Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài

Trong dòng chảy lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa gần gũi lại vừa bí ẩn, vừa được nghiên cứu tỉ mỉ lại vừa là đối tượng của đức tin thuần túy như Chúa Giê-su Christ. Câu hỏi “Người nầy là ai?” (Ma-thi-ơ 8:27) vang lên xuyên suốt các sách Phúc Âm và tiếp tục là câu hỏi căn bản cho mỗi người. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ khám phá thân vị, cuộc đời, sự chết, sự sống lại và di sản đời đời của Chúa Giê-su Christ dựa trên nền tảng Kinh Thánh, với những giải nghĩa từ ngữ nguyên bản và ứng dụng cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.

I. Thân Vị Độc Nhất Vô Nhị: Thiên Chúa Nhập Thể

Kinh Thánh mạc khải Chúa Giê-su không phải là một nhà cải cách tôn giáo tầm thường, mà là Đức Chúa Trời nhập thể trong thân xác con người. Sứ đồ Giăng mở đầu Phúc Âm của mình bằng một tuyên bố thần học sâu sắc: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta” (Giăng 1:1, 14). Từ “Ngôi Lời” trong nguyên văn Hy Lạp là Logos (Λόγος), ám chỉ lý trí, lời phán sáng tạo và bản thể thần thượng. Việc Logos trở nên xác thịt (sarx, σάρξ) là một mầu nhiệm không thể hiểu thấu: Đấng Tạo Hóa vĩnh hằng bước vào trong không gian và thời gian của tạo vật.

Chúa Giê-su hoàn toàn là Đức Chúa Trời. Ngài tuyên bố: “Ta với Cha là một” (Giăng 10:30). Ngài nhận lấy sự thờ phượng (Ma-thi-ơ 14:33), có quyền tha tội (Mác 2:5-7), và tự xưng danh hiệu “Ta Là” (Egō Eimi, ἐγώ εἰμι) – cách xưng hô của Đức Giê-hô-va trong Cựu Ước (Giăng 8:58; so sánh với Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14). Đồng thời, Ngài hoàn toàn là người. Ngài lớn lên, đói, khát, mệt mỏi, khóc và chịu đau đớn (Hê-bơ-rơ 2:17). Sự kết hợp trọn vẹn cả thần tính lẫn nhân tính này là nền tảng cho chức vụ Cứu Chúa của Ngài.

II. Cuộc Đời Trần Thế: Từ Bết-lê-hem Đến Thập Tự Giá

Cuộc đời Chúa Giê-su được các sách Phúc Âm ghi lại, không phải như một tiểu sử chi tiết, mà như một bản tường trình cứu rỗi, tập trung vào ba năm rưỡi chức vụ công khai của Ngài.

1. Sự Giáng Sinh và Ý Nghĩa:

Sự giáng sinh của Chúa Giê-su ứng nghiệm hàng loạt lời tiên tri Cựu Ước: được sinh bởi nữ đồng trinh (Ê-sai 7:14), tại Bết-lê-hem (Mi-chê 5:2). Danh “Giê-su” trong tiếng Hy Lạp (Iēsous, Ἰησοῦς) tương đương với “Giô-sua” (Yehoshua, יְהוֹשֻׁעַ) trong tiếng Hê-bơ-rơ, nghĩa là “Đức Giê-hô-va là sự cứu rỗi.” Thiên sứ phán: “Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội” (Ma-thi-ơ 1:21). Sự giáng sinh tại chuồng chiên thể hiện sự khiêm nhường tột cùng của Đấng Tạo Hóa.

2. Chức Vụ Công Khai: Rao Giảng, Dạy Dỗ và Phép Lạ

Sứ điệp trung tâm của Chúa Giê-su là: “Kỳ đã trọn, nước Đức Chúa Trời đã đến gần; các ngươi hãy ăn năn và tin đạo Tin Lành” (Mác 1:15). Từ “nước Đức Chúa Trời” (Basileia tou Theou, Βασιλεία τοῦ Θεοῦ) chỉ về quyền tể trị và sự cai trị của Đức Chúa Trời được thể hiện và thiết lập qua chính con người và công việc của Chúa Giê-su.

• Giảng Dạy: Bài Giảng Trên Núi (Ma-thi-ơ 5-7) đưa ra luân lý của Nước Trời, không chỉ ở hành vi bên ngoài mà ở tấm lòng bên trong. Ngài dạy với thẩm quyền riêng (exousia, ἐξουσία), chứ không như các thầy thông giáo.
• Phép Lạ: Các phép lạ của Ngài (chữa bệnh, đuổi quỷ, dẹp yên sóng gió, hóa bánh ra nhiều) không chỉ thể hiện lòng thương xót, mà còn là những “dấu chỉ” (sēmeia, σημεῖa) để chứng minh thân vị và quyền năng thiên thượng của Ngài (Giăng 20:30-31). Chúng công bố sự đến của Nước Đức Chúa Trời để đảo ngược hậu quả của tội lỗi và sự chết.

3. Sự Chết Chuộc Tội: Cao Điểm của Sự Nhập Thể

Chúa Giê-su đến thế gian không phải chủ yếu để làm thầy dạy hay người làm phép lạ, mà để “làm giá chuộc cho nhiều người” (Mác 10:45). Sự chết của Ngài trên thập tự giá không phải là một tai nạn bi thảm, mà là mục đích chính yếu của sự nhập thể (Giăng 12:27). Trên thập tự giá, Ngài gánh lấy tội lỗi của cả thế gian. Sứ đồ Phao-lô giải thích: “Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời” (2 Cô-rinh-tô 5:21).

