Liệu hội thánh có thể chỉ cất lên một phần nào đó không?

Trong bối cảnh đời sống Hội Thánh ngày nay, một câu hỏi thần học và thực tiễn quan trọng được đặt ra: “Liệu Hội Thánh có thể chỉ chọn lựa và cất lên (tức là thi hành, nhấn mạnh) một phần nào đó trong muôn vàn chức năng và sứ mạng của mình, mà bỏ qua các phần khác hay không?” Có phải một Hội Thánh chỉ chú trọng rao giảng mà xem nhẹ chăm sóc là đủ? Hay một Hội Thánh chỉ tập trung vào các hoạt động xã hội mà không quan tâm đến việc dạy dỗ Lẽ Thật có thể được xem là trung tín? Câu trả lời của Kinh Thánh là rõ ràng và đầy đủ: Không. Hội Thánh của Đấng Christ là một thực thể toàn vẹn, một thân thể sống, và mọi chức năng đều gắn kết chặt chẽ với nhau, không thể tách rời.

Để hiểu tại sao Hội Thánh không thể chỉ “cất lên một phần,” trước hết chúng ta phải hiểu Hội Thánh là gì theo quan điểm Kinh Thánh. Hội Thánh (tiếng Hy Lạp: ekklēsia – ἐκκλησία) không đơn thuần là một tổ chức, một tòa nhà, hay một câu lạc bộ xã hội. Ekklēsia mang nghĩa “những người được gọi ra,” chỉ về cộng đồng những người đã được Đức Chúa Trời kêu gọi ra khỏi thế gian để thuộc về Ngài.

Hình ảnh mạnh mẽ và xuyên suốt Tân Ước là Hội Thánh như “Thân Thể của Đấng Christ.” Sứ đồ Phao-lô khai triển giáo lý này cách sâu sắc nhất trong I Cô-rinh-tô 12 và Ê-phê-sô 4.

“Vì như thân là một, có nhiều chi thể, và các chi thể của thân dẫu có nhiều, cũng chỉ là một thân mà thôi, Đấng Christ cũng vậy... Anh em là thân của Đấng Christ, và là chi thể của thân, ai riêng phần nấy.”
(I Cô-rinh-tô 12:12, 27 – Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925)

Trong thư Ê-phê-sô, Phao-lô giải thích: “Ngài [Đấng Christ] là đầu của thân thể, tức là Hội thánh” (Cô-lô-se 1:18). Hình ảnh này không phải là một ẩn dụ tùy tiện; nó mô tả một thực tại thuộc linh sâu sắc: Chúa Giê-xu Christ đang sống và hành động trên đất thông qua Hội Thánh của Ngài. Mỗi tín hữu là một “chi thể” (tiếng Hy Lạp: melos – μέλος) được kết nối hữu cơ với Đầu và với các chi thể khác.

I Cô-rinh-tô 12 liệt kê nhiều loại ân tứ, chức vụ và công việc khác nhau trong thân thể: nói tiên tri, giúp đỡ, cai quản, làm phép lạ, chữa bệnh, v.v. Câu hỏi then chốt được đặt ra: “Cả thân thể nếu chỉ là một cái mắt, thì sự nghe ở đâu? Nếu cả thân thể là sự nghe, thì sự ngửi ở đâu?” (I Cô-rinh-tô 12:17).

Phao-lô trả lời cách dứt khoát: “Nhưng bây giờ, Đức Chúa Trời đã sắp đặt các chi thể trong thân thể, ban cho mỗi một chi thể cái ý Ngài lấy làm tốt mà.” (câu 18). Đấng thiết kế thân thể chính là Đức Chúa Trời. Ngài đã đặt để mỗi chi thể với một chức năng đặc biệt, và tất cả đều “cần thiết” (câu 22). Mắt không thể nói với tay: “Ta chẳng cần đến ngươi,” hay đầu cũng không thể nói với chân: “Ta chẳng cần đến bay” (câu 21).

Áp dụng vào chức năng của Hội Thánh: Nếu một Hội Thánh chỉ tập trung vào “sự giảng dạy” (cái miệng) mà bỏ qua “công việc từ thiện, giúp đỡ” (đôi tay), thì đó là một thân thể què quặt. Ngược lại, nếu một Hội Thánh chỉ là “đôi tay” hoạt động xã hội mà không có “cái miệng” rao truyền Phúc Âm cứu rỗi, thì đó là một thân thể câm. Cả hai đều trái với ý muốn của Đấng Tạo Hóa.

