Allah là ai?
Trong thế giới đa nguyên tôn giáo ngày nay, việc tìm hiểu và phân biệt các khái niệm về Đấng Tối Cao là điều cần thiết cho mọi Cơ Đốc nhân. "Allah" là danh xưng phổ biến để chỉ Thượng Đế trong Hồi giáo. Bài nghiên cứu này sẽ khảo sát vấn đề từ góc nhìn của Kinh Thánh, đối chiếu với sự mặc khải trọn vẹn và duy nhất về Đức Chúa Trời Ba Ngôi qua Chúa Cứu Thế Giê-xu. Là những người tin theo Lời Chúa, chúng ta cần có sự hiểu biết chính xác, đầy yêu thương nhưng cũng vững vàng trong chân lý.
I. Sự Mặc Khải Duy Nhất Về Đức Chúa Trời Trong Kinh Thánh
Kinh Thánh không sử dụng danh xưng "Allah". Sự mặc khải về Đức Chúa Trời trong Kinh Thánh Cựu Ước và Tân Ước là một sự tiếp nối trọn vẹn, đạt đến đỉnh điểm nơi con người và công việc của Chúa Giê-xu Christ. Trọng tâm của đức tin Cơ Đốc không nằm ở một danh xưng tổng quát về Đấng Tạo Hóa, mà ở mối quan hệ cá nhân với Đức Chúa Trời được bày tỏ qua Chúa Giê-xu.
Trong Cựu Ước, danh xưng quan trọng nhất được mặc khải cho Môi-se là "Đức Giê-hô-va" (YHWH) (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14), xuất phát từ động từ hayah (היה) trong tiếng Hê-bơ-rơ, mang nghĩa "Ta Là Đấng Tự Hữu Hằng Hữu". Danh này nói lên bản thể tự hữu, vĩnh cửu và có tính cá vị của Đức Chúa Trời. Ngài không phải là một khái niệm trừu tượng, mà là Đấng đang hiện hữu, bày tỏ chính mình trong lịch sử và giao ước với dân Ngài.
"Đức Chúa Trời phán rằng: Ta là Đấng Tự Hữu Hằng Hữu; rồi Ngài lại rằng: Hãy nói cho dân Y-sơ-ra-ên như vầy: Đấng Tự Hữu Hằng Hữu đã sai ta đến cùng các ngươi." (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14)
Đồng thời, Kinh Thánh Cựu Ước đã chuẩn bị cho sự mặc khải trọn vẹn hơn về Ba Ngôi hiệp một. Chúng ta thấy có sự phân biệt giữa Đức Giê-hô-va, Thiên sứ của Đức Giê-hô-va (đôi khi được nhận diện là chính Đức Giê-hô-va - Sáng Thế Ký 16:7-13), và Thần của Đức Chúa Trời (Sáng Thế Ký 1:2).
II. Sự Khác Biệt Căn Bản: Đức Chúa Trời Là Tình Yêu và Là Đấng Cứu Chuộc
Điểm khác biệt căn bản và không thể dung hòa giữa sự mặc khải về Đức Chúa Trời trong Kinh Thánh và khái niệm về Allah trong giáo lý Hồi giáo nằm ở bản tính và công việc cứu chuộc của Ngài.
1. Bản Tính: Đức Chúa Trời Là Tình Yêu (Agape):
Toàn bộ Kinh Thánh bày tỏ Đức Chúa Trời là tình yêu. Đỉnh cao của sự bày tỏ này là Ngài ban Con Một của Ngài, Chúa Giê-xu Christ, để chịu chết thay cho tội nhân.
"Đức Chúa Trời là sự yêu thương, ai ở trong sự yêu thương, là ở trong Đức Chúa Trời, và Đức Chúa Trời ở trong người ấy." (1 Giăng 4:16)
"Vì Đức Chúa Trời yêu thương thế gian, đến nỗi đã ban Con một của Ngài, hầu cho hễ ai tin Con ấy không bị hư mất mà được sự sống đời đời." (Giăng 3:16)
Danh từ Hy Lạp agapē (ἀγάπη) chỉ một tình yêu hy sinh, vô điều kiện, xuất phát từ chính bản chất của Đấng ban nó. Đức Chúa Trời của Kinh Thánh không chỉ hành động yêu thương, mà Ngài chính là Tình Yêu. Trong khi đó, giáo lý Hồi giáo nhấn mạnh đến quyền năng tối thượng và ý chí tuyệt đối (al-Qadar) của Allah, nhưng không dạy rằng bản chất cốt lõi của Ngài là tình yêu agapē hy sinh nơi thập tự giá.
