Chúa Giê-su Là Ai? Khám Phá Cuộc Đời và Di Sản Của Ngài

Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào gây nhiều tranh cãi, được tôn thờ, nghiên cứu và làm thay đổi thế giới sâu sắc như Chúa Giê-su Christ. Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” không chỉ là một thắc mắc lịch sử hay thần học, mà là câu hỏi định mệnh đối với mỗi cá nhân, như chính Ngài đã đặt ra cho các môn đồ: “Còn các ngươi thì nói ta là ai?” (Ma-thi-ơ 16:15). Bài nghiên cứu này sẽ đi sâu khám phá căn tính, cuộc đời và di sản vĩnh cửu của Ngài dưới ánh sáng của Kinh Thánh, với hy vọng mang đến một cái nhìn toàn diện và sự hiểu biết phong phú hơn về Đấng là trung tâm của đức tin Cơ Đốc.

Không thể hiểu Chúa Giê-su nếu tách Ngài khỏi thần tính của mình. Kinh Thánh khẳng định Ngài không phải một người tốt được tôn làm thần, mà là Đức Chúa Trời vĩnh hằng mang lấy thân phận con người.

1. Lời Đời Đời (Ngôi Lời): Sách Giăng mở đầu bằng một tuyên bố hùng hồn: “Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Muôn vật bởi Ngài làm nên... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta, đầy ơn và lẽ thật” (Giăng 1:1, 3, 14). Từ “Ngôi Lời” trong nguyên văn Hy Lạp là Logos, hàm chứa ý niệm về Lý Trí phổ quát, Lời sáng tạo và Sự bày tỏ trọn vẹn. Chúa Giê-su chính là Logos – Lời sáng tạo của Đức Chúa Trời từ thuở đời đời, nay trở nên người phàm.

2. Con Một của Đức Chúa Trời: Danh hiệu này nhấn mạnh mối quan hệ độc nhất, đồng bản thể giữa Chúa Giê-su và Đức Chúa Cha. “Vì Đức Chúa Trời yêu thương thế gian, đến nỗi đã ban Con một của Ngài” (Giăng 3:16). Trong thư Cô-lô-se, Sứ đồ Phao-lô mô tả Ngài là “hình ảnh của Đức Chúa Trời không thấy được... mọi vật đã được dựng nên trong Ngài... và Ngài có trước muôn vật, và muôn vật đứng vững trong Ngài” (Cô-lô-se 1:15-17).

3. Tự xưng “Ta Là”: Chúa Giê-su nhiều lần dùng cụm từ “Ta Là” (Egō Eimi trong tiếng Hy Lạp), là cách diễn đạt liên hệ trực tiếp đến Danh Đức Giê-hô-va trong Cựu Ước (Xuất Ê-díp-tô Ký 3:14). Ngài phán: “Quả thật, quả thật, ta nói cùng các ngươi, trước khi chưa có Áp-ra-ham, đã có ta” (Giăng 8:58). Những lời tuyên bố “Ta là sự sáng thế gian” (Giăng 8:12), “Ta là sự sống lại và sự sống” (Giăng 11:25), “Ta là đường đi, lẽ thật, và sự sống” (Giăng 14:6) đều khẳng định thần tính tuyệt đối của Ngài.

Chúa Giê-su là Đức Chúa Trời trọn vẹn và cũng là người trọn vẹn. Sự nhập thể là một mầu nhiệm: Ngôi Lời vô hạn tự nguyện giới hạn mình trong thời gian và không gian.

1. Sự Giáng Sinh và Nhân Tính: Ngài được thai dựng cách siêu nhiên bởi quyền năng Đức Thánh Linh (Lu-ca 1:35), nhưng được sinh ra bởi một nữ đồng trinh tên Ma-ri, hoàn toàn mang lấy bản chất con người. Ngài lớn lên, học tập, trải qua đói khát, mệt mỏi, đau đớn và cảm xúc (Giăng 4:6, 11:35). Sách Hê-bơ-rơ nhấn mạnh: “Vì chúng ta không có thầy tế lễ thượng phẩm không có thể cảm thương sự yếu đuối chúng ta, bèn có một thầy tế lễ bị thử thách trong mọi việc cũng như chúng ta, song chẳng phạm tội” (Hê-bơ-rơ 4:15). Nhân tính vô tội của Ngài là điều kiện thiết yếu cho chức vụ Chuộc Tội.

