Kinh Thánh nói gì về công việc?

Trong thế giới hiện đại, công việc thường bị giản lược thành phương tiện kiếm sống, nguồn gây căng thẳng, hay thước đo thành tựu cá nhân. Tuy nhiên, Kinh Thánh trình bày một viễn cảnh vừa thâm sâu vừa trọn vẹn hơn về công việc. Nó không phải là lời nguyền hậu quả của sự sa ngã, mà là một phần của thiết kế tốt lành nguyên thủy của Đức Chúa Trời dành cho nhân loại. Bài nghiên cứu này sẽ khám phá giá trị, mục đích, và nguyên tắc Kinh Thánh về công việc, cung cấp nền tảng thần học vững chắc và những áp dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân.

Ngay từ những trang đầu của Kinh Thánh, chúng ta thấy Đức Chúa Trời là Đấng lao động đầu tiên. Sách Sáng-thế-ký mô tả công trình sáng tạo của Ngài như một loạt những hành động có chủ đích và sáng tạo (Sáng-thế-ký 1:1-31). Sau đó, Ngài giao phó cho con người – được dựng nên theo hình ảnh Ngài – một công việc: "Giê-hô-va Đức Chúa Trời đem người vào vườn Ê-đen để trồng và giữ vườn" (Sáng-thế-ký 2:15).

Từ ngữ Hê-bơ-rơ được dùng cho "trồng" (`avad`) và "giữ" (`shamar`) mang ý nghĩa phục vụ, canh tác và bảo vệ. Công việc, trước khi tội lỗi xen vào, là một đặc ân và trách nhiệm thánh. Nó là phương tiện để con người cộng tác với Đức Chúa Trời trong việc quản lý và phát triển sự sáng tạo của Ngài. Điều này thiết lập nguyên tắc nền tảng: công việc vốn dĩ tốt lành và có mục đích.

Sự sa ngã của con người đã làm biến dạng mọi thứ, bao gồm cả công việc. Lời tuyên phán của Đức Chúa Trời trong Sáng-thế-ký 3:17-19 cho thấy công việc giờ đây sẽ đầy khó nhọc, đổ mồ hôi, và thường mang lại kết quả bấp bênh: "...đất sẽ bị rủa sả vì ngươi... nó sẽ sanh chông gai và cây tật lê... ngươi sẽ làm đổ mồ hôi trán mới có mà ăn...". Tuy nhiên, điều quan trọng cần lưu ý là công việc không phải là *lời nguyền*; *sự khó nhọc* và *tính bất toàn* mới là hậu quả của lời nguyền.

Chúa Giê-xu Christ, qua sự chết và sống lại của Ngài, không chỉ cứu chuộc linh hồn chúng ta mà còn bắt đầu công trình cứu chuộc mọi phương diện của đời sống, kể cả lao động. Ngài là thợ mộc (Mác 6:3), sống một đời sống lao động bình thường cách trọn vẹn trước khi bước vào chức vụ công khai. Sứ đồ Phao-lô, một người làm lều trại, đã dạy rằng chúng ta làm mọi sự, kể cả ăn uống, "cho sự vinh hiển của Đức Chúa Trời" (1 Cô-rinh-tô 10:31). Công việc, trong Đấng Christ, có thể được phục hồi lại ý nghĩa và phẩm giá nguyên thủy của nó.

1. Công Việc Là Hình Thức Thờ Phượng: Từ ngữ Hy Lạp `λειτουργία` (leitourgia) gốc nghĩa là "công việc của dân chúng" hay "sự phục vụ công", được dùng trong Tân Ước để chỉ sự thờ phượng và phục vụ. Khi chúng ta làm việc với tất cả khả năng, với sự chính trực, như làm cho Chúa, thì công việc đó trở thành một hành vi thờ phượng. "Hãy hết lòng làm việc, như làm cho Chúa, chớ không phải làm cho người ta" (Cô-lô-se 3:23). Động từ "làm" trong câu này (`ἐργάζομαι` - ergazomai) nhấn mạnh đến sự lao động chăm chỉ và bền bỉ.

2. Công Việc Là Quản Gia (Stewardship): Chúng ta là những quản gia của thì giờ, tài năng, nguồn lực và cơ hội Chúa ban. Ẩn dụ về các nén bạc trong Ma-thi-ơ 25:14-30 minh họa rõ ràng rằng Đức Chúa Trời mong đợi chúng ta sử dụng và nhân lên những gì Ngài giao phó một cách trung tín và khôn ngoan, dù ít hay nhiều.

3. Mục Đích Của Công Việc: Để Phục Vụ Và Cung Ứng: Công việc có ít nhất hai mục đích Kinh Thánh: (1) Phục vụ người khác và đóng góp cho xã hội (Ê-phê-sô 4:28), và (2) Cung ứng cho nhu cầu bản thân, gia đình và để có thể chia sẻ. "Chính anh em biết rằng hai bàn tay nầy đã làm ra sự cần dùng của tôi và của đồng bạn tôi. Tôi từng bảo luôn cho anh em rằng phải chịu khó làm việc như vậy, để giúp đỡ người yếu đuối, và nhớ lại lời chính Đức Chúa Jêsus có phán rằng: Ban cho thì có phước hơn là nhận lãnh" (Công vụ 20:34-35).

