Hôn Nhân Khác Chủng Tộc Dưới Góc Nhìn Kinh Thánh
Trong một thế giới ngày càng toàn cầu hóa và đa dạng văn hóa, câu hỏi về hôn nhân giữa những người thuộc các chủng tộc, sắc tộc, hay nền văn hóa khác nhau không còn là chuyện hiếm. Là Cơ Đốc nhân, chúng ta tìm kiếm sự hướng dẫn tối thượng cho mọi vấn đề của cuộc sống trong Lời Đức Chúa Trời. Kinh Thánh có cấm đoán hay ủng hộ hôn nhân khác chủng tộc? Nguyên tắc đằng sau những quy định trong Cựu Ước là gì? Và quan điểm của Tân Ước về vấn đề này ra sao? Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát Kinh Thánh một cách có hệ thống, phân tích ngữ cảnh, ngôn ngữ gốc, và rút ra những nguyên tắc thần học vững chắc để giúp con dân Chúa có cái nhìn đúng đắn, cân bằng và đầy yêu thương theo gương Đấng Christ.
Mọi cuộc thảo luận về chủng tộc và các mối quan hệ của con người phải bắt đầu từ Sách Sáng Thế. Sáng-thế Ký 1:27 chép: "Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài; Ngài dựng nên loài người giống như hình Đức Chúa Trời; Ngài dựng nên người nam cùng người nữ." Từ "loài người" ở đây trong tiếng Hê-bơ-rơ là "'āḏām" (אָדָם), chỉ về nhân loại như một tổng thể. Mọi chủng tộc, màu da, và nhóm sắc tộc đều bắt nguồn từ một tổ phụ chung là A-đam và Ê-va (Sáng-thế Ký 3:20). Sự đa dạng về ngoại hình và văn hóa sau này là kết quả của biến cố Tháp Ba-bên (Sáng-thế Ký 11:1-9), nơi Đức Chúa Trời làm lộn xộn ngôn ngữ và phân tán loài người ra khắp đất. Sự phân tán này dẫn đến sự hình thành các nhóm dân tộc khác biệt, nhưng không hề thay đổi sự thật căn bản: tất cả đều thuộc về một gia đình nhân loại duy nhất, được tạo dựng cách trọn vẹn theo hình ảnh Đức Chúa Trời (Công-vụ 17:26).
Do đó, ngay từ nguyên thủy, Kinh Thánh không hề thiết lập một hệ thống phân cấp chủng tộc hay cấm đoán hôn nhân giữa các nhóm người khác nhau dựa trên nguồn gốc sinh học. Hôn nhân được thiết lập là mối quan hệ giữa "người nam" và "người nữ" (Sáng-thế Ký 2:24), chứ không phải giữa "người Do Thái nam" và "người Do Thái nữ". Nền tảng này là then chốt để hiểu mọi phân đoạn khác.
Khi bước vào phần Kinh Thánh nói về dân Y-sơ-ra-ên, chúng ta bắt gặp những mệnh lệnh rõ ràng cấm kết hôn với người của các dân tộc ngoại bang. Phục-truyền Luật-lệ Ký 7:3-4 viết: "Chớ làm sui gia với các dân đó; chớ gả con gái mình cho con trai họ, và đừng cưới con gái họ cho con trai mình; vì họ sẽ quyến dụ con trai ngươi không theo ta, mà phục sự các thần khác; vậy cơn thạnh nộ của Đức Giê-hô-va sẽ nổi phừng cùng các ngươi..." Các sách E-xơ-ra và Nê-hê-mi cũng ghi lại những nỗ lực mạnh mẽ để tách biệt người Do Thái khỏi những cuộc hôn nhân "hỗn hợp" như vậy (E-xơ-ra 9-10; Nê-hê-mi 13:23-27).
Tuy nhiên, việc giải kinh đúng đắn đòi hỏi chúng ta phải hiểu ngữ cảnh và lý do thần học đằng sau những mệnh lệnh này. Chìa khóa nằm trong chính Phục-truyền 7:4: "vì họ sẽ quyến dụ con trai ngươi... mà phục sự các thần khác". Vấn đề then chốt không phải là chủng tộc hay sắc tộc, mà là sự thờ phượng. Các dân tộc xung quanh Canaan thờ lạy thần tượng và thực hành những tập tục ghê tởm (như tế con cái, tà dâm trong đền thờ). Đức Chúa Trời biết rằng nếu kết hôn với những người không cùng niềm tin vào Ngài, dân sự Ngài sẽ bị dụ dỗ rời bỏ giao ước, dẫn đến sự hủy diệt thuộc linh. Mục đích của sự phân rẽ là để bảo vệ sự thánh khiết và bản sắc độc thần của dân giao ước, chứ không nhằm khẳng định sự ưu việt về chủng tộc.
