Thánh Hóa Có Nghĩa Là Gì?
Trong hành trình đức tin, một trong những giáo lý nền tảng và đồng thời là kinh nghiệm sống động mà mỗi Cơ Đốc nhân cần thấu hiểu chính là sự thánh hóa. Đây không chỉ là một thuật ngữ thần học khô khan, mà là lời mời gọi thiêng liêng, là quá trình biến đổi để chúng ta ngày càng phản chiếu hình ảnh của Đấng Christ. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá ý nghĩa Kinh Thánh của sự thánh hóa, từ nền tảng ngôn ngữ nguyên bản, phân tích thần học, đến những áp dụng thiết thực cho đời sống hằng ngày.
I. Định Nghĩa Từ Nguyên: Sự Thánh Khiết và Biệt Riêng
Để hiểu thấu đáo "thánh hóa", chúng ta phải quay về với ngôn ngữ gốc của Kinh Thánh.
- Trong tiếng Hê-bơ-rơ (Cựu Ước): Từ then chốt là "qadash" (קדש). Từ này mang ý nghĩa cơ bản là "biệt riêng ra, cắt rời ra" cho Đức Chúa Trời. Một vật, một nơi chốn, hay một con người được "qadash" nghĩa là được rút khỏi mục đích thông tục để dành cho mục đích thánh và thuộc về Ngài. Ví dụ: Ngày Sa-bát được biệt riêng (Lê-vi Ký 23:3), dân Y-sơ-ra-ên được gọi là "dân thánh" (Phục Truyền 7:6).
- Trong tiếng Hy Lạp (Tân Ước): Nhóm từ "hagios" (ἅγιος - thánh) và "hagiazō" (ἁγιάζω - thánh hóa) được sử dụng. Hagiazō có nghĩa là "làm cho thánh, tẩy sạch, hoặc biệt riêng". Nó nói đến hành động khiến một điều gì đó trở nên thánh khiết, phù hợp với bản tính của Đức Chúa Trời.
Như vậy, tựu chung, thánh hóa (sanctification) là tiến trình Đức Chúa Trời biệt riêng và biến đổi người tin Chúa Giê-xu, từ bên trong ra bên ngoài, để họ ngày càng trở nên thánh khiết như Ngài, được tẩy sạch khỏi tội lỗi và được chuẩn bị cho công việc cùng sự thờ phượng dành riêng cho Ngài.
II. Ba Khía Cạnh Của Sự Thánh Hóa Theo Kinh Thánh
Thần học Tin Lành thường phân biệt ba thì hay ba khía cạnh của sự thánh hóa, giúp chúng ta có cái nhìn toàn diện:
1. Thánh Hóa Vị Thế (Thì Quá Khứ - Đã Được Nên Thánh)
Đây là công việc một lần đủ cả của Đức Chúa Trời dựa trên sự chết và sống lại của Đấng Christ. Khi một người tin nhận Chúa Giê-xu, họ lập tức được xưng công bình và được đặt để vào địa vị thánh khiết trước mặt Đức Chúa Trời. Sự thánh hóa này hoàn toàn dựa trên ân điển, không dựa trên nỗ lực cá nhân.
"Ấy là trong ý định đó, chúng ta được nên thánh nhờ sự dâng thân thể của Đức Chúa Jêsus Christ một lần đủ cả." (Hê-bơ-rơ 10:10)
"Nhưng chúng ta đều phải cảm ơn Đức Chúa Trời về anh em, là kẻ được Chúa yêu thương, vì từ ban đầu, Đức Chúa Trời đã chọn anh em bởi sự nên thánh của Thánh Linh, đặng anh em tin và nhờ huyết Đức Chúa Jêsus Christ mà được cứu rỗi." (II Tê-sa-lô-ni-ca 2:13)
Phao-lô thường xưng hô các tín hữu là "các thánh đồ" (Rô-ma 1:7, I Cô-rinh-tô 1:2), chỉ về địa vị của họ trong Đấng Christ, chứ không phải vì họ đã hoàn toàn toàn hảo.
