Thế nào là sự hiện diện khắp nơi của Đức Chúa Trời?

Trong hành trình đức tin, một trong những chân lý vừa an ủi vừa khiếp sợ mà mỗi Cơ Đốc nhân cần thấu hiểu chính là thuộc tính toàn tại (omnipresence) của Đức Chúa Trời. Điều này không đơn thuần là một khái niệm triết học hay thần học trừu tượng, mà là một thực tại nền tảng về bản thể của Đức Chúa Trời chúng ta thờ phượng, có ảnh hưởng sâu sắc đến từng khoảnh khắc trong đời sống thuộc linh. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá Kinh Thánh dạy gì về sự hiện diện khắp nơi của Đức Chúa Trời, mối liên hệ với các thuộc tính khác của Ngài, và những ứng dụng thiết thực cho đời sống đức tin hằng ngày.

I. Định Nghĩa Và Nền Tảng Kinh Thánh: "Toàn Tại" Không Phải Là "Ở Trong Mọi Vật"

Trước hết, cần phân biệt rõ ràng: Sự hiện diện khắp nơi (toàn tại) của Đức Chúa Trời không đồng nghĩa với thuyết phiếm thần (pantheism) – quan niệm cho rằng Đức Chúa Trời đồng nhất với vũ trụ, hay Ngài ở trong mọi vật theo kiểu vật chất. Thay vào đó, Kinh Thánh mặc khải rằng Đức Chúa Trời là Đấng Tạo Hóa siêu việt, tách biệt khỏi sự sáng tạo của Ngài, nhưng đồng thời Ngài cũng hiện diện cách cá vị và tích cực trong mọi ngóc ngách của vũ trụ ấy.

Trọng tâm của giáo lý này được tìm thấy rõ ràng trong Thi-thiên 139:7-10:

"Tôi sẽ đi đâu xa Thần Chúa? Tôi sẽ trốn đâu khỏi mặt Chúa? Nếu tôi lên trời, Chúa ở tại đó; Ví tôi nằm dưới âm-phủ, kìa, Chúa cũng có ở đó. Nhược bằng tôi lấy cánh hừng đông, bay qua ở tại cuối cùng biển, tại đó tay Chúa cũng sẽ dẫn-dắt tôi, Tay hữu Chúa sẽ nắm-giữ tôi."

Đây không phải là lời của một nhà thần học, mà là lời cầu nguyện đầy kinh ngạc của vua Đa-vít. Ông nhận ra rằng mình không thể nào trốn thoát khỏi sự hiện diện cá vị (panim) của Đức Chúa Trời. Từ "mặt" trong tiếng Hê-bơ-rơ là "פָּנִים (panim)", mang nghĩa "sự hiện diện". Đa-vít công bố rằng sự hiện diện ấy bao trùm mọi chiều kích không gian: từ trời cao nhất (shamayim) đến âm phủ sâu thẳm (sheol), từ phương đông (shachar) đến tận cùng biển tây. Đức Chúa Trời không chỉ "ở đó" một cách thụ động, nhưng Ngài "dẫn dắt" và "nắm giữ" cách chủ động.

II. Sự Hiện Diện Khắp Nơi Trong Cựu Ước: Đấng Siêu Việt Mà Gần Gũi

Cựu Ước liên tục nhấn mạnh sự vĩ đại siêu việt của Đức Chúa Trời, đồng thời khẳng định Ngài gần gũi với dân sự Ngài.

1. Trong Đền Thờ và Khắp Đất: Khi vua Sa-lô-môn cung hiến đền thờ, ông thưa với Chúa: "Nhưng quả thật, Đức Chúa Trời ngự trên đất này chăng? Kìa, trời, cho đến đỗi trời của các từng trời chẳng có thể chứa Ngài được thay, phương chi cái đền này tôi đã cất!" (I Các Vua 8:27). Đây là lời tuyên bố mạnh mẽ về sự siêu việt vô biên của Đức Chúa Trời. Tuy nhiên, ngay sau đó, ông cầu xin: "Xin Chúa hãy đoái-xem... hầu ngày và đêm mắt của Chúa đoái-xem nhà nầy" (câu 29). Ngài vượt trên cả vũ trụ, nhưng Ngài vui lòng hiện diện cách đặc biệt giữa dân Ngài.