Điều này được xác nhận qua những ngoại lệ rõ ràng trong Cựu Ước:
1. Ru-tơ: Bà là một phụ nữ người Mô-áp, một dân tộc thường bị xem thường và có lịch sử thù địch với Y-sơ-ra-ên (Phục-truyền 23:3). Tuy nhiên, vì bà từ bỏ các thần của dân mình và quyết định tin nhận Đức Giê-hô-va (Ru-tơ 1:16), bà không chỉ được chấp nhận mà còn trở thành tổ mẫu của Vua Đa-vít và sau này là Chúa Giê-xu Christ (Ma-thi-ơ 1:5).
2. Ra-háp: Bà là một phụ nữ người Ca-na-an từ thành Giê-ri-cô, thuộc một dân tộc bị lên án hủy diệt. Nhưng bằng đức tin, bà nhận biết Đức Chúa Trời của Y-sơ-ra-ên (Giô-suê 2:9-11) và cũng được liệt vào gia phả của Chúa Giê-xu (Ma-thi-ơ 1:5).
3. Người đàn bà xứ Sê-la: Vua Sa-lô-môn cưới nhiều công chúa ngoại bang, dẫn đến sự sa ngã thuộc linh (I Các Vua 11:1-2). Điều này củng cố cho lý lẽ trên: vấn đề không nằm ở quốc tịch, mà ở việc những người phối ngẫu đó "quay lòng theo các thần của họ" (câu 4).
Như vậy, luật Cựu Ước về hôn nhân là luật tôn giáo, nhằm bảo vệ giao ước, chứ không phải luật chủng tộc nhằm duy trì sự thuần chủng. Sự cấm đoán nhắm vào "sự không đồng đức tin" dẫn đến thờ thần tượng, chứ không phải "sự khác biệt sắc tộc".
Tân Ước mang đến một sự mặc khải đầy đủ và rõ ràng hơn về kế hoạch cứu rỗi của Đức Chúa Trời cho mọi dân tộc. Sự chết và sống lại của Chúa Giê-xu Christ đã phá đổ mọi bức tường ngăn cách, kể cả bức tường giữa các nhóm người.
1. Chức Vụ Của Chúa Giê-xu: Chúa Giê-xu đã vượt qua những rào cản văn hóa và sắc tộc đương thời. Ngài đàm đạo với người đàn bà Sa-ma-ri (Giăng 4:1-42), một hành động gây sốc vì người Do Thái khinh thường người Sa-ma-ri (vốn là dân lai). Ngài chữa lành cho đầy tớ của thầy đội người La-mã (Ma-thi-ơ 8:5-13) và khen ngợi đức tin của một người đàn bà gốc Ca-na-an (Ma-thi-ơ 15:21-28). Chúa không bao giờ đặt vấn đề chủng tộc lên trên đức tin.
2. Sự Dạy Dỗ Căn Bản Của Sứ Đồ Phao-lô: Trọng tâm thần học được Phao-lô trình bày rõ trong Ga-la-ti 3:28: "Tại đây không còn người Giu-đa hoặc người Gờ-réc; không còn người tôi mọi hoặc người tự chủ; không còn đờn ông hoặc đờn bà; vì trong Đức Chúa Jêsus Christ, anh em thảy đều làm một." Câu "không còn người Giu-đa hoặc người Gờ-réc" (trong tiếng Hy Lạp: "ouk eni Ioudaios oude Hellēn") trực tiếp xóa bỏ sự phân biệt sắc tộc/chủng tộc có ý nghĩa nhất trong thế giới cổ đại. Trong Đấng Christ, căn tính tối thượng của chúng ta là "người thuộc về Đấng Christ", vượt trên mọi căn tính chủng tộc, văn hóa, hay xã hội.
3. Sự Kiện Nhà Cọt-nây: Trong Công-vụ 10, Đức Thánh Linh giáng xuống trên nhà Cọt-nây, một người ngoại bang, chứng tỏ sự cứu rỗi được mở rộng cho mọi dân tộc. Kết quả là Hội Thánh phải thừa nhận: "Vậy thì, Đức Chúa Trời cũng đã ban sự ăn năn cho người ngoại để họ được sự sống!" (Công-vụ 11:18). Sau biến cố này, những rào cản cho sự hiệp thông và hôn nhân giữa tín đồ Do Thái và tín đồ ngoại bang về cơ bản đã bị phá đổ về mặt thần học.
4. Nguyên Tắc "Chỉ Trong Chúa": Điều duy nhất mà Tân Ước nhấn mạnh về hôn nhân của Cơ Đốc nhân là nguyên tắc "chỉ kết hợp với người trong Chúa". II Cô-rinh-tô 6:14 cảnh báo: "Chớ mang ách chung với kẻ chẳng tin. Bởi vì công bình với gian ác có hội hiệp nhau được chăng? Sự sáng với sự tối tăm có thông đồng nhau được chăng?" Đây chính là sự tiếp nối nguyên tắc của Cựu Ước: vấn đề là đức tin, chứ không phải chủng tộc. Một Cơ Đốc nhân người Việt kết hôn với một Cơ Đốc nhân người Phi, người Âu, hay người Á, đều là "mang ách chung với người tin", và do đó được tự do trong Chúa. Ngược lại, kết hôn với một người cùng chủng tộc nhưng không tin Chúa lại là vi phạm nguyên tắc Kinh Thánh này.
