Công Đồng Carthage: Sự Xác Lập Quy Điển Kinh Thánh và Những Hệ Quả Cho Đức Tin Tin Lành
Trong hành trình lịch sử Hội Thánh, một số cột mốc có ý nghĩa quyết định trong việc định hình niềm tin và thực hành của Cơ Đốc giáo. Trong số đó, Công đồng Carthage (năm 397 sau Chúa) nổi lên như một sự kiện then chốt, đặc biệt liên quan đến việc xác định quy điển (canon) của Kinh Thánh Tân Ước. Đối với một nhà nghiên cứu Kinh Thánh Tin Lành, việc tìm hiểu về công đồng này không chỉ là nghiên cứu lịch sử, mà còn là dịp để củng cố niềm tin vào thẩm quyền tối cao, đầy đủ và trọn vẹn của Lời Đức Chúa Trời đã được giao phó cho Hội Thánh. Bài viết này sẽ đi sâu vào bối cảnh, diễn biến, quyết định và nhất là ý nghĩa thuộc linh lâu dài của Công đồng Carthage dưới ánh sáng của Kinh Thánh.
Bối Cảnh Lịch Sử và Sự Cần Thiết của Công Đồng
Sau ba thế kỷ bị bách hại, Cơ Đốc giáo bước vào kỷ nguyên được công nhận dưới thời Hoàng đế Constantine. Sự phát triển nhanh chóng đi kèm với những thách thức về giáo lý. Nhiều trước tác, thư tín được lưu hành, một số được công nhận rộng rãi là có thẩm quyền sứ đồ, số khác thì gây tranh cãi (như thư của Clement, Shepherd of Hermas). Đồng thời, các giáo phái lạc giáo như Montanism (nhấn mạnh mặc khải mới ngoài Kinh Thánh) và Donatism (chủ trương chỉ có những mục sư "toàn hảo" mới có quyền ban phát các bí tích) đã thách thức sự hiệp nhất và chân lý của Hội Thánh.
Trước tình hình đó, Hội Thánh tại Bắc Phi, nơi có những nhà thần học lỗi lạc như Tertullian và Cyprian, cảm thấy cấp thiết phải có một sự đồng thuận chính thức về những sách nào thực sự là Lời Đức Chúa Trời và được dùng trong sự thờ phượng công khai. Công đồng này không phải là nơi "bầu chọn" sách vào Kinh Thánh, mà là nơi công nhận thẩm quyền vốn có của các sách đã được Hội Thánh đại đồng nhìn nhận từ lâu dựa trên các tiêu chí: tính sứ đồ (do sứ đồ viết hoặc ghi chép), sự phù hợp với giáo lý chân chính, và được sử dụng rộng rãi trong các Hội Thánh.
Những Quyết Định Trọng Yếu Tại Công Đồng Carthage
Công đồng Carthage, dưới sự chủ trì của Augustine - giám mục của Hippo, đã đưa ra danh sách 27 sách Tân Ước mà chúng ta có ngày nay. Điều đáng chú ý là danh sách này đã khẳng định và đóng ấn cho sự đồng thuận đang hình thành trong Hội Thánh rộng lớn.
Một số điểm then chốt:
- Xác nhận các sách gây tranh cãi: Các sách như Hê-bơ-rơ, Gia-cơ, 2 Phi-e-rơ, 2 & 3 Giăng, Giu-đe và Khải Huyền được chính thức công nhận. Đặc biệt, sách Hê-bơ-rơ được chấp nhận dựa trên giáo lý sâu sắc về chức tế lễ thượng phẩm của Chúa Giê-xu (Hê-bơ-rơ 4:14-16), và sách Gia-cơ được xác nhận dù có vẻ như nhấn mạnh đến việc làm (Gia-cơ 2:17), bởi nó bổ sung hoàn hảo cho giáo lý cứu chỉ bởi đức tin của Phao-lô, thể hiện đức tin sống động.
- Loại trừ các trước tác không đủ tiêu chuẩn: Nhiều sách "ngụy kinh" (apocrypha) hoặc các văn bản không có nguồn gốc sứ đồ rõ ràng đã bị loại khỏi quy điển, bảo vệ Hội Thánh khỏi những giáo lý pha tạp.
- Khẳng định Cựu Ước theo quy điển Do Thái: Công đồng cũng xác nhận 39 sách của Cựu Ước, là bộ Kinh Thánh Hê-bơ-rơ (Tanakh), không bao gồm các sách ngụy thư (Deuterocanonical) mà sau này được Giáo hội Công giáo La Mã thêm vào ở Công đồng Trent (1546) để phản ứng lại Cải Chánh. Điều này phù hợp với quan điểm của Chúa Giê-xu và các sứ đồ, khi Ngài nhắc đến "luật pháp Môi-se, các đấng tiên tri, và các thi thiên" (Lu-ca 24:44) – cách phân loại truyền thống của Kinh Thánh Hê-bơ-rơ.
Trong tiếng Hy Lạp, từ "kanōn" (κανών) nghĩa là "cây sậy đo" hay "tiêu chuẩn". Quyết định của công đồng chính là việc công bố tiêu chuẩn đo lường chân lý cho Hội Thánh. Như sứ đồ Phao-lô viết: "Hết thảy đều là người được Đức Thánh Linh cảm động mà nói ra, chẳng hề có lời nào bởi ý riêng người ta" (2 Phi-e-rơ 1:21). Công đồng nhìn nhận và tuyên bố những gì Đức Thánh Linh đã cảm thúc.
