Mối quan hệ giữa Đức Chúa Trời và thời gian là gì?

Một trong những khái niệm thách thức nhất cho tâm trí hữu hạn của con người chính là mối quan hệ giữa Đấng Vô Hạn và thời gian. Chúng ta bị giới hạn trong dòng chảy một chiều của quá khứ, hiện tại và tương lai. Nhưng Kinh Thánh mặc khải cho chúng ta một Đức Chúa Trời hoàn toàn khác biệt và siêu việt trên phương diện này. Nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá bản chất của Đức Chúa Trời trong mối tương quan với thời gian, dựa trên nền tảng Kinh Thánh vững chắc, giúp chúng ta hiểu biết sâu sắc hơn về Ngài và tìm thấy sự bình an, tin cậy trong sự quản trị tuyệt đối của Ngài trên lịch sử và đời sống cá nhân.

Trước hết, Kinh Thánh khẳng định Đức Chúa Trời là Đấng Tạo Hóa của thời gian, và do đó, Ngài đứng ngoài và trên sự sáng tạo ấy. Ngài không bị giới hạn bởi thời gian; Ngài là Đấng Vĩnh Cửu.

• Thi Thiên 90:2 chép: “Trước khi núi non chưa sanh ra, Đất và thế gian chưa dựng nên, Chúa là Đức Chúa Trời vô hạn vô chung.” Câu này sử dụng từ Hê-bơ-rơ ‘ôlām (עוֹלָם), có nghĩa là “thời đại vô tận”, “muôn đời”. Môi-se, tác giả Thi thiên này, tương phản sự vô thủy vô chung của Đức Chúa Trời với sự hữu hạn và tạm bợ của con người và công trình sáng tạo.
• Ê-sai 57:15 tuyên bố: “Vì Đấng cao cả, Đấng ở đời đời, danh Ngài là Thánh, phán như vầy: Ta ngự trong nơi cao và thánh, cũng ở với người có lòng ăn năn đau đớn và khiêm nhường.” Danh xưng “Đấng ở đời đời” (HaRām v’haNisā’ - הַרָם וְנִשָּׂא) nhấn mạnh sự cao cả và tồn tại vĩnh viễn của Ngài.
• Trong Tân Ước, Khải Huyền 1:8 ghi lời của chính Chúa: “Ta là An-pha và Ô-mê-ga, nghĩa là đầu tiên và cuối cùng, Chúa là Đấng hiện có, đã có và còn đến, là Đấng Toàn năng.” Cụm từ Hy Lạp ho ōn kai ho ēn kai ho erchomenos (ὁ ὢν καὶ ὁ ἦν καὶ ὁ ἐρχόμενος) mô tả một hiện hữu trọn vẹn, bao trùm mọi thì (quá khứ, hiện tại, tương lai) trong một sự hiện diện liên tục. Ngài không phải “đã từng là” rồi “sẽ là”, mà Ngài luôn “là”.

Điều này có nghĩa Đức Chúa Trời không trải nghiệm thời gian như một chuỗi sự kiện kế tiếp nhau. Đối với Ngài, quá khứ, hiện tại và tương lai đều hiện diện trọn vẹn và đồng thời. Một minh họa hữu hạn: Một tác giả nhìn xuống toàn bộ cuốn tiểu thuyết mình viết. Anh ta thấy được chương đầu, chương giữa và chương cuối cùng một lúc. Thời gian trong truyện trôi qua với nhân vật, nhưng với tác giả, toàn bộ câu chuyện đã hoàn tất. Tương tự, Đức Chúa Trời là Tác Giả của lịch sử, Ngài thấy trọn vẹn từ khởi đầu đến kết thúc trong một cái nhìn toàn diện.

Tuy siêu việt khỏi thời gian, Đức Chúa Trời lại vui lòng bước vào và hành động trong thời gian để bày tỏ chính mình và thực hiện chương trình cứu rỗi. Đây là một mầu nhiệm lớn.

