Các giáo lý của Lý Thường Nhân và Hội Thánh Địa Phương có hợp Kinh Thánh không?

Trong hành trình đức tin, Cơ Đốc nhân luôn được kêu gọi để “thử cho biết các thần là có phải đến bởi Đức Chúa Trời chăng” (1 Giăng 4:1). Việc xem xét, đối chiếu bất kỳ giáo lý hay phong trào nào với Lời Chúa là trách nhiệm thiết yếu và là dấu hiệu của sự trưởng thành thuộc linh. Phong trào “Hội Thánh Địa Phương” (Local Church) do Lý Thường Nhân (Witness Lee) khởi xướng đã thu hút sự chú ý và cũng gây nên nhiều tranh luận trong cộng đồng Cơ Đốc. Bài nghiên cứu này nhằm đối chiếu những giáo lý nòng cốt của phong trào này với sự dạy dỗ rõ ràng của Kinh Thánh, qua đó giúp các tín hữu có cái nhìn sáng suốt, gốc rễ trong Lời Hằng Sống của Đức Chúa Trời.

Lý Thường Nhân (1905-1997) là một mục sư, tác giả người Trung Quốc, môn đệ của Nghê Thác Thanh (Watchman Nee). Sau khi di cư đến Đài Loan và sau đó là Hoa Kỳ, ông đã phát triển và hệ thống hóa các giáo lý của Nghê Thác Thanh, hình thành nên phong trào Hội Thánh Địa Phương với trung tâm là “Living Stream Ministry”. Phong trào nhấn mạnh đến kinh nghiệm thuộc linh, sự “biến hóa” và “đồng hóa” với Đấng Christ, và mô hình “hội thánh địa phương duy nhất” trong mỗi thành phố.

Giáo lý của Lý Thường Nhân: Ông dạy giáo lý “Tam Phân” con người thành thể xác, linh hồn và tâm linh (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:23). Tuy nhiên, sự nhấn mạnh đôi khi dẫn đến cách hiểu rằng Đức Chúa Trời Ba Ngôi được “phân phối” vào trong con người: Chúa Cha trong linh hồn, Chúa Con trong tâm linh, và Chúa Thánh Linh trong thể xác. Ông cũng sử dụng các thuật ngữ như “Chúa là Linh phức hợp” để mô tả mối liên hệ giữa Đấng Christ với Thánh Linh.

Xét Đoán Theo Kinh Thánh: Kinh Thánh khẳng định rõ ràng về Đức Chúa Trời Ba Ngôi hiệp một: Cha, Con và Thánh Linh là ba thân vị riêng biệt nhưng đồng bản thể, vinh hiển và quyền năng ngang nhau (Ma-thi-ơ 28:19; 2 Cô-rinh-tô 13:14). Việc “phân phối” Ba Ngôi vào các phần khác nhau của con người có nguy cơ làm mờ đi sự hiệp nhất và cách mỗi thân vị Đức Chúa Trời tương giao trọn vẹn với toàn thể con người được cứu chuộc. Kinh Thánh dạy rằng Chúa Thánh Linh ngự trị trong tín hữu (“Anh em há chẳng biết rằng thân thể mình là đền thờ của Đức Thánh Linh sao?” – 1 Cô-rinh-tô 6:19), và Đấng Christ cũng ngự trong lòng chúng ta bởi đức tin (Ê-phê-sô 3:17). Sự hiện diện của Đức Chúa Trời là toàn vẹn và siêu việt, không bị giới hạn bởi sự “tam phân” của thụ tạo.

Giáo lý của Lý Thường Nhân: Phong trào nhấn mạnh mạnh mẽ đến “sự biến hóa” (transformation) của tín hữu qua việc đồng hóa với Đấng Christ, trở thành “Christ mở rộng”. Thuật ngữ “thần hóa” (deification hoặc theosis) đôi khi được nhắc đến, với ý tưởng tín hữu được dự phần vào bản tánh thần thượng (2 Phi-e-rơ 1:4).

