Tội Lỗi Của Thành Sô-đôm Và Gô-mô-rơ
Trong lịch sử loài người và lịch sử cứu rỗi, sự hủy diệt của hai thành Sô-đôm và Gô-mô-rơ (Sodom và Gomorrah) đứng như một cột mốc bi thảm, một lời cảnh cáo hùng hồn về sự phán xét công bình của Đức Chúa Trời đối với tội lỗi. Tuy nhiên, sự hiểu biết phổ biến thường chỉ giới hạn tội lỗi của hai thành này ở hành vi đồng tính luyến ái. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ dựa trên Kinh Thánh, phân tích ngữ cảnh, từ ngữ gốc Hê-bơ-rơ và các đoạn Kinh Thánh giải nghĩa khác để trình bày một bức tranh toàn diện và chính xác về những tội lỗi đã khiến hai thành này bị thiêu hủy bằng diêm sinh và lửa.
Câu chuyện về Sô-đôm và Gô-mô-rơ bắt đầu từ sự lựa chọn của Lót, cháu Áp-ram. Khi hai người phải chia tay, Lót "ngước mắt lên, thấy cả đồng bằng bằng sông Giô-đanh... đều là nơi tưới nước, trước khi Đức Giê-hô-va chưa hủy diệt Sô-đôm và Gô-mô-rơ; dường như vườn của Đức Giê-hô-va" (Sáng Thế Ký 13:10). Đây là một vùng đất trù phú, một "vườn của Đức Giê-hô-va", nhưng cũng là nơi "dân sự Sô-đôm là độc ác, và phạm tội trọng cùng Đức Giê-hô-va" (Sáng Thế Ký 13:13). Sự giàu có về vật chất không đi đôi với sự thịnh vượng thuộc linh. Địa danh này nằm trong "đồng bằng bằng sông Giô-đanh", ngày nay được các học giả xác định là khu vực phía nam Biển Chết, một vùng đất chết, phản ánh sự phán xét cuối cùng.
Sự kiện then chốt được ghi lại trong Sáng Thế Ký 18-19. Đức Chúa Trời và hai thiên sứ hiện đến với Áp-ra-ham và sau đó vào thành Sô-đôm. Lót tiếp đãi các vị khách và cho họ nghỉ đêm. Sau đó, Kinh Thánh miêu tả:
"Chúng nó (dân Sô-đôm) chưa đi nằm, thì dân thành đó, tức là dân Sô-đôm, bao vây chung quanh nhà, già, trẻ, cả đến dân chúng nữa, từ các đầu phố. Chúng nó kêu Lót mà rằng: Những người vào nhà ngươi đêm nay ở đâu? Hãy dẫn ra đây cho chúng ta cùng biết" (Sáng Thế Ký 19:4-5).
Hành vi "cùng biết" ở đây, từ gốc Hê-bơ-rơ là "יָדַע" (yada), trong ngữ cảnh này mang ý nghĩa "biết" một cách thân mật, tức là quan hệ tình dục. Lót thậm chí đã đề nghị dâng hai con gái đồng trinh của mình ra để thay thế, một hành động sai trái khác cho thấy sự bại hoại của xã hội ấy đã ảnh hưởng đến chính người "công bình" (2 Phi-e-rơ 2:7). Hành động của đám đông cho thấy:
1. Tính chất bạo lực và cưỡng bức: Họ không mời mọc mà "bao vây" và đòi hỏi.
2. Tính chất toàn dân và công khai: "Già, trẻ, cả đến dân chúng nữa, từ các đầu phố".
3. Sự xâm phạm nghiêm trọng luật tiếp đãi khách lạ: Trong văn hóa phương Đông cổ, tiếp đãi và bảo vệ khách là nghĩa vụ thiêng liêng. Hành vi của dân Sô-đôm là sự phản bội trắng trợn luật lệ căn bản của nhân loại.
Để hiểu đầy đủ tội lỗi của Sô-đôm, chúng ta không thể chỉ dừng lại ở Sáng Thế Ký. Các sách tiên tri, đặc biệt là Ê-xê-chi-ên, đã được Đức Thánh Linh soi dẫn để đưa ra lời giải thích xác thực nhất.