Bài Học Thuộc Linh và Ứng Dụng Cho Cơ Đốc Nhân Ngày Nay
Lịch sử không chỉ để nhìn lại, mà để rút ra bài học cho hiện tại. Công đồng Carthage dạy chúng ta nhiều điều quý giá về việc bảo vệ và sống với Lời Chúa.
1. Tôn Cao Thẩm Quyền Duy Nhất của Kinh Thánh (Sola Scriptura): Công đồng là một nỗ lực nhằm xác định ranh giới của Lời Đức Chúa Trời được viết ra. Đối với Tin Lành, đây là nền tảng. Kinh Thánh là "tiêu chuẩn cho mọi tiêu chuẩn, không bị đo lường bởi bất kỳ tiêu chuẩn nào khác" (Norma normans, non normata). Mọi giáo lý, truyền thống, kinh nghiệm đều phải được kiểm chứng bởi Kinh Thánh. "Cả Kinh Thánh đều là bởi Đức Chúa Trời soi dẫn, có ích cho sự dạy dỗ, bẻ trách, sửa trị, dạy người trong sự công bình" (2 Ti-mô-thê 3:16). Chúng ta cần có thái độ tôn trọng, vâng phục và nghiên cứu Lời Chúa mỗi ngày.
2. Trách Nhiệm Bảo Vệ Chân Lý Khỏi Sự Pha Tạp: Hội Thánh thế kỷ thứ 4 đã đối mặt với vô số giáo lý sai lầm. Ngày nay cũng vậy, chúng ta bị bao vây bởi chủ nghĩa tương đối, các tư tưởng thần bí, và những "tin lành giả mạo". Cơ Đốc nhân được kêu gọi "tranh chiến vì đức tin đã truyền cho các thánh một lần đủ cả" (Giu-đe 1:3). "Một lần đủ cả" (tiếng Hy Lạp: hapax) nhấn mạnh rằng chân lý cứu rỗi đã được mặc khải trọn vẹn trong Chúa Giê-xu Christ và được ghi chép trong Kinh Thánh, không cần thêm bớt. Chúng ta cần phân biệt rõ ràng giữa truyền thống hữu ích và Lời Đức Chúa Trời có thẩm quyền tối thượng.
3. Vai Trò của Cộng Đồng Đức Tin (Hội Thánh) trong Việc Nhận Biết Lời Chúa: Quyết định của Công đồng Carthage không phải là của một cá nhân, mà là sự đồng thuận của các lãnh đạo thuộc linh đại diện cho Hội Thánh rộng lớn. Điều này nhắc nhở chúng ta về tầm quan trọng của Hội Thánh địa phương và mối thông công toàn cầu. Việc nghiên cứu Kinh Thánh cần có sự kiểm chức và góp ý trong tình yêu thương từ cộng đồng tín hữu trưởng thành. "Sự khôn ngoan ở với nhiều kẻ bàn luận" (Châm-ngôn 11:14b).
4. Sự Quý Trọng Quy Điển Đã Được Giao Phó: Mỗi lần chúng ta cầm cuốn Kinh Thánh có đầy đủ 66 sách, đó là kết quả của sự quan phòng kỳ diệu của Đức Chúa Trời qua lịch sử. Ngài đã bảo tồn Lời của Ngài. Chúng ta không được xem thường món quà vô giá này. Hãy đọc, học, ghi nhớ và sống với nó. Như Chúa Giê-xu đã tuyên bố: "Trời đất sẽ qua, nhưng lời ta nói chẳng bao giờ qua đi" (Mác 13:31).
Kết Luận: Nền Tảng Vững Chắc Cho Đức Tin Cá Nhân
Công đồng Carthage là một dấu mốc quan trọng trong việc Hội Thánh xác nhận và bảo vệ kho báu Lời Đức Chúa Trời. Nó nhắc nhở chúng ta rằng đức tin Cơ Đốc không dựa trên những truyền thuyết mơ hồ hay cảm xúc chủ quan, mà trên nền tảng vững chắc của Lời được viết ra, là Kinh Thánh, làm chứng về Chúa Giê-xu Christ, Ngôi Lời đã trở nên xác thịt (Giăng 1:14).
Là những Cơ Đốc nhân Tin Lành, chúng ta biết ơn Chúa vì sự hướng dẫn của Đức Thánh Linh trong lịch sử Hội Thánh, đem đến cho chúng ta một quy điển đáng tin cậy. Hãy sốt sắng hơn trong việc đào sâu Kinh Thánh, can đảm bảo vệ chân lý, và sống kết nối trong Hội Thánh địa phương. Hãy để Lời Chúa, đã được gìn giữ qua bao thăng trầm, tiếp tục "thấu vào trong lòng, thấu vào trong xương tủy" (Hê-bơ-rơ 4:12) để uốn nắn và dẫn dắt chúng ta trong hành trình đức tin mỗi ngày.
"Lời Chúa là ngọn đèn cho chân tôi, Ánh sáng cho đường lối tôi." (Thi-thiên 119:105). Công đồng Carthage là một phần trong công tác của Đức Chúa Trời để giữ cho ngọn đèn ấy cháy sáng và tinh tuyền, truyền lại cho mỗi thế hệ, kể cả chúng ta ngày nay. A-men.