Xét Đoán Theo Kinh Thánh: Kinh Thánh quả thật nói về sự biến hóa (metamorphoō trong Hy Lạp) của chúng ta nên giống như hình ảnh Chúa (Rô-ma 12:2; 2 Cô-rinh-tô 3:18). Tuy nhiên, cần hiểu rõ đây là sự nên thánh tiệm tiến bởi Thánh Linh, không phải sự hòa lẫn bản thể với Đức Chúa Trời. Chúng ta mãi mãi là thụ tạo, Đức Chúa Trời mãi mãi là Đấng Tạo Hóa. Chúng ta được “dự phần bản tánh thần thượng” (2 Phi-e-rơ 1:4) qua sự hiệp thông và nên giống tánh Chúa, không phải trở thành những “vị thần” đồng đẳng. Trọng tâm Phúc Âm là sự chuộc tội bởi huyết Chúa Giê-xu (Rô-ma 3:24-25), dẫn đến sự xưng công bình và sau đó là sự nên thánh. Nếu quá nhấn mạnh sự “biến hóa” và “thần hóa” mà làm lu mờ giá trị độc nhất, đầy đủ của sự chết đền tội của Christ, thì có nguy cơ xa rời trung tâm của Phúc Âm.

Giáo lý của Lý Thường Nhân: Đây là điểm đặc trưng nhất. Phong trào dạy rằng trong mỗi thành phố/chỉ nên có một “Hội Thánh Địa Phương” duy nhất mang tên thành phố đó (ví dụ: “Hội Thánh tại Ê-phê-sô”), đại diện cho Thân Thể Đấng Christ tại địa phương. Họ phản đối việc chia rẽ thành các giáo phái và xem mình là sự phục hồi đúng đắn nhất của Hội Thánh thời Tân Ước.

Xét Đoán Theo Kinh Thánh: Đúng là Tân Ước luôn nói đến Hội Thánh trong tính địa phương (Hội thánh tại Cô-rinh-tô, tại thành La Mã…). Tuy nhiên, Kinh Thánh không thiết lập một “nguyên tắc hành chính cứng nhắc” rằng chỉ được phép có một nhóm họp lại duy nhất trong một thành phố. Trong chính thành Giê-ru-sa-lem, dường như có nhiều nhóm nhóm lại trong các tư gia (Công vụ 2:46; 12:12 – nhà của Ma-ri). Quan trọng hơn, danh xưng duy nhất mà Kinh Thánh đề cao là danh Chúa Giê-xu Christ (Công vụ 4:12), không phải danh xưng địa lý. Sự hiệp một thật sự của Hội Thánh là hiệp một trong Thánh Linh, trong đức tin nơi Chúa Giê-xu, và trong tình yêu thương (Ê-phê-sô 4:3-6), chứ không nhất thiết phải là một cấu trúc tổ chức duy nhất. Việc tuyên bố mình là “Hội Thánh đích thực duy nhất” tại một địa phương có thể dẫn đến thái độ độc tôn, loại trừ các tín hữu chân thật khác đang cùng thờ phượng Chúa Giê-xu, đi ngược lại tinh thần khiêm nhường và hiệp nhất của Thân Thể Đấng Christ.

Giáo lý của Lý Thường Nhân: Phong trào xem các ấn phẩm của Lý Thường Nhân (và Nghê Thác Thanh) là sự giải thích Kinh Thánh chính xác và “phục hồi” nhất. Các buổi nhóm thường tập trung vào việc đọc và chia sẻ từ những tài liệu này. Có một hệ thống phân phối và nhấn mạnh việc “nói cùng một lời” dựa trên các bài viết đã được ấn định.

Xét Đoán Theo Kinh Thánh: Kinh Thánh tôn vinh chính Lời Đức Chúa Trời là thẩm quyền tối cao (“Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn” – 2 Ti-mô-thê 3:16). Mọi sự dạy dỗ của con người đều phải được đem ra “chất vấn” dưới ánh sáng của Kinh Thánh (Công vụ 17:11). Một đặc điểm của các nhóm có xu hướng giáo phái là tạo ra một hệ thống giải kinh khép kín, xem sự dạy dỗ của lãnh đạo là “lời phán” cuối cùng, từ đó làm giảm đi khả năng và trách nhiệm cá nhân mỗi tín hữu trong việc nghiên cứu, suy ngẫm Lời Chúa. Sứ đồ Phao-lô khuyên Ti-mô-thê: “Hãy chuyên tâm cho được đẹp lòng Đức Chúa Trời… hãy hết sức sức dùng lòng ngay thẳng giảng dạy lời của lẽ thật” (2 Ti-mô-thê 2:15). Sự “chuyên tâm” này là đặc quyền và nghĩa vụ của mọi tín hữu.

