Kinh Thánh Có Đề Cập Đến Một Chủng Tộc Tiền A-đam Không?
Trong hành trình nghiên cứu và tìm hiểu Kinh Thánh, đôi khi chúng ta bắt gặp những thuyết lý hay giả thuyết đặt ra câu hỏi về những điều "bên lề" bản văn. Một trong số đó là ý tưởng về sự tồn tại của một "chủng tộc tiền A-đam" (pre-Adamites) – tức những sinh vật mang hình người hoặc thậm chí là con người hoàn chỉnh đã tồn tại trên đất trước khi Đức Chúa Trời tạo dựng nên A-đam theo thuật trình trong Sáng-thế-ký chương 1 và 2. Bài viết này sẽ đi sâu khảo sát Kinh Thánh, phân tích ngôn ngữ gốc và bối cảnh thần học để trả lời câu hỏi: Liệu Lời Đức Chúa Trời có ủng hộ hay đề cập đến khả năng này không?
Điểm khởi đầu cho cuộc thảo luận này thường nằm ở sự khác biệt giữa hai chương đầu của Sáng-thế-ký. Trong Sáng-thế-ký 1:26-28, chúng ta đọc:
"Đức Chúa Trời phán rằng: Chúng ta hãy làm nên loài người như hình ta và theo tượng ta... Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài... Ngài phán rằng: Hãy sanh sản, thêm nhiều, làm cho đầy dẫy đất..."
Tiếp đến, Sáng-thế-ký 2:7 mô tả:
"Giê-hô-va Đức Chúa Trời bèn lấy bụi đất nắn nên hình người, hà sanh khí vào lỗ mũi; thì người trở nên một loài sanh linh."
Một số học giả cho rằng đây là hai sự sáng tạo riêng biệt: Sáng-thế-ký 1 mô tả việc tạo dựng nên loài người nói chung (mankind), còn Sáng-thế-ký 2 là sự tạo dựng A-đam, một cá nhân cụ thể, tổ phụ của dòng dõi được chọn. Từ đây, giả thuyết "chủng tộc tiền A-đam" ra đời: những "người" trong Sáng-thế-ký 1 là một chủng tộc khác, tồn tại trước, và A-đam trong chương 2 là tổ phụ của dòng dõi tin kính (thường được liên kết với dân Do Thái hoặc Cơ Đốc nhân sau này).
Để hiểu rõ, chúng ta cần đi sâu vào ngôn ngữ gốc. Trong Sáng-thế-ký 1:26-27, từ được dùng cho "loài người" là ‘āḏām (אדם). Từ này trong tiếng Hê-bơ-rơ vừa có thể là danh từ chung chỉ "nhân loại", "loài người", vừa có thể là tên riênh "A-đam". Cả bối cảnh lẫn động từ đi kèm (số nhiều: "hãy làm cho đầy dẫy đất") đều cho thấy đây là lời phán về toàn thể nhân loại.
Trong Sáng-thế-ký 2:7, cũng từ ‘āḏām được dùng: "Đức Giê-hô-va... nắn nên hình người (hā-’āḏām)". Mạo từ xác định "hā" (nghĩa là "cái") cho thấy đây là "con người" xác định đó, tiếp tục câu chuyện từ chương 1. Cách giải kinh truyền thống và chính thống xem Sáng-thế-ký 2 là sự mô tả chi tiết hơn về sự sáng tạo loài người đã được đề cập tổng quát trong chương 1, chứ không phải là một sự kiện tách biệt. Đặc biệt, Sáng-thế-ký 2:4-7 đóng vai trò như một lời tựa, tóm tắt lại và đi vào trọng tâm câu chuyện của A-đam và Ê-va trong vườn Ê-đen.
Quan trọng hơn, Kinh Thánh liên tục khẳng định A-đam là con người đầu tiên. Trong I Cô-rinh-tô 15:45, sứ đồ Phao-lô viết: "Ấy vậy, cũng có lời chép rằng: Người thứ nhứt là A-đam đã nên linh hồn sống." Phao-lô, dưới sự soi dẫn của Đức Thánh Linh, đang trích dẫn chính Sáng-thế-ký 2:7 và xác định A-đam là "người thứ nhứt". Ông còn đối chiếu A-đam với Christ là "người sau hết" hay "A-đam sau rốt". Nếu có một chủng tộc người trước A-đam, thì danh hiệu "người thứ nhứt" của ông trở nên vô nghĩa.
