Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài
Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gây tranh cãi, vừa được tôn thờ, vừa làm thay đổi thế giới sâu sắc như Giê-xu thành Na-xa-rét. Câu hỏi “Ngài là ai?” không chỉ là một cuộc truy tìm lịch sử, mà là câu hỏi định mệnh cho mọi linh hồn. Phi-e-rơ, một môn đồ thân tín, đã tuyên xưng: “Chúa là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16). Lời tuyên xưng này chính là nền tảng của đức tin Cơ Đốc. Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá thân vị, cuộc đời, sự chết, sự sống lại và di sản đời đời của Chúa Giê-su Christ dưới ánh sáng của Lời Đức Chúa Trời.
I. Thân Vị Độc Nhất Vô Nhị: Con Đức Chúa Trời và Con Loài Người
Chúa Giê-su không phải chỉ là một bậc thầy vĩ đại hay một nhà cách mạng tôn giáo. Kinh Thánh mặc khải Ngài có một thân vị kép, một mầu nhiệm mà trí óc con người khó có thể thấu triệt hoàn toàn, nhưng được bày tỏ rõ ràng qua Lời Chúa.
1. Thần Tính Trọn Vẹn: Ngài là Ngôi Lời (Logos) vĩnh hằng, hiện hữu từ trước vô cùng. “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời” (Giăng 1:1). Từ “Ngôi Lời” trong nguyên ngữ Hy Lạp là Λόγος (Logos), không chỉ mang nghĩa “lời nói” mà còn là “lý trí”, “nguyên lý sáng tạo”. Ngài chính là Đức Chúa Trời trong thân vị Đức Chúa Con, tham gia vào công cuộc sáng tạo: “Muôn vật bởi Ngài làm nên, chẳng vật chi đã làm nên mà không bởi Ngài” (Giăng 1:3). Các danh xưng như “Đấng Tự Hữu Hằng Hữu” (Giăng 8:58, ám chỉ danh Đức Giê-hô-va trong Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14), “Đấng đầu tiên và Đấng cuối cùng” (Khải Huyền 1:17) đều khẳng định thần tính trọn vẹn của Ngài.
2. Nhân Tính Trọn Vẹn: Đồng thời, Ngài đã “trở nên xác thịt” (Giăng 1:14). Ngài được thai dựng cách nhiệm mầu bởi Đức Thánh Linh và sinh bởi nữ đồng trinh Ma-ri (Lu-ca 1:35), để mang lấy trọn vẹn bản chất con người, ngoại trừ tội lỗi. Ngài lớn lên, đói khát, mệt mỏi, vui buồn, và chịu đau đớn. Sứ đồ Giăng nhấn mạnh: “Điều chúng tôi đã nghe, điều chúng tôi đã thấy tận mắt, điều chúng tôi đã ngắm và tay chúng tôi đã rờ, về Ngôi Lời sự sống” (1 Giăng 1:1). Điều này chống lại tà thuyết “Ngộ Đạo” thời đó, phủ nhận nhân tính thật của Chúa. Từ Hy Lạp σάρξ (sarx) - “xác thịt” - chỉ rõ Ngài đã mang lấy một thân thể vật chất yếu đuối thật sự.
Sự kết hợp kỳ diệu này – vừa là Đức Chúa Trời trọn vẹn vừa là con người trọn vẹn – là điều kiện tất yếu cho công việc cứu chuộc. Là Đức Chúa Trời, sự chết của Ngài có giá trị vô hạn để đền tội cho muôn người. Là con người, Ngài có thể thay thế con người, chịu hình phạt thay, và trở nên Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm cảm thông với những yếu đuối của chúng ta (Hê-bơ-rơ 4:15).
II. Công Việc Vĩ Đại: Chức Vụ Cứu Thế Của Đấng Christ
Cuộc đời Chúa Giê-su trên đất là một chức vụ có mục đích rõ ràng, được tóm gọn trong lời phán: “Vì Con người đã đến tìm và cứu kẻ bị hư mất” (Lu-ca 19:10). Chức vụ này được thực hiện qua ba chức vụ chính: Đấng Tiên Tri, Thầy Tế Lễ, và Vua.