2. Công Việc Cứu Chuộc: Đức Chúa Trời Là Đấng Cứu Chuộc (Goel):
Đức Chúa Trời của Kinh Thánh không chỉ là Quan Án, mà trước hết là Đấng Cứu Chuộc. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ Goel (גֹּאֵל) chỉ người bà con chuộc lại, là hình ảnh xuyên suốt Cựu Ước (như trong sách Ru-tơ) và được ứng nghiệm trọn vẹn nơi Chúa Giê-xu. Ngài đích thân bước vào thế giới tội lỗi, gánh lấy hình phạt thay cho chúng ta.
"Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời. Ấy chẳng phải bởi việc làm đâu, hầu cho không ai khoe mình." (Ê-phê-sô 2:8-9)
Đây là một sự khác biệt thần học then chốt: Ơn cứu rỗi là quà tặng nhưng không (ân điển) nhận được bởi đức tin nơi công lao của Chúa Giê-xu, chứ không phải phần thưởng dựa trên sự nỗ lực tuân giữ luật pháp của con người. Sự cứu rỗi trong Kinh Thánh dựa trên công tác hoàn tất của Christ (Giăng 19:30), không phải công đức của con người.
III. Sự Mặc Khải Tối Cao: Đức Chúa Trời Trở Nên Người Trong Chúa Giê-xu Christ
Sự khác biệt vĩ đại nhất nằm ở sự nhập thể. Kinh Thánh tuyên bố cách rõ ràng và quả quyết rằng Đức Chúa Trời đã trở nên xác thịt trong con người Giê-xu Christ, Ngôi Lời (Logos) vĩnh cửu.
"Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta, đầy ơn và lẽ thật." (Giăng 1:1, 14)
"Chẳng hề có ai thấy Đức Chúa Trời; chỉ Con một ở trong lòng Cha, là Đấng đã giải bày Cha cho chúng ta biết." (Giăng 1:18)
Danh Giê-xu (Iēsous/Ἰησοῦς) trong tiếng Hy Lạp, bắt nguồn từ danh Giô-suê (Yehoshua/ יְהוֹשֻׁעַ) trong tiếng Hê-bơ-rơ, có nghĩa là "Đức Giê-hô-va là Sự Cứu Rỗi". Chính trong con người Giê-xu, bản tính, ý muốn và tình yêu của Đức Chúa Trời được bày tỏ trọn vẹn. Ngài phán: "Ai đã thấy ta, tức là đã thấy Cha" (Giăng 14:9).
Giáo lý Hồi giáo xem việc Đức Chúa Trời trở nên người (nhập thể) và chịu đóng đinh là điều không thể chấp nhận được. Tuy nhiên, đối với Cơ Đốc giáo, thập tự giá chính là sự bày tỏ tối thượng về tình yêu, sự công bình và ân điển của Đức Chúa Trời. Sự nhập thể và cái chết chuộc tội của Christ không làm giảm đi thần tính của Ngài, nhưng lại bày tỏ sự vĩ đại của tình yêu Ngài: Đức Chúa Trời vĩ đại đến nỗi Ngài có thể trở nên hèn mọn; Ngài quyền năng đến nỗi Ngài có thể biểu lộ quyền năng qua sự yếu đuối và sự chết.
IV. Giáo Lý Trọng Tâm: Đức Chúa Trời Ba Ngôi Hiệp Một
Đức tin Cơ Đốc khẳng định giáo lý Một Đức Chúa Trời hiện hữu trong Ba Ngôi Vị: Cha, Con (Ngôi Lời nhập thể) và Thánh Linh. Đây không phải là ba thần (tritheism), cũng không phải là một Thượng Đế với ba "mặt nạ" (thuyết hình thái). Đây là một mầu nhiệm vượt quá trí hiểu loài người, nhưng được Kinh Thánh mặc khải rõ ràng:
- Phép báp-tem: "Vậy, hãy đi dạy dỗ muôn dân, hãy nhơn danh Đức Cha, Đức Con, và Đức Thánh Linh mà làm phép báp-tem cho họ" (Ma-thi-ơ 28:19).
- Lời chúc phước: "Nguyền xin ơn của Đức Chúa Jêsus Christ, sự yêu thương của Đức Chúa Trời, và sự giao thông của Đức Thánh Linh ở với anh em hết thảy!" (2 Cô-rinh-tô 13:13).
