Một số lý do cho sự thù địch giữa Cơ Đốc nhân và tín đồ Hồi giáo là gì?

Lời mở đầu của một nhà nghiên cứu Kinh Thánh: Trong một thế giới đầy rạn nứt bởi xung đột tôn giáo, mối quan hệ giữa Cơ Đốc giáo và Hồi giáo thường được mô tả bằng những từ như "thù địch", "xung đột" hay "chiến tranh". Là những người tin theo Chúa Cứu Thế Giê-xu, chúng ta được kêu gọi không phải để nuôi dưỡng hận thù, nhưng để hiểu biết, để cầu nguyện, và trên hết, để sống và bày tỏ tình yêu của Đấng Christ (Ma-thi-ơ 5:44). Bài viết này không nhằm khơi gợi sự kình địch, mà tìm kiếm sự hiểu biết căn nguyên dưới ánh sáng của Lời Chúa, từ đó tìm ra con đường ứng xử đúng đắn theo gương mẫu của Chúa Giê-xu.

Để có cái nhìn toàn diện, chúng ta cần phân biệt giữa nguyên nhân thần học-căn bản (xuất phát từ sự khác biệt không thể dung hòa trong giáo lý nền tảng) và nguyên nhân lịch sử-văn hóa-chính trị (là những yếu tố do con người tạo ra và có thể thay đổi). Sự thù địch thường là kết quả của việc đan xen phức tạp giữa cả hai loại nguyên nhân này.

Đây là lõi của vấn đề. Sự xung đột giữa Cơ Đốc giáo và Hồi giáo không đơn thuần là sự khác biệt về nghi lễ hay văn hóa, mà là sự đối lập trực tiếp trong những chân lý cốt lõi về Đức Chúa Trời, về Chúa Giê-xu Christ, và về con đường cứu rỗi.

1. Thần Tính Và Vai Trò Của Chúa Giê-xu Christ:

• Cơ Đốc giáo (Kinh Thánh Tân Ước): Chúa Giê-xu là Ngôi Lời (λόγος - Logos) đã trở nên xác thịt (Giăng 1:1, 14). Ngài là Con Đức Chúa Trời (ὁ υἱὸς τοῦ θεοῦ - ho huios tou Theou) theo nghĩa đen và độc nhất, đồng bản thể với Đức Chúa Cha. Phi-líp 2:6-7 tuyên bố Ngài vốn có hình Đức Chúa Trời, nhưng đã tự hạ mình, mặc lấy hình tôi tớ. Sự chết chuộc tội và sự sống lại của Ngài là trung tâm của đức tin. Sứ đồ Phi-e-rơ tuyên xưng: "Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống" (Ma-thi-ơ 16:16).
• Hồi giáo (Quan điểm Kinh Qur'an): Chúa Giê-xu (Isa) được tôn kính như một tiên tri vĩ đại, được sinh ra bởi nữ đồng trinh Maryam, nhưng tuyệt đối không phải là Con của Đức Chúa Trời (Allah). Việc tuyên xưng Chúa Giê-xu là Con Đức Chúa Trời bị xem là tội shirk (tội đa thần, đặt đối tác ngang hàng với Allah), tội nặng nhất trong Hồi giáo. Sự chết đền tội trên thập tự giá của Chúa Giê-xu bị phủ nhận (kinh Qur'an ghi rằng Ngài không bị đóng đinh).

Đây là điểm chia rẽ lớn nhất. Đối với Cơ Đốc nhân, sự cứu rỗi duy nhất đến bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ (Công vụ 4:12). Sự phủ nhận thần tính và công tác cứu chuộc của Ngài khiến hai tôn giáo đứng trên hai con đường cứu rỗi hoàn toàn khác biệt và không thể cùng đúng.

2. Giáo Lý Về Đức Chúa Trời (Ba Ngôi Hiệp Một):

• Cơ Đốc giáo: Tin vào một Đức Chúa Trời duy nhất tồn tại trong Ba Ngôi: Cha, Con (Chúa Giê-xu Christ) và Thánh Linh. Đây là mầu nhiệm được mặc khải, không phải là đa thần, mà là sự hiệp một hoàn hảo (Ma-thi-ơ 28:19; 2 Cô-rinh-tô 13:14).
• Hồi giáo: Tin vào một thần Allah duy nhất, tuyệt đối nhất thể (tawhid). Giáo lý Ba Ngôi bị hiểu lầm và xem như một hình thức đa thần, và do đó bị bác bỏ hoàn toàn.