2. Lời Tuyên Bố Của Các Tiên Tri: Tiên tri Giê-rê-mi công bố lời Chúa: "Có phải ta là Đức Chúa Trời ở gần, Đức Chúa Trời ở xa u? Đức Giê-hô-va phán: Có người nào giấu mình trong các nơi kín cho ta đừng thấy chăng? Đức Giê-hô-va phán: Há chẳng phải ta đầy-dẫy các từng trời và đất sao?" (Giê-rê-mi 23:23-24). Câu hỏi tu từ "Có phải ta là Đức Chúa Trời ở gần... ở xa u?" cho thấy Ngài vừa gần (qarob) vừa xa (rachowq) theo nghĩa Ngài thân mật với dân sự nhưng quyền năng Ngài bao trùm mọi nơi. Ngài "đầy dẫy" (malé) trời và đất, không có khoảng trống nào thiếu vắng thực tại của Ngài.

III. Sự Hiện Diện Khắp Nơi Trong Tân Ước: Chúa Con Và Chúa Thánh Linh

Tân Ước không bỏ đi chân lý này, nhưng làm sáng tỏ hơn qua mặc khải về Ba Ngôi.

1. Trong Chúa Giê-xu Christ – Sự Hiện Diện Cụ Thể: Sự nhập thể là đỉnh cao của việc Đức Chúa Trời toàn tại trở nên hiện diện cụ thể trong một con người, tại một địa điểm và thời gian nhất định. Giăng mô tả: "Ngôi Lời đã trở nên xác-thịt, ở giữa chúng ta" (Giăng 1:14a). Đồng thời, Chúa Giê-xu tuyên bố về sự hiện diện tiếp tục của Ngài với Hội Thánh: "Vì nơi nào có hai ba người nhơn danh ta nhóm nhau lại, thì ta ở giữa họ" (Ma-thi-ơ 18:20). Và đặc biệt, trong Đại Mạng Lệnh: "Và nầy, ta thường ở cùng các ngươi luôn cho đến tận-thế" (Ma-thi-ơ 28:20b). Ở đây, từ Hy Lạp "πᾶς (pas)" (mọi, tất cả) đi với "ἡμέρα (hēmera)" (ngày) nhấn mạnh sự hiện diện không gián đoạn của Ngài.

2. Chúa Thánh Linh – Đấng Ở Cùng Và Ở Trong: Chúa Giê-xu hứa về Thánh Linh: "Ta sẽ nài xin Cha, Ngài sẽ ban cho các ngươi một Đấng Yên-ủi khác, để ở với các ngươi đời đời" (Giăng 14:16). Thánh Linh không chỉ "ở với" mà còn "ở trong" tín đồ: "Anh em há chẳng biết rằng thân-thể của anh em là đền-thờ của Đức Thánh-Linh... chịu lấy từ Đức Chúa Trời, và anh em chẳng phải thuộc về chính mình nữa sao?" (I Cô-rinh-tô 6:19). Điều này cho thấy sự hiện diện khắp nơi của Ba Ngôi Đức Chúa Trời trở nên kinh nghiệm cá nhân và nội tại trong mỗi Cơ Đốc nhân.

IV. Hệ Quả Thần Học Và Những Hiểu Lầm Thường Gặp

Từ những phân tích trên, ta rút ra vài hệ quả quan trọng:

• Đức Chúa Trời Không Bị Giới Hạn Bởi Không Gian: Ngài không bị phân mảnh. Ngài hiện diện trọn vẹn ở mọi nơi. Một hạt bụi và một thiên hà đều tiếp nhận sự hiện diện trọn vẹn của Ngài, dù cách thức hiện diện có thể khác biệt.
• Phân Biệt Giữa Sự Hiện Diện Bản Thể Và Sự Hiện Diện Biểu Lộ: Về bản thể (essence), Đức Chúa Trời hiện diện khắp nơi. Nhưng Ngài biểu lộ sự hiện diện của Ngài một cách đặc biệt ở những nơi nào Ngài chọn, như trong sự vinh hiển trên thiên đàng, trong Đấng Christ, trong lòng tín đồ qua Thánh Linh, và giữa Hội Thánh nhóm lại.
• Không Đồng Nhất Với Tội Ác: Sự hiện diện khắp nơi của Đức Chúa Trời không có nghĩa Ngài đồng lõa với tội lỗi xảy ra ở đó. Ngài hiện diện ở đó với tư cách là Đấng Thánh khiết, ghi nhận và phán xét mọi sự. "Mọi vật đều trần-trụi và lộ ra trước mắt Đấng mà chúng ta phải thưa lại" (Hê-bơ-rơ 4:13).

