Cám dỗ có phải là tội lỗi không?

Trong hành trình đức tin, mỗi Cơ đốc nhân đều trải qua những cám dỗ. Có người cho rằng chỉ cần bị cám dỗ đã là tội rồi, nhưng liệu Kinh Thánh dạy gì về điều này? Bài viết này sẽ nghiên cứu chuyên sâu về bản chất của cám dỗ, mối liên hệ giữa cám dỗ và tội lỗi, và cách chúng ta ứng phó theo Lời Chúa.

Trong nguyên ngữ Hy Lạp, từ "cám dỗ" là πειρασμός (peirasmos), có thể dịch là "sự thử thách" hoặc "sự cám dỗ". Tùy ngữ cảnh, từ này có thể chỉ về sự thử nghiệm đến từ Đức Chúa Trời (Gia-cơ 1:2) hoặc sự cám dỗ đến từ ma quỷ và dục vọng riêng (Gia-cơ 1:13-14). Đức Chúa Trời không cám dỗ ai (Gia-cơ 1:13), nhưng Ngài cho phép chúng ta trải qua những thử thách để đức tin được tinh luyện. Cám dỗ, theo nghĩa thông thường, là sự quyến rũ, lôi kéo chúng ta làm điều trái với ý muốn của Đức Chúa Trời.

Kinh Thánh khẳng định: "Những sự cám dỗ đến cho anh em, chẳng có sự nào quá sức loài người." (1 Cô-rinh-tô 10:13). Điều này cho thấy cám dỗ là điều phổ biến mà mọi người đều đối diện, kể cả Chúa Giê-xu (Hê-bơ-rơ 4:15).

Câu trả lời ngắn gọn là: cám dỗ không phải là tội lỗi. Tuy nhiên, cần phân biệt giữa việc đối mặt với cám dỗ và việc nhượng bộ cám dỗ.

Hê-bơ-rơ 4:15 chép: "Vì chúng ta không có thầy tế lễ thượng phẩm không có thể cảm thương sự yếu đuối chúng ta, bèn là một thầy tế lễ bị cám dỗ trong mọi việc cũng như chúng ta, song chẳng phạm tội." Chúa Giê-xu đã trải qua mọi sự cám dỗ như chúng ta, nhưng Ngài không hề phạm tội. Điều này chứng tỏ bản thân cám dỗ không khiến Ngài trở nên tội lỗi; tội chỉ xảy ra khi Ngài nhượng bộ – nhưng Ngài không bao giờ nhượng bộ.

Gia-cơ 1:14-15 giải thích quá trình từ cám dỗ đến tội lỗi: "Nhưng mỗi người bị cám dỗ khi bị dục vọng mình quyến rũ và xui giục. Đoạn, lòng dục xui giục đã cưu mang thì sanh ra tội; tội đã trọn thì sanh ra sự chết." Ở đây, "dục vọng" (ἐπιθυμία) là những ham muốn tội lỗi trong lòng chúng ta. Khi chúng ta tiếp xúc với một yếu tố cám dỗ bên ngoài, dục vọng bên trong bị kích thích. Nếu chúng ta để dục vọng đó lớn lên, nuôi dưỡng nó, thì nó sẽ "cưu mang" và sinh ra tội. Như vậy, bản thân việc cảm nhận sự lôi kéo không phải là tội; tội bắt đầu khi chúng ta bằng lòng với dục vọng đó và để nó dẫn dắt hành động (hoặc ngay cả trong tư tưởng, như Ma-thi-ơ 5:28).

Ma-thi-ơ 5:28 cho thấy tội có thể xảy ra ngay trong lòng: "nhưng ta phán cho các ngươi biết: Hễ ai ngó đàn bà mà động tình trong lòng, thì đã phạm tội tà dâm với người rồi." Ở đây, "động tình trong lòng" là sự ưng thuận với dục vọng, không chỉ là sự xuất hiện của ý nghĩ. Chúng ta không thể ngăn những tư tưởng cám dỗ thoáng qua, nhưng chúng ta có thể từ chối đồng ý và xua đuổi chúng. Vì vậy, cám dỗ không phải là tội, nhưng nếu chúng ta cố tình cho phép mình thích thú với nó, thì đó đã là tội rồi.

a. Chúa Giê-xu bị cám dỗ (Ma-thi-ơ 4:1-11)

Sau khi chịu báp-têm, Chúa Giê-xu được Đức Thánh Linh đưa vào đồng vắng để chịu ma quỷ cám dỗ. Ngài bị cám dỗ về nhu cầu thể xác (biến đá thành bánh), về sự phô trương (gieo mình xuống) và về quyền lực thế gian (thờ lạy ma quỷ). Trong mỗi lần, Ngài dùng Lời Chúa để đáp lại và không hề phạm tội. Điều này cho thấy việc bị cám dỗ không làm ô uế Ngài.

b. Đa-vít và Bát-sê-ba (2 Sa-mu-ên 11)

Đa-vít nhìn thấy Bát-sê-ba tắm và bị cám dỗ. Ông đã không lánh xa mà sai người điều tra về nàng, rồi phạm tội ngoại tình và sau đó là giết người. Cám dỗ ban đầu (nhìn thấy) không phải là tội; nhưng Đa-vít đã để lòng dục dấy lên và hành động theo nó, dẫn đến tội lỗi.

c. Phi-e-rơ chối Chúa (Ma-thi-ơ 26:69-75)

Phi-e-rơ bị cám dỗ chối Chúa vì sợ hãi. Ông đã nhượng bộ ba lần, nhưng sau đó ăn năn thống thiết. Qua đó chúng ta thấy ngay cả một sứ đồ cũng có lúc sa ngã, nhưng sự tha thứ luôn sẵn có khi chúng ta ăn năn.

