Khi nào nên rời khỏi một hội thánh?
Là Cơ Đốc nhân, chúng ta được kêu gọi sống trong sự hiệp một và gắn bó với một hội thánh địa phương. Tuy nhiên, có những lúc việc rời khỏi một hội thánh trở nên cần thiết. Bài viết này sẽ khám phá những nguyên tắc Kinh Thánh hướng dẫn quyết định quan trọng này, cùng với những lý do chính đáng và không chính đáng để rời đi, cũng như cách thức thực hiện một cách đẹp lòng Chúa.
Tầm quan trọng của hội thánh địa phương
Trước khi thảo luận về việc rời khỏi, chúng ta cần nhấn mạnh tầm quan trọng của việc thuộc về một hội thánh địa phương. Kinh Thánh dạy rằng hội thánh là thân thể của Đấng Christ (1 Cô-rinh-tô 12:27), và mỗi tín hữu là một chi thể cần đến các chi thể khác (1 Cô-rinh-tô 12:12-26). Chúng ta được khuyên không nên bỏ sự nhóm lại (Hê-bơ-rơ 10:25) và phải gây dựng lẫn nhau (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:11). Hội thánh là nơi chúng ta nhận được sự dạy dỗ Lời Chúa, cử hành các thánh lễ, và cùng nhau truyền giáo. Vì vậy, quyết định rời khỏi một hội thánh không nên được xem nhẹ, mà phải được cân nhắc kỹ lưỡng dưới sự hướng dẫn của Đức Thánh Linh và Lời Chúa.
Những lý do chính đáng để rời khỏi một hội thánh
Dưới đây là một số tình huống mà Kinh Thánh cho thấy việc tách ra khỏi một hội thánh có thể là cần thiết để vâng lời Chúa và bảo vệ đức tin.
1. Hội thánh dạy giáo lý sai lầm hoặc dị giáo
Một trong những lý do quan trọng nhất để rời khỏi một hội thánh là khi nó dạy những giáo lý đi ngược lại với chân lý của Phúc Âm và Kinh Thánh. Sứ đồ Phao-lô cảnh báo:
"Nhưng nếu ai, hoặc chính chúng tôi, hoặc thiên sứ trên trời, truyền cho anh em một Tin Lành nào khác với Tin Lành đã truyền cho anh em, thì người ấy đáng bị a-na-them!" (Ga-la-ti 1:8)Ông cũng khuyên Ti-mô-thê:
"Vì sẽ có một thời kia, người ta không chịu nghe đạo lành; nhưng vì họ ham nghe những lời êm tai, theo tư dục mà nhóm họp các giáo sư xung quanh mình, và bịt tai không nghe lẽ thật." (2 Ti-mô-thê 4:3-4)Nếu hội thánh phủ nhận những giáo lý nền tảng như sự thương khó và phục sinh của Chúa Giê-xu, sự cứu rỗi bởi ân điển qua đức tin, hoặc thêm bớt vào Lời Chúa, thì tín hữu cần phải ra đi để bảo toàn đức tin mình.
2. Lãnh đạo phạm tội trọng và không ăn năn
Kinh Thánh đặt ra tiêu chuẩn cao cho những người lãnh đạo hội thánh (1 Ti-mô-thê 3:1-13; Tít 1:5-9). Khi một mục sư hay trưởng lão phạm tội nghiêm trọng (như ngoại tình, tham nhũng, lừa đảo) và từ chối ăn năn dù đã được sửa trị theo Ma-thi-ơ 18:15-17, hội thánh phải thi hành kỷ luật (1 Ti-mô-thê 5:19-20). Nếu hội thánh không xử lý và vẫn bao che cho tội lỗi đó, thì điều đó làm tổn hại đến sự thánh khiết của thân thể Đấng Christ. Trong hoàn cảnh như vậy, tín hữu có thể cần rời đi vì không thể ở dưới sự dẫn dắt của những người sống phản chứng.
3. Sự lạm dụng thuộc linh hoặc độc tài
Một số hội thánh có mô hình lãnh đạo độc đoán, nơi mục sư kiểm soát mọi quyết định của tín hữu, bóp nghẹt sự tự do trong Đấng Christ, hoặc sử dụng Lời Chúa để đe dọa, thao túng. Kinh Thánh mô tả các lãnh đạo sai lầm như "sói dữ" (Công vụ 20:29) và cảnh báo về những kẻ "cậy lời giả trá trục lợi" (2 Phi-e-rơ 2:3). Chúa Giê-xu dạy:
"Các ngươi đều là anh em với nhau; vì các ngươi chỉ có một Thầy, là Đấng Christ, và các ngươi đều là anh em." (Ma-thi-ơ 23:8)Sự lạm dụng quyền hành, sỉ nhục, bắt phục vụ như nô lệ, hoặc cô lập tín hữu khỏi gia đình là những dấu hiệu nguy hiểm. Trong những trường hợp này, việc rời khỏi để bảo vệ sức khỏe thuộc linh và tình trạng gia đình là hợp lý.
