Giáo lý Hiệp Nhất là gì?

Trong một thế giới đầy chia rẽ và xung đột, lời kêu gọi về sự hiệp nhất giữa vòng các tín đồ Đấng Christ vang lên như một chứng cớ mạnh mẽ cho quyền năng và tình yêu của Đức Chúa Trời. Giáo lý Hiệp Nhất không chỉ là một khái niệm thần học trừu tượng, mà là hiện thực sống động, là bản chất và là sứ mạng của Hội Thánh mà chính Chúa Giê-xu đã thiết lập. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá nền tảng Kinh Thánh, ý nghĩa thần học và những ứng dụng thiết thực của giáo lý căn bản này.

Giáo lý Hiệp Nhất, hay sự hiệp nhất của Hội Thánh, dựa trên chân lý rằng tất cả những người thật lòng tin nhận Chúa Giê-xu Christ làm Chúa Cứu Thế đều được kết hợp vào trong một thân thể thuộc linh, gọi là "Thân Thể của Đấng Christ". Sự hiệp nhất này không phải là kết quả của nỗ lực tổ chức hay thỏa hiệp giáo lý của con người, mà là một hiện thực thuộc linh do Đức Thánh Linh tạo nên.

Nền tảng vững chắc nhất cho giáo lý này được tìm thấy trong lời cầu nguyện thiêng liêng của Chúa Giê-xu trong Giăng 17. Trước giờ chịu nạn, Ngài đã cầu nguyện cho các môn đồ và cho "hết thảy những kẻ sẽ nhơn lời mà tin đến Ta" (Giăng 17:20). Tâm điểm của lời cầu nguyện này là sự hiệp nhất: "Để cho ai nấy hiệp làm một, như Cha ở trong Con, và Con ở trong Cha; lại để cho họ cũng ở trong chúng ta, đặng thế gian tin rằng chính Cha đã sai Ta đến" (Giăng 17:21). Từ ngữ "hiệp làm một" trong tiếng Hy Lạp là "ἵνα ὦσιν ἓν" (hina ōsin hen), diễn tả một sự hợp nhất hoàn toàn, một thực tại duy nhất. Mẫu mực cho sự hiệp nhất này chính là mối liên hệ Ba Ngôi giữa Chúa Cha và Chúa Con – một sự hiệp nhất trong đa dạng, hiệp một trong bản thể và mục đích.

Sứ đồ Phao-lô, dưới sự soi dẫn của Đức Thánh Linh, đã triển khai giáo lý này cách rõ ràng trong thư Ê-phê-sô. Ông nhấn mạnh rằng sự hiệp nhất là một “sự hiệp một của Thánh Linh” (Ê-phê-sô 4:3). Trong Ê-phê-sô 4:4-6, ông liệt kê bảy trụ cột của sự hiệp nhất Cơ Đốc:

"Chỉ có một thân thể, một Thánh Linh, như anh em bởi chức vụ mình đã được gọi đến một sự trông cậy mà thôi; chỉ có một Chúa, một đức tin, một phép báp-têm; chỉ có một Đức Chúa Trời và một Cha của mọi người, Ngài là trên cả mọi người, giữa mọi người và ở trong mọi người."
Bảy yếu tố này tạo thành nền tảng bất khả xâm phạm cho sự hiệp nhất. Lưu ý rằng sáu trong bảy yếu tố đều thuộc về Đức Chúa Trời (“một Thánh Linh”, “một Chúa”, “một Đức Chúa Trời và Cha”), chỉ có “một thân thể” và “một đức tin” liên quan trực tiếp đến Hội Thánh. Điều này cho thấy sự hiệp nhất của chúng ta bắt nguồn và được duy trì bởi chính Đức Chúa Trời Ba Ngôi.

