Chúa Giê-su Là Ai? Tìm Hiểu Về Cuộc Đời và Di Sản của Ngài
Trong dòng chảy của lịch sử nhân loại, không có nhân vật nào vừa thân thuộc lại vừa bí ẩn, vừa được tôn vinh lại vừa bị phản đối, và có sức ảnh hưởng sâu sắc và lâu dài như Chúa Giê-su Christ. Câu hỏi "Chúa Giê-su là ai?" không chỉ là một thắc mắc lịch sử hay thần học, mà là câu hỏi định mệnh, quyết định đời đời cho mỗi linh hồn. Bài nghiên cứu chuyên sâu này sẽ dựa trên nền tảng Kinh Thánh, khám phá danh tính, cuộc đời và di sản đời đời của Ngài, qua lăng kính của Lẽ Thật được bày tỏ trong Lời Đức Chúa Trời.
I. Danh Tính Thần Thượng: Ngôi Lời Trở Nên Xác Thịt
Kinh Thánh không giới thiệu Chúa Giê-su như một nhà cải cách tôn giáo hay một triết gia đạo đức, mà mặc khải Ngài là hiện thân của chính Đức Chúa Trời trong lịch sử.
1. Ngôi Lời Đời Đời (Logos): Sách Giăng mở đầu bằng một tuyên bố đầy quyền năng: "Ban đầu có Ngôi Lời, Ngôi Lời ở cùng Đức Chúa Trời, và Ngôi Lời là Đức Chúa Trời... Muôn vật bởi Ngài làm nên... Ngôi Lời đã trở nên xác thịt, ở giữa chúng ta" (Giăng 1:1, 3, 14). Từ "Ngôi Lời" trong nguyên văn Hy Lạp là Logos, mang ý nghĩa sâu xa về Lý Trí, Lời Phán sáng tạo và sự Bày Tỏ tối cao của Đức Chúa Trời. Chúa Giê-su chính là Logos – Lời sáng tạo và hằng hữu – nhập thể làm người.
2. Con Độc Sanh của Đức Chúa Trời: Danh hiệu "Con một" (Giăng 3:16) trong tiếng Hy Lạp là Monogenēs (μονογενής), không chỉ có nghĩa là "duy nhất được sinh ra" mà còn hàm ý về sự đồng bản thể, cùng một thực thể với Đức Chúa Cha. Ngài không phải là một tạo vật được dựng nên, mà là Con từ trong cõi đời đời, cùng chia sẻ bản thể thần thượng với Cha (Giăng 10:30).
3. Đấng Christ – Messiah: "Christ" không phải là họ của Chúa Giê-su, mà là danh hiệu từ chữ Hy Lạp Christos (Χριστός), dịch từ chữ Hê-bơ-rơ Mashiach (משיח), có nghĩa là "Đấng được xức dầu". Trong Cựu Ước, các tiên tri, thầy tế lễ và vua được xức dầu để nhậm chức. Chúa Giê-su là Đấng được xức dầu tối cao, đến để hoàn thành cả ba chức vụ: Tiên Tri (Phục truyền 18:15), Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm (Hê-bơ-rơ 4:14) và Vua đời đời (Khải huyền 19:16).
II. Cuộc Đời Trần Thế: Đấng Cứu Thế Đến Trong Thế Gian
Cuộc đời Chúa Giê-su trên đất là sự ứng nghiệm trọn vẹn mọi lời tiên tri, một cuộc đời vô tội và đầy quyền năng.
1. Sự Giáng Sinh (Nhập Thể): Sự giáng sinh của Ngài là một sự kiện siêu nhiên: "Ngài sẽ sanh ra một trai, ngươi sẽ đặt tên là Jêsus, vì chính Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội" (Ma-thi-ơ 1:21). Tên "Giê-su" (Jesus) bắt nguồn từ chữ Hê-bơ-rơ Yeshua (יֵשׁוּעַ), có nghĩa là "Giê-hô-va cứu rỗi". Điều này công bố sứ mệnh cốt lõi của Ngài: Cứu nhân loại khỏi tội lỗi. Sự đồng trinh thai dựng (Ma-thi-ơ 1:23, ứng nghiệm Ê-sai 7:14) khẳng định nguồn gốc thần thượng và bản chất vô tội của Ngài – một điều kiện thiết yếu để Ngài trở thành Chiên Con không tì vết, chịu chết thay cho nhân loại.
2. Chức Vụ Công Khai: Rao Giảng, Dạy Dỗ và Làm Phép Lạ: Chúa Giê-su bắt đầu chức vụ với lời rao giảng: "Kỳ đã trọn, nước Đức Chúa Trời đã gần rồi; các ngươi hãy ăn năn và tin đạo Tin Lành" (Mác 1:15). Bài giảng trên núi (Ma-thi-ơ 5-7) mặc khải tiêu chuẩn công bình của Nước Đức Chúa Trời. Các phép lạ Ngài làm – chữa bệnh, đuổi quỷ, khiến sóng yên biển lặng, cho kẻ chết sống lại – không chỉ bày tỏ lòng thương xót, mà còn là những dấu chỉ (sēmeia) xác nhận Ngài chính là Đấng Mê-si, Đấng có quyền năng trên mọi tạo vật và cả ma quỷ, sự chết (Ê-sai 35:5-6).
