Tầm Quan Trọng Của Lễ Báp-Têm
Trong hành trình đức tin của một Cơ Đốc nhân, lễ báp-têm đứng như một cột mốc quan trọng, một lời tuyên bố công khai và đầy ý nghĩa. Tuy nhiên, xung quanh nghi thức này thường tồn tại nhiều thắc mắc, thậm chí là những quan niệm không đầy đủ. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khảo sát Kinh Thánh để làm sáng tỏ tầm quan trọng thần học, thuộc linh và thực tiễn của lễ báp-têm, dựa trên nền tảng Lời Đức Chúa Trời.
Trước khi đi vào ý nghĩa, chúng ta phải xác định nguồn gốc và thẩm quyền của lễ báp-têm. Đây không phải là một nghi lễ do con người sáng tạo, mà là một mạng lệnh trực tiếp từ Chúa Giê-xu Christ sau khi Ngài phục sinh. Ma-thi-ơ 28:19-20 ghi lại Đại Mạng Lệnh: “Vậy, hãy đi dạy dỗ muôn dân, hãy nhân danh Đức Cha, Đức Con, và Đức Thánh Linh mà làm phép báp-têm cho họ...”. Từ “làm phép báp-têm” trong nguyên văn Hy Lạp là βαπτίζω (baptizō), mang nghĩa chính là “nhúng xuống”, “dìm vào”. Động từ này mô tả một hành động toàn diện, một sự chôn vùi hoàn toàn.
Mạng lệnh này đặt báp-têm vào vị trí không thể tách rời của sứ mạng truyền giáo và môn đồ hóa. Nó là bước công khai hóa và chính thức hóa mối quan hệ của một tín hữu với Ba Ngôi Đức Chúa Trời: nhân danh (εἰς τὸ ὄνομα - eis to onoma) Cha, Con và Thánh Linh. Cụm từ này trong ngôn ngữ kinh doanh cổ đại có nghĩa là “chuyển nhượng vào tài khoản của”. Vậy, báp-têm là hành động công bố rằng cá nhân đó giờ đây thuộc về Đức Chúa Trời, được nhận vào gia đình của Ngài dưới sự bảo trợ và uy quyền của Danh Ba Ngôi.
Để hiểu sâu sắc tầm quan trọng của báp-têm, chúng ta phải đến với sách Rô-ma, nơi Sứ đồ Phao-lô trình bày giáo lý trọng tâm về ý nghĩa của nó. Rô-ma 6:3-4 viết: “Hay là, anh em chẳng biết rằng chúng ta thảy đều đã chịu phép báp-têm trong Đức Chúa Jêsus Christ, tức là chịu phép báp-têm trong sự chết Ngài sao? Vậy chúng ta đã bị chôn với Ngài bởi phép báp-têm trong sự chết Ngài, hầu cho Đấng Christ nhờ vinh hiển của Cha được từ kẻ chết sống lại thể nào, thì chúng ta cũng sống trong đời mới thể ấy.”
Phân đoạn này vẽ nên một bức tranh sống động:
1. Báp-têm là hình bóng của sự đồng chết với Christ: Hành động được dìm xuống nước biểu tượng cho việc chúng ta đồng chịu đóng đinh với Christ trên thập tự giá. Con người cũ, bản ngã tội lỗi, đã bị kết án và đưa đến sự chết trong Ngài (Rô-ma 6:6). Từ Hy Lạp σύν (syn) trong “chịu phép báp-têm trong (syn) Đức Chúa Jêsus Christ” nhấn mạnh sự kết hợp mật thiết, sự đồng nhất hóa với Ngài.
2. Báp-têm là hình bóng của sự đồng chôn với Christ: Khoảnh khắc chìm dưới làn nước biểu thị cho sự chôn. Tội lỗi và con người cũ không chỉ bị kết án mà còn bị chôn đi, được đặt dấu chấm hết. Đây là sự đoạn tuyệt hoàn toàn với đời sống cũ.
3. Báp-têm là hình bóng của sự đồng sống lại với Christ: Hành động được đưa lên khỏi mặt nước báo hiệu sự phục sinh. Chúng ta được sống lại để bước vào một “đời mới” (καινότης ζωῆς - kainotēs zōēs) - một sự sống có phẩm chất hoàn toàn mới, có bản tính mới, được ban năng lực bởi Thánh Linh của Đấng Christ phục sinh.
Như vậy, báp-têm là một “bài giảng bằng hành động” (a acted-out sermon) về Phúc Âm: cái chết, sự chôn và sự sống lại của Chúa Giê-xu và sự kết hợp của chúng ta với Ngài trong những sự kiện cứu chuộc vĩ đại đó. Nó không tạo nên sự cứu rỗi, nhưng công bố và áp dụng cách sống động lẽ thật của sự cứu rỗi đó vào đời sống cá nhân tín hữu.
Trong bài giảng đầu tiên của Hội Thánh tại Ngũ Tuần, Sứ đồ Phi-e-rơ đã tuyên bố mối liên hệ chặt chẽ giữa báp-têm với sự ăn năn và ân điển của Đức Chúa Trời. Công vụ 2:38 chép: “Phi-e-rơ trả lời rằng: Hãy hối cải, ai nấy phải nhân danh Đức Chúa Jêsus chịu phép báp-têm, để được tha tội; rồi sẽ được lãnh sự ban cho Đức Thánh Linh.”