2. Thánh Hóa Tiến Trình (Thì Hiện Tại - Đang Được Nên Thánh)
Đây là quá trình tiếp diễn trong suốt cuộc đời Cơ Đốc nhân. Sau khi được cứu và có địa vị thánh khiết, chúng ta bước vào hành trình được Chúa Thánh Linh tẩy sạch, uốn nắn, và biến đổi nếp nghĩ, thói quen, tính tình để trở nên giống Chúa Giê-xu mỗi ngày. Đây là khía cạnh "làm việc ra sự cứu rỗi mình" (Phi-líp 2:12) với sự tể trị của Chúa Thánh Linh.
"Nguyền xin chính Đức Chúa Trời bình an khiến anh em nên thánh trọn vẹn, và nguyền xin tâm thần, linh hồn, và thân thể của anh em đều được giữ vẹn, không chỗ trách được, khi Đức Chúa Jêsus Christ chúng ta đến!" (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:23)
"Chúng ta ai nấy đều để mặt không màn che mà nhìn xem vinh hiển Chúa, thì hóa nên cũng một ảnh tượng Ngài, từ vinh hiển qua vinh hiển, như bởi Chúa, là Thánh Linh." (II Cô-rinh-tô 3:18)
Quá trình này đòi hỏi sự vâng phục và hợp tác của chúng ta với Thánh Linh, từ bỏ tội lỗi và mặc lấy con người mới (Ê-phê-sô 4:22-24).
3. Thánh Hóa Hoàn Thiện (Thì Tương Lai - Sẽ Được Nên Thánh)
Đây là sự viên mãn cuối cùng của thánh hóa, xảy ra khi chúng ta gặp Chúa Giê-xu, thể xác được sống lại hoặc biến hóa, và mọi dấu vết của tội lỗi đều bị hủy diệt. Chúng ta sẽ hoàn toàn thánh khiết, không còn bị tội lỗi cám dỗ hay chi phối nữa.
"Hỡi kẻ rất yêu dấu, hiện nay chúng ta là con cái Đức Chúa Trời, còn sự chúng ta sẽ ra thể nào, thì chưa được bày tỏ. Nhưng chúng ta biết rằng khi Ngài hiện đến, chúng ta sẽ giống như Ngài, vì sẽ thấy Ngài như vốn có thật vậy." (I Giăng 3:2)
"Ngài sẽ biến hóa thân thể hèn mạt chúng ta ra giống như thân thể vinh hiển Ngài." (Phi-líp 3:21)
Khía cạnh này cho chúng ta niềm hy vọng trọn vẹn và là đích đến của đức tin.
III. Phương Thế và Tác Nhân của Sự Thánh Hóa
Sự thánh hóa không phải là một nỗ lực tự cải tạo của con người. Kinh Thánh chỉ rõ:
- Đức Chúa Trời là Đấng chủ động: "Chính Đức Chúa Trời bình an... khiến anh em nên thánh" (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:23). Ngài là Đấng khởi đầu và hoàn tất công việc này (Phi-líp 1:6).
- Chúa Thánh Linh là Đấng hành động: Ngài là Đấng ở trong chúng ta, phán dạy, cáo trách, ban quyền năng để chiến thắng tội lỗi và sản sinh bông trái Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23). Sự nên thánh là "bởi Thánh Linh" (Rô-ma 15:16).
- Huyết Chúa Giê-xu là nền tảng: Sự thánh hóa chỉ có thể xảy ra vì tội lỗi chúng ta đã được tẩy sạch bởi huyết báu Đấng Christ (Hê-bơ-rơ 13:12).
- Lời Chúa là công cụ: Chúa Giê-xu cầu nguyện: "Xin lấy lẽ thật khiến họ nên thánh; lời Chúa tức là lẽ thật" (Giăng 17:17). Lời Chúa như nước rửa sạch (Ê-phê-sô 5:26), như gươm phân chia (Hê-bơ-rơ 4:12), soi sáng và hướng dẫn chúng ta trong sự thánh khiết.
