Tại sao người đàn ông được Chúa Giê-xu chữa lành trong Mác 8:24 ban đầu lại thấy người ta “như cây đi lại”?

Trong các sách Phúc Âm, chúng ta gặp nhiều câu chuyện Chúa Giê-xu chữa lành người mù một cách tức thì và trọn vẹn. Tuy nhiên, có một câu chuyện độc đáo, chỉ được ghi lại trong sách Mác, kể về một phép lạ chữa lành diễn ra qua hai giai đoạn. Đó là câu chuyện về người mù ở Bết-sai-đa (Mác 8:22-26). Đặc biệt, câu 24 ghi lại lời tả chân đáng kinh ngạc của người đàn ông này khi thị lực bắt đầu phục hồi: “Tôi thấy người ta, vì tôi thấy họ đi như cây.” (Mác 8:24). Chi tiết “như cây đi lại” này không chỉ là một mô tả sinh động mà còn ẩn chứa những bài học thuộc linh sâu sắc về đức tin, sự mặc khải tiệm tiến, và công tác của Đấng Christ trong đời sống tín hữu. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khai thác bối cảnh, ý nghĩa từ nguyên, và những áp dụng thực tiễn từ sự kiện đặc biệt này.

Trước khi đi vào chi tiết của câu 24, chúng ta cần đặt câu chuyện trong bối cảnh rộng hơn của sách Mác và chức vụ của Chúa Giê-xu.

1. Vị Trí Trong Cấu Trúc Sách Mác: Phép lạ này nằm ở điểm then chốt trong sách Mác, ngay sau khi Chúa Giê-xu quở trách các môn đồ về “men của người Pha-ri-si” (tức là sự dạy dỗ sai lạc và sự cứng lòng) và ngay trước sự kiện quan trọng Phi-e-rơ xưng nhận Chúa là Đấng Christ (Mác 8:27-30). Vị trí này không ngẫu nhiên. Nó như một minh họa sống động cho tình trạng thuộc linh của chính các môn đồ – họ “thấy” nhưng chưa thấy rõ ràng, họ hiểu biết về Chúa nhưng sự hiểu biết ấy còn mờ tối, cần được Ngài mở mắt thêm lần nữa.

2. Diễn Biến Phép Lạ: Hãy đọc kỹ phân đoạn:

“Người và môn đồ đi đến thành Bết-sai-đa. Người ta đem một người mù đến cùng Ngài, và xin Ngài rờ đến người. Ngài bèn nắm tay người mù, dắt ra ngoài làng; thấm nước miếng trên mắt người, đặt tay trên người, mà hỏi rằng: Ngươi có thấy chi chăng? Người mù ngước lên mà thưa rằng: Tôi thấy người ta, vì tôi thấy họ đi như cây. Đoạn, Ngài lại đặt tay trên mắt người; người nhìn xem, bèn thấy rõ ràng, mọi vật trở nên sáng tỏ. Rồi Ngài sai người về nhà, và dặn rằng: Đừng vào trong làng.”

(Mác 8:22-26)

Một số điểm đáng chú ý: Chúa Giê-xu “dắt người mù ra ngoài làng” – hành động mang tính cá nhân và tách biệt khỏi đám đông ồn ào. Ngài dùng những phương tiện vật chất (nước miếng, đặt tay) – điều này thường thấy trong các phép lạ của Chúa (xem Mác 7:33), biểu thị sự nhập thể và sự sẵn lòng tiếp cận con người trong giới hạn của họ. Câu hỏi của Chúa Giê-xu sau lần đặt tay thứ nhất: “Ngươi có thấy chi chăng?” (tiếng Hy Lạp: βλέπεις τι - blepeis ti) cho thấy Ngài mong đợi một sự tương tác, một lời đáp trả từ đức tin của người được chữa lành.

Tại sao lại là hình ảnh “cây” (δένδρα - dendron trong tiếng Hy Lạp)? Lời mô tả này không phải là ngẫu nhiên và có thể được hiểu trên nhiều bình diện.

