Con người thiên thần là gì?

Trong các cuộc thảo luận thần học và thậm chí trong văn hóa đại chúng, thuật ngữ "con người thiên thần" (angelic human) thường xuất hiện, gợi lên hình ảnh về một thực thể lai giữa thiên thần và loài người. Tuy nhiên, quan niệm này có phù hợp với sự dạy dỗ chân chính của Kinh Thánh không? Là những Cơ Đốc nhân tin vào Lời Đức Chúa Trời là thẩm quyền tối cao, chúng ta cần phải xem xét kỹ lưỡng đề tài này dưới ánh sáng của Kinh Thánh, tránh những suy đoán hay thần thoại hóa. Bài nghiên cứu này sẽ phân tích bản chất riêng biệt của con người và thiên thần, giải kinh những phân đoạn thường bị hiểu lầm, và đưa ra sự hiểu biết đúng đắn về ơn gọi cao quý của con người trong Đấng Christ.

Kinh Thánh trình bày rõ ràng rằng con người và thiên thần là hai loại thọ tạo hoàn toàn khác biệt của Đức Chúa Trời, với bản chất, mục đích và tương lai khác nhau.

1. Bản Chất và Nguồn Gốc:

• Con Người được Đức Chúa Trời dựng nên từ bụi đất, và Ngài hà sanh khí vào lỗ mũi để con người trở nên một loài sanh linh (Sáng-thế-ký 2:7). Điều đặc biệt là con người được tạo dựng theo hình ảnh Đức Chúa Trời (Imago Dei): "Đức Chúa Trời dựng nên loài người như hình Ngài; Ngài dựng nên loài người giống như hình Đức Chúa Trời; Ngài dựng nên người nam cùng người nữ" (Sáng-thế-ký 1:27). Đây là đặc ân và phẩm giá độc nhất vô nhị mà Đức Chúa Trời ban cho loài người.
• Thiên Thần là các thần linh (spiritual beings) được Đức Chúa Trời tạo dựng trước loài người, có lẽ vào lúc sáng thế (Gióp 38:4-7). Họ được mô tả là "các đạo binh" (Lu-ca 2:13) và "các thần hầu việc" (Hê-bơ-rơ 1:7,14). Từ "thiên thần" (angelos/ἄγγελος trong tiếng Hy Lạp, malak/מַלְאָךְ trong tiếng Hê-bơ-rơ) đơn giản có nghĩa là "sứ giả" hoặc "người đưa tin".

2. Mục Đích và Chức Năng:

• Con Người được đặt trên đất để quản trị, cai quản công trình sáng tạo của Ngài và có mối tương giao với Đấng Tạo Hóa (Sáng-thế-ký 1:28). Sau sự sa ngã, mục đích tối thượng của con người được tìm thấy trong sự cứu chuộc và sự phục hòa với Đức Chúa Trời qua Chúa Giê-xu Christ, để trở nên con cái Ngài (Giăng 1:12).
• Thiên Thần là đạo binh thiên thượng, chức năng chính là thờ phượng Đức Chúa Trời (Ê-sai 6:2-3, Khải-huyền 5:11-12) và thi hành ý muốn Ngài, bao gồm việc phục vụ những kẻ hưởng cơ nghiệp cứu rỗi (Hê-bơ-rơ 1:14). Họ không kết hôn, không sinh sản (Ma-thi-ơ 22:30), và không có kinh nghiệm cứu chuộc.

Phân đoạn thường bị trích dẫn để ủng hộ ý tưởng về "con người thiên thần" là Sáng-thế-ký 6:1-4:

"Vả, khi loài người khởi thêm nhiều trên mặt đất, và khi loài người đã sanh được con gái rồi, các con trai của Đức Chúa Trời thấy con gái loài người tốt đẹp, bèn cưới người nào vừa lòng mình mà làm vợ. Đức Giê-hô-va phán rằng: Thần ta sẽ chẳng hằng ở trong loài người luôn; trong điều lầm lạc, loài người chỉ là xác thịt; đời người sẽ là một trăm hai mươi năm mà thôi. Trong đời đó và sau đời đó, có người cao lớn (Nephilim) ở trên mặt đất, là vì các con trai của Đức Chúa Trời ăn ở với con gái loài người, mà sanh con cái. Ấy là những người mạnh dạn ngày xưa, là những tay anh hùng có danh." (Sáng-thế-ký 6:1-4)