3. Quyền Tối Thượng Và Sự Toàn Vẹn Của Kinh Thánh:

• Cơ Đốc giáo: Tin rằng Kinh Thánh Cựu Ước và Tân Ước là Lời được Đức Chúa Trời hà hơi (θεόπνευστος - theopneustos, 2 Ti-mô-thê 3:16), là sự mặc khải đầy đủ và cuối cùng của Đức Chúa Trời cho nhân loại. Chúa Giê-xu là sự ứng nghiệm của Lời tiên tri Cựu Ước.
• Hồi giáo: Tin rằng Kinh Thánh Do Thái và Cơ Đốc (Tawrat, Zabur, Injil) đã bị người Do Thái và Cơ Đốc nhân làm sai lệch (tahrif). Kinh Qur'an được xem là lời mặc khải cuối cùng, hoàn hảo và sửa chữa mọi sai sót trước đó.

Sự cáo buộc này tạo ra một rào cản lớn về thẩm quyền. Đối thoại trở nên khó khăn khi một bên không công nhận tính xác thực của nguồn mặc khải căn bản của bên kia.

Những khác biệt thần học đã bị khai thác và thổi bùng bởi các yếu tố lịch sử và chính trị, tạo nên bức tranh xung đột kéo dài hàng thế kỷ.

1. Lịch Sử Xung Đột Và Chinh Phạt:

• Các cuộc chinh phạt của Hồi giáo thế kỷ thứ 7-8 đã chiếm các vùng đất vốn là cái nôi của Cơ Đốc giáo (Trung Đông, Bắc Phi).
• Phản ứng của Châu Âu Cơ Đốc là các cuộc Thập Tự Chinh (thế kỷ 11-13), vừa mang màu sắc tôn giáo vừa mang động cơ chính trị, kinh tế. Những cuộc chiến này để lại di sản đau thương và hình ảnh "kẻ thù" sâu đậm trong ký ức tập thể của cả hai bên.
• Sự trỗi dậy và suy tàn của Đế chế Ottoman, với những trận chiến như vây hãm Vienna, củng cố hình ảnh về mối đe dọa từ phương Đông đối với Châu Âu Cơ Đốc.

2. Diễn Giải Thần Học Về Chiến Tranh Và Bạo Lực:

• Trong Hồi giáo, khái niệm Jihad (nỗ lực, chiến đấu) bao gồm cả ý nghĩa chiến đấu vũ trang để bảo vệ/bành trướng đức tin. Một số trường phái và nhóm cực đoan đã lợi dụng và diễn giải điều này để biện minh cho chủ nghĩa khủng bố nhắm vào "những kẻ không tin".
• Trong lịch sử Cơ Đốc giáo, cũng có những giai đoạn giáo lý bị lạm dụng để biện minh cho bạo lực (ví dụ: các cuộc Thập Tự Chinh, các cuộc thanh trừng dị giáo). Tuy nhiên, giáo lý nền tảng của Tân Ước rõ ràng dạy: "Vả, chúng ta đánh trận, chẳng phải theo thịt... vì khí giới của chúng ta đánh trận chẳng phải là thịt, nhưng bởi quyền năng của Đức Chúa Trời" (2 Cô-rinh-tô 10:3-4). Chúa Giê-xu dạy: "Hãy yêu kẻ thù nghịch, và cầu nguyện cho kẻ bắt bớ các ngươi" (Ma-thi-ơ 5:44). Bất kỳ hành động bạo lực nào nhân danh Chúa Giê-xu để tấn công người khác đều đi ngược lại tinh thần của Phúc Âm.

3. Xung Đột Văn Hóa, Dân Tộc Và Địa Chính Trị Hiện Đại:

Ngày nay, nhiều xung đột mang nhãn hiệu "Cơ Đốc-Hồi giáo" thực chất bắt nguồn từ các tranh chấp chính trị, lãnh thổ, kinh tế (như xung đột Ả Rập-Israel, chiến tranh ở Bosnia, xung đột tại Nigeria...). Tôn giáo bị sử dụng như một công cụ để huy động, biện minh và làm sâu sắc thêm sự chia rẽ.

Là những người được cứu bởi ân điển và được kêu gọi trở nên muối của đất, ánh sáng của thế gian (Ma-thi-ơ 5:13-14), chúng ta phải có thái độ và hành động đúng đắn dựa trên Lời Chúa.