4. Thiếu sự giảng dạy Lời Chúa đúng đắn
Một hội thánh được gọi là "trụ và nền của lẽ thật" (1 Ti-mô-thê 3:15). Nếu sự giảng dạy thường xuyên chỉ là những câu chuyện cảm động, lời khuyên đời sống mà thiếu nền tảng Kinh Thánh, hoặc nếu Lời Chúa bị bóp méo để phục vụ mục đích riêng, thì tín hữu có nguy cơ bị đói khát Lời Chúa. Tiên tri A-mốt đã nói:
"Chúa Giê-hô-va phán: Nầy, những ngày sẽ đến, là khi ta sai sự đói kém đến trên đất, chẳng phải đói về bánh, cũng chẳng khát về nước, bèn là về nghe lời của Đức Giê-hô-va." (A-mốt 8:11)Nếu sau nhiều nỗ lực góp ý mà hội thánh vẫn không cải thiện, việc tìm một nơi giảng dạy Lời Chúa trung thực là cần thiết cho sự tăng trưởng thuộc linh.
5. Hội thánh không còn phù hợp với những xác tín giáo lý cốt lõi của bạn
Mỗi tín hữu cần có sự hiểu biết rõ ràng về các giáo lý nền tảng. Nếu bạn nhận thấy hội thánh dạy những điều mâu thuẫn với lương tâm bạn đã được Kinh Thánh soi dẫn (ví dụ: về thần tính của Đấng Christ, về thẩm quyền Kinh Thánh, về báp-têm, về ân tứ, v.v.), và sự khác biệt này không thể hòa giải, thì việc tìm một hội thánh cùng niềm tin là khôn ngoan. Dĩ nhiên, không nên rời đi chỉ vì những khác biệt phụ (như quan điểm về thời kỳ cánh chung, phong cách thờ phượng), nhưng nếu là những vấn đề liên quan đến sự cứu rỗi hoặc tính chính thống của Phúc Âm, thì sự chia tay là cần thiết.
6. Mâu thuẫn không thể giải quyết và gây chia rẽ trầm trọng
Mâu thuẫn là điều không thể tránh khỏi trong cộng đồng, nhưng khi mâu thuẫn trở nên sâu sắc và kéo dài, gây ra sự chia rẽ, phá hủy tình yêu thương, và cản trở sự thờ phượng, thì hội thánh không còn là nơi lành mạnh. Chúa Giê-xu dạy cách giải quyết xung đột trong Ma-thi-ơ 18:15-17. Nếu đã áp dụng mọi biện pháp mà vẫn không có sự hòa giải, và hội thánh không tuân theo Lời Chúa trong việc xử lý, thì bạn có thể phải xem xét việc rời đi. Tuy nhiên, cần lưu ý: không nên rời đi vì những mâu thuẫn cá nhân nhỏ; phải kiên nhẫn và tìm kiếm hòa giải.
7. Chuyển chỗ ở
Đây là lý do rõ ràng và hợp lý nhất. Khi bạn di chuyển đến một khu vực khác, bạn cần tìm một hội thánh địa phương gần nơi ở để tiếp tục thông công và phục vụ. Điều này đảm bảo bạn vẫn có thể vâng lời Chúa trong việc nhóm lại và gắn bó với thân thể.
8. Hội thánh chết thuộc linh và không chịu ăn năn
Sách Khải Huyền chương 2-3 ghi lại bức thư của Chúa Giê-xu gửi cho bảy hội thánh. Ngài khiển trách những hội thánh như Ép-he-sô vì đánh mất tình yêu ban đầu, Lao-đi-xê vì hâm hẩm, và cảnh báo họ phải ăn năn, nếu không Ngài sẽ đến và cất chân đèn đi. Nếu một hội thánh đã mất đi sự sống thuộc linh, không còn nhiệt huyết truyền giáo, không quan tâm đến sự thánh khiết, và từ chối lắng nghe sự sửa dạy, thì đây là dấu hiệu cho thấy hội thánh ấy không còn đại diện cho vương quốc Đức Chúa Trời cách trung thành. Trong tình huống này, việc tìm một cộng đồng tin kính khác là điều nên làm.