1. Hai Cách Giải Nghĩa Chính:

• Quan Điểm "Các Thiên Thần Sa Ngã": Một số giải thích cho rằng "các con trai của Đức Chúa Trời" (benei ha'Elohim/בְּנֵי הָֽאֱלֹהִים) là các thiên thần đã phạm tội, rời bỏ chỗ ở ban đầu (Giu-đe 1:6), kết hợp với con gái loài người và sinh ra một giống lai khổng lồ (Nephilim). Đây thường là nguồn gốc của các truyền thuyết về "bán thần" (demigods) trong nhiều nền văn hóa.
• Quan Điểm Tin Lành Chính Thống (Giải Nghĩa Theo Ngữ Cảnh): Tuy nhiên, khi nghiên cứu toàn bộ Kinh Thánh, cách giải thích phù hợp hơn là "các con trai của Đức Chúa Trời" ám chỉ dòng dõi tin kính của Sết, trong khi "con gái loài người" chỉ về dòng dõi không tin kính của Ca-in. Trong Cựu Ước, cụm từ "con trai của Đức Chúa Trời" thường chỉ về những người có mối quan hệ giao ước với Ngài (ví dụ: Phục-truyền 14:1; Ô-sê 1:10). Sáng-thế-ký 4:26 nói rằng từ thời Ê-nót (con trai của Sết), người ta bắt đầu "cầu khẩn danh Đức Giê-hô-va", phân biệt dòng dõi tin kính này với dòng dõi của Ca-in. Sự pha trộn trái phép giữa hai dòng dõi này dẫn đến sự bại hoại toàn diện về đạo đức và tâm linh, khiến Đức Chúa Trời phải đoán phát bằng nước lụt.

2. Ý Nghĩa Của Từ "Nephilim":

Từ Hê-bơ-rơ "Nephilim" (נְפִילִים) thường được dịch là "người khổng lồ" hoặc "kẻ sa ngã". Họ không nhất thiết là con lai siêu nhiên, mà có thể là những lãnh chúa, chiến binh hùng mạnh và hung bạo thời cổ đại. Kinh Thánh đề cập đến họ sau này trong dân tộc A-na-kim (Dân-số Ký 13:33), như một chủng tộc người cao lớn, chứ không phải là sinh vật lai.

Quan trọng hơn, Kinh Thánh Tân Ước không bao giờ xác nhận việc thiên thần có thể sinh sản với con người. Chúa Giê-xu phán rằng trong sự sống lại, con người sẽ "giống như các thiên sứ trên trời, không cưới vợ, không lấy chồng" (Ma-thi-ơ 22:30), điều này ngụ ý rằng thiên thần không có giới tính như con người và không có chức năng sinh sản. Các đoạn như 2 Phi-e-rơ 2:4-5 và Giu-đe 1:6-7 nói về sự phán xét các thiên thần phạm tội, nhưng không trực tiếp nói về tội ăn ở với con gái loài người, mà có thể là tội kiêu ngạo, bội nghịch và rời bỏ địa vị mình.

Thay vì tìm kiếm một khái niệm "con người thiên thần" không có cơ sở, Kinh Thánh giới thiệu cho chúng ta một chân lý vĩ đại và thực tế hơn: Đức Chúa Trời đã trở nên con người trong Chúa Giê-xu Christ.

Đây là sự nhập thể (Incarnation): "Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta" (Giăng 1:14). Chúa Giê-xu Christ hoàn toàn là Đức Chúa Trời và hoàn toàn là con người. Ngài không phải là một sự lai tạo, mà là sự hiệp nhất trọn vẹn của hai bản tính trong một Ngôi vị. Thần tính của Ngài không hề giảm bớt, và nhân tính của Ngài là thật trọn vẹn. Phi-líp 2:6-8 mô tả sự tự hạ của Ngài: vốn có hình Đức Chúa Trời, nhưng đã "trút bỏ" vinh quang thiên thượng, trở nên giống như một người, và vâng phục cho đến chết trên cây thập tự.

Chính qua nhân tính trọn vẹn của Chúa Giê-xu mà Ngài có thể đại diện cho loài người, chịu chết thay cho tội lỗi chúng ta, và trở nên Đấng Trung Bảo duy nhất giữa Đức Chúa Trời và loài người (1 Ti-mô-thê 2:5). Sự nhập thể của Ngài là một mầu nhiệm lớn hơn và quan trọng hơn bất kỳ ý tưởng nào về "con người thiên thần".

Hiểu biết đúng đắn về chủ đề này không chỉ là kiến thức thuần túy, mà còn dẫn đến sự thay đổi trong nhận thức và đời sống đức tin.