Tiếng kêu “Mọi việc đã được trọn” (Giăng 19:30) trong nguyên văn là Tetelestai (Τετέλεσται), một thuật ngữ có thể mang nghĩa thương mại: “Đã thanh toán trọn vẹn.” Công tác cứu chuộc đã hoàn tất. Bức màn trong đền thờ xé ra từ trên chí dưới (Ma-thi-ơ 27:51) bày tỏ rằng, nhờ sự chết của Christ, con đường đến với Đức Chúa Trời đã được mở ra cho mọi người tin.

4. Sự Sống Lại Vinh Hiển: Chiến Thắng Tối Hậu

Nếu sự chết của Chúa Giê-su là sự đền tội, thì sự sống lại của Ngài là sự xác nhận của Đức Chúa Trời về giá trị của sự đền tội đó và là chiến thắng vinh hiển trên quyền lực của tội lỗi và sự chết. Sứ đồ Phao-lô nhấn mạnh: “Nếu Đấng Christ không từ kẻ chết sống lại, thì đức tin anh em cũng vô ích, anh em còn ở trong tội lỗi mình” (1 Cô-rinh-tô 15:17). Sự sống lại xác nhận rằng Ngài đúng là Con Đức Chúa Trời (Rô-ma 1:4) và bảo đảm sự sống lại cho những kẻ thuộc về Ngài.

III. Di Sản Đời Đời: Sự Cứu Rỗi và Hội Thánh

Di sản Chúa Giê-su để lại không phải là một triết lý hay một bộ luật, mà là một mối quan hệ cứu rỗi và một cộng đồng của những người được cứu.

• Sự Cứu Rỗi Bởi Ân Điển Qua Đức Tin: Di sản cốt lõi là ơn cứu chuộc trọn vẹn. “Hễ ai tin Con ấy, thì được sự sống đời đời; ai không chịu tin Con ấy, thì chẳng thấy sự sống đâu” (Giăng 3:36). Đây là ân điển (charis, χάρις) thuần túy, nhận được bởi đức tin (pistis, πίστις), chứ không bởi việc làm (Ê-phê-sô 2:8-9).
• Sự Thành Lập Hội Thánh: Chúa Giê-su phán: “Ta sẽ lập Hội thánh Ta” (Ma-thi-ơ 16:18). Hội Thánh (Ekklēsia, Ἐκκλησία) – cộng đồng được gọi ra – là thân thể của Ngài trên đất (1 Cô-rinh-tô 12:27), tiếp tục công việc làm chứng và môn đồ hóa.
• Lời Hứa Về Sự Tái Lâm: Di sản của Ngài vẫn đang chờ đợi sự viên mãn cuối cùng. “Đức Chúa Jêsus… sẽ trở lại một lần nữa… để cứu rỗi kẻ chờ đợi Ngài” (Hê-bơ-rơ 9:28). Lời hứa này là niềm hy vọng trọn vẹn của Hội Thánh.

IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân

Hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến sự biến đổi trong đời sống.

1. Đặt Đức Tin và Sự Tín Thác Nơi Ngài: Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” đòi hỏi một sự đáp cá nhân. Bạn có tin nhận Ngài là Chúa Cứu Thế, là Đấng gánh tội và sống lại vì bạn không? Đây là bước đầu tiên và quyết định.
2. Sống Theo Gương Khiêm Nhường và Phục Vụ: “Hãy có đồng một tâm tình như Đấng Christ đã có… Ngài đã tự hạ mình xuống, vâng phục cho đến chết, thậm chí chết trên cây thập tự” (Phi-líp 2:5-8). Đời sống chúng ta phải phản chiếu sự khiêm nhường và hy sinh này trong gia đình, Hội Thánh và xã hội.
3. Rao Truyền Tin Lành Cứu Rỗi: Hiểu được giá trị của sự chết chuộc tội, chúng ta không thể giữ Tin Lành cho riêng mình. Mỗi Cơ Đốc nhân là một sứ giả của sự hòa giải (2 Cô-rinh-tô 5:18-20).
4. Sống Với Niềm Hy Vọng Sống Lại: Sự sống lại của Chúa Giê-su đảm bảo rằng sự chết không phải là dấu chấm hết. Niềm hy vọng này cho chúng ta can đảm đối diện nghịch cảnh, bệnh tật và ngay cả cái chết.
5. Trông Đợi và Chuẩn Bị Cho Sự Tái Lâm: Nhận thức rằng Chúa có thể trở lại bất cứ lúc nào thúc giục chúng ta sống thánh sạch, tỉnh thức, và trung tín trong chức vụ (Tít 2:11-13).

Kết Luận

Chúa Giê-su Christ là Đức Chúa Trời nhập thể, là Đấng Cứu Chuộc chịu chết thay, là Chủ Tể sống lại, và là Vua sẽ trở lại. Cuộc đời Ngài là hiện thân của tình yêu thương, ân điển và lẽ thật của Đức Chúa Trời. Di sản Ngài để lại là ơn cứu rỗi trọn vẹn và Hội Thánh đời đời. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” cuối cùng phải được trả lời bằng chính cuộc đời của mỗi chúng ta: Ngài có phải là Chúa và là Cứu Chúa của riêng bạn không? Sự hiểu biết về Ngài không chỉ là tri thức, mà là nền tảng cho một đời sống được biến đổi, có mục đích và tràn đầy hy vọng đời đời. “Ấy chính Ngài là đá, ngoài Ngài chẳng có ai khác; chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác” (Công vụ 4:11-12).