Chúng ta nên sống thế nào khi Đức Chúa Trời phán: “Hãy nên thánh, vì ta là thánh”?
Lời phán đầy uy quyền và thách thức “Hãy nên thánh, vì ta là thánh” vang vọng xuyên suốt Kinh Thánh, từ Cựu Ước đến Tân Ước (Lê-vi Ký 11:44, 45; 19:2; I Phi-e-rơ 1:16). Đây không phải là một lời khuyên nhẹ nhàng, mà là một mệnh lệnh thiêng liêng, phản ánh chính bản tính của Đức Chúa Trời và kỳ vọng của Ngài dành cho dân sự được Ngài lựa chọn. Đối với Cơ Đốc nhân ngày nay, mệnh lệnh này đặt ra một câu hỏi căn cơ: Làm thế nào chúng ta, những con người bất toàn, có thể sống một đời sống thánh khiết giữa một thế giới ô uế? Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu vào ý nghĩa thần học của sự thánh khiết, khám phá nền tảng của mệnh lệnh này trong ánh sáng của sự cứu chuộc trong Chúa Cứu Thế Giê-xu, và đưa ra những ứng dụng thực tiễn cho hành trình nên thánh mỗi ngày.
Trước hết, chúng ta cần hiểu từ “thánh” (*holy*) trong ngôn ngữ Kinh Thánh. Trong tiếng Hê-bơ-rơ (Cựu Ước), từ được dùng là **“qadosh”** (קָדוֹשׁ), mang ý nghĩa căn bản là “biệt riêng ra”, “dành riêng cho mục đích đặc biệt”. Trong tiếng Hy Lạp (Tân Ước), từ tương ứng là **“hagios”** (ἅγιος), cũng mang ý tưởng tương tự: được tách ra, được dâng hiến. Vì vậy, Đức Chúa Trời là Đấng Thánh vì Ngài hoàn toàn khác biệt, tách biệt tuyệt đối khỏi mọi tội lỗi, ô uế và sự phàm tục của thọ tạo. Thánh khiết là thuộc tính cốt lõi của Đức Chúa Trời, như các thiên sứ tung hô: “Thánh thay, Thánh thay, Thánh thay là Chúa, là Đức Chúa Trời Toàn năng” (Khải Huyền 4:8).
Trong sách Lê-vi, lời phán “Hãy nên thánh” được đặt trong bối cảnh Đức Chúa Trời thiết lập một dân tộc biệt riêng cho Ngài. “Ta là Đức Giê-hô-va, Đức Chúa Trời các ngươi; phải nên thánh, vì ta là thánh” (Lê-vi Ký 11:44). Sự thánh khiết này được thể hiện qua các luật lệ về thức ăn thanh sạch, sự tinh sạch trong thờ phượng và các mối quan hệ xã hội. Tuy nhiên, mục đích sâu xa không chỉ là vẻ bề ngoài, mà là để Y-sơ-ra-ên phản chiếu bản tính của Đức Chúa Trời ra cho các dân tộc xung quanh. Họ phải sống khác biệt để chứng tỏ mình thuộc về Ngài.
Sang đến Tân Ước, sứ đồ Phi-e-rơ nhắc lại mệnh lệnh này cho Hội Thánh: “Vì có chép rằng: Hãy nên thánh, vì ta là thánh” (I Phi-e-rơ 1:16). Điều này khẳng định rằng tiêu chuẩn thánh khiết của Đức Chúa Trời là bất biến. Tuy nhiên, Tân Ước mở ra một con đường mới và quyền năng để đạt đến sự thánh khiết ấy – đó là qua sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ.
Sự thánh khiết của Cơ Đốc nhân bắt nguồn từ địa vị được xưng công bình trong Christ. Khi tin nhận Chúa Giê-xu, chúng ta được “nên thánh trong Đức Chúa Jêsus Christ” (I Cô-rinh-tô 1:2). Động từ “nên thánh” ở đây trong tiếng Hy Lạp (ἁγιάζω - *hagiazo*) thể hiện một hành động hoàn thành: chúng ta đã được biệt riêng, được thánh hóa một lần đủ cả nhờ sự hy sinh của Christ trên thập tự giá. “Ấy là trong ý muốn đó, mà chúng ta được nên thánh nhờ sự dâng thân thể của Đức Chúa Jêsus Christ một lần đủ cả” (Hê-bơ-rơ 10:10). Đây là sự thánh hóa khách quan – một địa vị, một danh phận mới mà Đức Chúa Trời ban cho tín đồ.
Từ địa vị đã được nên thánh đó, chúng ta được kêu gọi sống phù hợp với địa vị ấy, tức là kinh nghiệm sự thánh hóa chủ quan mỗi ngày. Đây là một tiến trình, một sự lớn lên trong ân điển. Phao-lô mô tả: “Chúng ta ai nấy đều… lấy mặt không màn mà nhìn xem vinh hiển của Chúa, thì hóa nên cũng một ảnh tượng Ngài, từ vinh hiển qua vinh hiển, như bởi Chúa, là Thánh Linh” (II Cô-rinh-tô 3:18). Quyền năng để nên thánh không đến từ nỗ lực cá nhân, mà đến từ Chúa Thánh Linh đang ngự trị trong lòng tín đồ (Rô-ma 8:13).
