Ý Nghĩa và Tầm Quan Trọng của Sự Hóa Hình
Trong hành trình chức vụ trên đất của Chúa Giê-xu Christ, có những khoảnh khắc mà bức màn ngăn cách giữa thiên đàng và đất bị vén lên, cho phép một nhóm môn đồ nhỏ thấy được vinh quang thực sự của Ngài. Một trong những khoảnh khắc trọng đại nhất đó chính là sự kiện Hóa Hình (Transfiguration). Sự kiện này không chỉ là một phép lạ kỳ diệu mà còn là một lời tuyên bố thần học mạnh mẽ, một sự xác nhận thiên thượng, và là nguồn hy vọng căn bản cho Hội Thánh. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá ý nghĩa, bối cảnh Kinh Thánh, và tầm quan trọng trường cửu của sự Hóa Hình đối với đức tin Cơ Đốc.
Sự kiện Hóa Hình được cả ba sách Phúc Âm Nhất Lãm ghi lại một cách chi tiết: Ma-thi-ơ 17:1-13, Mác 9:2-13, và Lu-ca 9:28-36. Bối cảnh xảy ra ngay sau khi Phi-e-rơ tuyên xưng Chúa Giê-xu là “Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16) và Chúa Giê-xu bắt đầu bày tỏ cho các môn đồ về sự thương khó, sự chết và sự sống lại của Ngài sắp đến.
“Đức Chúa Jêsus đem Phi-e-rơ, Gia-cơ, và Giăng là em Gia-cơ, cùng Ngài đi tẽ riêng lên núi cao. Ngài biến hóa trước mặt các người ấy, mặt Ngài sáng như mặt trời, áo Ngài trắng như ánh sáng.” (Ma-thi-ơ 17:1-2).
Từ ngữ Hy Lạp được dùng cho “biến hóa” là metamorphoō (μεταμορφόω), có nghĩa là “thay đổi hình dạng”, “biến đổi từ bên trong ra bên ngoài”. Đây không phải là một ánh sáng chiếu từ bên ngoài vào, mà là vinh quang vốn có của thần tánh Chúa Giê-xu, vốn bị che khuất bởi thân xác loài người, nay được bày tỏ ra. Sự vinh hiển này là sự vinh hiển của chính Đức Chúa Trời, như lời tiên tri trong Đa-ni-ên 7:9-10, 13-14 mô tả về Đấng Thượng Cổ và Con Người.
Một khía cạnh then chốt của sự Hóa Hình là sự xuất hiện của hai nhân vật Cựu Ước: Môi-se và Ê-li. “Nầy, có Môi-se và Ê-li hiện đến, nói chuyện với Ngài.” (Ma-thi-ơ 17:3). Sự hiện diện của hai ông mang ý nghĩa biểu tượng sâu sắc:
- Môi-se đại diện cho Luật Pháp (Torah). Ông là người giao ước và là phương tiện qua đó Đức Chúa Trời ban hành luật pháp thánh của Ngài cho dân Y-sơ-ra-ên.
- Ê-li đại diện cho các Tiên Tri (Nevi'im). Ông là tiên tri quyền năng, người đã chiến đấu cho sự thờ phượng thuần khiết và được đưa lên trời cách kỳ diệu.
Cả Luật Pháp và Tiên Tri đều làm chứng và hội tụ nơi Chúa Giê-xu Christ. Cuộc đàm đạo của họ với Ngài tập trung vào sự “giải thể” (exodus) của Ngài sắp hoàn thành tại Giê-ru-sa-lem (Lu-ca 9:31), ám chỉ đến sự chết và sự sống lại của Ngài như là cuộc xuất hành vĩ đại, giải cứu dân sự Đức Chúa Trời khỏi tội lỗi và sự chết. Điều này xác nhận rằng toàn bộ Cựu Ước hướng về và được ứng nghiệm trong Chúa Giê-xu.