Vai trò của chúng ta là tin, vâng phục, và hợp tác với những phương thế Chúa đã định.
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn: Sống Đời Sống Thánh Hóa Mỗi Ngày
Làm thế nào để chúng ta tham gia tích cực vào tiến trình thánh hóa? Dưới đây là những bước thực hành:
- Gắn bó với Lời Chúa và Cầu Nguyện: Dành thì giờ đều đặn đọc, suy gẫm và vâng theo Lời Chúa. Cầu xin Chúa Thánh Linh soi sáng và quyền năng Ngài. "Lời Chúa tôi đã giấu trong lòng tôi, để tôi không phạm tội cùng Chúa." (Thi Thiên 119:11).
- Nhận Biết và Xưng Tội Cách Thành Thật: Không che giấu tội lỗi. Khi Thánh Linh cáo trách, hãy lập tức xưng nhận với Chúa, nhận sự tha thứ và sức mới để đứng dậy (I Giăng 1:9).
- Tự Kiểm và Khước Từ: Thường xuyên xét đoán chính mình dưới ánh sáng Lời Chúa. "Hãy cân nhắc mọi việc, điều chi lành thì giữ lấy. Hãy tránh khỏi mọi hình thức của sự ác." (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:21-22). Khước từ những suy nghĩ, lời nói, hành động và thói quen không đẹp ý Chúa.
- Sống Trong Cộng Đồng Hội Thánh: Sự thánh hóa không xảy ra trong cô lập. Chúng ta cần sự dạy dỗ, khích lệ, nhắc nhở và kỷ luật yêu thương từ anh chị em trong Chúa (Hê-bơ-rơ 10:24-25).
- Tập Trung Vào Đấng Christ và Sự Vĩnh Cửu: "Hãy tưởng nhớ Đức Chúa Jêsus Christ" (II Ti-mô-thê 2:8). Khi mắt đức tin chúng ta hướng về Chúa Giê-xu và sự vinh hiển đời đời, sức hút của thế gian và tội lỗi sẽ phai nhạt (Cô-lô-se 3:1-4).
- Để Thánh Linh Điều Khiển và Sản Sinh Bông Trái: Mỗi ngày đầu phục Chúa Thánh Linh, không làm đẹp lòng xác thịt (Ga-la-ti 5:16). Bông trái Thánh Linh là kết quả tự nhiên của đời sống được Ngài điều khiển.
V. Kết Luận và Lời Khích Lệ
Sự thánh hóa là chương trình tuyệt vời của Đức Chúa Trời dành cho con cái Ngài. Đó là ân điển kép: Ngài không chỉ cứu chúng ta khỏi hình phạt của tội lỗi (xưng công bình), mà còn đang giải cứu chúng ta khỏi quyền lực của tội lỗi (thánh hóa) để một ngày kia hoàn toàn cứu chúng ta khỏi sự hiện diện của tội lỗi (vinh hiển hóa).
Hãy vững lòng! Công việc này là của Chúa. Chúng ta có thể yếu đuối, thất bại, nhưng Ngài vẫn trung tín. "Ấy chính Ngài là nguồn của sự sống anh em trong Đấng Christ Jêsus, là Đấng mà Đức Chúa Trời đã làm nên sự khôn ngoan, sự công bình, sự nên thánh, và sự cứu chuộc cho chúng ta." (I Cô-rinh-tô 1:30).
Hãy bước đi từng ngày trong sự vâng phục và tương giao với Ngài, tin cậy rằng Đấng đã khởi đầu một công việc tốt lành trong bạn, cũng sẽ làm cho trọn vẹn cho đến ngày của Đức Chúa Jêsus Christ (Phi-líp 1:6). Hành trình thánh hóa là hành trình về nhà, nơi chúng ta sẽ trọn vẹn trong Ngài.