Để giải thích sự hiệp nhất kỳ diệu này, Kinh Thánh sử dụng hình ảnh mạnh mẽ: Thân thể. Trong 1 Cô-rinh-tô 12:12-27, Phao-lô so sánh Hội Thánh với một thân thể mà Chúa Christ là đầu: "Vả, như thân là một, mà có nhiều chi thể, và như các chi thể của thân dầu có nhiều, cũng chỉ là một thân mà thôi, Đấng Christ khác nào như vậy" (câu 12). Từ "thân thể" trong tiếng Hy Lạp là "σῶμα" (sōma), chỉ đến một tổ chức sống động, hữu cơ, chứ không phải một tổ chức cơ học.

Sự đa dạng của các ân tứ, chức vụ và hoạt động (1 Cô-rinh-tô 12:4-11) không phá vỡ sự hiệp nhất, mà ngược lại, làm phong phú và hoàn thiện nó. Mắt không thể nói với tay rằng "ta chẳng cần đến ngươi", và đầu cũng không thể nói với chân rằng "ta chẳng cần đến ngươi" (câu 21). Mỗi chi thể, dù nhỏ bé hay khuất lấp, đều có chức năng thiết yếu. Sự hiệp nhất chân chính không đồng nghĩa với sự đồng nhất. Nó tôn trọng và cần đến sự đa dạng mà chính Đức Thánh Linh phân phát "cho mỗi người được sự ích chung" (câu 7).

Kinh Thánh không trình bày sự hiệp nhất như một cứu cánh tự thân. Sự hiệp nhất của Hội Thánh có những mục đích thần học và truyền giáo rõ ràng:

• Làm Chứng Cho Thế Gian: Như Chúa Giê-xu đã cầu nguyện, sự hiệp nhất giữa vòng các môn đồ Ngài là bằng chứng hùng hồn cho thế gian về sự thật của Tin Lành và thần tính của Đấng Christ (Giăng 17:21, 23). Một Hội Thánh chia rẽ làm vấp phạm cho thế gian và làm suy yếu chứng cớ của mình.
• Để Tấn Tới Trong Đức Tin Và Đầy Dẫy Đấng Christ: Trong Ê-phê-sô 4:11-16, Phao-lô mô tả mục đích của các chức vụ (sứ đồ, tiên tri, truyền giáo, mục sư, giáo sư) là để "các thánh đồ được trọn vẹn về công việc của chức dịch và sự gây dựng thân thể Đấng Christ" (câu 12). Kết quả cuối cùng là chúng ta "đều hiệp một trong đức tin và trong sự hiểu biết Con Đức Chúa Trời, mà nên bậc thành nhân, được tầm thước vóc giạc trọn vẹn của Đấng Christ" (câu 13). Sự hiệp nhất là môi trường cần thiết cho sự tăng trưởng thuộc linh.
• Bày Tỏ Sự Khôn Ngoan Đa Dạng Của Đức Chúa Trời: Sứ đồ Phao-lô tiết lộ trong Ê-phê-sô 3:10 rằng Hội Thánh hiệp nhất có mục đích "hầu cho hiện nay sự khôn ngoan mọi đường của Đức Chúa Trời bởi Hội thánh mà được các kẻ cầm quyền chức trên trời biết đến". Điều này cho thấy sự hiệp nhất của Hội Thánh là một bằng chứng siêu nhiên cho cả thiên sứ lũ quỷ.

Kinh Thánh cũng không ngây thơ về những lực cản đối với sự hiệp nhất. Ngay từ thời Hội Thánh đầu tiên, những trở ngại như tính xác thịt, giáo phái, và tinh thần bè đảng đã xuất hiện (1 Cô-rinh-tô 1:10-13, 3:1-4). Galati 5:19-21 liệt kê các việc làm của xác thịt, trong đó có "sự tranh đua, ghen ghét, giận dữ, cãi lẫy, bè đảng". Đây chính là những chất độc phá hoại sự hiệp nhất.

