Sự tăng trưởng thuộc linh là gì?

Trong hành trình đức tin, mỗi Cơ Đốc nhân đều nghe đến mệnh lệnh “hãy tăng trưởng” hay “hãy lớn lên trong ân điển”. Nhưng cụ thể, sự tăng trưởng thuộc linh là gì? Đây không phải là một khái niệm mơ hồ về cảm xúc tôn giáo, mà là một tiến trình biến đổi có định hướng, có tiêu chuẩn Kinh Thánh rõ ràng, và là ý muốn thiết thượng của Đức Chúa Trời cho mỗi con cái Ngài. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai phá nền tảng, biểu hiện và phương cách cho sự tăng trưởng thuộc linh đích thực.

Sự tăng trưởng thuộc linh, trong nguyên ngữ Hy Lạp, thường liên quan đến từ “auxanō” (αὐξάνω) có nghĩa là “tăng lên, lớn lên, tăng trưởng”. Khái niệm này được mô tả qua hai hình ảnh song song: sự tăng trưởng hữu cơ (như cây cối) và sự phát triển cá nhân (từ trẻ con đến người trưởng thành).

Thứ nhất, là sự tăng trưởng trong ân điển và sự thông biết: “Nhưng hãy tấn tới trong ân điển và trong sự thông biết Chúa và Cứu Chúa chúng ta là Đức Chúa Jêsus Christ.” (II Phi-e-rơ 3:18) Câu này cho thấy mục tiêu kép: “ân điển” (charis) – đời sống được biến đổi bởi năng quyền của Đức Chúa Trời; và “sự thông biết” (gnōsis) – sự nhận biết Chúa cách thân mật và đúng đắn hơn. Tăng trưởng không chỉ là cảm xúc, mà còn là tri thức chân lý được áp dụng.

Thứ hai, là sự chuyển từ tấm bánh thuộc linh sang thức ăn đặc: “Hỡi anh em, về phần tôi, tôi chẳng có thể nói với anh em như với người thuộc linh, nhưng như với người thuộc về xác thịt, như với con đỏ trong Đấng Christ. Tôi đã lấy sữa nuôi anh em, chớ không lấy vật ăn cứng, vì anh em không chịu nổi; đến bây giờ cũng chẳng chịu nổi được, vì anh em hãy còn thuộc về xác thịt.” (I Cô-rinh-tô 3:1-3) Sứ đồ Phao-lô phân biệt rõ giữa “con đỏ” (nēpios – trẻ sơ sinh) và “người trưởng thành” (teleios – trọn vẹn, trưởng thành). Dấu hiệu của sự non trẻ thuộc linh là tính xác thịt, sự ghen tương và tranh cạnh. Tăng trưởng là có khả năng tiêu hóa “thức ăn đặc” – những lẽ thật sâu nhiệm hơn của Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 5:13-14).

Sự tăng trưởng thuộc linh không bao giờ là thành tích của con người, nhưng là công tác siêu nhiên của Ba Ngôi Đức Chúa Trời trong đời sống tín đồ.

1. Ân Điển (Charis) của Đức Chúa Trời: Mọi sự tăng trưởng đều bắt nguồn từ ân điển. Chúng ta được cứu bởi ân điển (Ê-phê-sô 2:8), và cũng đứng vững, lớn lên trong ân điển đó. Phao-lô tuyên bố: “Nhưng, nhờ ơn Đức Chúa Trời, tôi được như ngày nay, và ơn Ngài ban cho tôi không phải là uổng vậy. Trái lại, tôi đã làm việc nhiều hơn hết thảy các sứ đồ khác, dầu chẳng phải tôi, nhưng là ơn Đức Chúa Trời ở với tôi.” (I Cô-rinh-tô 15:10). Ân điển vừa là nguồn động lực, vừa là năng quyền cho sự tăng trưởng.