1. Bình Diện Nhận Thức Thị Giác: Về mặt y học và tâm lý học nhận thức, một người mù bẩm sinh hoặc mù lâu năm khi lần đầu được sáng mắt, não bộ của họ chưa thể lập tức xử lý và tổng hợp các tín hiệu hình ảnh thành những vật thể có ý nghĩa, đặc biệt là những vật thể chuyển động phức tạp như con người. Họ có thể chỉ thấy những hình dạng, khối màu mờ ảo, dao động. Hình ảnh “cây” có thể gợi ý về những bóng dáng cao, dài, đứng thẳng và di chuyển chậm rãi – đó là cách não bộ đang cố gắng diễn giải những gì mắt anh nhìn thấy. Điều này cho thấy phép lạ của Chúa Giê-xu không phải là một phép thuật kỳ ảo, mà diễn ra trong sự tôn trọng các quy luật tự nhiên Ngài đã tạo dựng, nhưng Ngài đẩy nhanh và hoàn tất quá trình ấy một cách siêu nhiên.

2. Bình Diện Biểu Tượng Kinh Thánh: Trong Kinh Thánh, “cây” thường là biểu tượng cho con người. Thánh Vịnh 1 mô tả người công bình “giống như cây trồng bên dòng nước”. Tiên tri Ê-sai nói về những người được Đức Giê-hô-va trồng (Ê-sai 61:3). Trong dụ ngôn, Chúa Giê-xu cảnh báo về “cây sanh trái xấu” tượng trưng cho những tiên tri giả (Ma-thi-ơ 7:17-19). Vậy, việc người đàn ông thấy “người như cây” có một sự phù hợp thuộc linh: anh ta bắt đầu nhận ra sự hiện diện của những thực thể sống (con người), nhưng nhận thức về họ còn thiếu chiều sâu, thiếu sự phân biệt rõ ràng giữa người này với người kia, giữa nét mặt, cảm xúc, và cá tính. Anh thấy hình dạng, nhưng chưa thấy “chân dung”.

3. Bình Diện Thuộc Linh & Thần Học: Đây là ý nghĩa then chốt. Sự chữa lành hai giai đoạn này là một bức tranh sống động về tiến trình mở mắt thuộc linh.

- Giai đoạn 1 (Thấy mờ): Đại diện cho trạng thái của một người mới bắt đầu hành trình đức tin. Họ nhận biết được có “những cái gì đó” – có Đức Chúa Trời, có Hội Thánh, có các Cơ Đốc nhân khác (“như cây”). Nhưng sự hiểu biết còn mơ hồ, thiếu sự rõ ràng, sáng tỏ, và cá nhân hóa. Họ có thể thấy những nguyên tắc, giáo lý, nhưng chưa thấy rõ ý muốn và thân vị của chính Chúa. Các môn đồ lúc này cũng ở trong tình trạng tương tự: họ theo Chúa, thấy các phép lạ, nhưng vẫn hiểu lầm về vương quốc thuộc thể của Ngài (Mác 8:31-33).

- Giai đoạn 2 (Thấy rõ): Đại diện cho sự mặc khải trọn vẹn, sự hiểu biết rõ ràng chỉ đến khi Chúa Giê-xu hành động thêm lần nữa. Nguyên văn Hy Lạp diễn tả: “καὶ διέβλεψεν καὶ ἀπεκατέστη” (kai dieblepsen kai apokatestē) – “và người nhìn xem kỹ càng, và được phục hồi”. Động từ διαβλέπω (diablepō) mang nghĩa “nhìn thấu suốt, nhìn rõ ràng, thấy một cách trọn vẹn”. Sự chữa lành cuối cùng là trọn vẹn: “mọi vật trở nên sáng tỏ”.

Câu chuyện này không chỉ là một sự kiện lịch sử, mà là một nguyên tắc thuộc linh vẫn đang hành động trong đời sống chúng ta ngày nay.

1. Kiên Nhẫn Với Tiến Trình Thuộc Linh Của Chính Mình Và Người Khác: Chúng ta thường nôn nóng muốn có được sự hiểu biết thuộc linh trọn vẹn, sự nên thánh tức thì, hay muốn người khác thay đổi ngay lập tức. Phép lạ này nhắc nhở rằng Chúa thường làm việc theo từng giai đoạn. Ngài là Đấng bắt đầu và cũng sẽ hoàn thành (Phi-líp 1:6). Chúng ta cần học tập thái độ kiên nhẫn, trung tín trong sự nhận biết từ từ của Chúa, tin cậy rằng Ngài sẽ đưa chúng ta từ “thấy cây” đến “thấy rõ mọi vật”.