2. Chức Vụ Công Khai: Rao Giảng, Giảng Dạy và Chữa Lành: Chức vụ của Ngài khởi đầu bằng phép báp-têm và sự chịu cám dỗ (Ma-thi-ơ 3:13-4:11). Sứ điệp trọng tâm của Ngài là: “Kỳ đã trọn, nước Đức Chúa Trời đã gần đến; các ngươi hãy ăn năn và tin đạo Tin Lành” (Mác 1:15). Các phép lạ Ngài làm – chữa bệnh, đuổi quỷ, dẹp yên bão tố, khiến kẻ chết sống lại – không chỉ là hành động nhân từ, mà là những dấu chỉ (sēmeia) xác nhận Nước Đức Chúa Trời đã đến và Ngài chính là Đấng Mê-si (Ê-sai 35:5-6). Lời giảng dạy của Ngài, đỉnh cao là Bài Giảng Trên Núi (Ma-thi-ơ 5-7), mặc khải tiêu chuẩn công bình trọn vẹn của Đức Chúa Trời và luận về tấm lòng.

3. Sự Đóng Đinh: Cái Chết Chuộc Tội: Đây là cứu cánh chính của sự nhập thể. Chúa Giê-su đến “để phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người” (Mác 10:45). Trên thập tự giá, Ngài gánh thay tội lỗi của cả nhân loại. Sứ đồ Phao-lô giải thích: “Đức Chúa Trời đã làm cho Đấng vốn chẳng biết tội lỗi trở nên tội lỗi vì chúng ta, hầu cho chúng ta nhờ Đấng đó mà được trở nên sự công bình của Đức Chúa Trời” (2 Cô-rinh-tô 5:21). Tiếng kêu “Mọi sự đã được trọn” (Giăng 19:30) tuyên bố công trình cứu chuộc đã hoàn tất. Chữ “trọn” trong tiếng Hy Lạp (Tetelestai) là thuật ngữ thương mại, có nghĩa “đã thanh toán trọn vẹn”. Tội nợ của chúng ta đã được trả xong.

Nếu không có sự phục sinh, đức tin Cơ Đốc là vô ích (1 Cô-rinh-tô 15:17). Sự sống lại của Chúa Giê-su là bằng chứng quyền năng về chiến thắng của Ngài trên tội lỗi và sự chết.

1. Sự Phục Sinh Lịch Sử: Ngài đã sống lại bằng thân thể vinh hiển, thực tại và có thể chạm vào, nhưng đồng thời mang những thuộc tính siêu nhiên (Lu-ca 24:36-43; Giăng 20:26-28). Sự kiện này được chứng kiến bởi hơn 500 nhân chứng (1 Cô-rinh-tô 15:6), và chính các môn đồ từ nhát đảm đã trở nên những chứng nhân can đảm, sẵn sàng chịu chết vì lẽ thật này.

2. Ý Nghĩa Thần Học: Sự phục sinh là sự xác nhận của Đức Chúa Trời Cha về giá trị của sự chết chuộc tội của Con Ngài (Rô-ma 1:4). Nó công bố quyền năng của sự sống mới và là sự đảm bảo cho sự sống lại của những kẻ tin (1 Cô-rinh-tô 15:20).

3. Sự Thăng Thiên và Vương Quyền: Bốn mươi ngày sau khi phục sinh, Chúa Giê-su thăng thiên về trời, ngồi bên hữu Đức Chúa Trời (Công vụ 1:9-11; Hê-bơ-rơ 10:12). Vị trí “bên hữu Đức Chúa Trời” biểu thị quyền năng, thẩm quyền và địa vị tối cao của Ngài. Ngài đang cầu thay cho chúng ta (Rô-ma 8:34) và quản trị mọi sự cho đến ngày trở lại trong vinh quang.

Di sản của Chúa Giê-su không phải là những tòa nhà hay tác phẩm nghệ thuật, mà là một Hội Thánh sống động và mối quan hệ cá nhân với những người tin.

1. Sự Giải Hòa với Đức Chúa Trời: Di sản đầu tiên và lớn nhất là con đường cứu rỗi. “Hễ ai tin Con ấy, thì được sự sống đời đời; ai không chịu tin Con ấy, thì chẳng thấy sự sống đâu” (Giăng 3:36). Nhờ đức tin nơi Ngài, chúng ta được xưng công bình, nhận lãnh quyền phép trở nên con cái Đức Chúa Trời (Giăng 1:12).