"Nầy, tội của ngươi là kiêu ngạo, no nê, an ổn yên lặng, nó cũng có trong nó. Nó và con gái nó chẳng giúp tay người nghèo nàn, thiếu thốn. Chúng nó đã trở nên kiêu ngạo, phạm những sự gớm ghiếc trước mặt ta; cho nên ta đã trừ bỏ chúng nó đi, như ngươi đã thấy" (Ê-xê-chi-ên 16:49-50).
Đoạn Kinh Thánh then chốt này liệt kê một chuỗi tội lỗi:
1. Tội kiêu ngạo (גָּאוֹן - ga'on): Sự kiêu căng, tự cao, tự mãn. Đây là tội nguyên thủy (Ê-sai 14:13-14) và là nguồn cội của mọi tội khác. Sự thịnh vượng vật chất khiến họ tự tôn, nghĩ mình không cần đến Đức Chúa Trời.
2. No nê, an ổn yên lặng (שָׂבְעַת, שַׁלְוַת - sova, shalvat): Sự dư dật và cảm giác an ninh giả tạo. Họ sống trong nhung lụa, thỏa mãn xác thịt, và dửng dưng trước tiếng kêu của công lý.
3. Thờ ơ với người nghèo, thiếu thốn: Họ không "giúp tay" (לֹא חִזְּקוּ - lo chizqu). Tội không chỉ là làm điều ác, mà còn là không làm điều lành khi có thể (Gia-cơ 4:17). Sự vô cảm xã hội là một tội trọng.
4. Phạm những sự gớm ghiếc (תּוֹעֵבָה - to'evah): Sau cùng, mới đến "những sự gớm ghiếc". Từ "to'evah" trong tiếng Hê-bơ-rơ thường chỉ những hành vi ghê tởm về mặt nghi lễ và đạo đức, bao gồm nhưng không giới hạn ở hành vi đồng tính. Nó còn chỉ sự thờ hình tượng và các hành vi trái tự nhiên khác.
Sứ đồ Giu-đe cũng xác nhận: "Lại thành Sô-đôm, Gô-mô-rơ, và các thành lân cận cũng buông theo sự dâm dục khác lạ (ἐκπορνεύσασαι - ekporneusasai) và ham mê sắc lạ (σαρκὸς ἑτέρας - sarkos heteras), thì chịu hỏa hình, để làm gương, chịu hình phạt của lửa đời đời" (Giu-đe 1:7). Từ Hy Lạp "ekporneusasai" có nghĩa là "buông mình vào sự gian dâm cách trọn vẹn", và "sarkos heteras" là "xác thịt khác" (chỉ sự không tự nhiên). Điều này chỉ ra sự thác loạn tình dục, vượt ra ngoài trật tự sáng tạo của Đức Chúa Trời.
Từ các phân đoạn trên, chúng ta có thể tổng hợp tội lỗi của Sô-đôm và Gô-mô-rơ thành một bức tranh đa chiều:
- 1. Tội Kiêu Ngạo Tự Mãn: Gốc rễ từ sự giàu có và thành công vật chất.
- 2. Sự Dư Dật Vô Tâm: Sống trong nhung lụa mà thờ ơ với nỗi đau của người lân cận.
- 3. Sự Vô Cảm Xã Hội: Không giúp đỡ người nghèo, người thiếu thốn; bất công xã hội.
- 4. Sự Thác Loạn Tình Dục: Bao gồm hành vi đồng tính cưỡng bức, và có thể cả các hình thức tình dục trái tự nhiên khác.
- 5. Sự Phá Vỡ Luật Tiếp Đãi: Xâm hại thân thể khách lạ, một tội ác chống lại nhân tính.
- 6. Sự Vô Thần Thực Tiễn: Hành xử như thể không có Đức Chúa Trời, phớt lờ tiếng nói lương tâm và lẽ thật.
- 7. Tội Không Ăn Năn: Khi có cơ hội (qua Lót, qua các thiên sứ), họ không quay đầu mà càng hung hãn hơn.
Tất cả hợp lại thành một nền văn hóa tội lỗi toàn diện, một xã hội đã đánh mất "cảm biến" về điều thiện (Ê-phê-sô 4:19).