1. Hiểu Đúng Về Phẩm Giá và Ơn Gọi Của Con Người: Chúng ta không cần mơ ước trở thành một thực thể lai hay "thiên thần". Là con người được tạo dựng theo hình ảnh Đức Chúa Trời và được cứu chuộc bởi huyết Chúa Giê-xu, chúng ta có một phẩm giá và ơn gọi cao trọng. Chúng ta được kêu gọi để "nên thánh" (1 Phi-e-rơ 1:15-16) và phản chiếu vinh quang của Đấng Christ trong thân thể bằng đất nầy (2 Cô-rinh-tô 3:18). Sự cứu rỗi của chúng ta không phải là trở thành thiên thần, mà là được biến hóa để có một thân thể vinh hiển giống như thân thể vinh hiển của Chúa (Phi-líp 3:21).

2. Tránh Xa Những Giáo Lý Sai Lầm và Sự Tò Mò Không Cần Thiết: Sứ đồ Phao-lô cảnh báo chúng ta đừng chú tâm vào "những lời huyền bí vô ích" và "các chuyện huyễn của hàng mấy đời" (1 Ti-mô-thê 1:4; 4:7). Việc mải mê với những giáo lý lạ về các giống loài lai, thế lực thiên sứ có thể khiến chúng ta xao lãng khỏi trung tâm của đức tin: Chúa Giê-xu Christ và Ngài chịu đóng đinh (1 Cô-rinh-tô 2:2). Sự hiểu biết của chúng ta phải được xây dựng trên Lời Chúa, không phải trên truyền thuyết hay trí tưởng tượng.

3. Sống Với Tư Cách "Con Cái Đức Chúa Trời" Đích Thực: Danh hiệu cao quý nhất cho chúng ta không phải là "con người thiên thần", mà là "con cái Đức Chúa Trời" (Giăng 1:12; Rô-ma 8:14-17). Đây là một mối quan hệ được thiết lập bởi ân điển, qua đức tin nơi Chúa Giê-xu. Là con cái Ngài, chúng ta có quyền trực tiếp đến với Cha, được Thánh Linh Ngài dẫn dắt, và là kẻ kế tự của Ngài. Hãy tập trung sống xứng đáng với danh phận cao trọng này (Ê-phê-sô 4:1).

4. Cảm Tạ Vì Sự Cứu Chuộc Trọn Vẹn Trong Đấng Christ: Thiên thần không thể kinh nghiệm sự cứu chuộc; họ chỉ là những thần hầu việc. Nhưng chúng ta, là loài người sa ngã, lại được Đức Chúa Trời yêu thương đến nỗi ban Con Một của Ngài để chúng ta được cứu. Điều này cho thấy giá trị vô hạn của con người trước mặt Đức Chúa Trời. Hãy luôn sống trong lòng biết ơn vì ân điển lớn lao này.

Khái niệm "con người thiên thần" như một thực thể lai giữa hai giống loài là không phù hợp với sự dạy dỗ chân chính của Kinh Thánh. Kinh Thánh phân biệt rõ ràng giữa loài người (được tạo theo hình ảnh Đức Chúa Trời và được cứu chuộc) và các thiên sứ (là thần linh phục vụ). Những phân đoạn như Sáng-thế-ký 6 cần được giải nghĩa cách cẩn thận trong ngữ cảnh toàn bộ Kinh Thánh, và quan điểm chính thống vẫn là sự mô tả về sự pha trộn giữa hai dòng dõi tin kính và không tin kính của loài người, dẫn đến sự bại hoại trước cơn nước lụt.

Thay vì tìm kiếm một danh phận không có thật, chúng ta hãy vui mừng và nắm lấy danh phận đích thực mà Đức Chúa Trời ban cho mình: là con người được tạo dựng cách kỳ diệu, được cứu chuộc bởi huyết quý của Chúa Giê-xu, và được nhận làm con cái của Đức Chúa Trời. Hãy để sự hiểu biết này thúc đẩy chúng ta sống một đời sống thánh khiết, biết ơn, và trung tín với Chúa, luôn giữ Chúa Giê-xu Christ là trung tâm của mọi sự hiểu biết và niềm tin của chúng ta.

"Hãy xem Đức Chúa Trời đã tỏ cho chúng ta sự yêu thương dường nào, mà cho chúng ta được xưng là con cái Đức Chúa Trời; và chúng ta thật là con cái Ngài. Ấy là vì đó mà thế gian chẳng biết chúng ta, vì họ chẳng từng biết Ngài. Hỡi kẻ rất yêu dấu, hiện nay chúng ta là con cái Đức Chúa Trời, còn về sự chúng ta sẽ ra thể nào, thì điều đó chưa được bày tỏ. Chúng ta biết rằng khi Ngài hiện đến, chúng ta sẽ giống như Ngài, vì sẽ thấy Ngài như vốn có thật vậy." (1 Giăng 3:1-2).