R.C. Sproul
Trong thế giới thần học Cơ Đốc giáo đương đại, đặc biệt là trong truyền thống Cải Chánh (Tin Lành), cái tên R.C. Sproul vang lên như một tiếng chuông rõ ràng, mạnh mẽ và đầy uy quyền về lẽ thật. Ông không chỉ là một học giả, một giảng sư, mà còn là một người thầy trung thành giải thích các chân lý vĩ đại của Kinh Thánh cho hàng triệu người. Bài viết này sẽ nghiên cứu chuyên sâu về cuộc đời, thần học, di sản và những bài học thực tiễn từ tiến sĩ Robert Charles Sproul, một trụ cột của đức tin Tin Lành trong thời hiện đại.
Robert Charles Sproul (1939 – 2017) sinh ra tại thành phố Pittsburgh, Pennsylvania, Hoa Kỳ. Xuất thân từ một bối cảnh Cơ Đốc giáo nhưng không sâu nhiệm, chính sự tò mò trí tuệ đã dẫn ông đến với Kinh Thánh và thần học. Ông theo học tại Đại học Westminster, nơi ông chịu ảnh hưởng sâu sắc từ các nhà thần học vĩ đại như John Gerstner và Cornelius Van Til. Sau đó, ông lấy bằng Tiến sĩ Thần học tại Đại học Free Church of Scotland.
Tuy nhiên, điểm bước ngoặt trong đời sống và tư tưởng của Sproul không chỉ đến từ bàn giấy học thuật, mà từ một cuộc gặp gỡ cá nhân với sự thánh khiết của Đức Chúa Trời. Ông thường kể lại kinh nghiệm khủng khiếp khi suy ngẫm về ý nghĩa thực sự của việc “kính sợ Đức Giê-hô-va” (Châm Ngôn 9:10). Sự nhận thức rõ ràng về Đức Chúa Trời chí thánh và tội lỗi ghê gớm của con người đã trở thành nền tảng cho toàn bộ chức vụ của ông. Năm 1971, cùng với vợ là bà Vesta, ông thành lập Ligonier Ministries, lấy tên từ thung lũng Ligonier gần nhà. Mục đích là “giúp đỡ các tín hữu trưởng thành trong sự hiểu biết của họ về Đức Chúa Trời, Kinh Thánh và các giáo lý then chốt của đức tin Cơ Đốc.”
Thông qua vô số cuốn sách, bài giảng audio, chương trình phát thanh “Renewing Your Mind,” các hội nghị và học viện, tiếng nói của Sproul đã vang xa toàn cầu. Ông cũng là giáo sư thần học hệ thống và là người sáng lập Hội Thánh Saint Andrew’s Chapel ở Sanford, Florida, và Chủ tịch Đại học Reformation Bible College.
Thần học của R.C. Sproul được xây dựng vững chắc trên nền tảng của truyền thống Cải Chánh, với những nhấn mạnh đặc biệt sau, luôn được ông quy chiếu về Kinh Thánh:
1. Thẩm Quyền Tối Cao của Kinh Thánh (Sola Scriptura): Sproul là một người bảo vệ không mệt mỏi cho thẩm quyền duy nhất và đầy đủ của Kinh Thánh. Ông dạy rằng Kinh Thánh là Lời “được soi dẫn bởi Đức Chúa Trời” (2 Ti-mô-thê 3:16, từ Hy Lạp theopneustos - “Đức Chúa Trời thở ra”). Điều này có nghĩa Kinh Thánh không chỉ chứa đựng Lời Đức Chúa Trời, mà chính nó là Lời Đức Chúa Trời, là tiêu chuẩn tối cao cho mọi đức tin và hành vi. Ông thường phản bác các quan điểm chủ quan hay tương đối, nhấn mạnh rằng chân lý của Đức Chúa Trời là khách quan và có thể biết được qua Kinh Thánh.