Sứ mạng của Hội Thánh được Chúa Giê-xu ủy thác trong Ma-thi-ơ 28:19-20, thường được gọi là Đại Mạng Lệnh, không phải là một mệnh lệnh đơn lẻ mà là một mệnh lệnh kép, toàn diện:

“Vậy, hãy đi dạy dỗ muôn dân, hãy nhân danh Đức Cha, Đức Con, và Đức Thánh Linh mà làm phép báp-têm cho họ, và dạy họ giữ hết cả mọi điều mà ta đã truyền cho các ngươi.”
(Ma-thi-ơ 28:19-20)

Chúng ta thấy ba động từ chính: “Đi” (ra khỏi vùng an toàn), “Làm Môn Đồ” (tiếng Hy Lạp: mathēteuō – μαθητεύω, bao hàm việc kêu gọi, dạy dỗ và đào tạo), và “Dạy Họ Giữ” (môn đồ hóa toàn diện về giáo lý và đời sống). Quá trình này bao gồm:

• Rao Giảng Phúc Âm (Truyền Giáo): Đem người hư mất đến với Chúa.
• Báp-têm: Công khai xác nhận đức tin và sự thuộc về Hội Thánh.
• Dạy Dỗ Lời Chúa (Giáo Dục): Làm cho tín hữu trưởng thành trong đức tin.
• Vâng Giữ Mọi Điều Răn (Môn Đồ Hóa): Áp dụng Lời Chúa vào mọi lãnh vực đời sống.

Bỏ qua bất kỳ phần nào trong tiến trình này cũng là làm trọn vẹn Đại Mạng Lệnh. Một Hội Thánh chỉ chú trọng “đi” (truyền giáo mở rộng) mà không “dạy họ giữ” sẽ tạo ra những Cơ Đốc nhân non yếu, dễ vấp ngã. Một Hội Thánh chỉ “dạy dỗ” những người trong nhà mà không “đi” đến muôn dân thì đang bất tuân mệnh lệnh của Chúa.

Công vụ các Sứ đồ 2:42-47 cho chúng ta bức tranh toàn cảnh về đời sống của Hội Thánh non trẻ, và đây là một mô hình cân đối lý tưởng:

“Vả, những người ấy bền lòng giữ lời dạy của các sứ đồ, sự thông công của anh em, lễ bẻ bánh, và sự cầu nguyện... Mỗi ngày Chúa lấy những kẻ được cứu thêm vào Hội thánh.”
(Công vụ 2:42, 47)

Chúng ta thấy bốn trụ cột chính được “bền lòng” giữ:

1. Giữ Lời Dạy Các Sứ Đồ (Giáo Lý): Học hỏi và vâng theo lẽ thật.
2. Sự Thông Công (Koinōnia – κοινωνία): Mối liên hệ thuộc linh sâu sắc, chia sẻ đời sống và vật chất.
3. Lễ Bẻ Bánh (Thờ Phượng & Tiệc Thánh): Sự thờ phượng tập thể và tưởng niệm sự chết của Chúa.
4. Sự Cầu Nguyện: Đời sống phụ thuộc vào Chúa cá nhân và tập thể.

Và kết quả của một đời sống Hội Thánh cân bằng này là: “Mỗi ngày Chúa lấy những kẻ được cứu thêm vào Hội thánh.” Sự tăng trưởng số lượng là kết quả tự nhiên của một thân thể khỏe mạnh, hoạt động toàn diện, chứ không phải mục tiêu tối thượng được đặt lên trên mọi thứ.

Khi một Hội Thánh chỉ nhấn mạnh một khía cạnh mà xao lãng những khía cạnh khác, nhiều hệ lụy tiêu cực sẽ xảy ra:

1. Sự Què Quặt Thuộc Linh: Như một cơ thể thiếu dinh dưỡng, các tín hữu sẽ phát triển lệch lạc. Một Hội Thánh chỉ có “tình yêu thương” mà thiếu “lẽ thật” sẽ rơi vào chủ nghĩa tình cảm mơ hồ, dễ dung túng tội lỗi. Một Hội Thánh chỉ có “lẽ thật” mà thiếu “tình yêu thương” sẽ trở nên khắc nghiệt, phán xét và lạnh lùng.

2. Đánh Mất Sự Hiệp Một: Khi đề cao một nhóm chức năng (ví dụ: những người có ân tứ giảng dạy) và xem nhẹ nhóm khác (ví dụ: những người phục vụ thầm lặng), sẽ nảy sinh sự so bì, ganh tị và chia rẽ (I Cô-rinh-tô 12:25).

