Tại sao Chúa phán: 'Các ngươi sẽ tìm ta, và gặp được, khi các ngươi hết lòng tìm kiếm ta' (Giê-rê-mi 29:13)?

Lời hứa trong Giê-rê-mi 29:13 là một trong những câu Kinh Thánh quyền năng và an ủi nhất: “Các ngươi sẽ tìm ta, và gặp được, khi các ngươi hết lòng tìm kiếm ta.” Đây không phải là một tuyên bố chung chung, mà là một lời hứa có điều kiện được đặt trong bối cảnh đặc biệt của dân sự Đức Chúa Trời. Để hiểu thấu đáo lời hứa này, chúng ta phải đào sâu vào bối cảnh lịch sử, ngôn ngữ nguyên thủy, và thần học của nó, từ đó rút ra những bài học ứng dụng thiết thực cho đời sống tìm kiếm Chúa ngày nay.

Câu Kinh Thánh này nằm trong bức thư của tiên tri Giê-rê-mi gửi từ Giê-ru-sa-lem đến cho những người “còn sót lại của những trưởng lão bị bắt làm phu tù” và toàn thể dân sự đã bị vua Nê-bu-cát-nết-sa bắt đày sang Ba-by-lôn (Giê-rê-mi 29:1-3). Đây là giai đoạn đau thương, khi dân Giu-đa bị tước đoạt quê hương, đền thờ, và cảm nhận về sự hiện diện của Đức Giê-hô-va. Trong tâm trạng ấy, họ dễ rơi vào hai thái cực: một là tuyệt vọng, tin rằng Đức Chúa Trời đã hoàn toàn lìa bỏ họ; hai là nuôi dưỡng những hy vọng giả dối bởi các tiên tri giả, những kẻ hứa hẹn sự giải cứu nhanh chóng (câu 8-9).

Giữa bối cảnh ấy, Đức Chúa Trời, qua Giê-rê-mi, truyền một mệnh lệnh gây sửng sốt: “Hãy xây nhà và ở; hãy trồng vườn và ăn trái; hãy cưới vợ, đẻ con… Hãy tìm sự bình an cho thành mà ta đã bắt các ngươi làm phu tù đến ở, và hãy vì nó cầu nguyện Đức Giê-hô-va; vì các ngươi được bình an, thì mình cũng được bình an” (câu 5-7). Chúa không kêu gọi họ nổi loạn hay sống trong ảo tưởng, mà kêu gọi họ sống và đầu tư ngay trong hoàn cảnh lưu đày. Lời hứa “tìm và gặp” được đặt trong kế hoạch lớn hơn của Đức Chúa Trời: “Vả, ta biết ý tưởng ta nghĩ đối cùng các ngươi, là ý tưởng bình an, không phải tai họa, để cho các ngươi được sự trông cậy trong lúc cuối cùng” (câu 11). Lời hứa tìm kiếm và gặp gỡ Chúa là trọng tâm của sự “bình an” và “trông cậy” đó.

Để thấu hiểu lời hứa, chúng ta cần xem xét từ ngữ nguyên thủy tiếng Hê-bơ-rơ:

• “Tìm” (בָּקַשׁ “baqash”): Động từ này không chỉ là sự tìm kiếm hời hợt, mà mang nghĩa khẩn thiết, thăm dò, truy hỏi, đòi hỏi một nỗ lực có chủ đích. Nó được dùng trong những ngữ cảnh như tìm kiếm mặt Đức Chúa Trời (2 Sử-ký 7:14), tìm kiếm sự công bình (Ê-sai 1:17).
• “Gặp” (מָצָא “matsa”): Có nghĩa là tìm thấy, đạt được, bắt gặp. Nó diễn tả một kết quả cụ thể, không chỉ là một trải nghiệm mơ hồ.
• “Hết lòng” (בְּכָל־לֵב “bêchol lêbab”): Đây là cụm từ then chốt. “Lêbab” trong tiếng Hê-bơ-rơ không chỉ là trung tâm cảm xúc (tim) mà còn là trung tâm của ý chí, tư tưởng, trí tuệ và sự hiểu biết – tức là toàn bộ con người bên trong. “Hết lòng” (bêchol) nghĩa là với tất cả, không chừa lại phần nào, không chia sẻ. Điều này nhắc nhở đến điều răn lớn nhất trong Phục-truyền 6:5: “Hết lòng, hết linh hồn, hết sức mà kính mến Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi.”