Lời cảnh báo từ Sô-đôm không chỉ là lịch sử, mà là bài học cho mọi thời đại, đặc biệt trong một xã hội ngày càng có nhiều nét tương đồng với Sô-đôm xưa.
1. Cảnh Giác Với Sự Kiêu Ngạo Từ Vật Chất: Sự giàu có, thành công, công nghệ có thể tạo nên một lớp vỏ "an ổn yên lặng" giả tạo, khiến chúng ta tự mãn và quên lệ thuộc vào Đức Chúa Trời. Cơ Đốc nhân cần có tấm lòng biết ơn và quản lý trung tín những gì Chúa giao, không để của cải làm chủ mình (Ma-thi-ơ 6:24).
2. Sống Hiếu Khách và Quan Tâm Đến Người Lân Cận: Tinh thần tiếp đãi khách lạ là đức tính cao quý (Hê-bơ-rơ 13:2). Chúng ta được kêu gọi để mở rộng vòng tay, không chỉ với anh em trong đức tin, mà còn với người ngoài, người túng thiếu. Tham gia công việc từ thiện, hỗ trợ người nghèo là cách thực tiễn để "giúp tay".
3. Giữ Gìn Sự Thánh Khiết Trong Tình Dục: Kinh Thánh rõ ràng về trật tự hôn nhân là giữa một người nam và một người nữ (Sáng Thế Ký 2:24, Ma-thi-ơ 19:4-6). Cơ Đốc nhân được kêu gọi sống thánh khiết, giữ thân thể làm đền thờ cho Đức Thánh Linh, dù đang độc thân hay trong hôn nhân (1 Cô-rinh-tô 6:18-20). Chúng ta yêu thương người có xu hướng khác biệt, nhưng không thể chấp nhận tội lỗi như một lối sống thay thế.
4. Lên Tiếng Cho Lẽ Công Bình: Đừng im lặng trước sự bất công xã hội, sự ngược đãi người yếu thế. Chúng ta là "muối của đất" và "ánh sáng cho thế gian" (Ma-thi-ơ 5:13-14), có trách nhiệm bảo tồn điều thiện và phơi bày điều ác.
5. Ăn Năn và Kêu Gọi Sự Ăn Năn: Sự ăn năn là con đường duy nhất tránh khỏi sự hủy diệt (Lu-ca 13:3). Chúng ta phải luôn xét lòng mình, và trung tín chia sẻ tin lành cứu rỗi trong Đấng Christ cho người khác. Chúa Giê-xu chính là Đấng đã chịu cơn thịnh nộ của Đức Chúa Trời thay cho tội lỗi chúng ta, kể cả những tội như Sô-đôm, để ai tin Ngài thì được tha thứ và có sự sống đời đời (Giăng 3:16).
Câu chuyện Sô-đôm và Gô-mô-rơ không kết thúc trong tro bụi. Nó cho thấy Đức Chúa Trời vừa thánh khiết và công bình, không thể nhắm mắt làm ngơ trước tội lỗi. Nhưng đồng thời, Ngài cũng đầy lòng thương xót: Ngài đã sai các thiên sứ đến cứu Lót và gia đình ông, một hình ảnh về sự cứu chuộc. Ngài cũng sẵn lòng tha thứ nếu có sự ăn năn, như lời hứa với vua Sa-lô-môn: "Nhược bằng dân sự ta... tự hạ mình xuống, cầu nguyện, tìm kiếm mặt ta, và trở lại, bỏ con đường tà, thì ta ở trên trời sẽ nghe, tha thứ tội chúng nó" (2 Sử Ký 7:14).
Sự hủy diệt Sô-đôm là lời tiên tri về sự phán xét cuối cùng (2 Phi-e-rơ 3:7). Nhưng tin lành là Chúa Giê-xu Christ đã đến để giải cứu chúng ta khỏi cơn thịnh nộ sẽ đến. Mọi tội lỗi, dù đậm màu Sô-đôm đến đâu, cũng có thể được tẩy sạch bởi huyết Ngài. Bài học cho chúng ta là phải "xem thấy sự gương ấy" (Giu-đe 1:7), sống tỉnh thức, công bình và thánh khiết, đồng thời rao truyền tình yêu và ân điển cứu rỗi của Chúa cho một thế giới đang hư mất.