1. Phân Biệt Rõ Giữa Con Người Tội Lỗi Và Sự Lừa Dối Của Sa-tan:

Kinh Thánh dạy: "Vì chúng ta đánh trận... chống lại các quyền thế, chống lại các thế lực, chống lại các vua chúa của thế gian mờ tối này, chống lại các thần dữ ở các miền trên trời" (Ê-phê-sô 6:12). Kẻ thù thật sự của chúng ta không phải là người Hồi giáo bằng xương bằng thịt, nhưng là thế lực của sự tối tăm đằng sau những hệ thống tôn giáo phủ nhận Chúa Cứu Thế. Chúng ta phải cầu nguyện cho sự cứu rỗi của họ, chứ không nuôi lòng thù ghét.

2. Sống Và Bày Tỏ Tình Yêu Christ Cách Cụ Thể:

• Yêu thương và cầu nguyện: Thực hành mạng lệnh khó khăn nhất của Chúa Giê-xu: "Hãy yêu kẻ thù nghịch" (Ma-thi-ơ 5:44). Cầu nguyện cho hàng xóm, đồng nghiệp theo đạo Hồi của mình được Chúa mở mắt tâm linh.
• Làm chứng bằng đời sống (làm sáng Danh Chúa): "Ánh sáng các ngươi hãy soi trước mặt người ta... đặng họ thấy những việc lành của các ngươi, mà ngợi khen Cha các ngươi ở trên trời" (Ma-thi-ơ 5:16). Sự nhân từ, trung thực, yêu thương và bình an trong đời sống chúng ta là chứng cớ hùng hồn nhất.
• Làm chứng bằng lời nói (chia sẻ Phúc Âm) với sự khôn ngoan và dịu dàng: "Hãy tôn Đấng Christ, là Chúa, làm thánh trong lòng mình. Hãy thường thường sẵn sàng để trả lời mọi kẻ hỏi lẽ về sự trông cậy trong anh em, với sự nhu mì và kính sợ" (1 Phi-e-rơ 3:15). Khi có cơ hội, hãy chia sẻ về niềm hy vọng và tình yêu của Chúa Giê-xu cách tôn trọng, tập trung vào Ngài là Đấng Cứu Rỗi.

3. Đứng Vững Trong Chân Lý Nhưng Với Thái Độ Khiêm Nhường:

Chúng ta phải giữ vững lẽ thật về Chúa Giê-xu Christ, không nhân nhượng hay pha trộn giáo lý. Tuy nhiên, thái độ phải là thái độ của đầy tớ: "dùng lòng nhu mì mà dạy dỗ những kẻ chống trả" (2 Ti-mô-thê 2:25). Sự tranh luận hơn thua, khinh miệt chỉ làm tổn thương và đóng cửa lòng người.

4. Tìm Kiếm Sự Hiểu Biết Và Khôn Ngoan Từ Trên:

Hãy tìm hiểu về niềm tin của người Hồi giáo để có thể đối thoại một cách thông minh và nhạy cảm. Nhưng quan trọng hơn, hãy đâm rễ sâu trong Lời Chúa và cầu xin sự khôn ngoan từ Đức Thánh Linh để biết nói lời phải lúc phải thì (Gia-cơ 1:5).

Sự thù địch giữa Cơ Đốc nhân và tín đồ Hồi giáo có nguyên nhân sâu xa từ sự khác biệt không thể dung hòa về giáo lý nền tảng, đặc biệt xoay quanh thần tính và công tác cứu chuộc của Chúa Giê-xu Christ. Những khác biệt này đã bị lịch sử, chính trị và những diễn giải cực đoan khai thác, tạo nên vòng xoáy bạo lực và nghi kỵ kéo dài.

Tuy nhiên, với tư cách là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi để bước ra khỏi vòng xoáy ấy. Mẫu mực của chúng ta là Chúa Giê-xu, Đấng đã chết cho tội nhân ngay khi họ còn thù nghịch với Ngài (Rô-ma 5:8). Sứ mạng của chúng ta không phải là tiêu diệt kẻ thù, nhưng là rao truyền Phúc Âm hòa bình (Ê-phê-sô 6:15) và trở nên những sứ giả của sự hòa giải (2 Cô-rinh-tô 5:18-20).

Hãy để đời sống chúng ta, dù trong bối cảnh nào, cũng phản chiếu tình yêu, ân điển và lẽ thật của Chúa Cứu Thế Giê-xu. Hãy cầu nguyện cho sự thức tỉnh thuộc linh và cơ hội được chia sẻ niềm hy vọng vĩnh cửu nơi Danh duy nhất có thể cứu nhân loại - Danh Giê-xu Christ.