Phản ứng tự nhiên của Phi-e-rơ là muốn giữ lấy khoảnh khắc tuyệt vời này bằng cách dựng ba cái trại (Ma-thi-ơ 17:4). Tuy nhiên, lời đáp lại từ Đức Chúa Trời Cha đã đưa sự kiện lên một tầm mức mới.
“Khi người còn đương nói, bỗng chúc có một đám mây sáng rực che phủ các người; và có tiếng từ trong mám mây phán rằng: Nầy là Con yêu dấu của ta, đẹp lòng ta mọi đường; hãy nghe lời Con đó!” (Ma-thi-ơ 17:5).
Lời tuyên phán này vang vọng nhiều phân đoạn then chốt:
- “Con yêu dấu của ta”: Nhắc đến Sa 42:1, nói về Đầy Tớ Chịu Khổ của Đức Giê-hô-va.
- “Đẹp lòng ta mọi đường”: Xác nhận sự vâng phục trọn vẹn và đời sống hoàn hảo của Chúa Giê-xu.
- “Hãy nghe lời Con đó!”: Đây là mệnh lệnh tối hậu. Thẩm quyền tối cao giờ đây thuộc về Con. Không còn chỉ nghe Luật Pháp hay Tiên Tri một cách độc lập, mà phải nghe và vâng theo mọi lời phán của Con, Đấng làm ứng nghiệm cả hai.
Lời phán này xác nhận lời tuyên xưng của Phi-e-rơ trước đó và đặt Chúa Giê-xu vào địa vị độc tôn, là trung tâm của mặc khải Đức Chúa Trời.
Từ phân tích trên, chúng ta rút ra được những ý nghĩa thần học cốt lõi:
1. Sự Mặc Khải về Thần Tánh và Vinh Quang của Đấng Christ: Sự Hóa Hình là một “lộ thiên” (theophany) về Chúa Giê-xu. Ngài không chỉ là một thầy dạy đạo đức hay tiên tri, mà là Đức Chúa Trời nhập thể (Ngôi Lời thành xác thịt - Giăng 1:14). Vinh quang mà các môn đồ thấy chính là vinh quang “của Con một đến từ nơi Cha” (Giăng 1:14). Điều này củng cố học thuyết về thần tánh trọn vẹn của Chúa Giê-xu.
2. Sự Xác Nhận về Thân Vị và Chức Vụ của Đấng Mê-si: Sự kiện này xác nhận Ngài là Đấng Mê-si (Christ) mà Cựu Ước đã hứa. Sự hiện diện của Môi-se và Ê-li cho thấy Ngài là Đấng mà luật pháp và tiên tri chỉ về. Hơn nữa, chủ đề đàm đạo về sự chết của Ngài (Lu-ca 9:31) kết nối vinh quang của Ngài với thập tự giá, cho thấy con đường đến vinh hiển của Ngài phải đi qua sự hy sinh chuộc tội.
3. Sự Bảo Đảm về Sự Sống Lại và Vinh Hiển Tương Lai: Sự Hóa Hình là sự bảo chứng cho sự sống lại của Chúa Giê-xu và cho sự biến hóa vinh hiển trong tương lai của những người thuộc về Ngài. Sứ đồ Phi-e-rơ, một nhân chứng tận mắt, đã viết: “... chúng tôi đã được thấy tận mắt sự oai nghi rực rỡ của Ngài... khi chúng tôi ở với Ngài trên núi thánh.” (II Phi-e-rơ 1:16-18). Ông dùng điều này để xác nhận lời tiên tri về Đấng Christ là chắc chắn. Sự kiện này cũng cho chúng ta thấy trước hình ảnh về thân thể vinh hiển, được biến hóa mà các tín đồ sẽ nhận lấy khi Chúa tái lâm (Phi-líp 3:21).
Lẽ thật về sự Hóa Hình không chỉ là giáo lý suông, mà có sức biến đổi đời sống chúng ta hôm nay.
