Ngày nay còn có các tiên tri trong hội thánh hay không?

Chức vụ và ân tứ tiên tri là một trong những chủ đề gây nhiều tranh luận và thắc mắc nhất trong đời sống Hội Thánh đương đại. Một bên cho rằng các tiên tri và những lời tiên tri siêu nhiên vẫn tiếp tục như thời Kinh Thánh, trong khi bên khác khẳng định chức vụ này đã chấm dứt cùng với sự hoàn tất của Kinh điển. Bài nghiên cứu này sẽ phân tích kỹ lưỡng Kinh Thánh, bối cảnh lịch sử cứu chuộc, và mục đích của Đức Chúa Trời để tìm ra câu trả lời trung tín cho câu hỏi hệ trọng này.

Trước tiên, chúng ta phải hiểu rõ Kinh Thánh nói gì về "tiên tri" (trong tiếng Hê-bơ-rơ là nāḇî; tiếng Hy Lạp là prophētēs). Từ gốc này mang ý nghĩa "người phát ngôn", "người tuyên bố" hoặc "người rao truyền" lời của Đức Chúa Trời. Có thể phân biệt hai phạm trù lớn:

1. Tiên Tri trong Cựu Ước (Các Tiên Tri Thành Văn và Không Thành Văn): Đây là những người được Đức Chúa Trời trực tiếp kêu gọi và ban lời, thường đi kèm với thẩm quyền lập pháp và nền tảng. Họ nhận sứ điệp trực tiếp từ Đức Chúa Trời (thường với công thức "Đức Giê-hô-va phán như vầy") và công bố cho dân sự. Lời của họ có thẩm quyền tuyệt đối, và nếu tiên tri giả, hình phạt là rất nặng nề (Phục Truyền 18:20). Các sách tiên tri lớn và nhỏ trong Cựu Ước là Lời Đức Chúa Trời được ghi chép lại, có thẩm quyền quyết định cho đức tin và đời sống.

2. Tiên Tri trong Tân Ước (Ân Tứ và Chức Vụ Tiên Tri): Trong Tân Ước, từ "tiên tri" xuất hiện trong bối cảnh mới của Hội Thánh. Chúa Giê-xu chính là Đấng Tiên Tri vĩ đại nhất mà Môi-se đã báo trước (Phục Truyền 18:15; Công Vụ 3:22). Sau sự thăng thiên của Ngài, ân tứ và chức vụ tiên tri được nhắc đến như một phần trong sự ban cho của Đấng Christ cho Hội Thánh Ngài.

Sách Công Vụ và các thư tín cho thấy sự hiện diện của những người được gọi là tiên tri trong Hội Thánh ban đầu:

• A-ga-bút đã nói tiên tri về nạn đói (Công Vụ 11:27-28) và về sự bắt bỏ của Phao-lô (Công Vụ 21:10-11).
• Tại Hội Thánh An-ti-ốt có những "tiên tri và giáo sư" (Công Vụ 13:1).
• Các con gái của Phi-líp "làm nghề tiên tri" (Công Vụ 21:9).

Phao-lô cũng liệt kê chức vụ "tiên tri" là một trong những ơn mà Đức Chúa Trời lập lên trong Hội Thánh: "Ấy chính Ngài đã cho người nầy làm sứ đồ, kẻ kia làm tiên tri, người khác làm thầy giảng Tin Lành, kẻ khác nữa làm mục sư và giáo sư" (Ê-phê-sô 4:11). Mục đích của các chức vụ này là "để các thánh đồ được trọn vẹn về công việc của chức dịch và sự gây dựng thân thể Đấng Christ" (Ê-phê-sô 4:12).

Trong bức tranh tổng thể, sứ đồ và tiên tri là nền tảng của Hội Thánh: "Anh em đã được dựng lên trên nền của các sứ đồ cùng các tiên tri, chính Đức Chúa Jêsus Christ là đá góc nhà" (Ê-phê-sô 2:20). Điều này chỉ về giai đoạn khai phá, thiết lập nền tảng chân lý cho Hội Thánh, gắn liền với thời kỳ Kinh điển Tân Ước đang được hình thành.

Đoạn Kinh Thánh then chốt để hiểu về hoạt động tiên tri trong đời sống Hội Thánh thường nhật là 1 Cô-rinh-tô 12-14. Phao-lô khuyến khích Hội Thánh "hãy ước ao cho được các ân tứ thiêng liêng, nhất là ước ao được nói tiên tri" (1 Cô-rinh-tô 14:1).