Một trụ cột thần học then chốt bác bỏ giả thuyết "tiền A-đam" là giáo lý về tội tổ tông và sự liên đới của cả nhân loại trong A-đam. Rô-ma 5:12 tuyên bố rõ ràng:
"Cho nên, như bởi một người mà tội lỗi vào trong thế gian, lại bởi tội lỗi mà có sự chết, thì sự chết đã trải qua trên hết thảy mọi người như vậy, vì mọi người đều đã phạm tội."
Phao-lô lập luận rằng tội lỗi và sự chết bắt nguồn từ một người duy nhất - A-đam, và qua đó lan truyền đến mọi người (trong nguyên văn Hy Lạp: pantas anthrōpous - tất cả mọi người, toàn thể nhân loại). Nếu tồn tại một chủng tộc người không phải hậu tự của A-đam, họ sẽ không bị liên đới trong tội lỗi của A-đam theo cách mà Rô-ma 5 mô tả. Điều này tạo ra một vấn đề thần học lớn: liệu họ có cần sự cứu rỗi trong Chúa Giê-xu Christ, là "A-đam sau rốt" đến để giải cứu những ai ở trong "A-đam thứ nhứt" hay không? Kinh Thánh không để ngỏ khả năng này; nó khẳng định rằng "trong A-đam mọi người đều chết" và "cũng vậy, trong Đấng Christ mọi người đều sẽ sống lại" (I Cô-rinh-tô 15:22). Mọi người đều ở trong một trong hai mối liên đới: A-đam hoặc Christ.
1. "Con cái của Đức Chúa Trời" và "con gái của loài người" (Sáng-thế-ký 6:1-2): Một số cho rằng "con cái của Đức Chúa Trời" là hậu tự của dòng dõi tiền A-đam thuần khiết, còn "con gái của loài người" là con cháu của A-đam. Tuy nhiên, cách giải thích được chấp nhận rộng rãi hơn trong truyền thống Tin Lành là "con cái Đức Chúa Trời" chỉ về dòng dõi tin kính của Sết (xem Sáng-thế-ký 4:26, 5:1-3), còn "con gái của loài người" chỉ về dòng dõi vô đạo của Ca-in. Đây là vấn đề hôn nhân dị chủng trong loài người, không phải giữa các chủng tộc khác nhau.
2. Thuyết "Khoảng Cách" (Gap Theory): Thuyết này cho rằng giữa Sáng-thế-ký 1:1 và 1:2 có một khoảng thời gian dài, nơi một nền văn minh tiền A-đam (liên hệ với sự nổi loạn của Lu-xi-phe) đã bị hủy diệt, dẫn đến tình trạng "vô hình và trống không". Tuy nhiên, cách diễn giải này gặp nhiều vấn đề về ngữ pháp Hê-bơ-rơ và không được hỗ trợ bởi các đoạn Kinh Thánh khác. Nó thường là một nỗ lực để dung hòa Kinh Thánh với các thuyết về tuổi đất già. Kinh Thánh không gợi ý về một sự phán xét toàn cầu nào giữa hai câu này.
3. Các "dân" hay "người" được nhắc đến bên ngoài vườn Ê-đen: Ví dụ, Ca-in sợ bị "kẻ nào gặp mình" giết (Sáng-thế-ký 4:14) và lấy vợ ở "xứ Nốt" (4:16-17). Điều này được giải thích hợp lý nhất bởi sự kiện A-đam và Ê-va đã sinh nhiều con trai con gái khác (Sáng-thế-ký 5:4). Dân số thế hệ đầu tiên có thể đã phát triển đáng kể. Ca-in đã lấy một trong những chị em gái hoặc cháu gái của mình (việc hôn nhân cận huyết lúc đó chưa bị cấm về mặt di truyền và luật pháp).