4. Thái Độ Và Đạo Đức Trong Lao Động: Kinh Thánh đầy dẫy những chỉ dẫn về đạo đức nghề nghiệp:

• Siêng năng và tránh lười biếng: "Hãy chăm chỉ, chớ làm biếng" (Rô-ma 12:11). Sách Châm-ngôn đặc biệt nhấn mạnh sự tương phản giữa người siêng năng và kẻ biếng nhác (Châm-ngôn 6:6-11; 13:4).
• Chính trực và trung thực: "Chớ làm sự gì vì tư lợi hoặc vì hư vinh, nhưng hãy khiêm nhường, coi người khác như tôn trọng hơn mình" (Phi-líp 2:3). Công việc không chỉ là kết quả, mà còn là phương cách đạt được kết quả đó.
• Vâng phục và tôn trọng người lãnh đạo: "Hỡi kẻ làm tôi, hãy vâng phục kẻ làm chủ mình theo phần xác, với sự kính sợ run rẩy, với lòng thật thà của anh em, như vâng phục Đấng Christ" (Ê-phê-sô 6:5). Điều này áp dụng ngay cả khi người chủ không hoàn hảo.
• Công bằng và kịp thời trả công: Người chủ cũng có trách nhiệm: "Hỡi các người làm chủ, hãy đối đãi công bình và công bằng với kẻ làm tôi mình, biết rằng các ngươi cũng có một Chủ ở trên trời" (Cô-lô-se 4:1).

Đức Chúa Trời không chỉ thiết lập công việc, mà còn thiết lập nguyên tắc Sa-bát – sự nghỉ ngơi (Sáng-thế-ký 2:2-3). Nguyên tắc một ngày trong bảy ngày để nghỉ ngơi và thờ phượng là rào bảo vệ chống lại chủ nghĩa thờ hình tượng công việc. Chúa Giê-xu phán: "Sa-bát lập ra vì loài người, chớ chẳng phải loài người vì Sa-bát" (Mác 2:27). Nghỉ ngơi thừa nhận giới hạn của chúng ta và sự toàn năng của Đức Chúa Trời; đó là hành động của đức tin, tin rằng thế giới vẫn vận hành khi chúng ta ngừng làm việc.

Hơn nữa, công việc không được trở thành cớ để bỏ bê các trách nhiệm quan trọng khác như gia đình (1 Ti-mô-thê 5:8) và sự thông công trong Hội Thánh (Hê-bơ-rơ 10:25). Người siêng năng trong Kinh Thánh không phải là workaholic (người nghiện việc), mà là người quản lý tốt mọi lãnh vực được Chúa giao phó.

1. Tái Định Hướng Tâm Trí: Mỗi buổi sáng, dâng ngày làm việc của bạn lên cho Chúa. Hãy xem công việc của bạn, dù là gì, như một "chức vụ" – một nơi Chúa đặt bạn để chiếu sáng sự hiện diện của Ngài và phục vụ những người xung quanh.

2. Tìm Kiếm Sự Xuất Sắc, Không Phải Sự Hoàn Hảo: Làm việc hết lòng, phát triển kỹ năng (Châm-ngôn 22:29), nhưng đừng để nỗi sợ thất bại hoặc chủ nghĩa cầu toàn khiến bạn tê liệt. Hãy làm mọi sự trong đức tin và sự nương dựa vào ân điển Chúa.

3. Là Chứng Nhân Qua Lao Động: Tính chính trực, thái độ vui vẻ, sự sẵn sàng giúp đỡ và chất lượng công việc của bạn sẽ nổi bật và trở thành cơ hội để làm chứng cho Đấng Christ (Ma-thi-ơ 5:16).

4. Quản Lý Tài Chánh Cách Khôn Ngoan: Xem thu nhập từ công việc như nguồn lực để: (1) Cung ứng nhu cầu, (2) Dâng hiến cho Chúa và Hội Thánh (Ma-la-chi 3:10), (3) Tiết kiệm cho tương lai, và (4) Rộng rãi chia sẻ với người có nhu cầu.

5. Thiết Lập Ranh Giới Lành Mạnh: Học cách nói "không" khi cần, tắt thiết bị điện tử để nghỉ ngơi thật sự, và ưu tiên cho thời gian với Chúa, gia đình và thân thể của Đấng Christ.

6. Tìm Ý Nghĩa Trong Mọi Công Việc: Dù bạn là bác sĩ, giáo viên, nhân viên văn phòng, công nhân hay nội trợ, hãy nhận thấy rằng bạn đang góp phần vào việc duy trì và chăm sóc thế giới của Đức Chúa Trời, phục vụ những "người lân cận" của bạn qua sản phẩm/dịch vụ của mình.

Sự hiểu biết Kinh Thánh về công việc đạt đến đỉnh điểm trong viễn cảnh cánh chung. Công việc của chúng ta trên đất này – nếu được làm trong Chúa – không phải là vô ích. "Hỡi anh em yêu dấu của tôi, vậy thì, hãy vững vàng, chớ rúng động, hãy làm công việc Chúa cách dư dật luôn, vì biết rằng công khó của anh em trong Chúa chẳng phải là vô ích đâu" (1 Cô-rinh-tô 15:58).

Khải-huyền cho chúng ta một cái nhìn thoáng qua về trời mới đất mới, nơi chúng ta sẽ hưởng sự nghỉ ngơi trọn vẹn nhưng cũng sẽ có những hoạt động có mục đích và thỏa lòng dưới sự cai trị của Vua chúng ta (Khải-huyền 22:3). Công việc hiện tại là sự chuẩn bị, là "sự rèn tập" cho những trách nhiệm và niềm vui vĩnh cửu mà Ngài đã chuẩn bị cho chúng ta. Vì vậy, hãy bước vào mỗi ngày làm việc với lòng biết ơn, với tinh thần phục vụ, và với niềm tin rằng, qua bàn tay và tấm lòng của bạn, bạn đang cộng tác với Đấng Tạo Hóa để mang lại vẻ đẹp, trật tự và sự chu cấp cho thế giới này, và đang tích lũy cho mình một sự nghiệp trong cõi đời đời.