• Ga-la-ti 4:4-5 chép: “Nhưng khi kỳ hạn đã được trọn, Đức Chúa Trời bèn sai Con Ngài bởi một người nữ sanh ra, sanh ra dưới luật pháp, để chuộc những kẻ dưới luật pháp, và cho chúng ta được làm con nuôi Ngài.” Cụm từ “kỳ hạn đã được trọn” (Hy Lạp: to plērōma tou chronou - τὸ πλήρωμα τοῦ χρόνου) cho thấy Đức Chúa Trời làm chủ thời gian. Ngài đặt để một lịch trình lịch sử (chronos) và khi mọi điều kiện chín muồi, Ngài hành động. Sự giáng sinh của Chúa Giê-xu không phải là một sự kiện ngẫu nhiên, mà là đỉnh điểm của một kế hoạch được định trước từ trước khi sáng thế (Ê-phê-sô 1:4).
• Chúa Giê-xu Christ, Con Đức Chúa Trời, là hiện thân của Đấng Vĩnh Cửu bước vào thời gian. Giăng 1:14 tuyên bố: “Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta.” Ngài kinh nghiệm sự hữu hạn của thời gian, lớn lên, đói khát, mệt mỏi, và cuối cùng chịu chết vào một thời điểm cụ thể dưới thời quan Tổng đốc Phi-lát.

Toàn bộ Kinh Thánh là một ghi chép về những hành động của Đức Chúa Trời trong thời gian: Giao ước với Áp-ra-ham, giải cứu dân Y-sơ-ra-ên khỏi Ai Cập, lời hứa về Đấng Mê-si qua các tiên tri. Mỗi sự kiện đều nằm trong một dòng chảy có mục đích, hướng về Chúa Cứu Thế Giê-xu. Điều này cho thấy thời gian có mục đích và hướng đi rõ ràng dưới sự cai trị của Đức Chúa Trời, chứ không phải một vòng tuần hoàn vô nghĩa.

Trong Tân Ước, có hai từ Hy Lạp quan trọng giúp chúng ta hiểu về thời gian:

• Chronos (χρόνος): Chỉ thời gian theo nghĩa định lượng, dòng chảy liên tục của các khoảnh khắc, tháng ngày, năm tháng (như trong “chronology” - niên đại học). Đây là thời gian chúng ta đo lường bằng đồng hồ và lịch.
• Kairos (καιρός): Chỉ thời điểm mang tính quyết định, cơ hội được định sẵn, “thời cơ” hay “thời kỳ” đặc biệt khi ý muốn của Đức Chúa Trời được bày tỏ và đòi hỏi một sự đáp ứng. Đây là thời gian theo ý định của Đức Chúa Trời.

Sự phân biệt này rất quan trọng. Đức Chúa Trời là Chúa của cả chronos lẫn kairos. Ngài thiết lập các mùa (chronos), nhưng Ngài cũng tể trị trên những thời điểm then chốt (kairos) trong lịch sử và đời sống chúng ta.

• Mác 1:15 ghi lời Chúa Giê-xu: “Kỳ đã trọn (kairos), nước Đức Chúa Trời đã đến gần; các ngươi hãy ăn năn và tin đạo Tin Lành.” Sự xuất hiện của Chúa Giê-xu là “kairos” tối thượng của lịch sử nhân loại.
• Ê-phê-sô 5:16 khuyên: “Hãy lợi dụng thì giờ (exagorazomenoi ton kairon - ἐξαγοραζόμενοι τὸν καιρὸν), vì những ngày là xấu.” Sứ đồ Phao-lô khích lệ tín hữu mua lấy, tận dụng những “kairós” mà Chúa ban, vì đó là những cơ hội quý giá để làm vinh hiển Ngài.

Một câu Kinh Thánh thường bị hiểu lầm là 2 Phi-e-rơ 3:8: “Hỡi kẻ rất yêu dấu, chớ nên quên rằng ở trước mặt Chúa, một ngày như ngàn năm, ngàn năm như một ngày.” Câu này không phải là một công thức toán học, mà là một cách nói ẩn dụ (thi ca) nhấn mạnh sự khác biệt căn bản trong quan điểm về thời gian. Đối với Đức Chúa Trời, khoảng thời gian dài (ngàn năm) không có ý nghĩa như đối với chúng ta; Ngài không bị áp lực bởi thời hạn hay vội vàng. Điều này được nói trong ngữ cảnh giải đáp về sự chậm trễ của ngày Chúa tái lâm. Chúa không chậm trễ theo ý nghĩa của Ngài; Ngài đang kiên nhẫn, cho mọi người có cơ hội ăn năn (2 Phi-e-rơ 3:9).