Ở đây, thứ tự rất quan trọng: Hối cải (Ăn năn) → Chịu Báp-têm → Được tha tội → Lãnh Thánh Linh. Báp-têm là lời đáp công khai của đức tin và sự ăn năn. Từ “để được” (εἰς ἄφεσιν - eis aphesin) không nhất thiết mang nghĩa công hiệu (công cụ gây ra sự tha tội), mà thường mang nghĩa “hướng đến”, “liên quan đến”. Báp-têm là dấu hiệu bên ngoài và lời tuyên xưng công khai về sự tha tội đã nhận được bởi đức tin nơi Danh Chúa Giê-xu. Nó là “lời thề trung thành” (pledge of allegiance) của một người đã quay lưng với tội lỗi (ăn năn) và quay về với Đấng Christ.
Câu chuyện của quan chức Ê-thi-ô-bi (Công vụ 8:35-38) minh họa rõ ràng mối liên hệ này: Phi-líp giảng về Chúa Giê-xu, người Ê-thi-ô-bi tin và ngay lúc đó xin làm báp-têm. Đức tin chân thật luôn khao khát bày tỏ và vâng theo mạng lệnh của Chúa.
Báp-têm còn có ý nghĩa Hội Thánh học. I Cô-rinh-tô 12:13 tuyên bố: “Vì chưng chúng ta hoặc người Giu-đa, hoặc người Gờ-réc, hoặc tôi mọi, hoặc tự chủ, đều đã chịu phép báp-têm chung một Thánh Linh để hiệp làm một thân; và chúng ta đều đã chịu uống chung một Thánh Linh nữa.”
Phép báp-têm bởi (ἐν - en) một Thánh Linh là công tác bên trong của Đức Thánh Linh, Đấng đưa chúng ta vào trong Thân Thể của Đấng Christ. Còn phép báp-têm bằng nước là dấu hiệu hữu hình, công khai của công tác vô hình đó. Khi một tín hữu chịu báp-têm, họ đang được Hội Thánh hữu hình công nhận và chào đón như một chi thể vào trong Thân. Nó xóa bỏ mọi hàng rào chủng tộc, xã hội (Giu-đa/Gờ-réc, tôi mọi/tự chủ) và tuyên bố sự hiệp một căn bản trong Đấng Christ.
Hiểu được tầm quan trọng của báp-têm phải dẫn đến những áp dụng cụ thể:
1. Đối Với Người Chưa Chịu Báp-têm:
Nếu bạn đã tin nhận Chúa Giê-xu Christ nhưng chưa bày tỏ đức tin qua báp-têm, đây là lời mời gọi vâng lời. Hãy xem đây là bước đi đức tin tiếp theo, là cơ hội để công khai làm chứng về sự chết và sống lại của Chúa trong đời bạn. Sự trì hoãn có thể là dấu hiệu của sự do dự trong đức tin hoặc chưa hiểu rõ ý nghĩa. Hãy tìm đến những người lãnh đạo thuộc linh trong Hội Thánh để được hướng dẫn.
2. Đối Với Người Đã Chịu Báp-têm:
Báp-têm không phải là “tấm bảo hiểm” hay một nghi thức một lần rồi quên. Nó là lời nhắc nhở sống động mỗi ngày về căn tính mới của bạn. Khi bị cám dỗ trở về nếp sống cũ, hãy nhớ bạn đã “chết” đối với tội lỗi ấy rồi (Rô-ma 6:11). Báp-têm kêu gọi bạn “hãy sống trong đời mới” – một đời sống được biến đổi, năng quyền bởi Thánh Linh, bước đi trong sự vâng phục và thánh khiết.
3. Đối Với Gia Đình Cơ Đốc:
Báp-têm của một thành viên là dịp để cả gia đình cùng nhau suy ngẫm về giao ước và ân điển của Đức Chúa Trời. Đây cũng là cơ hội để cha mẹ nhắc nhở con cái về ý nghĩa của đức tin cá nhân và sự cam kết với Chúa.
4. Đối Với Hội Thánh Địa Phương:
Mỗi lễ báp-têm là một lời tuyên bố Phúc Âm sống động cho cả Hội Thánh và cho những người chưa tin đang tham dự. Nó củng cố đức tin của cả cộng đồng. Hội Thánh cần chuẩn bị kỹ lưỡng, dạy dỗ giáo lý rõ ràng về báp-têm cho các tân tín hữu, và long trọng, vui mừng trong các buổi lễ này.
Lễ báp-têm, theo sự dạy dỗ rõ ràng của Kinh Thánh, là một bước không thể thiếu trong đời sống đức tin của mọi tín đồ. Nó quan trọng không phải vì sức mạnh ma thuật của nước, nhưng vì nó là dấu hiệu bên ngoài của ân điển bên trong, là lời tuyên xưng công khai của đức tin cá nhân, và là bài giảng sống động về Phúc Âm của Đấng Christ. Nó kết nối chúng ta cách biểu tượng với sự chết, sự chôn và sự sống lại của Chúa Giê-xu, công bố sự đoạn tuyệt với đời sống cũ và sự khởi đầu của một đời sống mới trong Ngài.
Nếu bạn đã tin nhưng chưa bước qua bể nước này, hãy xem đó là đặc ân và trách nhiệm. Nếu bạn đã bước qua, hãy sống xứng đáng với đời mới mà bạn đã tuyên xưng. Báp-têm không phải là điểm kết thúc của đức tin, mà là bước khởi đầu đầy ý nghĩa cho một cuộc đời bước đi trong sự vâng lời và môn đồ hóa. “Anh em đã chịu phép báp-têm trong Đấng Christ, tức là mặc lấy Đấng Christ vậy.” (Ga-la-ti 3:27). Hãy sống với căn tính mới đó mỗi ngày.