Thông thường bao lâu nên tổ chức Tiệc Thánh?

Trong đời sống Hội Thánh, Tiệc Thánh (hay Thánh Lễ, Bữa Tiệc Ly của Chúa) giữ một vị trí trung tâm và thiêng liêng. Đây là nghi lễ do chính Chúa Giê-xu Christ lập ra để Hội Thánh Ngài thực hành cho đến ngày Ngài trở lại. Một câu hỏi thực tế thường được đặt ra là: Thông thường bao lâu nên tổ chức Tiệc Thánh? Để trả lời, chúng ta không dựa trên truyền thống hay sự tiện lợi, mà phải quay về Lời Chúa, khảo sát mẫu mực của Hội Thánh đầu tiên và thấu hiểu ý nghĩa thần học sâu sắc của thánh lễ này.

Trước khi bàn đến tần suất, chúng ta phải định rõ bản chất của Tiệc Thánh. Trong Ma-thi-ơ 26:26-28, Mác 14:22-24, Lu-ca 22:19-20, và được giải thích chi tiết bởi Sứ đồ Phao-lô trong 1 Cô-rinh-tô 11:23-26, Chúa Giê-xu đã lập nên thánh lễ này trong đêm Ngài bị phản bội.

“Ấy vậy, hễ khi nào các ngươi ăn bánh này, uống chén này, thì rao sự chết của Chúa cho tới lúc Ngài đến.” (1 Cô-rinh-tô 11:26)

Từ ngữ Hy Lạp được dùng ở đây là ‘hosakis ean’ (ὁσάκις ἐὰν), có thể dịch là “hễ khi nào” hoặc “bao nhiêu lần mà”. Điều này chỉ ra một hành động lặp đi lặp lại, không phải là một sự kiện một lần. Mệnh lệnh của Chúa không đi kèm một khoảng thời gian cụ thể (hàng ngày, hàng tuần, hàng tháng), nhưng Ngài thiết lập một nguyên tắc thường xuyên cho đến ngày Ngài trở lại. Trọng tâm không nằm ở “bao lâu một lần” mà ở “mục đích khi làm”: rao giảng sự chết của Chúa (kataggello – công bố, tuyên bố long trọng). Tiệc Thánh là một lời rao giảng bằng hành động, một sự tưởng niệm sống động (anamnesis – không chỉ là nhớ lại, mà là làm cho hiện thực và hiệu quả của sự kiện đó sống lại trong hiện tại).

Sách Công vụ các Sứ đồ cho chúng ta cái nhìn thoáng qua về đời sống thường nhật của Hội Thánh non trẻ. Đây là nguồn mẫu mực quan trọng nhất để hiểu về tần suất.

“Vả, những người ấy bền lòng giữ lời dạy của các sứ đồ, sự thông công của anh em, lễ bẻ bánh, và sự cầu nguyện.” (Công vụ 2:42)

Cụm từ “lễ bẻ bánh” (te klasei tou artou) trong ngữ cảnh này được hầu hết các nhà giải kinh Tin Lành công nhận là chỉ về Tiệc Thánh. Họ “bền lòng” (proskarterountes – kiên trì, chuyên tâm, gắn bó liên tục) trong việc đó. Điều này gợi ý một sự thực hành đều đặn, có thể là mỗi khi họ nhóm lại (xem thêm Công vụ 2:46).

Một manh mối quan trọng khác được tìm thấy trong Công vụ 20:7:

“Ngày thứ nhứt trong tuần lễ, chúng ta đang nhóm lại để bẻ bánh…” (Công vụ 20:7)

Câu Kinh Thánh này cho thấy tại thành Trô-ách, các tín hữu nhóm lại vào “ngày thứ nhất trong tuần” (Chúa Nhật, ngày Chúa phục sinh) với mục đích đặc biệt là “bẻ bánh”. Điều này thiết lập một khuôn mẫu: việc cử hành Tiệc Thánh gắn liền với ngày nhóm lại chính của Hội Thánh – ngày Chúa Nhật. Dù không có lệnh trực tiếp “mỗi Chúa Nhật”, nhưng gương mẫu này cho thấy một nhịp điệu thường xuyên và đều đặn, trở thành trung tâm của đời sống thờ phượng cộng đồng.