2. Sự Thánh Khiết của Đức Chúa Trời: Đây có lẽ là đề tài trung tâm và nổi tiếng nhất trong chức vụ của Sproul. Cuốn sách “The Holiness of God” (Sự Thánh Khiết của Đức Chúa Trời) của ông đã thức tỉnh vô số Cơ Đốc nhân. Ông giải thích rằng thánh khiết (qadosh trong tiếng Hê-bơ-rơ) không chỉ có nghĩa là “đạo đức trọn vẹn,” mà còn là “sự tách biệt,” “sự khác biệt tuyệt đối.” Đức Chúa Trời là Đấng “Thánh, thánh, thánh” (Ê-sai 6:3; Khải Huyền 4:8). Sự thánh khiết này khiến Ngài hoàn toàn khác biệt và tách rời khỏi mọi tạo vật và tội lỗi. Sproul chỉ ra rằng chính sự thánh khiết này mới giải thích được tại sao tội lỗi lại nghiêm trọng đến thế, và tại sao sự đoán phát và thập tự giá là cần thiết. Sự “kính sợ Chúa” mà Kinh Thánh nói đến không phải là nỗi sợ hãi kinh hãi, mà là sự kinh ngạc, tôn kính và thờ phượng sâu xa trước sự uy nghi chí thánh của Ngài.
3. Sự Xưng Công Bình Bởi Đức Tin (Sola Fide): Sproul dành nhiều công sức để giảng giải và bảo vệ giáo lý nền tảng của Cải Chánh: con người được xưng công bình trước mặt Đức Chúa Trời chỉ bởi đức tin vào Chúa Giê-xu Christ, chứ không bởi công đức của chính mình. Dựa trên thư Rô-ma, đặc biệt là Rô-ma 1:17, “Vả, trong Tin Lành nầy có bày tỏ sự công bình của Đức Chúa Trời, bởi đức tin mà được, lại dẫn đến đức tin nữa, như có chép rằng: Người công bình sẽ sống bởi đức tin.” Ông giải thích từ “công bình” (dikaiosynē trong Hy Lạp) ở đây là “sự công chính hóa” – một tuyên bố pháp lý của Đức Chúa Trời rằng tội nhân được kể là công bình, dựa trên sự chuộc tội hoàn toàn của Christ. Ông thường phân biệt rõ ràng giữa sự công chính hóa (tình trạng pháp lý, tức thì và trọn vẹn) và sự nên thánh (quá trình được biến đổi về đạo đức trong đời sống). Đây là trung tâm của Phúc Âm mà ông rao giảng.
4. Chủ Quyền của Đức Chúa Trời và Sự Tiền Định: Sproul dạy dỗ cách kiên định về chủ quyền tuyệt đối của Đức Chúa Trời trên mọi sự. Ông giải thích giáo lý về sự lựa chọn (tiền định) không phải như một học thuyết khô khan, mà như một nền tảng cho sự an ninh, sự khiêm nhường và lòng biết ơn của Cơ Đốc nhân. Dựa trên phân đoạn như Ê-phê-sô 1:3-6 và Rô-ma 9, ông nhấn mạnh rằng sự cứu rỗi bắt đầu từ ý chỉ và ân điển của Đức Chúa Trời, chứ không từ ý muốn hay nỗ lực của con người (Giăng 1:12-13). Điều này, theo ông, tôn cao hoàn toàn ân điển (charis) của Đức Chúa Trời và đập tan mọi sự kiêu ngạo.
Di sản của R.C. Sproul thật đồ sộ. Ông là cầu nối giữa học thuật thần học cao cấp và Hội Thánh đại chúng. Ông có khả năng phi thường trong việc lấy những khái niệm phức tạp nhất (như bản chất của sự cứu chuộc, sự thay thế hình phạt) và giải thích chúng một cách rõ ràng, sống động với những minh họa dễ hiểu. Các tác phẩm như “The Holiness of God,” “Chosen by God,” “What is Reformed Theology?” và bộ sách nghiên cứu Kinh Thánh “St. Andrew’s Expositional Commentary” đã trở thành tài liệu căn bản cho nhiều mục sư và tín hữu.
Thông qua Ligonier Ministries, di sản của ông vẫn tiếp tục mỗi ngày, tiếp cận hàng triệu người trên khắp thế giới. Có thể nói, Sproul đã góp phần chính vào việc phục hưng niềm quan tâm đến thần học Cải Chánh trong thế hệ những người Tin Lành trẻ tại Mỹ và nhiều nơi khác. Ông đào tạo một thế hệ những người khao khát một đức tin có chiều sâu, được xây dựng trên nền tảng Lời Chúa vững chắc.
