Sự Dư Dật Trong Kinh Thánh
Trong thế giới ngày nay, khái niệm "dư dật" thường bị thu hẹp và đồng nhất với sự giàu có về vật chất. Tuy nhiên, khi nghiên cứu Kinh Thánh một cách chuyên sâu, chúng ta khám phá ra một bức tranh đa chiều, phong phú và thánh khiết hơn nhiều về sự dư dật mà Đức Chúa Trời muốn ban cho con cái Ngài. Sự dư dật theo Kinh Thánh bắt nguồn từ chính bản tính của Đức Chúa Trời – Đấng dư dật trong ân điển, lòng thương xót và quyền năng – và được bày tỏ trọn vẹn nơi Chúa Cứu Thế Giê-xu.
Trước khi tìm hiểu những lời hứa cụ thể, chúng ta phải đặt nền tảng trên chân lý căn bản: Đức Chúa Trời là nguồn của mọi sự dư dật. Tác giả Thi Thiên tuyên bố: "Chúa là Đấng chăn giữ tôi: tôi sẽ chẳng thiếu thốn gì" (Thi Thiên 23:1). Từ "thiếu thốn" trong tiếng Hê-bơ-rơ là "חָסֵר" (chaser), mang nghĩa "thiếu hụt, nghèo nàn". Lời tuyên tín này không hứa hẹn sự xa hoa, nhưng khẳng định sự đầy đủ toàn vẹn dưới sự chăn dắt của Đấng Chăn Chiên Lành.
Sứ đồ Phao-lô, trong thư gửi Hội thánh Ê-phê-sô, cầu nguyện: "Vả, Ðức Chúa Trời có quyền vô hạn, có thể làm trổi hơn vô cùng mọi việc chúng ta cầu xin hoặc suy tưởng" (Ê-phê-sô 3:20). Động từ "làm trổi hơn" trong nguyên ngữ Hy Lạp là "ὑπερεκπερισσοῦ" (huperekperissou), một từ rất mạnh mẽ, có nghĩa là "vượt quá mức quá dư dật, vượt xa mọi giới hạn". Điều này cho thấy bản tính ban cho của Đức Chúa Trời không phải là ban vừa đủ, mà là ban cách dư dật, vượt quá cả sự tưởng tượng và mong đợi của chúng ta.
Trong Cựu Ước, sự dư dật thường được mô tả gắn liền với những phước hạnh vật chất cụ thể trong khuôn khổ giao ước giữa Đức Chúa Trời và dân Y-sơ-ra-ên. Một phân đoạn then chốt là Phục Truyền Luật Lệ Ký 28, liệt kê các phước lành sẽ theo sau sự vâng lời:
"Nếu ngươi nghe theo tiếng phán của Giê-hô-va Đức Chúa Trời ngươi... các phước lành nầy sẽ xảy đến cho ngươi... Phước cho trái của thai ngươi, phước cho sản vật của đất ngươi, phước cho sản vật của súc vật ngươi, luôn với bầy bò và chiên của ngươi nữa... Giê-hô-va sẽ mở kho tàng tốt của Ngài trên trời, đặng ban mưa cho đất ngươi phải thì, và ban phước cho mọi công việc của tay ngươi" (Phục Truyền 28:1-12, tóm lược).
Tuy nhiên, sự dư dật này không phải là cứu cánh tự thân, mà nhằm mục đích làm chứng về Đức Chúa Trời chân thật và thúc đẩy lòng biết ơn, sự thờ phượng. Châm Ngôn 3:9-10 khuyên: "Hãy lấy tài vật và huê lợi đầu mùa của con mà tôn vinh Đức Giê-hô-va; vậy, các vựa lẫm con sẽ được đầy dư dật, và những thùng của con sẽ tràn rượu mới". Từ "đầy dư dật" ở đây là "שָׂבָע" (sava), nghĩa là "sự no đủ, sự thỏa mãn hoàn toàn". Nguyên tắc là: sự tôn vinh Chúa bằng vật chất đi trước, và sự dư dật đến từ Ngài là hệ quả của lòng trung tín.
Tân Ước mặc khải một chiều kích hoàn toàn mới và siêu việt của sự dư dật: sự dư dật của ân điển và sự cứu rỗi trong Chúa Giê-xu Christ. Đây là cốt lõi của sứ điệp Tin Lành.