2. Lời (Logos/Rhēma) của Đức Chúa Trời: Lời Chúa là sữa thiêng liêng và thức ăn đặc. Sứ đồ Phi-e-rơ khuyên: “Hãy ham thích sữa thiêng liêng của đạo, như trẻ con mới đẻ vậy, hầu cho anh em nhờ đó lớn lên mà được rỗi linh hồn.” (I Phi-e-rơ 2:2). Trong tiếng Hy Lạp, “ham thích” (epipotheō) diễn tả một sự khao khát mãnh liệt, như đứa trẻ đói đòi bú. Sự tăng trưởng bị đình trệ khi chúng ta thờ ơ với Lời Chúa.

3. Chức Vụ của Đức Thánh Linh: Thánh Linh là Đấng ban sự sống (Giăng 6:63) và biến đổi chúng ta. Trái của Thánh Linh (Ga-la-ti 5:22-23) – yêu thương, vui mừng, bình an… – chính là những đặc điểm của một đời sống tăng trưởng. Ngài dùng Lời Chúa để thánh hóa chúng ta (Giăng 17:17) và ban quyền năng để sống đắc thắng.

Làm sao để nhận biết một Cơ Đốc nhân đang tăng trưởng? Kinh Thánh đưa ra những tiêu chí đo lường rất thực tế, không dựa trên cảm xúc chủ quan.

• Đức Tin Vững Vàng Hơn: Không còn dễ bị “dao động và đưa đẩy bởi gió của đạo lạc” (Ê-phê-sô 4:14). Đức tin được thử thách và trở nên quý hơn vàng (I Phi-e-rơ 1:7).
• Tính Cách Được Biến Đổi Giống Đấng Christ: Đây là mục đích tối thượng (Rô-ma 8:29). Người tăng trưởng sẽ biểu lộ ngày càng rõ hơn những phẩm chất của Chúa Giê-xu: khiêm nhường, nhịn nhục, yêu thương, thánh khiết.
• Tình Yêu Thương Thực Tế và Sâu Sắc Hơn: Tình yêu thương là dấu hiệu tối cao (Giăng 13:35). Sự tăng trưởng được thể hiện qua tình yêu không vị kỷ dành cho anh em trong Hội Thánh (I Giăng 3:14) và cho cả kẻ thù (Ma-thi-ơ 5:44).
• Khả Năng Phân Biệt Điều Lành Dữ (Lương Tâm Nhạy Bén): “Những kẻ thành nhân thì hay phân biệt điều lành dữ.” (Hê-bơ-rơ 5:14, câu 14). Lương tâm được Lời Chúa và Thánh Linh rèn tập trở nên nhạy bén với tội lỗi và sự công bình.
• Đời Sống Phục Vụ Và Kết Quả: Người tăng trưởng không chỉ nhận lãnh mà còn cho đi. Họ trở nên “cây được trồng gần dòng nước, sanh bông trái theo thì tiết” (Thi thiên 1:3). Họ có khả năng dạy dỗ, khích lệ và gây dựng người khác (II Ti-mô-thê 2:2).

Hiểu được những chướng ngại là bước then chốt để vượt qua.

• Tội Lỗi Không Xưng Ra: Tội lỗi giống như lớp đá ngầm làm nghẹt ngòi ân điển. “Nếu tôi có ý tưởng tội ác trong lòng, Chúa chẳng nghe tôi.” (Thi thiên 66:18). Sự không ăn năn khiến mối tương giao với Chúa bị gián đoạn.
• Sự Thờ Ơ Với Lời Chúa Và Sự Cầu Nguyện: Thiếu dinh dưỡng thuộc linh thì không thể tăng trưởng. Đây là sự đói khát tự gây ra.
• Tính Thế Gian Và Tình Yêu Đời Này: “Còn kẻ gieo nơi gai gốc, tức là kẻ nghe đạo, mà sự lo lắng về đời nầy, và sự phỉnh dỗ của giàu sang khiến cho đạo bị nghẹt ngòi, mà không kết quả được.” (Ma-thi-ơ 13:22).
• Sự Cô Lập, Không Gắn Kết Với Hội Thánh: Không một chi thể nào có thể lớn lên khi tách rời khỏi thân (Ê-phê-sô 4:16). Thiếu sự gây dựng, khích lệ và sửa trị từ cộng đồng đức tin, sự tăng trưởng sẽ lệch lạc hoặc ngừng trệ.