1. Đấng Tiên Tri (Prophet): Ngài là Đấng Tiên Tri cao trọng nhất, không chỉ rao truyền Lời Đức Chúa Trời mà chính Ngài là Lời (Logos) làm người. Ngài giảng dạy với thẩm quyền chưa từng có (Ma-thi-ơ 7:28-29), mặc khải trọn vẹn ý muốn và bản tính của Đức Chúa Cha. “Chẳng hề có ai thấy Đức Chúa Trời; chỉ Con một ở trong lòng Cha, là Đấng đã giãi bày Cha cho chúng ta biết” (Giăng 1:18).
2. Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm (High Priest): Đây là trung tâm của Phúc Âm. Trong Cựu Ước, thầy tế lễ dâng của lễ chuộc tội cho dân chúng. Chúa Giê-su chính là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm trọn đời, thuộc dòng Mên-chi-xê-đéc (Thi-thiên 110:4, Hê-bơ-rơ 7). Tuy nhiên, khác biệt vĩ đại là Ngài vừa là Thầy Tế Lễ, vừa là chính con sinh được dâng lên. Từ Hy Lạp ἱλαστήριον (hilastērion) trong Rô-ma 3:25 thường được dịch là “của lễ chuộc tội”, ám chỉ nắp thi ân trên Hòm Giao Ước, nơi huyết được rảy để chuộc tội. Chúa Giê-su chính là hilastērion của thời đại mới. Trên thập tự giá, Ngài gánh thay tội lỗi của cả nhân loại: “Đấng chẳng hề biết tội lỗi, Đức Chúa Trời đã làm cho Ngài trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Ngài được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời” (2 Cô-rinh-tô 5:21). Sự chết thay này là sự thỏa mãn hoàn toàn cơn thịnh nộ công bình của Đức Chúa Trời đối với tội lỗi.
3. Đức Vua (King): Ngài là Vua dòng Đa-vít, Đấng Mê-si được hứa ban. Khi bị đóng đinh, tấm bảng ghi “Giê-xu, người Na-xa-rét, Vua dân Giu-đa” (Giăng 19:19) không phải là lời chế nhạo, mà là một tuyên ngôn tiên tri. Vương quốc của Ngài “không thuộc về thế gian này” (Giăng 18:36), nhưng Ngài đang cai trị trong lòng những ai tin nhận Ngài. Một ngày kia, Ngài sẽ trở lại trong vinh hiển để thiết lập vương quốc hữu hình và cai trị muôn đời (Khải Huyền 19:11-16).
III. Sự Sống Lại và Thăng Thiên: Chiến Thắng Vĩ Đại
Nếu sự chết của Chúa Giê-su là giá chuộc, thì sự sống lại của Ngài là biên lai xác nhận giao dịch đã hoàn tất. Sự sống lại không phải là sự hồi sinh tâm linh, mà là sự phục sinh thân thể. Thân thể phục sinh của Ngài vừa thật (có thể sờ mó, ăn uống – Lu-ca 24:39-43), vừa mang thuộc tính vinh hiển (có thể xuyên qua cửa đóng – Giăng 20:19). Phao-lô gọi đây là “sự sống lại của Đấng Christ” và khẳng định nếu không có nó, “đức tin anh em cũng vô ích” (1 Cô-rinh-tô 15:17). Từ Hy Lạp ἀνάστασις (anastasis) có nghĩa là “đứng dậy”, một hành động đắc thắng.
Sau 40 ngày hiện ra với các môn đồ, Ngài thăng thiên về trời (Công vụ 1:9). Sự thăng thiên này xác nhận Ngài đã hoàn tất công việc cứu chuộc trên đất và trở về trong vinh hiển mà Ngài đã có từ trước. Hiện nay, Ngài đang “ngồi bên hữu Đức Chúa Trời” (Hê-bơ-rơ 10:12). Động từ “ngồi” trong Hê-bơ-rơ 10:12 (ἐκάθισεν, ekathisen) diễn tả tư thế của một công việc đã hoàn thành, khác với các thầy tế lễ thời xưa phải đứng dâng tế lễ liên tục. Công việc chuộc tội đã xong! Giờ đây, Ngài cầu thay cho các thánh đồ (Rô-ma 8:34) và chuẩn bị chỗ ở cho họ (Giăng 14:2-3).