Chúa Giê-xu tuyên bố: "Ta đã đến, hầu cho chiên được sự sống, và được sự sống dư dật" (Giăng 10:10). Từ "dư dật" trong câu này là "περισσός" (perissos) trong tiếng Hy Lạp, nghĩa là "vượt trội, vượt quá số lượng cần thiết, dư thừa, xuất sắc". "Sự sống dư dật" (zōēn perisson) mà Chúa Giê-xu ban cho không phải là một cuộc sống giàu sang phù phiếm, mà là một đời sống được phục hồi mối tương giao với Đức Chúa Trời, đầy trọn mục đích, bình an và niềm vui thuộc linh, ngay cả giữa những hoàn cảnh vật chất khiêm tốn.
Sứ đồ Giăng làm chứng: "Vả, bởi sự đầy dẫy của Ngài mà chúng ta đều có nhận được, và ơn càng thêm ơn" (Giăng 1:16). "Sự đầy dẫy" (plērōma) nói đến sự trọn vẹn, sự sung mãn của thần tính và ân điển cư ngụ trong Chúa Giê-xu. Từ Ngài, chúng ta tiếp nhận một ân điển chồng chất trên ân điển khác.
Phao-lô luận giải sâu sắc về chủ đề này trong thư Rô-ma: "Vậy, nếu bởi tội của một người mà sự chết đã cai trị bởi một người ấy, thì huống chi những kẻ nhận ân điển dư dật và sự ban cho của sự công bình, họ sẽ nhờ một mình Đức Chúa Jêsus Christ mà cai trị trong sự sống là dường nào!" (Rô-ma 5:17). Lưu ý cụm từ then chốt: "ân điển dư dật" (charitos tēs perisseias). Sự dư dật tối thượng là sự dư dật của ân điển, chiến thắng tội lỗi và sự chết, ban cho chúng ta địa vị công bình và quyền cai trị trong sự sống.
Kinh Thánh Tân Ước liệt kê nhiều phương diện của sự dư dật thuộc linh mà Cơ Đốc nhân có thể kinh nghiệm:
- Dư dật trong sự thương xót và tha thứ: "Nhưng Đức Chúa Trời giàu lòng thương xót... khi chúng ta đã chết vì tội mình, thì Ngài khiến chúng ta sống với Đấng Christ... ấy là nhờ ân điển mà anh em được cứu" (Ê-phê-sô 2:4-5).
- Dư dật trong sự bình an và hi vọng: "Nguyền xin Đức Chúa Trời của sự trông cậy, làm cho anh em đầy dẫy mọi điều vui vẻ và mọi điều bình an trong đức tin, hầu cho anh em nhờ quyền phép Đức Thánh Linh được dư dật trong sự trông cậy!" (Rô-ma 15:13).
- Dư dật trong mọi việc lành: "Đức Chúa Trời có quyền ban cho anh em đủ mọi thứ ơn đầy dẫy, hầu cho anh em hằng đủ điều cần dùng trong mọi sự, lại còn có rời rộng nữa để làm các thứ việc lành" (2 Cô-rinh-tô 9:8). Câu này nối kết sự đầy đủ cho nhu cầu bản thân với sự dư dật để làm việc lành, ban phát cho người khác.
- Dư dật trong đức tin và lời yêu thương: "Nguyền xin anh em bởi đức tin được đầy dẫy mọi sự hiểu biết về ý muốn Đức Chúa Trời, với mọi thứ khôn ngoan và hiểu biết thiêng liêng nữa" (Cô-lô-se 1:9).
Kinh Thánh không chỉ nói về việc nhận lãnh sự dư dật, mà còn dạy cách sống với tâm tình dư dật đúng đắn.
1. Lòng Biết Ơn và Sự Thờ Phượng: Sứ đồ Phao-lô khuyên: "Hãy ca hát cho Đức Chúa Trời, hãy hết lòng hát khen ngợi và cảm tạ Ngài" (Ê-phê-sô 5:19-20). Tấm lòng biết ơn là thái độ nền tảng của người nhận biết mọi sự dư dật đều đến từ Chúa.
2. Tinh Thần Quản Gia Trung Tín: Chúng ta được kêu gọi quản lý sự dư dật Chúa ban, chứ không phải làm chủ nó. "Vả, có ai lấy gì mà ban cho Chúa, đặng Chúa sẽ thưởng lại cho? Vì muôn vật đều từ Ngài, bởi Ngài, và hướng về Ngài" (Rô-ma 11:35-36).