Giải pháp Kinh Thánh không phải là phủ nhận mọi khác biệt, mà là hạ mình xuống, lấy tình yêu thương làm dây trói buộc sự trọn vẹn (Cô-lô-se 3:12-14). Đặc biệt, trong Phi-líp 2:1-11, Phao-lô đưa ra gương mẫu tối cao: tấm lòng và tâm trí của Đấng Christ. Ngài vốn có "hình Đức Chúa Trời" (μορφὴ θεοῦ - morphē theou) nhưng đã "tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ" (câu 6-7). Chìa khóa cho sự hiệp nhất là sự khiêm nhường ("ταπεινοφροσύνη" - tapeinophrosynē) và xem người khác như tôn trọng hơn mình (câu 3).

Giáo lý Hiệp Nhất không phải chỉ để tranh luận, mà phải được sống ra. Dưới đây là một số áp dụng thiết thực:

1. Trong Mối Quan Hệ Cá Nhân Và Gia Đình Đức Tin (Hội Thánh Địa Phương):
Hãy chủ động "giữ gìn sự hiệp một của Thánh Linh" (Ê-phê-sô 4:3) bằng lòng nhịn nhục, khiêm nhường và yêu thương. Thực hành sự tha thứ như Chúa đã tha thứ cho chúng ta (Cô-lô-se 3:13). Tích cực tham gia vào đời sống thân thể, sử dụng ân tứ để phục vụ anh chị em, không ngồi lê hoặc gieo rắc sự bất hòa (Rô-ma 12:4-8, 16-18).

2. Trong Mối Quan Hệ Với Các Tín Đồ Khác Hệ Phái:
Dựa trên bảy trụ cột của Ê-phê-sô 4:4-6, chúng ta có thể nhận diện và kết giao với những ai thật lòng tin nhận "một Chúa, một đức tin, một phép báp-têm". Hãy tập trung vào những lẽ thật căn bản và trung tâm của đức tin (sự chết và sống lại của Christ, sự cứu rỗi bởi ân điển qua đức tin), thay vì để những khác biệt thứ yếu về nghi lễ hoặc quan điểm gây chia rẽ. Cùng hợp tác trong các công việc Phúc Âm và xã hội khi có thể.

3. Trong Thái Độ Cá Nhân:
Mỗi chúng ta cần nuôi dưỡng tấm lòng hiệp nhất. Điều này bắt đầu từ sự tương giao cá nhân với Chúa và sự đầu phục Ngài làm Chủ. Cầu nguyện cho sự hiệp nhất của Hội Thánh toàn cầu và địa phương như Chúa Giê-xu đã cầu nguyện. Chống lại tinh thần phê phán, nghi ngờ và chia rẽ. Hãy nhớ rằng, "anh em là thân thể của Đấng Christ, và là chi thể của thân, ai riêng phần nấy" (1 Cô-rinh-tô 12:27).

Giáo lý Hiệp Nhất mời gọi chúng ta bước vào một thực tại thuộc linh sâu nhiệm mà chính Đức Chúa Trời Ba Ngôi đã và đang thiết lập. Đó là một ơn phước nhưng không – chúng ta được kết hợp vào Thân Thể Đấng Christ bởi ân điển qua đức tin. Đồng thời, đó cũng là một trách nhiệm thiêng liêng – chúng ta được kêu gọi sống xứng đáng với sự kêu gọi đó, hết lòng gìn giữ "sự hiệp một của Thánh Linh" bằng sự bình an (Ê-phê-sô 4:3).

Sự hiệp nhất chân chính luôn quy về Chúa Giê-xu Christ, là đầu của Hội Thánh. Khi mỗi chi thể gắn chặt với Đầu, chúng ta tự nhiên được kết nối với nhau cách đúng đắn. Ước mong mỗi chúng ta, là những người nghiên cứu và sống với Lời Chúa, sẽ trở nên những người thợ xây dựng sự hiệp nhất, để qua đời sống hiệp một của chúng ta, thế gian có thể nhìn biết Chúa Cha đã sai Chúa Con đến, và yêu thương họ như Ngài đã yêu chúng ta (Giăng 17:23).