IV. Di Sản Đời Đời và Ứng Dụng Thực Tế Cho Cơ Đốc Nhân
Di sản Chúa Giê-su để lại không phải là một triết lý khô khan, mà là một mối quan hệ sống động và một hy vọng vĩnh cửu.
1. Sự Cứu Rỗi Bởi Ân Điển Qua Đức Tin: Di sản đầu tiên và lớn nhất là con đường cứu rỗi. “Vả, ấy là nhờ ân điển, bởi đức tin, mà anh em được cứu, điều đó không phải đến từ anh em, bèn là sự ban cho của Đức Chúa Trời” (Ê-phê-sô 2:8). Cơ Đốc nhân không phải cố gắng leo lên thiên đàng bằng việc lành, nhưng đón nhận món quà cứu rỗi Chúa Giê-su đã mua bằng chính huyết Ngài. Điều này giải phóng chúng ta khỏi gánh nặng tự cứu lấy mình.
2. Một Đời Sống Mới và Thánh Khiết: Ai “ở trong Đấng Christ” đều trở nên “một tạo vật mới” (2 Cô-rinh-tô 5:17). Đức Thánh Linh ngự vào lòng, ban quyền năng để chiến thắng tội lỗi và sống đẹp lòng Đức Chúa Trời. Đây không phải là sự toàn hảo không tội lỗi, nhưng là một tiến trình “nên thánh” với sự chiến thắng ngày càng gia tăng.
3. Sự Bình An và Mục Đích Sống: Chúa Giê-su phán: “Ta để sự bình an lại cho các ngươi; Ta ban sự bình an Ta cho các ngươi... lòng các ngươi chớ bối rối và đừng sợ hãi” (Giăng 14:27). Sự bình an này (εἰρήνη, eirēnē trong Hy Lạp, tương đương שלום, shalom trong Hê-bơ-rơ) là sự trọn vẹn, hòa thuận với Đức Chúa Trời. Đồng thời, Ngài ban cho chúng ta mục đích cao quý: làm chứng nhân về Ngài và làm môn đồ hóa muôn dân (Ma-thi-ơ 28:19-20).
4. Hy Vọng Về Sự Sống Lại và Sự Sống Đời Đời: Sự sống lại của Chúa Giê-su là của đầu mùa, bảo đảm cho sự sống lại của những người thuộc về Ngài (1 Cô-rinh-tô 15:20). Cơ Đốc nhân có thể đối diện với sự chết mà không sợ hãi, vì biết rằng “sự sống lại và sự sống” (Giăng 11:25) đang chờ đợi họ.
Kết Luận
Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đức Chúa Trời thật và là người thật. Ngài là Đấng Christ, Đấng Mê-si được hứa ban, đã đến để gánh tội, chịu chết, sống lại và ban sự sống đời đời cho mọi kẻ tin. Ngài không phải là một lựa chọn trong nhiều lựa chọn tôn giáo; Ngài là Đường Đi, Lẽ Thật, và Sự Sống (Giăng 14:6). Câu hỏi “Ngài là ai?” đòi hỏi một sự đáp ứng cá nhân. Lời mời gọi của Ngài vẫn còn vang vọng: “Hãy đến cùng ta... và ta sẽ cho các ngươi được an nghỉ” (Ma-thi-ơ 11:28). Di sản của Ngài là một Hội Thánh toàn cầu, một dân tộc được cứu chuộc bằng huyết báu, đang sống với hy vọng trọn vẹn về ngày Ngài trở lại trong vinh quang. Hãy nghiên cứu, suy ngẫm và đặt trọn niềm tin nơi Ngài, vì nơi Ngài, chúng ta tìm thấy câu trả lời cho mọi khát vọng sâu thẳm nhất của lòng người và định mệnh đời đời của linh hồn.