“Pisseth Against The Wall” Có Nghĩa Là Gì? Một Nghiên Cứu Về Thành Ngữ Hê-bơ-rơ Trong Bối Cảnh Phán Xét
Giới Thiệu: Một Cụm Từ Gây Tò Mò
Khi đọc Kinh Thánh Cựu Ước, đặc biệt trong các bản dịch tiếng Anh cổ như King James Version (KJV) và bản tiếng Việt 1925 dựa trên đó, độc giả có thể bắt gặp một cụm từ gây sốc và khó hiểu: “pisseth against the wall” (nghĩa đen: “đái vào tường”). Cụm từ này xuất hiện nhiều lần, chủ yếu trong các sách lịch sử, và luôn đi kèm với những lời tuyên bố nghiêm trọng về sự phán xét từ Đức Chúa Trời. Sự thô tục bề ngoài của nó đặt ra câu hỏi: Tại sao ngôn ngữ như vậy lại xuất hiện trong Kinh Thánh? Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích ngữ nghĩa, bối cảnh văn hóa, và ý nghĩa thần học của thành ngữ Hê-bơ-rơ đặc biệt này, từ đó rút ra những bài học thiết thực cho đời sống tin kính ngày nay.
Phân Tích Nguyên Ngữ & Văn Bản
Cụm từ trong tiếng Anh “pisseth against the wall” là bản dịch trực tiếp của cụm từ tiếng Hê-bơ-rơ: “מַשְׁתִּין בְּקִיר” (mashtin baqir). Chúng ta cần phân tích từng thành phần:
- מַשְׁתִּין (mashtin): Đây là dạng phân từ (participle) của động từ “שָׁתַן” (shathan), có nghĩa là “tiểu tiện”. Trong ngữ cảnh này, nó được dùng như một danh từ để chỉ “người tiểu tiện”.
- בְּקִיר (baqir): Giới từ “בְּ” (be) có nghĩa “trên, vào” + danh từ “קִיר” (qir) có nghĩa là “bức tường”.
Cụm từ này, xét về mặt văn hóa, là một thành ngữ (idiom). Ngôn ngữ nào cũng có những thành ngữ mô tả đặc điểm của một nhóm người theo cách hình tượng, và đây là một ví dụ. Cần hiểu nó không phải là ngôn ngữ tục tĩu trong bối cảnh gốc, mà là một cách diễn đạt trực tiếp, sống động về một thực tế sinh học của nam giới.
Bối Cảnh Kinh Thánh & Ý Nghĩa Thực Tế
Cụm từ này xuất hiện trong các phân đoạn tuyên bố sự hủy diệt hoàn toàn dòng dõi của một người hay một gia tộc. Hãy xem xét các ví dụ:
1. Trong câu chuyện của Na-banh (1 Sa-mu-ên 25:22, 34 – Bản Truyền Thống 1925):
“Nếu ngươi không vội đến, quả thật đến hừng sáng, chẳng còn một người nam nào của Na-banh còn sống sót.” (câu 34).
Nguyên văn KJV: “…any that pisseth against the wall.”
2. Trong lời tiên tri phán xét nhà Giê-rô-bô-am (1 Các Vua 14:10):
“Vậy ta sẽ giáng họa trên nhà Giê-rô-bô-am, diệt hết thảy người nam của Giê-rô-bô-am, bất luận kẻ nô lệ hay là người tự chủ trong Y-sơ-ra-ên…”
Nguyên văn KJV: “…him that is shut up and left in Israel, and will take away the remnant of the house of Jeroboam, as a man taketh away dung, till it be all gone. Him that dieth of Jeroboam in the city shall the dogs eat; and him that dieth in the field shall the fowls of the air eat: for the LORD hath spoken it.” (Cụm từ được hiểu ngầm trong ý “diệt hết thảy người nam”).
3. Trong lời phán xét nhà A-háp (1 Các Vua 21:21) và sự ứng nghiệm (2 Các Vua 9:8):
“Ta sẽ giáng họa trên ngươi… Ta sẽ tuyệt hậu của A-háp; phàm người nam thuộc về A-háp, bất kỳ kẻ nô lệ hay người tự chủ trong Y-sơ-ra-ên, đều bị diệt sạch.” (1 Các Vua 21:21).
Từ các phân đoạn trên, ý nghĩa của cụm từ trở nên rõ ràng: Nó là một thành ngữ chỉ tất cả nam giới trưởng thành. Tại sao lại dùng hình ảnh này? Có một số cách giải thích:
- Tính Phân Biệt Giới Tính Rõ Ràng: Trong xã hội chiến tranh và bộ lạc thời cổ, việc tiêu diệt “mọi người nam” là cách triệt tiêu khả năng kháng cự và tiếp nối dòng dõi của một gia tộc. Thành ngữ này nhấn mạnh sự phân biệt rõ ràng giữa nam và nữ trong bối cảnh của sự phán xét hủy diệt.
- Sự Trần Trụi và Yếu Đuối: Hành động này gợi lên hình ảnh về sự yếu đuối, trần trụi, và tính phàm tục của con người. Nó nhắc nhở rằng trước sự phán xét thánh khiết của Đức Chúa Trời, tất cả sự kiêu ngạo và sức mạnh của con người đều trở nên vô nghĩa.
- Ngôn Ngữ Sống Động và Trực Tiếp: Ngôn ngữ Hê-bơ-rơ Kinh Thánh thường rất cụ thể và gắn liền với thực tế cuộc sống. Nó không né tránh những khía cạnh “thô” của đời sống con người để mô tả sự thật cách trọn vẹn.