Bản chất của ân tứ tiên tri trong bối cảnh này không phải là mặc khải mới có thẩm quyền ngang với Kinh Thánh, mà là sự "nói ra sự kín nhiệm" (1 Cô-rinh-tô 13:2), "giảng để mà khuyên bảo, an ủi và yên ủi" (1 Cô-rinh-tô 14:3). Từ Hy Lạp được dùng cho "khuyên bảo" (paraklēsis) và "an ủi" (paramuthia) cho thấy mục đích xây dựng, khích lệ, và hướng dẫn thực tiễn cho Hội Thánh. Lời tiên tri ở đây là lời công bố được soi dẫn, áp dụng Lời Chúa đã được mặc khải một cách chính xác và kịp thời cho nhu cầu của Hội Thánh.

Phao-lô đặt ân tứ tiên tri cao hơn ân tứ nói tiếng lạ vì nó gây dựng cả Hội Thánh (1 Cô-rinh-tô 14:4-5). Ông cũng đưa ra nguyên tắc trật tự và thẩm tra: "Mà các tiên tri cũng phải nói hai hoặc ba người, và những kẻ khác suy xét" (1 Cô-rinh-tô 14:29). Điều này cho thấy lời tiên tri trong Hội Thánh phải được suy xét (diakrinō - phân biệt, phán xét), chứ không được chấp nhận mù quáng.

Đây là điểm then chốt để trả lời câu hỏi của chúng ta. Kinh Thánh dạy rằng chính Chúa Giê-xu Christ là sự mặc khải trọn vẹn và cuối cùng của Đức Chúa Trời (Hê-bơ-rơ 1:1-2). Ngài là Lời thành người (Giăng 1:1, 14).

Các sứ đồ là những nhân chứng đặc biệt về Đấng Christ và đã nhận lãnh sự mặc khải để hoàn tất Lời Chúa cho chúng ta. Giu-đe nói về "đức tin... đã truyền cho các thánh một lần đủ cả" (Giu-đe 1:3). Phao-lô nói các lẽ mầu nhiệm của Đấng Christ "bây giờ đã được bày tỏ ra... bởi Thánh Linh" cho các sứ đồ và tiên tri (Ê-phê-sô 3:5). Sự mặc khải để hình thành nên Kinh điển Tân Ước đã hoàn tất với thế hệ các sứ đồ.

Sách Khải Huyền, cuốn sách cuối cùng của Kinh Thánh, đặt một dấu ấn long trọng: "Tôi ngỏ cho kẻ nào nghe lời tiên tri trong sách nầy: Nếu ai thêm vào sách tiên tri nầy điều gì, thì Đức Chúa Trời sẽ thêm cho người ấy tai nạn đã ghi trong sách nầy. Và kẻ nào bớt điều gì trong những lời ở sách tiên tri nầy, thì Đức Chúa Trời sẽ cất lấy phần họ về cây sự sống và thành thánh, đã chép trong sách nầy" (Khải Huyền 22:18-19). Điều này không chỉ áp dụng cho sách Khải Huyền, mà còn nguyên tắc cho toàn bộ Kinh điển: Sự mặc khải của Đức Chúa Trời để làm nền tảng cho đức tin và sự thực hành của Hội Thánh đã hoàn tất trong Kinh Thánh.

Vậy, không còn có các tiên tri theo nghĩa là những người nhận lãnh và công bố sự mặc khải có thẩm quyền mới, ngang với Kinh Thánh. Chức vụ tiên tri với tư cách là nền tảng của Hội Thánh (Ê-phê-sô 2:20) đã hoàn thành nhiệm vụ khi Kinh điển Tân Ước được hoàn tất.

Điều này không có nghĩa là Đức Thánh Linh ngừng hoạt động hoặc Ngài không còn ban cho Hội Thánh sự soi sáng và hướng dẫn đặc biệt. Thay vào đó, chúng ta cần hiểu đúng về ân tứ và chức năng "tiên tri" trong Hội Thánh đương đại dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời đã được mặc khải trọn vẹn.

1. Chức Vụ Công Bố Lời Chúa Cách Trung Tín (Giảng Dạy): Trong ý nghĩa rộng nhất, mỗi tôi tớ trung thành của Đức Chúa Trời, khi công bố Lời Chúa một cách chính xác, mạnh mẽ và được Thánh Linh cảm động, đang thực hiện một chức năng "tiên tri" - tức là rao ra Lời của Đức Chúa Trời cho dân sự Ngài. Mục sư, giáo sư giảng Lời cách trung tín chính là đang nói tiên tri theo nghĩa công bố sứ điệp từ Đức Chúa Trời.

2. Ân Tứ Khích Lệ, Yên Ủi và Xây Dựng (Ứng Dụng Lời Chúa Cách Sống Động): Như đã thấy trong 1 Cô-rinh-tô 14, Thánh Linh có thể cảm động một tín hữu đứng lên chia sẻ một lời khích lệ, một câu Kinh Thánh áp dụng đặc biệt, một lời cầu nguyện đầy ơn, hoặc một sự nhận thức sâu sắc về chân lý, nhằm gây dựng Hội Thánh. Đây là sự vận hành của ân tứ tiên tri dưới sự kiểm soát và thẩm tra bởi Lời Chúa và sự lãnh đạo của Hội Thánh.