Ba Ngôi hiệp một trong tình yêu, mục đích và công việc. Chúa Con vâng phục Chúa Cha, Chúa Thánh Linh tôn vinh Chúa Con (Giăng 16:14). Sự cứu rỗi là công việc của Ba Ngôi: Chúa Cha lập kế hoạch, Chúa Con thực hiện qua sự chết và sống lại, Chúa Thánh Linh áp dụng vào lòng người tin. Giáo lý Ba Ngôi cho thấy Đức Chúa Trời vừa siêu việt (vượt trên tạo vật) vừa nội tại (ở cùng tạo vật) một cách trọn vẹn.
V. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Việc hiểu biết rõ ràng về Đức Chúa Trời của Kinh Thánh có những ứng dụng thiết thực và biến đổi cho đời sống chúng ta:
1. Xây Dựng Mối Quan Hệ Cá Nhân Thân Mật:
Chúng ta không thờ phượng một khái niệm xa cách, mà là một Đấng Cha yêu thương (Rô-ma 8:15), một Đấng Cứu Chuộc là Anh cả (Rô-ma 8:29), và một Đấng Yên ủi (Thánh Linh) đang ngự trong lòng (Giăng 14:17). Sự cầu nguyện trở nên cuộc trò chuyện thân mật với Cha trên trời.
2. Sống Trong Sự Tự Do Và Bảo Đảm Của Ân Điển:
Vì sự cứu rỗi dựa trên công tác hoàn tất của Christ, chúng ta được tự do khỏi ách nô lệ của sự cố gắng tự cứu mình. Sự bảo đảm về sự sống đời đời dựa trên lời hứa và sự thành tín của Đức Chúa Trời, không dựa trên cảm xúc hay thành tích không ổn định của bản thân (Rô-ma 8:38-39).
3. Truyền Giáo Với Tình Yêu Thương Và Sự Rõ Ràng:
Hiểu biết này trang bị cho chúng ta để chia sẻ Phúc Âm với tình yêu thương, sự tôn trọng, nhưng cũng rõ ràng về những khác biệt căn bản. Trọng tâm của chúng ta không phải là cuộc tranh luận về danh xưng, mà là rao giảng về Con Người và công việc cứu chuộc của Chúa Giê-xu Christ. Chúng ta mời gọi mọi người nhận biết Đức Chúa Trời là Cha yêu thương qua Chúa Giê-xu.
4. Tôn Thờ Với Lòng Biết Ơn Sâu Xa:
Sự thờ phượng của chúng ta xuất phát từ lòng biết ơn vì tình yêu hy sinh của Đức Chúa Trời. Chúng ta thờ phượng Đấng đã tự hạ mình để cứu chúng ta (Phi-líp 2:5-11). Mỗi lần dự Tiệc Thánh, chúng ta nhớ đến thân thể bị vỡ ra và huyết đổ ra của Ngài vì chúng ta.
Kết Luận
Vậy, "Allah là ai?" từ góc nhìn Kinh Thánh. Kinh Thánh không nói về "Allah", nhưng mặc khải trọn vẹn về Đức Giê-hô-va, Đức Chúa Trời của Áp-ra-ham, Y-sác, Gia-cốp, Đấng đã bày tỏ chính Ngài cách trọn vẹn và dứt khoát trong Chúa Cứu Thế Giê-xu. Ngài là Đức Chúa Trời duy nhất, hiện hữu trong Ba Ngôi hiệp một. Bản chất của Ngài là Tình Yêu Thương (agapē). Phương cách cứu rỗi của Ngài là Ân Điển qua Đức Tin nơi công lao của Con Ngài. Và sự mặc khải tối cao của Ngài là Sự Nhập Thể: Ngôi Lời đã trở nên xác thịt.
Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi gắn bó với sự mặc khải đầy đủ này. Chúng ta không tìm kiếm Đức Chúa Trời trong những khái niệm mơ hồ, nhưng nhận biết Ngài trong khuôn mặt của Chúa Giê-xu Christ. Sứ mạng của chúng ta là rao truyền danh Giê-xu, vì "chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu" (Công vụ 4:12).
Hãy để sự hiểu biết này không dẫn đến thái độ kiêu ngạo, nhưng dẫn đến lòng khiêm nhường sâu sắc, lòng biết ơn vô bờ, và một khát khao nồng cháy để chia sẻ tình yêu của Đức Chúa Trời-hóa-thân-nên-người với một thế giới đang lạc lối.