Các nhà Cải chánh đã có những quan điểm khác nhau về tần suất, nhưng họ đều đồng ý rằng Hội Thánh thời kỳ đầu cử hành thánh lễ này rất thường xuyên.

• Martin Luther: Ban đầu ông mong muốn Tiệc Thánh được cử hành mỗi Chúa Nhật, nhưng trên thực tế, nhiều giáo hội Luther thời đó giữ nhịp mỗi tháng một lần hoặc vào các lễ lớn, một phần vì lo ngại sự coi thường (sự ăn uống cách không xứng đáng như cảnh báo trong 1 Cô 11:27-29).
• John Calvin: Ông mạnh mẽ ủng hộ việc cử hành Tiệc Thánh mỗi Chúa Nhật dựa trên gương mẫu Công vụ. Trong tác phẩm “Institutio Christianae Religionis”, ông than phiền rằng việc chỉ cử hành thỉnh thoảng là “một mưu chước của ma quỷ”. Ông tin rằng Lời Chúa (giảng dạy) và Tiệc Thánh (dấu hiệu hữu hình) phải đi đôi với nhau trong sự thờ phượng để đầy trọn ân điển.
• John Wesley: Người sáng lập Giám Lý khuyến khích cử hành Tiệc Thánh thường xuyên, thậm chí mỗi ngày trong những kỳ Đại Hội. Ông xem đây là “phương thuốc mạnh mẽ” cho linh hồn và kênh quan trọng của ân điển.

Nhìn chung, xu hướng của phần lớn các giáo hội Tin Lành (Báp-tít, Trưởng Lão, Methodist, v.v.) từ thế kỷ 19-20 là cử hành Tiệc Thánh hàng tháng (thường là Chúa Nhật đầu tháng). Tuy nhiên, ngày càng có sự phục hồi quan điểm của Calvin, với nhiều Hội Thánh Tin Lành cải chánh và bảo thủ quay về với nhịp hàng tuần.

Từ những dữ liệu trên, chúng ta có thể rút ra các nguyên tắc để xác định tần suất phù hợp cho Hội Thánh địa phương:

1. Nguyên Tắc Thường Xuyên và Đều Đặn: Mệnh lệnh “hễ khi nào” và gương mẫu “bền lòng”, “ngày thứ nhất” đòi hỏi một tần suất cố định, có chủ ý, không phải ngẫu hứng hoặc quá thưa thớt. Nó phải là một phần không thể thiếu trong nhịp sống của Hội Thánh.

2. Nguyên Tắc Rao Giảng và Tưởng Niệm: Tần suất phải đủ để giữ cho sự chết và sự phục sinh của Chúa Giê-xu luôn là trung tâm của đức tin cộng đồng. Nếu quá lâu mới cử hành, có nguy cơ Hội Thánh xao lãng trọng tâm Phúc Âm.

3. Nguyên Tắc Trang Nghiêm và Xứng Đáng (1 Cô-rinh-tô 11:27-30): Đây là lời cảnh báo nghiêm túc. Tần suất cao đòi hỏi sự dạy dỗ liên tục về ý nghĩa và cách dự Tiệc Thánh cách trang nghiêm. Không nên vì sợ tín hữu ăn uống không xứng đáng mà giảm tần suất, nhưng phải tăng cường giáo dục để họ dự cách xứng đáng.

4. Nguyên Tắc Hiệp Nhất và Thông Công: Tiệc Thánh là điểm hội tụ của sự hiệp một thân thể Đấng Christ (1 Cô-rinh-tô 10:17). Tần suất phải đủ để củng cố sự gắn kết và thông công giữa các tín hữu.