1. Gốc Rễ Trong Chúa Giê-xu và Lời Ngài: Dù có tham gia bất kỳ nhóm hội thánh nào, hãy đảm bảo rằng trung tâm đời sống bạn là mối quan hệ cá nhân với Chúa Giê-xu Christ và sự hiểu biết Lời Ngài. Hãy như người Bê-rê, “sẵn lòng chịu khó, hằng ngày tra xem Kinh Thánh, để xét lời giảng có thật chăng” (Công vụ 17:11).

2. Thử Các Linh: Áp dụng 1 Giăng 4:1-3. Một giáo lý có tôn cao Chúa Giê-xu Christ là Con Đức Chúa Trời, đã đến trong xác thịt, chịu chết đền tội và sống lại không? Nó có dẫn bạn đến thập tự giá và sự phục sinh của Ngài không? Hay chủ yếu dẫn bạn đến một kinh nghiệm, một giáo sư, hay một tổ chức đặc biệt?

3. Tìm Kiếm Sự Hiệp Một Trong Sự Đa Dạng Lành Mạnh: Thay vì tìm kiếm một cấu trúc tổ chức “hoàn hảo”, hãy tìm kiếm một cộng đồng tin kính nơi Phúc Âm được rao giảng trung thực, các thánh đồ được yêu thương, khích lệ, và có cơ hội phục vụ. Sự hiệp một thật là trong Thánh Linh (Ê-phê-sô 4:3).

4. Cẩn Trọng Với Tính Độc Tôn: Hãy cảnh giác với bất kỳ nhóm nào tuyên bố họ là “con đường duy nhất” hoặc “sự phục hồi duy nhất”, và xem thường, cô lập bạn khỏi các tín hữu chân chính khác trong Đấng Christ. Hội Thánh phổ thông rộng lớn hơn bất kỳ một nhóm hay giáo phái nào.

5. Ưu Tiên Tình Yêu Thương: Dấu hiệu lớn nhất của môn đồ Chúa là tình yêu thương (Giăng 13:35). Một cộng đồng đức tin lành mạnh sẽ nuôi dưỡng tình yêu thương chân thật, sự tha thứ, lòng nhân từ và sự khiêm nhường – chứ không phải sự kiêu ngại thuộc linh hay tinh thần bè phái.

Khi xem xét các giáo lý của Lý Thường Nhân và Hội Thánh Địa Phương, chúng ta nhận thấy có những điểm tích cực như nhấn mạnh đến sự hiệp nhất, kinh nghiệm Christ và lối sống hội thánh. Tuy nhiên, khi đối chiếu kỹ lưỡng với toàn bộ sự dạy dỗ của Kinh Thánh, những mối quan ngại nghiêm túc nổi lên xoay quanh cách giải thích về Đức Chúa Trời Ba Ngôi, sự cứu rỗi, thái độ độc tôn về mô hình hội thánh, và hệ thống giải kinh khép kín.

Lời kêu gọi cho mỗi chúng ta là hãy bám chắc lấy Chúa Giê-xu Christ, “là đầu của Hội thánh” (Cô-lô-se 1:18). Hãy để Lời Ngài, được Thánh Linh soi sáng, là la bàn duy nhất cho đức tin và sự thực hành. Hãy theo đuổi sự hiệp một thuộc linh chân thật với tất cả những ai tin nhận Chúa Giê-xu là Chúa và Cứu Chúa, trong tình yêu thương và sự khiêm nhường. Cuối cùng, “Đức Chúa Trời của sự bình an… sẽ khiến anh em nên thánh trọn vẹn, và nguyền xin linh hồn, tâm thần, và thân thể của anh em được giữ vẹn, không chỗ trách được, khi Đức Chúa Jêsus Christ chúng ta đến!” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:23).