ Đốc nhân, quan điểm về việc này không chỉ dừng lại ở khía cạnh xã hội hay tình cảm; nó được bắt rễ sâu xa trong chính bản tính và hành động của Đức Chúa Trời. Kinh Thánh, từ Cựu Ước đến Tân Ước, phác họa một bức tranh phong phú và đầy đủ về việc nhận con nuôi, vừa như một hành động thực tế của sự chăm sóc người mồ côi, vừa như một phép ẩn dụ quyền năng mô tả mối quan hệ giữa Đức Chúa Trời với những người được Ngài cứu chuộc. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá các nguyên tắc, gương mẫu và lẽ thật thần học mà Kinh Thánh bày tỏ về chủ đề quan trọng này.

Ngay từ Luật Pháp Môi-se, Đức Chúa Trời đã bày tỏ trái tim Ngài dành cho những người dễ bị tổn thương nhất trong xã hội, đặc biệt là trẻ mồ côi. Đây không phải là một lời khuyên xã hội chung chung, mà là một mạng lệnh thiêng liêng gắn liền với giao ước.

Phục Truyền Luật Lệ Ký 10:18 chép: “Ngài binh vực quyền lợi kẻ mồ côi và người góa bụa, thương yêu khách lạ, ban cho đồ ăn và áo xống.” Động từ Hy-bá-lai “שָׁפַט” (*shaphat*) ở đây không chỉ có nghĩa là “xét xử” mà còn mang sắc thái “bênh vực”, “bảo vệ quyền lợi”. Đức Chúa Trời tự nhận mình là Đấng Bảo Vệ cho những người không có chỗ dựa trần gian.

Mạng lệnh này được lặp đi lặp lại như một phần của đạo đức giao ước: Xuất Ê-díp-tô Ký 22:22 cảnh báo: “Các ngươi chớ làm khổ một kẻ mồ côi hay là một người góa bụa.” Hơn thế nữa, Phục Truyền 24:17 quy định rõ ràng: “Ngươi chẳng nên làm trẹo sự công bình của khách lạ hay là của kẻ mồ côi, và chẳng nên lấy áo xống của người góa bụa làm đồ cầm.” Sự công bình của dân sự Đức Chúa Trời được đo lường qua cách họ đối xử với những người yếu thế này.

Điều đáng chú ý là việc chăm sóc người mồ côi được liên kết trực tiếp với phước hạnh từ Đức Chúa Trời. Phục Truyền 14:29 hứa rằng khi người Lê-vi, khách lạ, kẻ mồ côi và người góa bụa được cung cấp đầy đủ, thì “Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi sẽ ban phước cho ngươi trong mọi công việc của tay ngươi làm.” Việc nhận con nuôi, theo tinh thần này, là một hình thức cụ thể để vâng theo mạng lệnh và kinh nghiệm phước hạnh của Đức Chúa Trời.

Kinh Thánh không chỉ đưa ra nguyên tắc, mà còn ghi lại những câu chuyện sinh động về việc nhận con nuôi, cho thấy sự quan phòng kỳ diệu của Đức Chúa Trời.

1. Môi-se – Được Cứu Để Trở Thành Đấng Giải Cứu: Câu chuyện của Môi-se trong Xuất Ê-díp-tô Ký 2:1-10 là một ví dụ kinh điển. Một đứa trẻ Hê-bơ-rơ bị lên án tử hình lại được chính con gái của Pha-ra-ôn, kẻ thù của dân tộc mình, nhận làm con. “Con gái Pha-ra-ôn nói cùng nàng rằng: Hãy đem đứa trẻ này về, nuôi nó cho ta; ta sẽ trả tiền công cho. Người đờn bà ấy bồng đứa trẻ mà cho nó bú. Khi lớn khôn rồi, nàng dẫn nó vào cho con gái Pha-ra-ôn, nàng nhận nó làm con, và đặt tên là Môi-se” (câu 9-10). Từ “con” trong câu 10 là từ Hy-bá-lai “בֵּן” (*ben*), chỉ mối quan hệ con trai một cách trọn vẹn. Sự quan phòng này cho thấy Đức Chúa Trời có thể sử dụng ngay cả những hành động nhận con nuôi của người ngoại để hoàn thành kế hoạch cứu chuộc lớn lao của Ngài.

