"Porneia" trong Kinh Thánh có ý nghĩa gì?
Trong các bản dịch Kinh Thánh tiếng Việt, từ "tà dâm" hay "sự gian dâm" thường được dùng để dịch một từ Hy Lạp quan trọng: πορνεία (porneia). Từ này xuất hiện nhiều lần trong Tân Ước và mang một ý nghĩa rộng hơn nhiều so với cách hiểu thông thường về ngoại tình hay tình dục trước hôn nhân. Hiểu rõ "porneia" giúp chúng ta nắm bắt được quan điểm của Đức Chúa Trời về sự thuần khiết và tình dục, đồng thời áp dụng nguyên tắc Kinh Thánh vào đời sống hằng ngày.
Từ πορνεία trong tiếng Hy Lạp có gốc từ πόρνη (pornē), có nghĩa là "gái mại dâm". Trong bối cảnh văn hóa Hy Lạp cổ, porneia chỉ bất kỳ hành vi tình dục bất chính nào, bao gồm mại dâm, ngoại tình, loạn luân, đồng tính, và quan hệ với thú vật. Tuy nhiên, trong bối cảnh Do Thái và Cơ đốc giáo, từ này mang thêm sắc thái tôn giáo: nó chỉ mọi hình thức tình dục ngoài phạm vi hôn nhân một vợ một chồng được Đức Chúa Trời thiết lập.
Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ tương đương thường là זְנוּת (zenut) hoặc תַּזְנוּת (taznut), bắt nguồn từ động từ זנה (zanah) – "hành dâm", "mại dâm". Ở Bản Bảy Mươi (Septuagint – bản dịch tiếng Hy Lạp của Cựu Ước), từ πορνεία thường được dùng để dịch các từ Hê-bơ-rơ này. Như vậy, trong ngôn ngữ Kinh Thánh, porneia bao hàm mọi hình thức tình dục trái với tiêu chuẩn của Đức Chúa Trời, bao gồm:
- Quan hệ tình dục trước hôn nhân (fornication)
- Ngoại tình (adultery) – nhưng thường từ riêng μοιχεία (moicheia) được dùng để chỉ ngoại tình
- Loạn luân (incest)
- Đồng tính luyến ái (homosexuality)
- Thú dâm (bestiality)
- Mại dâm (prostitution)
- Các hình thức tình dục khác không thuộc phạm vi hôn nhân giữa một nam và một nữ (ví dụ: đa thê, đa phu, tà dâm thuộc linh – thờ hình tượng).
Cựu Ước dạy rõ ràng về tiêu chuẩn tình dục. Sách Lê-vi ký 18 liệt kê nhiều hành vi tình dục bị cấm, và hầu hết đều có thể xếp vào porneia. Đức Chúa Trời phán: "Chớ làm sự ô uế như xứ Ca-na-an đã làm" (Lê-vi 18:3). Các điều cấm bao gồm: loạn luân, quan hệ với phụ nữ đang có kinh, ngoại tình, đồng tính, thú dâm. Trong các sách tiên tri, porneia thường được dùng theo nghĩa bóng để chỉ sự thờ hình tượng – dân Y-sơ-ra-ên "gian dâm" với các thần khác (Ê-xê-chi-ên 16, Ô-sê 1-3). Sự tương đồng này cho thấy tình dục bất chính là một hình thức phản bội giao ước, giống như sự thờ thần tượng.
"Ta sẽ không hành hạ các con gái các ngươi khi chúng nó làm gian dâm, cũng không hành hạ các dâu các ngươi khi chúng nó phạm tội tà dâm; vì chính những kẻ ấy cũng lui đi với kỵ nữ, và dâng của tế lễ với bợm đĩ; dân không hiểu biết thì sẽ bị hủy diệt." (Ô-sê 4:14)
Ở đây, "gian dâm" và "tà dâm" đều là porneia trong bản Septuagint.
Tân Ước tiếp tục dùng porneia với ý nghĩa tương tự, nhưng nhấn mạnh đến sự thánh khiết của thân thể và Hội Thánh.
1. Trong các sách Phúc Âm
Chúa Giê-xu thường xuyên đề cập đến porneia. Trong Bài Giảng Trên Núi, Ngài phán:
"Nhưng ta nói cùng các ngươi: Hễ ai ngó đàn bà mà động tình, thì trong lòng đã phạm tội tà dâm cùng người rồi." (Ma-thi-ơ 5:28)
Ở đây, "tà dâm" là πορνεία (dạng động từ). Chúa mở rộng ý nghĩa của tội này đến tư tưởng và ước muốn, không chỉ hành động.