3. Lời Tiên Tri Phải Luôn Phục Tùng và Phù Hợp Với Kinh Thánh: Mọi "lời tiên tri", khải tượng, hay sự hướng dẫn cá nhân ngày nay đều phải được kiểm nghiệm tuyệt đối dựa trên Kinh Thánh là Lời vô ngộ của Đức Chúa Trời. "Hỡi kẻ rất yêu dấu, chớ tin cậy mọi thần, nhưng hãy thử cho biết các thần có phải đến bởi Đức Chúa Trời chăng; vì có nhiều tiên tri giả đã hiện ra trong thiên hạ" (1 Giăng 4:1). Nó không thể thêm điều gì mới vào giáo lý cứu rỗi hay đạo lý căn bản, và không thể có thẩm quyền ngang hay cao hơn Kinh Thánh.

1. Đối Với Cá Nhân Tín Hữu:
- Ước ao ân tứ gây dựng: Hãy ước ao được dùng bởi Đức Thánh Linh để khích lệ, an ủi anh em mình qua Lời Chúa.
- Học Lời Chúa cách siêng năng: Chỉ khi bạn biết Lời Chúa, bạn mới có thể chia sẻ Lời Ngài cách chính xác và được Thánh Linh dùng để "nói tiên tri" theo nghĩa Tân Ước.
- Thái độ khiêm nhường và sẵn sàng được thẩm tra: Nếu bạn cảm nhận Chúa đặt để một lời chia sẻ đặc biệt, hãy trình bày cách khiêm nhường dưới sự suy xét của các trưởng lão và Lời Chúa.

2. Đối Với Hội Thánh Địa Phương:
- Lập nên môi trường lành mạnh và có trật tự: Khuyến khích sự tham gia gây dựng của mọi thành viên nhưng trong khuôn khổ yêu thương và trật tự (1 Cô-rinh-tô 14:40).
- Thực hành sự thẩm tra Kinh Thánh: Các mục sư, trưởng lão phải có trách nhiệm "suy xét" mọi lời tuyên bố, đảm bảo nó phù hợp với Kinh Thánh và mang lại sự gây dựng.
- Tuyệt đối trung thành với Kinh Thánh: Không bao giờ đặt kinh nghiệm, lời tiên tri, hay khải tượng cá nhân lên trên hoặc ngang hàng với thẩm quyền tối thượng của Kinh Thánh.

3. Cảnh Giác Với Các Tiên Tri Giả: Chúa Giê-xu cảnh báo rằng nhiều tiên tri giả sẽ nổi lên (Ma-thi-ơ 24:11). Dấu hiệu của tiên tri giả là không tôn cao Chúa Giê-xu Christ (1 Giăng 4:2-3), dẫn dắt người ta xa cách Lời Chúa đã được mặc khải (Phục Truyền 13:1-5), và thường tìm tư lợi cho bản thân.

Vậy, ngày nay còn có các tiên tri trong Hội Thánh không? Câu trả lời là vừa "không" vừa "có", tùy theo cách chúng ta định nghĩa.

KHÔNG, không còn những tiên tri nhận lãnh sự mặc khải mới có thẩm quyền nền tảng, ngang với Kinh Thánh, để thêm vào Lời Đức Chúa Trời đã được ban cho một lần đủ cả. Kinh Thánh là sự mặc khải trọn vẹn và đầy đủ của Đức Chúa Trời cho Hội Thánh.

CÓ, Đức Thánh Linh vẫn hành động mạnh mẽ trong Hội Thánh, ban cho các tín hữu ân tứ để công bố, giải nghĩa, và áp dụng Lời Chúa cách sống động, kịp thời, nhằm khuyên bảo, an ủi và gây dựng thân thể Đấng Christ. Chức năng "tiên tri" này luôn phải khiêm nhường phục dưới thẩm quyền tối thượng của Kinh Thánh, được thẩm tra cẩn thận, và hướng đến mục đích gây dựng Hội Thánh trong đức tin và tình yêu thương.

Thay vì tìm kiếm những lời tiên tri mới lạ, chúng ta hãy tập trung vào Lời Tiên Tri vĩ đại và cuối cùng là Chúa Giê-xu Christ (Khải Huyền 19:10), và Lời Ngài được chép lại cho chúng ta trong Kinh Thánh. Hãy để Lời Christ ở đầy trong lòng chúng ta (Cô-lô-se 3:16), và được Đức Thánh Linh dùng để trở nên những người rao truyền Lời Chúa cách trung tín, gây dựng Hội Thánh Ngài cho đến ngày Ngài trở lại.