Làm thế nào để tiến trình nên thánh được thể hiện trong đời sống cụ thể? Kinh Thánh đưa ra những nguyên tắc rõ ràng:
1. Sự Biệt Riêng Khỏi Điều Ô Uế: “Ấy vậy, hãy ra khỏi giữa chúng nó, hãy phân rẽ ra khỏi chúng nó, Đức Giê-hô-va phán vậy. Đừng đá động đến đồ ô uế, thì ta sẽ tiếp nhận các ngươi” (II Cô-rinh-tô 6:17). Sự thánh khiết đòi hỏi một lựa chọn dứt khoát từ bỏ những thói quen, lối sống và những ảnh hưởng trái với bản tính Chúa. Đây không phải là sự cô lập khỏi thế gian, mà là sự khác biệt trong khi vẫn sống trong thế gian (Giăng 17:15-16).
2. Sự Làm Mới Tâm Thần: Sự thánh khiết bắt đầu từ bên trong. “Chớ làm theo đời nầy, nhưng hãy biến hóa bởi sự đổi mới của tâm thần mình” (Rô-ma 12:2). Từ “biến hóa” trong tiếng Hy Lạp là *metamorphoō* (μεταμορφόω), chỉ sự biến đổi từ bên trong ra ngoài, như con sâu hóa bướm. Tâm trí chúng ta cần được Lời Chúa và Thánh Linh đổi mới mỗi ngày.
3. Sự Vâng Phục Lời Chúa: Chúa Giê-xu cầu nguyện: “Xin Cha lấy lẽ thật khiến họ nên thánh; lời Cha tức là lẽ thật” (Giăng 17:17). Lời Chúa có quyền năng tẩy sạch, sửa dạy và dẫn dắt chúng ta vào con đường thánh khiết. Sống thánh là sống vâng lời, vì “nếu các ngươi giữ gìn các điều răn ta, thì sẽ ở trong sự yêu thương ta” (Giăng 15:10).
4. Sự Thông Công và Trách Nhiệm: Hành trình nên thánh không phải là một cuộc chạy đơn độc. Chúng ta cần Hội Thánh – thân thể của Christ – để “khích lệ nhau về lòng yêu thương và việc tốt lành” (Hê-bơ-rơ 10:24) và khiêm nhường chịu sự sửa dạy, khuyên bảo từ những anh chị em trong đức tin (Ga-la-ti 6:1).
Lý thuyết về sự thánh khiết phải được thể hiện qua những hành động cụ thể:
1. Trong Tư Tưởng và Lời Nói: “Hãy bỏ khỏi anh em những sự cay đắng, buồn giận, tức mình… Hãy ở với nhau cách nhân từ, đầy dẫy lòng thương xót” (Ê-phê-sô 4:31-32). Chúng ta cần kiểm soát tâm trí, “bắt hết các ý tưởng làm tôi vâng phục Đấng Christ” (II Cô-rinh-tô 10:5), và dùng lời nói để gây dựng (Ê-phê-sô 4:29).
2. Trong Các Mối Quan Hệ: Sống thánh khiết trong hôn nhân là giữ sự trong sạch và chung thủy (Hê-bơ-rơ 13:4). Trong gia đình, là yêu thương, tôn trọng và dạy dỗ con cái trong đường lối Chúa (Ê-phê-sô 5:22-6:4). Trong công việc, là làm việc hết lòng “như làm cho Chúa” (Cô-lô-se 3:23).
3. Trong Việc Sử Dụng Thân Thể và Thời Gian: Thân thể chúng ta là đền thờ của Đức Thánh Linh (I Cô-rinh-tô 6:19-20). Sự thánh khiết bao hàm việc chăm sóc thân thể cách khôn ngoan, kiêng cữ những điều gây nghiện, hư hỏng, và dâng thân thể làm công cụ của sự công bình cho Đức Chúa Trời (Rô-ma 6:13). Quản lý thời gian cách khôn ngoan, “hãy lợi dụng thì giờ” (Ê-phê-sô 5:16).
4. Trong Đời Sống Thuộc Linh Cá Nhân: Duy trì thói quen cầu nguyện, đọc và suy ngẫm Kinh Thánh mỗi ngày. Đây là nguồn dinh dưỡng và sức mạnh cho tâm linh, giúp chúng ta nhận biết ý muốn tốt lành, đẹp lòng và trọn vẹn của Đức Chúa Trời (Rô-ma 12:2).
Mệnh lệnh “Hãy nên thánh” vừa là một ân điển vừa là một trách nhiệm. Chúng ta không thể tự mình đạt đến tiêu chuẩn thánh khiết của Đức Chúa Trời bằng sức riêng. Nhưng Đức Chúa Trời, Đấng kêu gọi chúng ta, đã ban cho chúng ta mọi điều cần thiết: Ngài ban Con Ngài làm của lễ chuộc tội để chúng ta được xưng công bình; Ngài ban Thánh Linh Ngài để ngự trị, dạy dỗ và ban quyền năng; và Ngài ban Lời Ngài làm ánh sáng cho đường lối chúng ta.
Hành trình nên thánh là một tiến trình trọn đời, đôi khi có những vấp ngã, nhưng chúng ta luôn có sự tha thứ và phục hồi trong Christ (I Giăng 1:9). Hãy bước đi mỗi ngày với lòng tin cậy, đầu phục và khao khát được càng ngày càng giống với hình ảnh của Con Ngài là Chúa Giê-xu Christ. Cuối cùng, sự thánh khiết của chúng ta không phải để khoe khoang, mà là để làm sáng danh Cha trên trời (Ma-thi-ơ 5:16) và làm chứng cho thế gian về một Đức Chúa Trời Thánh Khiết, Đấng yêu thương và cứu chuộc. “Vì ấy chính Đức Chúa Trời cảm động lòng anh em vừa muốn vừa làm theo ý tốt Ngài” (Phi-líp 2:13). Hãy để Ngài làm công việc thánh hóa trong bạn, ngay từ hôm nay.