2. Sự Cần Thiết Của Sự Đụng Chạm Lặp Lại Từ Chúa: Người mù không được chữa lành chỉ bởi ký ức về lần đặt tay đầu tiên. Anh ta cần lần đặt tay thứ hai. Trong đời sống chúng ta, không phải lúc nào cũng chỉ cần một lần cầu nguyện, một lần đọc Kinh Thánh, một lần nhóm lại là đủ. Chúng ta cần sự gặp gỡ liên tục, đều đặn với Chúa Giê-xu. Sự cầu nguyện hằng ngày, sự suy gẫm Lời Chúa, sự bẻ bánh là những “lần đặt tay” liên tục giúp thị lực thuộc linh của chúng ta ngày càng sáng tỏ hơn.

3. Thành Thật Với Tình Trạng Thuộc Linh Của Mình: Khi Chúa hỏi “Ngươi có thấy chi chăng?”, người đàn ông đã không giả vờ thấy rõ, cũng không tuyệt vọng vì thấy mờ. Anh thành thật đáp: “Tôi thấy… như cây.” Sự thành thật này là chìa khóa. Chúng ta cần thành thật với Chúa trong sự cầu nguyện: “Lạy Chúa, con tin, nhưng xin giúp đỡ sự vô tín của con!” (Mác 9:24). “Xin Chúa cho con thấy rõ hơn!”. Thái độ khiêm nhường, thật thà mở ra cánh cửa cho ân điển và sự hành động tiếp theo của Ngài.

4. Chúa Giê-xu Là Đấng Duy Nhất Có Thể Đem Đến Ánh Sáng Trọn Vẹn: Dân làng đã dẫn người mù đến với Chúa Giê-xu, nhưng chính Ngài mới là Đấng dắt anh ra khỏi nơi quen thuộc (khỏi làng) để chữa lành. Sự sáng thuộc linh không đến từ triết lý, tôn giáo hay nỗ lực bản thân, mà chỉ đến từ sự đụng chạm của Con Đức Chúa Trời. Chúa Giê-xu phán: “Ta là sự sáng của thế gian; người nào theo ta, chẳng đi trong nơi tối tăm, nhưng có ánh sáng của sự sống.” (Giăng 8:12).

Câu chuyện người mù ở Bết-sai-đa kết thúc với một kết quả vui mừng: người ấy “thấy rõ ràng” và được Chúa sai về. Nhưng hành trình của anh là một ẩn dụ đầy quyền năng cho mỗi chúng ta. Có thể hôm nay, bạn đang trong “giai đoạn một” của nhiều phương diện thuộc linh: hiểu biết về Lời Chúa, mối quan hệ cầu nguyện, sự phục vụ, hay đức tin trong hoàn cảnh khó khăn. Bạn có thể chỉ “thấy người như cây đi lại” – một nhận thức mơ hồ về sự hiện diện và ý muốn của Chúa.

Hãy yên tâm. Đấng Christ, Đấng đã kiên nhẫn chữa lành người mù qua hai giai đoạn, vẫn đang hành động trong bạn. Hãy thành thật đến với Ngài, trình bày tình trạng “tầm nhìn mờ ảo” của mình, và tiếp tục để cho đôi tay yêu thương của Ngài đặt trên đời sống bạn. Ngài sẽ không bỏ dở công việc của Ngài. Sự hiểu biết, đức tin, và tầm nhìn thuộc linh của bạn sẽ được Ngài dẫn dắt từng bước, cho đến một ngày, giống như lời cầu nguyện trong bài thánh ca, chúng ta sẽ được “mặt đối mặt thấy Chúa yêu thương” trong sự vinh hiển trọn vẹn.

Phép lạ hai giai đoạn này cuối cùng dẫn chúng ta đến sự tôn cao Đấng Christ – Đấng có quyền năng mở mắt thể xác lẫn thuộc linh, Đấng kiên nhẫn với tiến trình của chúng ta, và là Đấng duy nhất có thể phán khi công tác hoàn tất: “Mọi vật trở nên sáng tỏ”.