Đối với Hội Thánh địa phương:

• Mục Tiêu Lý Tưởng: Dựa trên gương mẫu Tân Ước, việc cử hành Tiệc Thánh mỗi Chúa Nhật là mô hình phản ánh trung thực nhất đời sống Hội Thánh đầu tiên và làm trọn vẹn mục đích “rao giảng” thường xuyên.
• Bước Chuyển Tiếp: Nếu Hội Thánh đang theo nhịp hàng tháng hoặc hàng quý, có thể xem xét tăng dần tần suất (ví dụ: 2 lần/tháng) kèm theo loạt bài giảng giáo lý chuyên sâu về Tiệc Thánh, giải thích ý nghĩa và tầm quan trọng của việc dự cách thường xuyên.
• Chú Trọng Chất Lượng và Sự Chuẩn Bị: Mỗi lần cử hành phải được chuẩn bị chu đáo về mặt thuộc linh. Có thời gian im lặng, xưng tội, suy ngẫm về thập tự giá trước khi dự tiệc.

Đối với Cá Nhân Tín Hữu:

• Xem Đây Là Lương Thực Thiêng Liêng: Cũng như thể xác cần ăn uống đều đặn, linh hồn cần được nuôi dưỡng bởi ân điển được bày tỏ qua Tiệc Thánh. Hãy khao khát và trân trọng mỗi cơ hội được dự tiệc.
• Luôn Chuẩn Bị Tấm Lòng: Trước mỗi kỳ Tiệc Thánh, cá nhân tự xét mình (1 Cô 11:28 – dokimazo: kiểm tra, thử nghiệm kỹ lưỡng), xưng tội với Chúa, phục hòa với anh em nếu cần, và hướng lòng về thập tự giá.
• Tham Gia Cách Chủ Động: Đừng thụ động. Trong lúc bẻ bánh, hãy chủ động tưởng niệm, cảm tạ, và khẳng định lại đức tin của mình nơi sự chuộc tội hoàn thành của Christ.

Kinh Thánh không đưa ra một luật định cứng nhắc về số lần, nhưng nó đưa ra một mẫu mực đầy thuyết phục và một mệnh lệnh đầy mục đích. Gương mẫu của Hội Thánh đầu tiên là sự bền lòng và cử hành vào ngày Chúa Nhật. Mục đích của Chúa là sự rao giảng và tưởng niệm thường xuyên cho đến lúc Ngài đến.

Do đó, câu trả lời cho câu hỏi “bao lâu nên tổ chức Tiệc Thánh?” nên là: “Thường xuyên nhất có thể, trong sự dạy dỗ và trang nghiêm, đặc biệt trong những kỳ nhóm chính của Hội Thánh.” Hướng đến việc cử hành mỗi Chúa Nhật là hướng đến sự phục hồi mẫu mực Tân Ước trọn vẹn, giúp Hội Thánh luôn đặt Phúc Âm về thập tự giá và sự phục sinh làm trung tâm, và liên tục nhận lấy sự nuôi dưỡng từ chính Đấng Christ là Bánh Hằng Sống.

“Ngài phán: Thật vậy, ta nói cùng các ngươi, nếu các ngươi không ăn thịt của Con người, cùng không uống huyết Ngài, thì chẳng có sự sống trong các ngươi đâu. Ai ăn thịt Ta và uống huyết Ta thì có sự sống đời đời, và ta sẽ làm cho kẻ ấy sống lại nơi ngày sau rốt.” (Giăng 6:53-54)

Tiệc Thánh là lời đáp của đức tin chúng ta đối với lời mời gọi thiêng liêng này. Hãy đến với bàn tiệc của Chúa một cách thường xuyên, với lòng biết ơn và sự kính sợ, để chúng ta ngày càng được no đầy trong Ngài.