Từ nền tảng Kinh Thánh vững chắc trên, chúng ta có thể rút ra những ứng dụng thiết thực:
1. Xác Định Ưu Tiên Đúng Đắn: Tiêu chuẩn hàng đầu cho một người tin Chúa khi tìm bạn đời là đời sống thuộc linh và đức tin chân thật nơi Chúa Giê-xu (Châm-ngôn 31:30; II Cô-rinh-tô 6:14). Chủng tộc, văn hóa, hay màu da không được đặt ngang hàng hoặc cao hơn tiêu chuẩn này.
2. Chuẩn Bị Cho Những Khác Biệt Văn Hóa: Hôn nhân khác chủng tộc thường đi kèm với khác biệt văn hóa sâu sắc (ngôn ngữ, ẩm thực, phong tục, cách giải quyết xung đột, quan niệm về gia đình mở rộng). Cặp đôi cần:
- Giao tiếp cởi mở và khiêm nhường về những khác biệt này ngay từ đầu.
- Tìm hiểu và tôn trọng nền văn hóa của nhau, xem đó là món quà từ Chúa.
- Quyết định cùng nhau về những truyền thống nào sẽ giữ lại, điều chỉnh, hoặc tạo mới cho gia đình riêng của mình, dưới sự hướng dẫn của các nguyên tắc Kinh Thánh.
- Tìm kiếm người cố vấn là những cặp vợ chồng Cơ Đốc trưởng thành, đặc biệt là những người có kinh nghiệm trong hôn nhân đa văn hóa.
3. Đối Diện Với Định Kiến và Thách Thức Xã Hội: Có thể sẽ có sự phản đối từ gia đình, bạn bè, hoặc thậm chí từ trong Hội Thánh. Hãy:
- Kiên nhẫn và yêu thương trong cách đối đáp, noi gương Chúa.
- Giải thích bằng nguyên tắc Kinh Thánh (như đã trình bày) chứ không chỉ bằng cảm xúc.
- Cầu nguyện cho những người chưa hiểu, xin Chúa mở lòng họ.
- Tìm kiếm sự nâng đỡ từ một Hội Thánh hiểu và ủng hộ tầm nhìn đa sắc tộc của Vương Quốc Đức Chúa Trời.
4. Nuôi Dạy Con Cái Trong Sự Tự Hào và Hiệp Nhất: Con cái trong gia đình đa chủng tộc có một di sản phong phú. Cha mẹ cần:
- Dạy chúng về sự thống nhất của nhân loại trong Đấng Sáng Tạo và vẻ đẹp của sự đa dạng mà Chúa ban.
- Giúp chúng có căn tính vững vàng nơi Đấng Christ trước hết, đồng thời trân trọng cả hai phần di sản văn hóa của mình.
- Trang bị cho chúng bằng Lời Chúa để đối diện với những lời trêu chọc hay kỳ thị có thể xảy ra.
Kinh Thánh, khi được nghiên cứu một cách trọn vẹn và có hệ thống, không hề lên án hay cấm đoán hôn nhân giữa các tín hữu thuộc các chủng tộc khác nhau. Ngược lại, tinh thần xuyên suốt của Kinh Thánh—đặc biệt là Tân Ước—là sự hiệp nhất, hòa giải và bình đẳng trong Đấng Christ. Sự cấm đoán trong Cựu Ước nhắm đến mối nguy thuộc linh của thờ thần tượng, một nguyên tắc vẫn còn nguyên giá trị ngày nay dưới hình thức "chớ mang ách chung với kẻ chẳng tin".
Hôn nhân Cơ Đốc là một giao ước thánh, là hình bóng về mối quan hệ giữa Đấng Christ và Hội Thánh (Ê-phê-sô 5:22-33). Khi hai tín hữu thuộc các nền văn hóa khác nhau kết hợp trong Chúa, họ đang sống ra một chân lý sống động về Vương Quốc Đức Chúa Trời – một vương quốc gồm "mọi chi phái, mọi tiếng, mọi dân tộc, mọi nước" (Khải-huyền 5:9).
Vì vậy, thay vì hỏi "Có được phép không?", câu hỏi đúng đắn hơn cho một Cơ Đốc nhân là: "Liệu mối quan hệ này có vinh hiển Chúa không? Cả hai có cùng đồng đức tin và cam kết vâng theo Lời Chúa không? Chúng ta có sẵn sàng yêu thương, hy sinh và học hỏi để vượt qua những khác biệt văn hóa vì sự hiệp một trong Chúa không?"
Nếu câu trả lời là "phải" dựa trên sự cầu nguyện và tìm kiếm ý muốn Chúa, thì hôn nhân đó không chỉ được cho phép, mà còn có thể trở thành một chứng tích đẹp đẽ về ân điển hiệp nhất của Phúc Âm cho thế giới đang chia rẽ này. Hãy bước đi trong sự tự do và tình yêu thương của Đấng Christ, Đấng đã phá đổ mọi bức tường ngăn cách.