Một đoạn quan trọng khác là trong câu nói về ly dị: "Ngoại trừ vì cớ tà dâm (porneia)" (Ma-thi-ơ 5:32; 19:9). Đây là "ngoại lệ" cho phép ly dị khi một người phối ngẫu phạm tội tà dâm. Nhiều học giả cho rằng porneia ở đây chỉ các hành vi tình dục bất chính, đặc biệt là ngoại tình (moicheia). Tuy nhiên, vì Ma-thi-ơ dùng từ riêng πορνεία chứ không phải μοιχεία, có thể ông muốn bao gồm cả các hình thức tình dục bất hợp pháp khác (như loạn luân, mại dâm) làm phá vỡ giao ước hôn nhân.
2. Trong các thư tín của Phao-lô
Sứ đồ Phao-lô liệt kê porneia như một tội nghiêm trọng cần tránh:
"Vì đó là ý muốn Đức Chúa Trời, tức là sự nên thánh của anh em: phải lánh sự gian dâm (πορνείαν)." (1 Tê-sa-lô-ni-ca 4:3)
Ông cũng viết: "Anh em há chẳng biết rằng thân thể mình là đền thờ của Đức Thánh Linh đang ngự trong anh em, là Đấng mà anh em đã nhận bởi Đức Chúa Trời, và anh em chẳng phải thuộc về chính mình sao? Vì chưng anh em đã được chuộc bằng giá cao rồi. Vậy, hãy lấy thân thể mình làm sáng danh Đức Chúa Trời." (1 Cô-rinh-tô 6:19-20). Ngay trước đó, Phao-lô cảnh báo:
"Hãy tránh sự gian dâm. Mọi tội người ta phạm đều ở ngoài thân thể mình; nhưng kẻ phạm tội gian dâm thì phạm đến chính thân thể mình." (1 Cô-rinh-tô 6:18)
Trong các danh sách tội lỗi, porneia thường đứng đầu (Ga-la-ti 5:19-21, Ê-phê-sô 5:3-5, Cô-lô-se 3:5). Điều này cho thấy tầm quan trọng của việc giữ sự thuần khiết.
3. Trong sách Khải Huyền
Khải Huyền dùng hình ảnh "con đĩ lớn" và "sự gian dâm" để chỉ sự thờ thần tượng và thỏa hiệp với thế giới:
"Vì mọi dân tộc đều uống rượu tà dâm (πορνείας) của nó, và các vua trên đất đã phạm tà dâm với nó, và các thương gia trên đất đã trở nên giàu có bởi sự xa xỉ của nó." (Khải Huyền 18:3)
Ở đây, porneia mang nghĩa biểu tượng, nhưng vẫn dựa trên nền tảng tội lỗi tình dục thực tế.
Trong tiếng Hy Lạp Tân Ước, μοιχεία (moicheia) thường được dịch là "ngoại tình", chỉ hành vi phản bội giao ước hôn nhân. Còn πορνεία (porneia) rộng hơn, bao gồm mọi hành vi tình dục bất chính. Tuy nhiên, trong một số ngữ cảnh, hai từ có thể dùng chung hoặc thay thế nhau. Ví dụ, khi Chúa Giê-xu nói về "tà dâm" trong lòng (Ma-thi-ơ 5:28), Ngài dùng πορνεύειν (động từ), không dùng μοιχεύειν. Điều này cho thấy ngay cả ham muốn tình dục với người không phải vợ mình cũng là một hình thức porneia.
Trong văn hóa Do Thái, porneia có thể chỉ mọi hành vi tình dục bất hợp pháp theo luật Môi-se, kể cả những hành vi không được xem là ngoại tình kỹ thuật (như quan hệ với người chưa kết hôn). Vì vậy, khi Phao-lô viết cho Hội Thánh Cô-rinh-tô về việc tránh porneia, ông muốn họ kiêng mọi hình thức tình dục ngoài hôn nhân.
Một trong những câu Kinh Thánh gây tranh luận là Ma-thi-ơ 5:32 và 19:9, nơi Chúa Giê-xu cho phép ly dị trong trường hợp "tà dâm" (porneia). Mác 10:11-12 và Lu-ca 16:18 không đề cập ngoại lệ này, khiến một số học giả cho rằng Ma-thi-ơ thêm vào để giải quyết tình huống cụ thể trong cộng đồng Do Thái. Dù sao, rõ ràng porneia ở đây chỉ hành vi tình dục bất chính phá vỡ mối liên hệ hôn nhân. Một số cho rằng đó là trường hợp hôn nhân loạn luân (theo Lê-vi 18) hoặc ngoại tình. Dù hiểu thế nào, nguyên tắc của Đức Chúa Trời là hôn nhân trọn đời và không nên ly dị. "Ngoại lệ" này không phải là mệnh lệnh phải ly dị, mà là sự cho phép khi một bên đã vi phạm giao ước hôn nhân bằng tội tình dục.
Kinh Thánh đưa ra nhiều lý do:
- Thân thể là đền thờ của Đức Thánh Linh (1 Cô-rinh-tô 6:19). Khi chúng ta phạm tội tình dục, chúng ta làm ô uế đền thờ đó.