Học hỏi từ cuộc đời và giáo huấn của R.C. Sproul không chỉ dừng lại ở việc tích lũy kiến thức, mà phải dẫn đến sự biến đổi trong đời sống. Dưới đây là một số áp dụng thiết thực:
1. Nuôi Dưỡng Sự Kính Sợ Chúa Thật: Hãy dành thời gian suy ngẫm về sự thánh khiết của Đức Chúa Trời. Đọc các phân đoạn như Ê-sai 6, Khải Huyền 4-5, và cầu nguyện rằng Chúa Thánh Linh sẽ cho chúng ta cảm nhận được sự uy nghi của Ngài. Điều này sẽ thanh tẩy sự xem thường tội lỗi, thắp lên lòng yêu mến Chúa sâu nhiệm hơn, và biến đổi cách chúng ta thờ phượng từ hình thức sang chân thật.
2. Sống Trong Niềm Vui của Sự Công Chính Hóa: Mỗi ngày, hãy nhắc nhở chính mình rằng địa vị của bạn trước mặt Đức Chúa Trời không dựa trên cảm xúc hay thành tích, mà dựa trên công việc hoàn tất của Chúa Giê-xu trên thập tự giá. Khi bị Satan kết tội, hãy nhớ lời trong Rô-ma 8:1, “Cho nên hiện nay chẳng còn có sự đoán phạt nào cho những kẻ ở trong Đức Chúa Jêsus Christ.” Đây là nền tảng cho sự tự do và can đảm trong đời sống thuộc linh.
3. Theo Đuổi Sự Hiểu Biết Kinh Thánh Có Hệ Thống: Hãy noi gương Sproul trong việc ham thích học hỏi Lời Chúa. Đừng bằng lòng với một đức tin hời hợt. Hãy sử dụng các tài nguyên (sách, bài giảng) để nghiên cứu các giáo lý cốt lõi. Hãy đặt câu hỏi “tại sao?” và tìm kiếm câu trả lời từ Kinh Thánh. “Hãy làm hết sức để đứng vững trước mặt Đức Chúa Trời như người đã được chuẩn nhận, như người thợ không hổ thẹn, thẳng thắn dạy lời chân lý” (2 Ti-mô-thê 2:15).
4. Truyền Đạt Chân Lý Cách Rõ Ràng và Thuyết Phục: Dù chúng ta không phải là học giả, chúng ta được kêu gọi để nói về đức tin mình. Hãy học cách giải thích Phúc Âm và các giáo lý căn bản một cách đơn giản, chính xác và đầy lòng thương xót, như Sproul đã làm. Điều này sẽ giúp ích cho việc làm chứng, dạy dỗ trong gia đình và xây dựng Hội Thánh.
R.C. Sproul là một ân tứ quý giá mà Đức Chúa Trời ban cho Hội Thánh Ngài trong thời đại chúng ta. Ông là người gác cổng trung thành cho các chân lý cốt lõi của Phúc Âm, một người thầy nhiệt thành về sự thánh khiết của Đức Chúa Trời, và một tấm gương về việc dâng hiến cả trí óc lẫn tấm lòng cho Chúa Cứu Thế Giê-xu. Di sản của ông thách thức chúng ta không bằng lòng với một Cơ Đốc giáo nông cạn, cảm tính, mà mời gọi chúng ta bước vào một đức tin sâu nhiệm, được đặt nền trên Lời hằng sống của Đức Chúa Trời.
Ước gì chúng ta, như Sproul, luôn khao khát nhìn biết Chúa ngày càng hơn, để rồi chính sự hiểu biết ấy thúc đẩy chúng ta sống thánh khiết, phục vụ trung tín và rao truyền Phúc Âm của ân điển cách trung thực và đầy quyền năng. “Vậy, anh em hoặc ăn, hoặc uống, hay là làm sự chi khác, hãy vì sự vinh hiển Đức Chúa Trời mà làm” (1 Cô-rinh-tô 10:31). Đây chính là tâm huyết của cả cuộc đời R.C. Sproul.
“Nhiệm vụ của tôi… là cố gắng truyền đạt chân lý của Kinh Thánh một cách chính xác và rõ ràng, để mọi người có thể hiểu được.” – R.C. Sproul