3. Không Đáp Ứng Được Nhu Cầu Toàn Diện Của Con Người: Con người là một thể thống nhất gồm tâm linh, linh hồn và thân thể (I Tê-sa-lô-ni-ca 5:23). Một sứ điệp chỉ nhắm vào tâm linh (cứu rỗi) mà bỏ qua nỗi đau thể xác và tâm lý (đói khát, bệnh tật, cô đơn) là chưa trọn vẹn. Chúa Giê-xu chính là tấm gương toàn diện: Ngài rao giảng Nước Trời (tâm linh), dạy dỗ (trí óc), chữa lành (thể xác) và bày tỏ lòng thương xót (cảm xúc).

4. Làm Ngơ Với Một Phần Ý Muốn Của Chúa: Điều này dẫn đến sự bất tuân. Gia-cơ 2:15-17 cảnh báo rằng đức tin không có việc làm là đức tin chết. Ngược lại, việc làm không xuất phát từ đức tin và Lời Chúa chỉ là hoạt động xã hội trần tục.

Cho Hội Thánh Địa Phương:

• Tự Kiểm Tra: Hội thánh chúng ta có đang thiên lệch không? Có quá tập trung vào các chương trình, sự kiện lớn mà xao lãng việc chăm sóc từng cá nhân, thăm viếng người đau yếu không?
• Đánh Giá Các Chức Vụ: Có tôn trọng và tạo điều kiện cho mọi ân tứ (từ giảng luận, dạy dỗ đến phục vụ thực tế, âm nhạc, quản trị) cùng phát huy không?
• Lập Kế Hoạch Cân Bằng: Trong năm, Hội thánh có kế hoạch cho cả việc truyền giáo, môn đồ hóa, thờ phượng, thông công và phục vụ cộng đồng không?

Cho Cá Nhân Tín Hữu:

• Khám Phá Và Sử Dụng Ân Tứ: Mỗi chúng ta là một chi thể. Hãy tìm biết ân tứ Chúa ban (Rô-ma 12:6-8) và trung tín góp phần vào thân thể. Dù bạn là “con mắt” hay “bàn chân,” hãy làm tròn chức năng của mình.
• Phát Triển Toàn Diện: Đừng chỉ thích nghe một loại sứ điệp (ví dụ: sứ điệp phước hạnh). Hãy trưởng thành bằng cách đón nhận toàn bộ Lời Chúa: khích lệ, quở trách, sửa dạy, dạy dỗ trong sự công bình (II Ti-mô-thê 3:16).
• Sống Cân Bằng Giữa “Hướng Vào” Và “Hướng Ra”: Cần có thời gian “hướng vào” để được nuôi dưỡng (nhóm lại, học Kinh Thánh) và thời gian “hướng ra” để phục vụ và làm chứng.

Kinh Thánh trình bày một Hội Thánh mạnh khỏe là một Hội Thánh hoạt động như một thân thể toàn vẹn, nơi mọi chi thể và chức năng đều được trân trọng, vận hành trong sự hiệp một dưới quyền lãnh đạo của Đầu là Đấng Christ. Mục tiêu cuối cùng không phải là sự bành trướng đơn thuần hay các hoạt động nhộn nhịp, mà là “đức tin và sự thông biết Con Đức Chúa Trời... đến tầm thước vóc giạc trọn vẹn của Đấng Christ” (Ê-phê-sô 4:13).

Do đó, câu trả lời dứt khoát cho câu hỏi “Liệu Hội Thánh có thể chỉ cất lên một phần nào đó không?” là KHÔNG THỂ. Chúng ta được kêu gọi để trung thành với toàn bộ ý muốn của Đức Chúa Trời dành cho Hội Thánh Ngài. Hãy để Hội Thánh địa phương của chúng ta là một nơi mà Lẽ Thật được rao giảng cách thuần khiết, tình yêu thương được bày tỏ cách chân thật, ân điển được trao ban cách rộng rãi, và sự thờ phượng được dâng lên cách sống động – tất cả hợp thành một bản hòa ca đẹp đẽ ngợi khen Vinh Hiển của Đấng Christ, Đầu Hội Thánh.

“Ấy vậy, anh em chẳng phải là người ngoại, cũng chẳng phải là kẻ ở trọ nữa, nhưng là người đồng quốc với các thánh đồ, và là người nhà của Đức Chúa Trời. Anh em đã được dựng lên trên nền của các sứ đồ cùng các đấng tiên tri, chính Đức Chúa Jêsus Christ là đá góc nhà.”
(Ê-phê-sô 2:19-20)