V. Ứng Dụng Thực Tế Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Chân lý này không phải để tranh luận, mà để biến đổi đời sống chúng ta.

1. Sự An Ủi Sâu Xa Trong Cô Đơn Và Khổ Đau: Khi bạn cảm thấy bị bỏ rơi, trong phòng bệnh, hay nơi xa lạ, hãy nhớ lời Chúa: "Dầu khi tôi đi trong trũng bóng chết, tôi sẽ chẳng sợ tai-họa nào; vì Chúa ở cùng tôi" (Thi-thiên 23:4). Bạn không bao giờ thực sự cô đơn. Sự hiện diện của Ngài là nguồn an ủi tối cao.

2. Động Lực Cho Sự Thánh Khiết Cá Nhân: Hiểu rằng Chúa thấy mọi sự kín đáo nhất sẽ giúp chúng ta sống thành thật và thánh khiết. "Hỡi Đức Giê-hô-va, Ngài đã dò xét tôi, và biết tôi. Chúa biết khi tôi ngồi, lúc tôi đứng dậy; Chúa hiểu biết ý-tưởng tôi từ xa" (Thi-thiên 139:1-2). Điều này không nhằm gây sợ hãi nô lệ, nhưng dẫn đến lòng kính sợ yêu mến, muốn sống đẹp lòng Đấng luôn yêu thương chúng ta.

3. Nền Tảng Cho Sự Cầu Nguyện Thân Mật: Bạn không cần phải đến một địa điểm "thiêng liêng" đặc biệt nào để được Chúa nghe. Trong phòng riêng đóng kín cửa (Ma-thi-ơ 6:6), trên đường đi, nơi làm việc – Ngài đều ở đó và lắng nghe. Điều này giải phóng chúng ta để "cầu-nguyện không thôi" (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:17).

4. Sự Can Đảm Để Làm Chứng Và Phục Vụ: Khi Chúa phái chúng ta đến những nơi khó khăn, Ngài hứa: "Chúa đã phán dặn như vậy: Ta đã sai các ngươi đi, khác nào những con chiên ở giữa bầy muông-sói. Đừng đem theo túi tiền, bao bị, giày dép..." (Lu-ca 10:3-4). Sự bảo vệ và đồng hành của Ngài là đủ. Chúng ta ra đi với uy quyền của Đấng làm đầy dẫy cả nơi chúng ta đến.

5. Lời Cảnh Báo Về Sự Phán Xét: Không có tội lỗi nào, dù được che giấu tinh vi đến đâu, có thể thoát khỏi ánh mắt của Đấng toàn tại. Đây là lời cảnh tỉnh nghiêm túc cho những ai đang sống trong sự giả hình hoặc tìm cách lẩn tránh Chúa.

Kết Luận

Sự hiện diện khắp nơi của Đức Chúa Trời là một viên ngọc quý trong kho tàng chân lý Kinh Thánh. Nó cho thấy Ngài vừa siêu việt vô cùng – không bị không gian ràng buộc, vừa gần gũi vô cùng – không nơi nào xa cách tình yêu và sự chăm sóc của Ngài. Chân lý này tìm được sự ứng nghiệm trọn vẹn nơi Chúa Giê-xu Christ, là "Em-ma-nu-ên" – Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta (Ma-thi-ơ 1:23).

Ước mong mỗi chúng ta, như Đa-vít, không tìm cách trốn khỏi mặt Chúa, nhưng luôn khao khát được ở trong sự hiện diện ấy: "Hỡi Đức Chúa Trời, Ngài là Đức Chúa Trời tôi, vừa sáng tôi tìm-cầu Chúa... Tôi đã nhớ Chúa trên giường mình, Suy-gẫm về Chúa trong các canh đêm" (Thi-thiên 63:1,6). Hãy bước đi trong nhận thức rằng bạn luôn sống, cử động và hiện có trong Ngài (Công vụ 17:28), và để thực tại đó định hình mọi suy nghĩ, lời nói và hành động của bạn hôm nay.