Những lý do không chính đáng để rời khỏi hội thánh
Trong khi có những lý do chính đáng, chúng ta cũng phải cảnh giác với những động cơ ích kỷ hoặc nông cạn có thể dẫn đến việc rời bỏ hội thánh một cách vội vàng.
- Không thích phong cách thờ phượng: Một số người muốn nhạc hiện đại hơn, hoặc ngược lại. Kinh Thánh không quy định hình thức cụ thể, miễn là mọi sự được làm cách trang nghiêm và có ích (1 Cô-rinh-tô 14:26).
- Không thích cá tính của mục sư: Mỗi mục sư có cách giảng dạy riêng; miễn là họ trung thành với Kinh Thánh, chúng ta nên học tập lắng nghe.
- Bị tổn thương bởi một thành viên: Thay vì bỏ đi, chúng ta nên tha thứ và tìm cách hòa giải (Ê-phê-sô 4:32).
- Muốn tìm hội thánh "hoàn hảo": Không có hội thánh nào hoàn hảo vì mọi người đều là tội nhân được cứu chuộc. Chính sự khiêm nhường và yêu thương sẽ giúp chúng ta gắn bó.
- Chán nản hoặc cảm thấy không được phục vụ: Đôi khi chúng ta kỳ vọng hội thánh phải đáp ứng mọi nhu cầu của mình, nhưng Chúa gọi chúng ta để phục vụ chứ không phải để được phục vụ (Mác 10:45).
- Chạy theo những điều mới lạ: Một số tín hữu thích thay đổi chỉ vì tò mò hoặc muốn trải nghiệm cảm xúc mới, nhưng điều này có thể dẫn đến sự bất ổn thuộc linh.
Trong những trường hợp này, thay vì rời đi, chúng ta nên kiên nhẫn, cầu nguyện, và tìm cách góp phần xây dựng hội thánh.
Làm thế nào để rời khỏi một hội thánh cách đúng đắn?
Nếu sau khi cầu nguyện và đánh giá, bạn cảm thấy cần phải rời đi, hãy làm theo những bước sau để giữ gìn sự hòa thuận và danh Chúa:
- Cầu nguyện tìm ý Chúa: Hãy xin Đức Thánh Linh hướng dẫn và xác nhận. Đảm bảo rằng quyết định của bạn xuất phát từ động cơ thanh sạch và vâng lời Chúa.
- Tham khảo ý kiến của những người khôn ngoan: Nói chuyện với các tín hữu trưởng thành, có thể là mục sư khác hoặc người cố vấn, để nhận sự khách quan.
- Nói chuyện trực tiếp với lãnh đạo hội thánh (nếu an toàn và có thể): Hãy giải thích lý do của bạn một cách yêu thương và tôn trọng. Điều này giúp tránh hiểu lầm và cho họ cơ hội sửa đổi (nếu có). Nếu lý do là giáo lý sai lạc hoặc lạm dụng, bạn có thể cần phải rời đi mà không cần thông báo chi tiết nếu sự an toàn bị đe dọa.
- Rời đi trong hòa bình: Đừng gây chia rẽ, đừng nói xấu hội thánh sau lưng. Hãy chúc phước và cầu nguyện cho họ. Nếu có thể, viết một lá thư cảm ơn và giải thích ngắn gọn.
- Tìm một hội thánh mới phù hợp với Kinh Thánh: Đừng ở ngoài thân thể lâu; hãy sớm gia nhập một hội thánh khác để tiếp tục tăng trưởng và phục vụ.
Kết luận
Quyết định rời khỏi một hội thánh không bao giờ là dễ dàng, nhưng có những lúc nó cần thiết để vâng lời Chúa và bảo vệ đức tin của bạn. Hãy luôn đặt Kinh Thánh làm tiêu chuẩn, cầu nguyện nhiều, và tìm kiếm sự khôn ngoan từ Đức Thánh Linh và Hội Thánh phổ thông. Cuối cùng, hãy nhớ rằng hội thánh là thân thể của Đấng Christ, và mỗi chúng ta được kêu gọi gắn bó với một cộng đồng địa phương để cùng nhau lớn lên trong ân điển và hiểu biết Chúa. Ước mong bạn sẽ tìm được một hội thánh lành mạnh, nơi bạn có thể phát triển và phục vụ Chúa cách trọn vẹn.