Như vậy, điều kiện “hết lòng” loại bỏ mọi sự tìm kiếm nửa vời, tìm kiếm Chúa như một phương án dự phòng, hay tìm kiếm chỉ để thỏa mãn một nhu cầu cá nhân nào đó. Đó là một sự tìm kiếm dồn toàn bộ tâm trí, tình cảm, ý chí và sức lực vào việc biết Chúa và được biết bởi Ngài.

Câu 12 là phần không thể tách rời của lời hứa: “Bấy giờ các ngươi sẽ kêu cầu ta, sẽ đi và cầu nguyện ta, và ta sẽ nhậm lời các ngươi.” Trình tự rất rõ ràng:
1. Họ kêu cầu, đi và cầu nguyện (hành động của con người).
2. Đức Chúa Trời nhậm lời (hành động của Đức Chúa Trời).
3. Họ tìm kiếm Ngài (hành động của con người với sự hết lòng).
4. Họ gặp được Ngài (kết quả từ Đức Chúa Trời).

Chú ý rằng trước khi “tìm”, họ đã “kêu cầu”. Điều này cho thấy sự tìm kiếm hết lòng bắt đầu từ một tấm lòng biết cầu nguyện, biết hướng về Chúa. Và Đức Chúa Trời hứa “nhậm lời”. Từ “nhậm lời” (שָׁמַע “shama”) nghĩa là lắng nghe, chú ý, và đáp lại. Đây là hình ảnh của một người Cha nhân từ, luôn sẵn sàng nghiêng tai về phía con cái đang kêu cầu Ngài trong hoạn nạn (Thi Thiên 34:15). Lời hứa “các ngươi sẽ gặp được” không phải là một sự ngẫu nhiên may mắn, mà là sự đáp ứng chắc chắn từ một Đấng thành tín đối với những ai đến với Ngài bằng tấm lòng chân thật, không giả hình.

Kinh Thánh chỉ ra những lý do khiến con người tìm kiếm mà không gặp:

• Tìm kiếm với động cơ ích kỷ: Như dân Y-sơ-ra-ên xưa chỉ tìm Chúa vì bánh và cá, chứ không phải vì chính Ngài (Giăng 6:26).
• Tấm lòng chia đôi: Tiên tri Ê-li trên núi Cạt-mên đã quở trách dân chúng: “Các ngươi đi cà nhắc hai ý cho đến chừng nào?” (1 Các Vua 18:21). Tìm kiếm Chúa trong khi vẫn ôm giữ thần tượng trong lòng sẽ không dẫn đến sự gặp gỡ thật.
• Không ăn năn tội lỗi: Tiên tri Ô-sê nói: “Chúng nó chẳng kêu cầu ta thật lòng, song chúng nó kêu van trên giường mình…” (Ô-sê 7:14). Sự tìm kiếm phải đi đôi với sự ăn năn, xưng tội. Đức Chúa Trời phán: “Hãy hết lòng trở lại cùng ta” (Giô-ên 2:12).

Lời hứa trong Giê-rê-mi 29:13 là sự lặp lại và xác quyết của luật pháp trong Phục-truyền 4:29: “Nhưng nếu từ đó ngươi tìm cầu Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi, thì sẽ gặp, miễn là hết lòng hết ý mà tìm cầu Ngài.” Đây là một nguyên tắc bất biến trong mối quan hệ giao ước giữa Đức Chúa Trời và dân Ngài.

Lời hứa trong Cựu Ước tìm thấy sự ứng nghiệm trọn vẹn và sâu sắc nhất trong Chúa Giê-xu Christ. Chính Chúa Giê-xu đã tuyên bố: “Hãy xin, sẽ được; hãy tìm, sẽ gặp; hãy gõ, sẽ mở cho. Vì hễ ai xin thì được; ai tìm thì gặp; ai gõ thì được mở” (Ma-thi-ơ 7:7-8). Sự “gặp được” Đức Chúa Trời ngày nay không còn là một ẩn số, vì “Chẳng ai được thấy Đức Chúa Trời, chỉ Con một ở trong lòng Cha, là Đấng đã giải bày Cha cho chúng ta biết” (Giăng 1:18).