2. Ê-xơ-tê – Người Mồ Côi Trở Thành Hoàng Hậu: Ê-xơ-tê 2:7 chép về Ma-đô-cê: “Người vú nuôi Hadác-sa, tức là Ê-xơ-tê, con gái của cậu mình, vì nàng không có cha mẹ. Hadác-sa là tên nguyên của Ê-xơ-tê, hình dung mỹ lệ, tốt tươi.” Ma-đô-cê không chỉ cho Ê-xơ-tê chỗ ở, mà còn “nuôi nấng” (וַיְהִי אֹמֵן *vayehi omen*) nàng, một từ diễn tả sự nuôi dưỡng, chăm sóc và huấn luyện như cha mẹ. Sự nuôi dưỡng và chỉ dẫn đúng đắn của Ma-đô-cê đã trang bị cho Ê-xơ-tê đức tin, sự khôn ngoan và lòng dũng cảm để sau này giải cứu cả dân tộc mình.

3. Chúa Giê-xu Và Sứ Đồ Giăng – Một Gia Đình Trong Chúa: Ngay cả trong giờ phút đau thương nhất trên thập tự giá, Chúa Giê-xu đã thể hiện sự quan tâm đến mối quan hệ “con nuôi” theo tinh thần. Khi trông thấy mẹ mình và môn đồ Ngài yêu đứng gần, Ngài phán với mẹ rằng: “Hỡi đàn bà kia, đó là con của ngươi!” Rồi Ngài lại phán cùng môn đồ rằng: “Đó là mẹ ngươi!” (Giăng 19:26-27). Hành động này thiết lập một mối quan hệ gia đình thuộc linh, nơi tình yêu và trách nhiệm trong Chúa vượt trên cả quan hệ huyết thống. Đây là hình mẫu cho Hội Thánh – một gia đình thuộc linh chăm sóc lẫn nhau.

Đỉnh cao của sự dạy dỗ về nhận con nuôi trong Kinh Thánh không nằm trong những hành động của con người, mà nằm trong hành động của chính Đức Chúa Trời. Đây là giáo lý trọng tâm, đặc biệt được Sứ đồ Phao-lô trình bày rõ ràng.

Ê-phê-sô 1:4-5 tuyên bố: “Trước khi sáng thế, Ngài đã chọn chúng ta trong Đấng Christ, đặng chúng ta được nên thánh không chỗ trách được trước mặt Đức Chúa Trời. Bởi sự thương yêu, Ngài đã định trước cho chúng ta được trở nên con nuôi của Ngài bởi Đức Chúa Jêsus Christ, theo ý tốt của Ngài.” Từ Hy Lạp được dùng cho “con nuôi” ở đây là “υἱοθεσία” (*huiothesia*), ghép bởi “υἱός” (*huios* – con trai) và “τίθημι” (*tithemi* – đặt để). Nó có nghĩa đen là “đặt vào địa vị làm con trai”. Đây không phải là một ý tưởng pháp lý khô khan, mà là một sự biến đổi về địa vị và bản chất: từ kẻ xa lạ, nô lệ trở thành con cái được yêu thương và thừa kế.

Ga-la-ti 4:4-7 giải thích rõ ràng hơn: “Nhưng khi kỳ hạn đã được trọn, Đức Chúa Trời bèn sai Con Ngài bởi một người nữ sanh ra, sanh ra dưới luật pháp, để chuộc những kẻ ở dưới luật pháp, và cho chúng ta được làm con nuôi Ngài. Lại vì anh em là con, nên Đức Chúa Trời đã sai Thánh Linh của Con Ngài vào lòng chúng ta, kêu rằng: A-ba! Cha! Dường ấy, ngươi không phải là tôi mọi nữa, bèn là con; và nếu ngươi là con, thì cũng là kẻ kế tự bởi ơn của Đức Chúa Trời.” Tiếng kêu “A-ba! Cha!” là bằng chứng sống động của Thánh Linh trong lòng chúng ta, xác nhận địa vị con cái thật.

Địa vị làm con nuôi này mang đến những đặc quyền vĩ đại:
- Quyền thừa kế: “Lại nếu chúng ta là con cái, thì cũng là kẻ kế tự: kẻ kế tự Đức Chúa Trời và là kẻ đồng kế tự với Đấng Christ” (Rô-ma 8:17).
- Sự tự do: Khỏi tội lỗi, luật pháp và sợ hãi (Rô-ma 8:15).
- Sự tiếp cận với Cha: Chúng ta có thể đến gần Ngài với sự thân mật và tin cậy.

Hành động nhận con nuôi của Đức Chúa Trời dành cho chúng ta trở thành nền tảng và động lực cho việc chúng ta nhận con nuôi trong thế giới vật chất này. Chúng ta yêu thương và nhận lấy người khác vì Ngài đã yêu thương và nhận lấy chúng ta trước.