3. Lòng Rộng Rãi, Sẵn Sàng Ban Cho: Sự dư dật thật sự được thể hiện qua lòng rộng rãi. "Hãy nhớ lại lời chính Chúa Jêsus đã phán: Ban cho thì có phước hơn nhận lãnh" (Công Vụ 20:35). Phao-lô khen ngợi Hội thánh Ma-xê-đoan: "Trong cơn khốn khó lớn, họ vẫn được vui mừng và lòng rộng rãi, mà dư của cải họ đã ra nghèo nàn, để góp phần cung ứng cho sự thiếu thốn của các thánh đồ" (2 Cô-rinh-tô 8:2). Lưu ý: họ "dư của cải" ngay trong lúc "nghèo nàn". Đây là sự dư dật của tấm lòng.
4. Cảnh Giác Về Sự Nguy Hiểm Của Của Cải: Chúa Giê-xu cảnh báo: "Hãy giữ mình của tham lam; vì chẳng phải sự sống của người nào cốt tại của cải mình dư đâu" (Lu-ca 12:15). Sự dư dật vật chất có thể trở thành cái bẫy nếu không được xem trong đúng quan hệ với Chúa.
Làm thế nào để sống trong sự dư dật của Chúa mỗi ngày?
1. Tìm Kiếm Nước Đức Chúa Trời Trước Nhất: Áp dụng lời dạy của Chúa Giê-xu cách thực hành: "Nhưng trước hết, hãy tìm kiếm nước Đức Chúa Trời và sự công bình của Ngài, thì Ngài sẽ cho thêm các ngươi mọi điều ấy nữa" (Ma-thi-ơ 6:33). Ưu tiên thuộc linh phải đặt lên hàng đầu.
2. Sống Với Lòng Tin Cậy và Cầu Nguyện: Trình dâng mọi nhu cầu cụ thể cho Chúa với lòng biết ơn. "Chớ lo phiền chi hết, nhưng trong mọi sự hãy dùng lời cầu nguyện, nài xin, và sự tạ ơn mà trình các sự cầu xin của mình cho Đức Chúa Trời" (Phi-líp 4:6).
3. Làm Việc Cách Trung Tín và Sáng Tạo: Sự dư dật thường đến qua lao động chăm chỉ và khôn ngoan (xem Châm Ngôn 10:4, 22). Hãy trung tín trong công việc như làm cho Chúa (Cô-lô-se 3:23).
4. Thực Hành Sự Ban Cho và Chia Sẻ: Hãy chủ động tìm cơ hội để ban cho, dù lớn hay nhỏ. Điều này mở lòng chúng ta đón nhận thêm và phá vỡ sự trói buộc của lòng tham. "Hãy cho, thì sẽ ban cho mình" (Lu-ca 6:38).
5. Nuôi Dưỡng Lòng Thỏa Lòng: Học theo gương Phao-lô: "Tôi đã học được sự thỏa lòng trong mọi cảnh ngộ... Tôi làm được mọi sự nhờ Đấng ban thêm sức cho tôi" (Phi-líp 4:11-13). Thỏa lòng (autarkēs) không phải là tự mãn, mà là sự đầy đủ, tự túc có được trong mối tương giao với Christ.
Sự dư dật theo Kinh Thánh là một khái niệm phong phú và thánh khiết, bắt nguồn từ chính Đức Chúa Trời Toàn Năng và được bày tỏ trọn vẹn nhất nơi sự hy sinh và sự sống phục sinh của Chúa Cứu Thế Giê-xu. Nó bao hàm sự đầy đủ vật chất trong ý muốn Chúa, nhưng luôn vượt xa hơn để đạt đến chiều kích thuộc linh: sự dư dật của ân điển, sự tha thứ, bình an, niềm vui, hi vọng và năng quyền để sống một đời sống có ý nghĩa và kết quả cho vinh quang Ngài.
Lời hứa cuối cùng và vĩ đại nhất về sự dư dật là sự sống đời đời trong vương quốc hoàn hảo của Đức Chúa Trời, nơi không còn sự thiếu thốn, khóc lóc hay đau đớn. Cho đến ngày đó, chúng ta được kêu gọi sống bằng đức tin, quản lý trung tín mọi sự Chúa giao, với tấm lòng biết ơn, rộng rãi và thỏa lòng trong Ngài – Đấng là nguồn của mọi sự dư dật đời đời.