1. Nhận Biết Vinh Quang Chúa Trong Những Nơi Tối Tăm: Sự Hóa Hình xảy ra trước khi Chúa Giê-xu bước vào sự thương khó tại Giê-ru-sa-lem. Điều này dạy chúng ta rằng, trước mọi thập tự giá, khổ nạn, hay bóng tối trong đời sống, Đức Chúa Trời ban cho chúng ta những “góc núi” của ân điển – những sự xác quyết về vinh quang Ngài, về lời hứa của Ngài – để chúng ta có thể bước tiếp với đức tin vững vàng. Chúng ta học tìm kiếm và nắm giữ những lời hứa và khải tượng về sự vinh hiển của Chúa giữa nghịch cảnh.
2. Tập Trung vào Chúa Giê-xu và Lắng Nghe Lời Ngài: Mệnh lệnh “Hãy nghe lời Con đó!” (Ma-thi-ơ 17:5) vẫn còn nguyên giá trị. Trong một thế giới với vô vàn tiếng nói và giáo lý, thẩm quyền tối cao thuộc về Chúa Giê-xu Christ qua Lời của Ngài. Đời sống Cơ Đốc phải là đời sống tập trung vào Christ, suy ngẫm Kinh Thánh – là Lời của Ngài – và vâng phục Ngài cách tuyệt đối. Chúng ta được kêu gọi lắng nghe Ngài hơn mọi tiếng nói khác.
3. Sống Với Hy Vọng Về Sự Biến Hóa Cuối Cùng: Sự Hóa Hình cho chúng ta một cái nhìn thoáng qua về tương lai vinh hiển. Sứ đồ Phao-lô liên hệ trực tiếp điều này với sự biến đổi của chúng ta: “Nhưng chúng ta thảy đều để mặt trần mà nhìn xem vinh hiển Chúa như trong gương, thì hóa nên cũng một ảnh tượng Ngài, từ vinh hiển qua vinh hiển, như bởi Chúa, là Thánh Linh.” (II Cô-rinh-tô 3:18). Hiện nay, chúng ta đang được Chúa Thánh Linh biến đổi từ bên trong để trở nên giống Chúa Christ. Và trong tương lai, thân thể hay hư nát này sẽ được biến hóa trở nên giống thân thể vinh hiển của Ngài (Phi-líp 3:21). Hy vọng này thanh tẩy đời sống chúng ta và giúp chúng ta sống với cái nhìn đời đời (I Giăng 3:2-3).
Sự Hóa Hình của Chúa Giê-xu Christ là một cột mốc thần học không thể bỏ qua. Đó là sự mặc khải rực rỡ về thần tánh của Ngài, là sự xác nhận thiên thượng rằng Ngài là Con yêu dấu của Đức Chúa Trời, là trung tâm điểm của mọi lời hứa trong Cựu Ước, và là Đấng mà mọi người phải vâng nghe. Sự kiện này kết nối vinh quang với thập tự giá, cho chúng ta thấy rằng con đường đến sự phục sinh và vinh hiển của Ngài (và của chúng ta) phải đi qua sự chết đối với tội lỗi và thế gian.
Đối với chúng ta ngày nay, sự Hóa Hình mời gọi chúng ta bước ra khỏi những bận rộn thường nhật, leo lên “núi” của sự cầu nguyện và suy gẫm Lời Chúa, để ở đó, chúng ta có thể nhìn thấy vinh quang Ngài qua các trang Kinh Thánh và được biến đổi. Nó ban cho chúng ta sự bảo đảm để bước qua mọi thung lũng tối tăm, với niềm tin chắc chắn rằng Vua Vinh Hiển của chúng ta đang ngự trị, và một ngày kia, chúng ta cũng sẽ được ở cùng Ngài trong sự vinh hiển đời đời. “Lạy Chúa, xin hãy khiến chúng con thấy sự vinh hiển của Ngài.”