Lẽ thật thần học sâu sắc về sự nhận làm con nuôi phải được thể hiện ra trong đời sống thực tế. Dưới đây là một số phương cách áp dụng:

1. Xem Xét Việc Nhận Con Nuôi Như Một Ơn Gọi: Đối với các cặp vợ chồng Cơ Đốc, việc nhận con nuôi không nên chỉ là phương án cuối cùng khi không thể có con ruột. Nó có thể là một sự kêu gọi tích cực từ Chúa để bày tỏ tình yêu cứu chuộc của Ngài. Điều này đòi hỏi sự cầu nguyện, tìm kiếm ý muốn Chúa và sự đồng lòng của cả hai vợ chồng.

2. Hỗ Trợ Các Gia Đình Nhận Nuôi Và Chăm Sóc Thay Thế: Hội Thánh phải là cộng đồng hỗ trợ tích cực. Điều này có thể bao gồm: hỗ trợ tài chính, cung cấp bữa ăn, trông trẻ, lắng nghe và khích lệ tinh thần cho các cha mẹ nuôi. Gia-cơ 1:27 định nghĩa sự tin đạo thanh sạch không vết là “thăm viếng kẻ mồ côi, người góa bụa trong cơn khốn khó của họ.” Hội Thánh phải thể hiện được điều này.

3. Sống Với Tâm Thức Là Con Nuôi Của Đức Chúa Trời Trong Gia Đình: Trong gia đình có con nuôi, cha mẹ Cơ Đốc được mời gọi phản chiếu tình yêu của Cha Thiên Thượng: một tình yêu vô điều kiện, không dựa trên huyết thống hay thành tích, mà dựa trên sự lựa chọn và cam kết. Điều này giúp đứa trẻ hiểu về tình yêu của Đức Chúa Trời một cách cụ thể.

4. Chia Sẻ Phúc Âm Qua Câu Chuyện Nhận Con Nuôi: Hành trình nhận con nuôi là một hình ảnh mạnh mẽ để giải thích Phúc Âm. Chúng ta đều là những đứa trẻ lạc lối, bị bỏ rơi trong tội lỗi, nhưng Đức Chúa Trời, qua sự chết và sự sống lại của Chúa Giê-xu Christ, đã trả một giá cao (ân điển) để nhận chúng ta vào gia đình Ngài, ban cho chúng ta danh phận và gia tài mới.

5. Quan Tâm Đến Trẻ Mồ Côi Và Trẻ Có Hoàn Cảnh Khó Khăn: Ngay cả khi không thể nhận con nuôi, mỗi Cơ Đốc nhân có thể đóng góp bằng nhiều cách: tài trợ, cầu nguyện cho các tổ chức Cơ Đốc chăm sóc trẻ mồ côi, hoặc trực tiếp tham gia các chương trình tình nguyện, thăm viếng.

Kinh Thánh nói về việc nhận con nuôi một cách sâu sắc và đa chiều. Nó bắt đầu từ mạng lệnh công bình và sự thương xót dành cho người mồ côi trong Cựu Ước, được minh họa qua các gương mẫu lịch sử như Môi-se và Ê-xơ-tê, và đạt đến đỉnh cao trong sự mặc khải về chính Đức Chúa Trời là Cha, Đấng đã nhận chúng ta – những kẻ xa lạ với giao ước – làm con cái yêu dấu của Ngài qua Đấng Christ.

Việc nhận con nuôi trong đời sống chúng ta, do đó, không chỉ là một hành động nhân đạo, mà là một hành động thờ phượng. Nó là sự đáp lại tình yêu mà chúng ta đã nhận lãnh, là sự thể hiện cụ thể của đức tin sống động, và là một chứng tá quyền năng về Phúc Âm biến đổi. Khi chúng ta mở rộng vòng tay và trái tim để đón nhận một đứa trẻ không cùng huyết thống, chúng ta đang bước đi theo dấu chân của Cha chúng ta trên trời, và tham gia vào công việc phục hồi và cứu chuộc vĩ đại của Ngài cho thế giới tan vỡ này.

Ước mong mỗi chúng ta, dù được kêu gọi trực tiếp nhận con nuôi hay hỗ trợ công việc này, đều sống với trọn vẹn tâm thức về địa vị con nuôi quý báu mà chúng ta có trong Đấng Christ, và để tình yêu đó tuôn tràn đến những người xung quanh.