Sự tăng trưởng thuộc linh đòi hỏi sự chủ động hợp tác của chúng ta với ân điển Chúa. Dưới đây là những kỷ luật thiêng liêng không thể thiếu:

1. Nghiên Cứu & Suy Gẫm Lời Chúa Cách Có Hệ Thống: Đừng chỉ đọc cho có. Hãy nghiên cứu (ereunaō – tra xét kỹ lưỡng, Giăng 5:39) và suy gẫm (hagah trong tiếng Hê-bơ-rơ – lẩm nhẩm, ngẫm nghĩ, Giô-suê 1:8). Đặt câu hỏi: Đoạn này dạy gì về Chúa? Về tôi? Cần vâng lời điều gì?

2. Đời Sống Cầu Nguyện Thân Mật Và Kiên Trì: Cầu nguyện là hơi thở thuộc linh. Hãy phát triển đời sống cầu nguyện bao gồm sự thờ phượng, xưng tội, tạ ơn và cầu xin (Phi-líp 4:6). Học theo gương Chúa Giê-xu, thức sớm để tương giao với Chúa Cha (Mác 1:35).

3. Vâng Phục Và Áp Dụng Lẽ Thật Đã Biết: “Hãy làm theo lời, chớ lấy nghe làm đủ mà lừa dối mình.” (Gia-cơ 1:22). Sự tăng trưởng thực sự xảy ra khi kiến thức trở thành hành động vâng phục cụ thể, dù nhỏ.

4. Gắn Bó Và Phục Vụ Tích Cực Trong Hội Thánh Địa Phương: Tham dự các buổi nhóm không chỉ để nghe, mà để cho đi, khích lệ và chịu sự dạy dỗ (Hê-bơ-rơ 10:24-25). Tìm một chức vụ phù hợp để phục vụ.

5. Làm Chứng Và Chia Sẻ Đức Tin: Việc giải thích đức tin của mình cho người khác buộc chúng ta phải hiểu rõ và sống đúng với điều mình tin. Nó củng cố đức tin và đem lại sự vui mừng.

6. Ghi Nhật Ký Thuộc Linh: Ghi chép lại những câu Kinh Thánh Chúa phán, những lời cầu nguyện được nhậm, những bài học qua thử thách. Điều này giúp nhìn thấy hành trình tăng trưởng và sự thành tín của Chúa.

Sự tăng trưởng thuộc linh không phải là một cuộc chạy nước rút, mà là một hành trình marathon cả đời, một tiến trình liên tục được Đức Chúa Trời biến đổi từ vinh hiển đến vinh hiển (II Cô-rinh-tô 3:18). Nó bắt đầu từ sự tái sinh bởi Thánh Linh và sẽ được hoàn tất trong sự vinh hiển khi chúng ta gặp Chúa.

Điều an ủi lớn nhất là chính Chúa là Đấng bắt đầu công việc tốt lành trong chúng ta, cũng sẽ thành tựu cho đến ngày của Đức Chúa Jêsus Christ (Phi-líp 1:6). Trách nhiệm của chúng ta là “hãy run sợ mà làm nên sự cứu chuộc mình” (Phi-líp 2:12) trong sự nhận biết rằng chính Đức Chúa Trời hành động trong chúng ta để chúng ta được đẹp ý Ngài (Phi-líp 2:13).

Hãy bắt đầu ngay hôm nay. Đừng nản lòng vì sự chậm chạp hay thất bại. Hãy hướng mắt về Chúa Giê-xu, là Đấng Khởi Nguyên và Đấng Làm Trọn Đức Tin của chúng ta (Hê-bơ-rơ 12:2). Trong Ngài, chúng ta không chỉ được cứu, mà còn được lớn lên cách trọn vẹn, trở nên giống như hình bóng Con Ngài.