- Porneia là tội chống lại chính thân thể mình (1 Cô-rinh-tô 6:18). Nó gây tổn hại về thể chất, tâm lý và tinh thần.
- Nó phá vỡ sự hiệp một mà Đức Chúa Trời đã thiết lập trong hôn nhân (Ma-thi-ơ 19:4-6; 1 Cô-rinh-tô 6:16).
- Nó phá hoại mối quan hệ với Đức Chúa Trời (1 Cô-rinh-tô 6:9-10 liệt kê những người phạm tội tình dục sẽ không được vào nước Đức Chúa Trời).
- Nó gây tổn thương cho người khác, đặc biệt là người phối ngẫu, con cái và cộng đồng.
Ngoài ra, tội tà dâm còn là hình bóng của sự thờ thần tượng (Ê-phê-sô 5:5; Cô-lô-se 3:5). Khi chúng ta thỏa mãn dục vọng bất chính, chúng ta đặt điều đó lên trên Đức Chúa Trời.
Làm thế nào để tránh porneia và sống đẹp lòng Đức Chúa Trời trong lĩnh vực tình dục? Dưới đây là một số nguyên tắc Kinh Thánh:
1. Nhận biết và tránh các cơ hội phạm tội
Châm ngôn 4:23 dạy: "Khá cẩn thận giữ tấm lòng của con hơn hết, vì các nguồn sự sống do nơi nó mà ra." Chúng ta phải bảo vệ tâm trí khỏi những hình ảnh, suy nghĩ, và hoàn cảnh có thể dẫn đến cám dỗ. Điều này bao gồm việc cẩn thận với internet, phim ảnh, sách báo, và các mối quan hệ không lành mạnh.
2. Nuôi dưỡng mối tương giao với Đức Chúa Trời
Sự thuận phục Đức Thánh Linh giúp chúng ta không làm trọn những điều ưa muốn của xác thịt (Ga-la-ti 5:16). Cầu nguyện, học Lời Chúa và thờ phượng thường xuyên giúp tâm linh mạnh mẽ để chống lại cám dỗ.
3. Sống trong sự giải bày và khuyên giục lẫn nhau
Gia-cơ 5:16 khuyên: "Hãy xưng tội cùng nhau và cầu nguyện cho nhau để được lành bệnh." Có một người bạn đáng tin cậy để giải bày và nhận sự cầu thay là cách hữu hiệu để vượt qua tội lỗi tình dục.
4. Dùng thân thể làm sáng danh Đức Chúa Trời
1 Cô-rinh-tô 6:20: "Vì chưng anh em đã được chuộc bằng giá cao rồi. Vậy, hãy lấy thân thể mình làm sáng danh Đức Chúa Trời." Mỗi quyết định của chúng ta trong lĩnh vực tình dục phải phản ánh sự tôn trọng đối với Đấng đã cứu chúng ta.
5. Đối với người đã lập gia đình
Hê-bơ-rơ 13:4: "Hôn nhân phải được tôn trọng bởi mọi người, chốn phòng the không bị ô uế, vì Đức Chúa Trời sẽ đoán phạt kẻ dâm dục và kẻ phạm tội ngoại tình." Vợ chồng cần thỏa lòng với nhau và không từ chối nhau (1 Cô-rinh-tô 7:3-5) để tránh cám dỗ.
6. Đối với người độc thân
1 Cô-rinh-tô 7:8-9: "Nhưng tôi nói với người chưa cưới gả và đàn bà góa: nếu họ ở vậy như tôi thì tốt hơn. Song nếu họ không tiết dục được, thì hãy lấy nhau, vì thà lấy nhau còn hơn là bị thiêu đốt." Đức Chúa Trời ban ơn để sống khiết tịnh, nhưng nếu không thể kìm hãm, thì hôn nhân là con đường Chúa định.
7. Ăn năn và tìm sự tha thứ nếu đã phạm tội
1 Giăng 1:9: "Nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình, sẽ tha tội cho chúng ta, và làm sạch chúng ta khỏi mọi điều gian ác." Không ai ngoài tầm với của ân điển Đức Chúa Trời. Dù bạn đã phạm tội gì, sự ăn năn thật đưa đến sự tha thứ và phục hồi.
"Porneia" trong Kinh Thánh bao gồm mọi hình thức tình dục bất chính, đi ngược lại tiêu chuẩn thánh khiết của Đức Chúa Trời. Từ những lời dạy của Cựu Ước đến Tân Ước, Đức Chúa Trời rõ ràng nghiêm cấm những hành vi đó vì Ngài yêu thương chúng ta và muốn chúng ta tận hưởng sự tự do thật sự trong giới hạn của Ngài. Là con cái Chúa, chúng ta được kêu gọi sống thánh khiết, tôn vinh Ngài bằng thân thể mình. Dù hoàn cảnh nào, chúng ta có thể nương cậy nơi ân điển và quyền năng của Chúa Giê-xu Christ để chiến thắng tội lỗi và sống cuộc đời đẹp ý Ngài.