Chúa Giê-xu chính là hiện thân của Đức Chúa Trời mà chúng ta được mời gọi tìm kiếm và gặp gỡ. Ngài phán: “Ta là đường đi, chân lý, và sự sống; chẳng bởi ta thì không ai được đến cùng Cha” (Giăng 14:6). Việc “hết lòng tìm kiếm” Đức Chúa Trời, trong thời đại Tân Ước, chính là hết lòng tìm kiếm và tin nhận Chúa Giê-xu Christ. Sự gặp gỡ thật là khi chúng ta gặp Ngài, tiếp nhận Ngài làm Chúa và Cứu Chúa của đời mình (Giăng 1:12).

Lời hứa này không chỉ dành cho dân lưu đày xưa, mà còn cho mọi Cơ Đốc nhân ngày nay. Dưới đây là những bước thực tiễn:

1. Xưng nhận và từ bỏ mọi sự “chia lòng”: Hãy thành thật với Chúa về những điều chiếm chỗ của Ngài trong lòng bạn – có thể là công việc, lo lắng, tình cảm, hay một tội lỗi cố chấp. Hãy ăn năn và dâng trọn tấm lòng lại cho Chúa (Thi Thiên 139:23-24).
2. Ưu tiên thì giờ tĩnh nguyện chất lượng: “Tìm kiếm” đòi hỏi thì giờ. Đặt ra thì giờ nhất định mỗi ngày không chỉ để đọc Kinh Thánh cách máy móc, mà để thật sự “tìm” Chúa trong Lời Ngài, trò chuyện thân mật với Ngài qua sự cầu nguyện.
3. Tìm kiếm Chúa trong mọi hoàn cảnh: Như dân lưu đày được kêu gọi tìm sự bình an ngay tại Ba-by-lôn, chúng ta được kêu gọi tìm kiếm và gặp Chúa ngay trong công sở, gia đình, những khó khăn, bệnh tật. Hãy hỏi: “Chúa ơi, Ngài đang dạy con điều gì trong hoàn cảnh này?”
4. Kiên trì và kỳ vọng: Đôi khi sự “gặp gỡ” không đến tức thì. Hãy bền lòng như người đàn bà góa trong ẩn dụ của Chúa Giê-xu (Lu-ca 18:1-8). Sự tìm kiếm hết lòng bao gồm lòng kiên nhẫn và niềm tin rằng Chúa sẽ đáp lời theo cách và thời điểm tốt nhất của Ngài.
5. Tìm kiếm Chúa trong sự vâng lời: Chúng ta gặp Chúa không chỉ trong cảm xúc, mà trong sự vâng theo Lời Ngài. Chúa Giê-xu phán: “Ai có các điều răn của ta và vâng giữ lấy, ấy là kẻ yêu mến ta… và ta sẽ tỏ cho người ấy biết ta” (Giăng 14:21). Sự vâng lời là bằng chứng của một tấm lòng tìm kiếm chân thật.

Lời hứa “Các ngươi sẽ tìm ta, và gặp được” trong Giê-rê-mi 29:13 là lời mời gọi đầy ân điển vào một mối quan hệ thân mật với Đấng Tạo Hóa. Nó không hứa hẹn một cuộc sống không có thử thách (dân sự vẫn phải sống 70 năm trong cảnh lưu đày), nhưng hứa hẹn sự hiện diện đổi mới và an ủi của chính Đức Chúa Trời ngay giữa những thử thách ấy.

Đối với chúng ta ngày nay, lời hứa ấy vẫn vẹn nguyên quyền năng. Khi chúng ta hết lòng, không chia đôi, chân thành tìm kiếm Ngài qua Chúa Cứu Thế Giê-xu, chúng ta có lời hứa chắc chắn rằng mình sẽ gặp được Ngài. Sự gặp gỡ đó biến đổi tâm trí, an ủi tấm lòng, ban sức mới, và hướng dẫn chúng ta trên hành trình thuộc linh. Hãy bắt đầu, hoặc tiếp tục, hành trình tìm kiếm Chúa cách hết lòng ngay hôm nay, với niềm tin vững chắc rằng Đấng thành tín chắc chắn sẽ để cho mình được bạn tìm thấy.