2. Đức Thánh Linh và Sự Hiện Diện Của Ngài: Trước khi thăng thiên, Chúa Giê-su hứa ban Đấng Yên Ủi khác (Giăng 14:16-17). Đức Thánh Linh đến trong ngày Lễ Ngũ Tuần (Công vụ 2) chính là sự hiện diện của Chúa Giê-su trong lòng tín đồ, dạy dỗ, dẫn dắt và ban quyền năng cho chúng ta.

3. Hội Thánh – Thân Thể Của Đấng Christ: Chúa Giê-su phán: “Ta sẽ lập Hội thánh ta” (Ma-thi-ơ 16:18). Hội Thánh là cộng đồng của những người được kêu gọi ra khỏi thế gian, là thân thể mà Ngài là đầu (Ê-phê-sô 1:22-23). Di sản của Ngài được tiếp tục qua sự rao giảng Phúc Âm và đời sống yêu thương của Hội Thánh.

4. Hy Vọng Cánh Chung: Di sản cuối cùng là lời hứa Ngài sẽ trở lại. “Đức Chúa Jêsus… sẽ hiện ra lần thứ hai, không phải để cất tội lỗi đi nữa, nhưng để ban sự cứu rỗi cho kẻ chờ đợi Ngài” (Hê-bơ-rơ 9:28). Sự trở lại này mang đến sự phán xét cuối cùng, sự thiết lập trọn vẹn Nước Đức Chúa Trời và sự phục hồi mọi vật.

Hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến sự biến đổi đời sống.

• Bước Vào Mối Quan Hệ Cá Nhân: Câu hỏi “Chúa Giê-su là ai?” đòi hỏi một sự đáp ứng cá nhân. Tin nhận Ngài là Chúa và Cứu Chúa của đời mình là bước đầu tiên (Rô-ma 10:9).
• Sống Dưới Quyền Tể Trị Của Ngài: Nếu Ngài là Chúa (Kurios), mọi lãnh vực đời sống chúng ta – công việc, gia đình, tài chính, giải trí – đều phải thuận phục dưới sự dẫn dắt của Ngài.
• Bắt Chước Tấm Gương Của Ngài: Chúng ta được kêu gọi bước theo dấu chân Ngài (1 Phi-e-rơ 2:21). Điều đó có nghĩa là sống một đời sống của sự khiêm nhường, phục vụ, yêu thương kẻ thù và tìm kiếm ý muốn Cha trên hết.
• Làm Chứng Về Ngài: Là những người đã kinh nghiệm ân điển, chúng ta có trách nhiệm và đặc ân chia sẻ về Ngài cho người khác, trở nên “sự làm chứng” về Đấng Christ trong thế gian (Công vụ 1:8).
• Sống Với Niềm Hy Vọng Phục Sinh: Sự phục sinh của Chúa Giê-su ban cho chúng ta hy vọng vững chắc trước sự chết và động lực để trung tín trong cuộc đời này, vì biết rằng lao khổ của chúng ta trong Chúa không hề uổng công (1 Cô-rinh-tô 15:58).

Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Đức Chúa Trời vĩnh cửu, Đấng Tạo Hóa đã bước vào lịch sử. Ngài là Đấng Mê-si của Y-sơ-ra-ên, Đấng Cứu Chuộc của nhân loại, Chiên Con không tì vết chịu chết vì tội lỗi thế gian. Ngài là Đấng Phục Sinh đánh bại sự chết, là Chúa tối cao đang cai trị, và là Quan Án sẽ trở lại. Nhưng trên hết, Ngài mời gọi mỗi chúng ta biết Ngài cách cá nhân, không chỉ như một nhân vật lịch sử, mà là Cứu Chúa, Chủ và Bạn của linh hồn mình. Cuộc đời và di sản của Ngài tiếp tục mời gọi chúng ta đặt trọn niềm tin, sự thờ phượng và cuộc đời mình vào tay Ngài. Câu trả lời của Phi-e-rơ vẫn còn vang vọng qua các thời đại, và là nền tảng cho Hội Thánh: “Thầy là Đấng Christ, Con Đức Chúa Trời hằng sống” (Ma-thi-ơ 16:16).