1. Xây Dựng Nền Tảng Đức Tin Trên Lời Chúa Rõ Ràng: Thay vì để mình bị cuốn vào những giả thuyết suy đoán phức tạp bên lẽ thật trọng tâm, Cơ Đốc nhân được kêu gọi đặt nền tảng đức tin mình trên những lẽ thật rõ ràng, trọng tâm của Kinh Thánh: Đức Chúa Trời là Đấng Tạo Hóa duy nhất; loài người là tạo vật đặc biệt, được dựng nên theo hình ảnh Ngài; A-đam là tổ phụ đầu tiên của mọi người; và mọi người đều phạm tội, cần ơn cứu chuộc trong Chúa Giê-xu Christ. (II Phi-e-rơ 1:20-21; I Ti-mô-thê 6:20).
2. Nhìn Nhận Sự Thống Nhất Căn Bản Của Nhân Loại: Giáo lý về một tổ phụ chung (A-đam) và một Đấng Cứu Chuộc chung (Christ) phá đổ mọi hàng rào phân biệt chủng tộc, giai cấp (Ga-la-ti 3:28). Mọi người đều có cùng phẩm giá (vì mang hình ảnh Đức Chúa Trời) và cùng một nhu cầu (cần được cứu khỏi tội lỗi). Điều này thúc đẩy tinh thần truyền giáo cho mọi dân tộc và thái độ yêu thương, tôn trọng mọi người.
3. Đánh Giá Các Thuyết Lý Dựa Trên Tiêu Chuẩn Kinh Thánh: Khi tiếp xúc với bất kỳ thuyết lý mới lạ nào (dù về nguồn gốc, lịch sử hay tương lai), chúng ta cần có tinh thần "kháosát Kinh Thánh hằng ngày, để xét lời giảng có thật chăng" (Công vụ 17:11). Câu hỏi then chốt là: Học thuyết này có tôn cao Chúa Giê-xu Christ và sự cứu chuộc của Ngài không? Nó có dựa trên sự giải nghĩa trung thực, trong ngữ cảnh của Lời Chúa không?
4. Tập Trung Vào Trọng Tâm Của Đức Tin: Đức tin Cơ Đốc không xoay quanh A-đam, mà xoay quanh Chúa Giê-xu Christ. Sự tạo dựng nên A-đam quan trọng vì nó dẫn đến sự sa ngã, và sự sa ngã làm bối cảnh cho kế hoạch cứu chuộc vinh hiển qua Đấng Christ. Sự tập trung của chúng ta phải ở đó: "Vả, vì chưng trong Ngài muôn vật được dựng nên... đều là bởi Ngài và vì Ngài mà được dựng nên" (Cô-lô-se 1:16).
Sau khi khảo sát Kinh Thánh cách cẩn thận, chúng ta có thể kết luận rằng Kinh Thánh không đề cập hay ủng hộ sự tồn tại của một chủng tộc tiền A-đam. Trái lại, toàn bộ mạch văn của Kinh Thánh, từ Sáng-thế-ký đến Tân Ước, đều nhất quán trong việc trình bày A-đam là con người đầu tiên do Đức Chúa Trời trực tiếp tạo dựng, là tổ phụ duy nhất của toàn thể nhân loại. Mọi người đều mang hình ảnh Đức Chúa Trời, đều bị ảnh hưởng bởi tội lỗi của A-đam, và do đó, đều cần đến ơn cứu rỗi được ban cho bởi đức tin nơi Chúa Giê-xu Christ, là A-đam sau rốt.
Thay vì sa vào những cuộc tranh luận không hồi kết về những điều "có lẽ", chúng ta hãy dành năng lượng tâm trí và tâm linh của mình để rao giảng lẽ thật rõ ràng, trọng tâm: "Vì Giê-xu Christ... là Đấng làm nên muôn vật, và vì chúng ta, đã vì chúng ta làm nên Đấng Cứu Chuộc" (dựa trên Cô-lô-se 1:15-20). Trong Ngài, chúng ta tìm thấy câu trả lời cuối cùng và đầy đủ cho mọi câu hỏi về nguồn gốc, ý nghĩa và vận mệnh của con người.
Bài nghiên cứu này dựa trên bản Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ (1925) và tham khảo nguyên văn Hê-bơ-rơ & Hy Lạp. Mục đích là để củng cố đức tin và sự hiểu biết trên nền tảng Lời Đức Chúa Trời.