Điều này dạy chúng ta về sự nhẫn nại của Đức Chúa Trời. Sự chậm trễ mà chúng ta cảm nhận thường là ân điển và sự kiên nhẫn của Ngài đang hành động.

Hiểu biết về mối quan hệ giữa Đức Chúa Trời và thời gian sẽ biến đổi cách chúng ta sống:

1. Sống Với Tâm Thế Tin Cậy, Không Lo Âu: Vì Đức Chúa Trời đang ngự trên dòng thời gian và thấy rõ tương lai, chúng ta có thể tin cậy Ngài hoàn toàn. Ma-thi-ơ 6:34 dạy: “Vậy, chớ lo lắng chi về ngày mai; vì ngày mai sẽ lo về việc ngày mai.” Sự lo lắng thường xuất phát từ cảm giác mất kiểm soát tương lai. Nhưng tương lai đang nằm trong tay Đấng yêu thương chúng ta vô cùng.
2. Tận Dụng “Kairós” - Thời Điểm Thuận Lợi Của Chúa: Hãy nhạy bén với những cơ hội Chúa đặt để hằng ngày: cơ hội làm chứng, khích lệ, tha thứ, phục vụ. Cô-lô-se 4:5 nói: “Hãy lấy sự khôn ngoan ăn ở với những người ngoại, và lợi dụng thì giờ (ton kairon).”
3. Sống Có Mục Đích Và Hướng Về Tương Lai: Lịch sử không phải là vòng xoáy ngẫu nhiên, mà là một đường thẳng có khởi đầu và hướng về sự hoàn tất trong Chúa Cứu Thế. Điều này cho chúng ta hy vọng. Chúng ta sống hôm nay với lòng trông đợi sự trở lại của Chúa Giê-xu và sự thiết lập trời mới đất mới (Khải Huyền 21:1).
4. Thực Hành Sự Nhẫn Nại Và Bình An: Khi cầu nguyện chưa được nhậm, khi hoàn cảnh dường như chậm thay đổi, hãy nhớ rằng Chúa thấy toàn cảnh và thời điểm của Ngài là hoàn hảo. Thi Thiên 27:14 khích lệ: “Hãy trông đợi Đức Giê-hô-va; hãy vững lòng bền chí! Phải, hãy trông đợi Đức Giê-hô-va.”
5. Quản Lý Thời Gian Cách Khôn Ngoan: Vì thời gian (chronos) là món quà từ Chúa, chúng ta được kêu gọi quản lý nó cách khôn ngoan, không phung phí, nhưng dùng để gây dựng Vương Quốc Đức Chúa Trời và phục vụ người khác (Ê-phê-sô 5:15-17).

Đức Chúa Trời chúng ta thờ phượng là Đấng Vĩnh Cửu, Tác Giả của thời gian, Đấng siêu việt trên mọi giới hạn của nó, nhưng cũng là Đấng đã khiêm nhường bước vào dòng lịch sử trong thân vị Chúa Giê-xu Christ để cứu chuộc chúng ta. Ngài không phải là một “Đấng Tạo Hóa đồng hồ” rồi bỏ mặc, mà là một Người Cha yêu thương đang tích cực dẫn dắt mọi sự theo ý chỉ tốt lành của Ngài, hướng về một hồi kết vinh quang. Sự hiểu biết này không chỉ là một giáo lý trừu tượng, mà là nguồn an ủi, hy vọng và nền tảng cho một đời sống khôn ngoan, tin cậy. Dù chúng ta không thể hoàn toàn thấu hiểu bản chất vĩnh cửu của Ngài, nhưng chúng ta có thể tin chắc rằng mọi khoảnh khắc trong đời mình đều được nắm giữ trong bàn tay yêu thương và quyền năng của Đấng là An-pha và Ô-mê-ga, Đầu Tiên và Cuối Cùng. Hãy sống mỗi ngày trong sự an nghỉ đó, tận dụng mọi cơ hội Ngài ban, và hướng lòng trông đợi về ngày muôn thời với Ngài.