Những ví dụ này minh họa rằng cám dỗ là điều không tránh khỏi, nhưng chúng ta có thể chiến thắng nếu biết dựa vào quyền năng Chúa.

Kinh Thánh cho thấy ba nguồn cám dỗ chính: "dục vọng của xác thịt, dục vọng của mắt, và sự kiêu ngạo của đời" (1 Giăng 2:16). Ma quỷ cũng là kẻ cám dỗ (1 Phi-e-rơ 5:8). Quá trình cám dỗ thường trải qua các giai đoạn:

1. Bẫy cám dỗ xuất hiện (từ bên ngoài hoặc từ tư tưởng).
2. Dục vọng bên trong bị kích thích – điều này có thể do bản chất tội lỗi của chúng ta.
3. Lựa chọn: hoặc chúng ta từ chối, cầu nguyện và chạy trốn (2 Ti-mô-thê 2:22); hoặc chúng ta nuôi dưỡng dục vọng đó, dẫn đến sự ưng thuận và phạm tội trong tâm trí rồi hành động.

Phao-lô mô tả sự giằng co trong Rô-ma 7:22-23: "Vì theo người bề trong, tôi vẫn lấy luật pháp Đức Chúa Trời làm đẹp lòng; nhưng tôi cảm biết trong chi thể mình có một luật khác giao chiến với luật trong trí mình..." Sự hiện diện của dục vọng không phải là tội, nhưng khi chúng ta để nó thống trị thì trở thành tội.

Cũng cần phân biệt giữa thử thách (testing) và cám dỗ (temptation). Thử thách đến từ Đức Chúa Trời với mục đích làm tăng trưởng đức tin (Gia-cơ 1:2-4); còn cám dỗ nhắm đến mục đích xấu là khiến chúng ta phạm tội (Gia-cơ 1:13). Tuy nhiên, cùng một hoàn cảnh có thể vừa là thử thách (theo ý Chúa) vừa là cám dỗ (theo ý ma quỷ), tùy vào cách chúng ta đáp ứng.

Kinh Thánh cung cấp nhiều lời khuyên thiết thực:

• Mặc lấy toàn bộ binh giáp của Đức Chúa Trời (Ê-phê-sô 6:10-18): thắt lưng chân lý, áo giáp công bình, giày sự sẵn sàng của Tin Lành, thuẫn đức tin, mão sự cứu rỗi, gươm Thánh Linh là Lời Đức Chúa Trời.
• Phục Đức Chúa Trời, chống trả ma quỷ (Gia-cơ 4:7): Khi chúng ta vâng phục Chúa, ma quỷ sẽ chạy trốn.
• Tránh xa cám dỗ: "Hãy tránh xa sự gian dâm" (1 Cô-rinh-tô 6:18); "Hãy trốn những sự ham mê tuổi trẻ" (2 Ti-mô-thê 2:22). Đôi khi cách tốt nhất là chạy trốn, không tiếp xúc với môi trường cám dỗ.
• Cầu nguyện: "Hãy tỉnh thức và cầu nguyện, kẻo các ngươi sa vào chước cám dỗ" (Ma-thi-ơ 26:41).
• Ghi nhớ Lời Chúa: "Con đã giấu lời Chúa trong lòng con, để con không phạm tội cùng Chúa" (Thi thiên 119:11). Chính Chúa Giê-xu đã dùng Lời Chúa để chống lại ma quỷ.
• Hiệp thông với các tín hữu: "Hãy xưng tội cùng nhau và cầu nguyện cho nhau để được lành bệnh" (Gia-cơ 5:16). Sự hỗ trợ từ hội thánh giúp chúng ta đứng vững.

Để sống chiến thắng cám dỗ mỗi ngày, chúng ta cần:

• Nhận biết rằng cám dỗ là điều bình thường: Đừng cảm thấy tội lỗi hay xấu hổ khi bị cám dỗ. Hãy nhớ rằng Chúa Giê-xu cũng đã từng bị cám dỗ. Điều quan trọng là phản ứng của chúng ta.
• Không tự tin vào bản thân: "Ai tưởng rằng mình đứng, hãy giữ kẻo ngã" (1 Cô-rinh-tô 10:12). Hãy luôn nương dựa vào Chúa.
• Lập những ranh giới rõ ràng: Biết những điểm yếu của mình và tránh xa những tình huống dễ sa ngã (ví dụ: người nghiện rượu không nên vào quán bar).
• Nuôi dưỡng tâm linh: Đọc Kinh Thánh, cầu nguyện, thờ phượng thường xuyên để tăng cường mối liên hệ với Chúa. Cây lành thì sinh trái lành.
• Khi vấp ngã, hãy ăn năn ngay: "Còn nếu chúng ta xưng tội mình, thì Ngài là thành tín công bình để tha tội cho chúng ta, và làm sạch chúng ta khỏi mọi điều gian ác" (1 Giăng 1:9). Đừng để tội lỗi kéo dài, hãy quay về với Chúa.

Cám dỗ không phải là tội lỗi. Chính Chúa Giê-xu đã chứng minh điều đó. Tuy nhiên, cám dỗ là cơ hội để chúng ta thể hiện lòng trung tín với Chúa. Khi chúng ta chiến thắng cám dỗ, đức tin được tôi luyện và vinh hiển thuộc về Đức Chúa Trời. Khi chúng ta sa ngã, ân điển và sự tha thứ của Chúa vẫn đầy dẫy. Hãy sống cảnh giác, trang bị bằng Lời Chúa, và luôn nhớ rằng chúng ta có một Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm cảm thông mọi sự yếu đuối của chúng ta. Nguyện Chúa ban sức mạnh để chúng ta luôn chiến thắng mọi cám dỗ.