Góc Nhìn Thần Học: Thánh Khiết, Phán Xét và Ân Điển
Sự xuất hiện của cụm từ này không nên khiến chúng ta cho rằng Kinh Thánh dung tục. Ngược lại, nó hé lộ những chân lý thâm sâu về bản tính Đức Chúa Trời.
1. Sự Thánh Khiết Tuyệt Đối của Đức Chúa Trời: Các lời tuyên bố phán xét này luôn xuất phát từ tội lỗi nghiêm trọc, thường là thờ hình tượng, bất trung với giao ước, và sự băng hoại đạo đức trầm trọng (như thờ Ba-anh dưới thời A-háp). Đức Chúa Trời thánh khiết không thể bỏ qua tội lỗi. Hình ảnh mạnh mẽ này nhấn mạnh tính nghiêm trọng và sự trọn vẹn của sự phán xét Ngài.
2. Sự Nghiêm Túc của Lời Đức Chúa Trời: Kinh Thánh không “làm đẹp” lời cảnh báo của Ngài. Nó ghi lại cách trung thực, sống động những gì đã được tuyên bố, để mọi thế hệ thấy được hậu quả khủng khiếp của việc quay lưng với Chúa.
3. Bóng Tối Làm Nổi Bật Ánh Sáng: Sự khắc nghiệt của Cựu Ước làm nền cho ân điển tuyệt vời của Tân Ước. Sự phán xét trọn vẹn dành cho dòng dõi tội lỗi được chuyển hướng về Chúa Giê-xu Christ, Đấng gánh thay sự phán xét đó trên thập tự giá. Trong Đấng Christ, không còn lời nguyền “diệt sạch người nam” cho những ai tin nhận Ngài (Ga-la-ti 3:13).
Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc
Từ nghiên cứu trên, chúng ta có thể rút ra những bài học thiết thực:
1. Sự Kính Sợ Chúa trong Sự Hiểu Biết: Khi đọc Kinh Thánh, đặc biệt Cựu Ước, chúng ta cần tiếp cận với thái độ kính sợ và tìm hiểu bối cảnh. Đừng vội vã kết luận hay cảm thấy khó chịu với ngôn từ. Hãy tìm kiếm ý nghĩa thần học đằng sau đó. Điều này dạy chúng ta tôn trọng Lời Chúa ở mọi chi tiết.
2. Bài Học Về Tính Nghiêm Trọng Của Tội Lỗi: Ngày nay, chúng ta dễ xem nhẹ tội lỗi. Cụm từ này, trong bối cảnh phán xét, nhắc nhở chúng ta rằng tội lỗi không phải là chuyện nhỏ trước mặt Đấng Thánh. Nó đòi hỏi một giá phải trả. Điều này thúc đẩy chúng ta sống thánh khiết, chân thật trong nỗi sợ Chúa.
3. Lòng Biết Ơn Về Sự Chuộc Tội Trọn Vẹn trong Đấng Christ: Chúng ta không còn sống dưới sự đe dọa của lời nguyền hủy diệt như vậy. Thay vào đó, “Hễ ai ở trong Đấng Christ thì không bị định tội nữa” (Rô-ma 8:1). Sự phán xét mà chúng ta đáng lãnh đã được Chúa Giê-xu gánh chịu. Đây là nền tảng cho sự tự do và lòng biết ơn sâu sắc.
4. Sự Khôn Ngoan Trong Ngôn Ngữ và Cách Sống: Mặc dù đây là ngôn ngữ Kinh Thánh trong bối cảnh riêng, nó nhắc nhở chúng ta về sự thánh khiết trong lời nói và cách sống. Thân thể chúng ta là đền thờ của Đức Thánh Linh (1 Cô-rinh-tô 6:19), và chúng ta được kêu gọi để tôn vinh Chúa trong mọi phương diện, tránh xa sự thô tục, tầm thường.
5. Tầm Quan Trọng Của Dòng Dõi Thuộc Linh: Trong Đấng Christ, chúng ta được kêu gọi xây dựng một “dòng dõi” thuộc linh – đó là đời sống công bình, những môn đồ, và di sản đức tin – thay vì chỉ lo lắng cho dòng dõi thể chất. Chúng ta được bảo tồn và phát triển qua đức tin, không phải qua sức mạnh thể chất.
Kết Luận
Thành ngữ “pisseth against the wall” (“người nam”/“kẻ đứng đái”) thoạt nhìn có vẻ gây sốc, nhưng qua nghiên cứu ngôn ngữ và bối cảnh, nó hé mở một cửa sổ quan trọng vào thế giới quan Kinh Thánh. Nó là một công cụ ngôn ngữ mạnh mẽ nhấn mạnh tính toàn vẹn của sự phán xét thánh khiết của Đức Chúa Trời đối với tội lỗi. Qua đó, nó làm nổi bật lên sự tương phản tuyệt vời với ân điển cứu chuộc trọn vẹn được bày tỏ trong Chúa Giê-xu Christ. Thay vì bối rối, chúng ta hãy để sự hiểu biết này đào sâu lòng kính sợ Chúa, cảm tạ Ngài về sự giải cứu khỏi cơn thịnh nộ, và thúc đẩy chúng ta sống một đời sống thánh khiết, biết ơn, và trung tín với giao ước mới trong huyết của Đấng Christ.
“Vì Đức Chúa Trời chẳng định sẵn cho chúng ta bị cơn thạnh nộ, nhưng cho được sự giải cứu bởi Đức Chúa Jêsus Christ, Chúa chúng ta, là Đấng đã chết vì chúng ta, hầu cho chúng ta hoặc thức hoặc ngủ, đều được đồng sống với Ngài.” (1 Tê-sa-lô-ni-ca 5:9-10)