3. Sự Chết Chuộc Tội: Công Việc của Chiên Con Đức Chúa Trời: Đỉnh điểm chức vụ của Chúa Giê-su là sự chết trên thập tự giá. Ngài phán: "Con người đã đến... phó sự sống mình làm giá chuộc cho nhiều người" (Mác 10:45). Từ "giá chuộc" (lytron) nói đến giá phải trả để giải phóng một nô lệ. Sứ đồ Phao-lô giải thích: "Đấng Christ đã chuộc chúng ta khỏi sự rủa sả của luật pháp, bởi Ngài đã nên sự rủa sả vì chúng ta" (Ga-la-ti 3:13). Trên thập tự giá, Chúa Giê-su, Đấng vô tội, gánh lấy sự rủa sả của luật pháp thay cho chúng ta. Tiếng kêu "Mọi việc đã được trọn" (Giăng 19:30) trong tiếng Hy Lạp là Tetelestai (Τετέλεσται), một thuật ngữ thương mại có nghĩa "Đã thanh toán trọn vẹn". Công tác cứu chuộc đã hoàn tất.
4. Sự Phục Sinh và Thăng Thiên: Chiến Thắng Vĩ Đại: Sự phục sinh của Chúa Giê-su là nền tảng của đức tin Cơ Đốc (1 Cô-rinh-tô 15:14). Ngài "sống lại vì sự xưng công bình của chúng ta" (Rô-ma 4:25). Sự sống lại chứng minh Đức Chúa Cha đã chấp nhận của lễ chuộc tội của Con Ngài và tuyên bố Ngài là "Con Đức Chúa Trời với quyền phép" (Rô-ma 1:4). Bốn mươi ngày sau, Ngài thăng thiên (Công vụ 1:9), về ngồi bên hữu Đức Chúa Trời, với tư cách là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm đang cầu thay cho chúng ta (Hê-bơ-rơ 7:25) và là Chúa của mọi sự.
III. Di Sản Đời Đời: Chúa, Đấng Cứu Rỗi và Vua Hầu Đến
Chúa Giê-su không chỉ là một nhân vật lịch sử. Di sản của Ngài tiếp tục định hình hiện tại và tương lai.
1. Đấng Cứu Rỗi Duy Nhất: "Chẳng có sự cứu rỗi trong đấng nào khác; vì ở dưới trời, chẳng có danh nào khác ban cho loài người, để chúng ta phải nhờ đó mà được cứu" (Công vụ 4:12). Đây là lẽ thật độc tôn của Tin Lành. Sự cứu rỗi không dựa trên việc làm hay công đức, mà hoàn toàn nhờ ân điển (charis) bởi đức tin (pistis) nơi Chúa Giê-su Christ (Ê-phê-sô 2:8-9).
2. Chúa (Kyrios): Danh xưng "Chúa" (Kyrios - Κύριος) được dùng cho Chúa Giê-su khẳng định thần tính và quyền tể trị tuyệt đối của Ngài. Tuyên xưng "Giê-su là Chúa" (Rô-ma 10:9) là cam kết đầu phục trọn vẹn đời sống dưới sự cai trị của Ngài.
3. Vua Hầu Đến và Quan Án: Kinh Thánh hứa rằng Chúa Giê-su sẽ trở lại trong vinh hiển để phán xét thế gian và thiết lập vương quốc đời đời của Ngài (Công vụ 1:11; Khải huyền 22:12). Ngài là niềm hy vọng trọn vẹn của Hội Thánh.
IV. Ứng Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc Nhân
Hiểu biết về Chúa Giê-su phải dẫn đến sự biến đổi trong đời sống.
- Tin Nhận và Đầu Phục: Bước đầu tiên là đáp lại lời mời của Ngài: Ăn năn tội và tin nhận Ngài làm Cứu Chúa và Chúa Tể của đời mình (Giăng 1:12).
- Sống Trong Mối Tương Giao: Đời sống Cơ Đốc là mối tương giao với một Đấng đang sống. Qua sự cầu nguyện, học Lời Chúa và vâng lời, chúng ta ngày càng biết Ngài hơn (Phi-líp 3:10).
- Bước Đi Theo Gương Ngài: Chúa Giê-su để lại gương mẫu về sự vâng phục, khiêm nhường, yêu thương và phục vụ (Giăng 13:15; Phi-líp 2:5). Chúng ta được kêu gọi bước đi như Ngài đã bước đi.
- Làm Chứng Về Ngài: Hiểu biết về Chúa Giê-su thôi thúc chúng ta chia sẻ Tin Lành cứu rỗi cho người khác, rao báo về "Đấng Christ chịu đóng đinh trên cây thập tự" (1 Cô-rinh-tô 1:23).
- Sống Với Niềm Hy Vọng Sự Tái Lâm: Nhận thức rằng Chúa chúng ta sẽ trở lại giúp chúng ta sống thanh sạch, tỉnh thức và hầu việc Chúa cách trung tín (Tít 2:12-13).
Kết Luận
Vậy, Chúa Giê-su là ai? Ngài là Ngôi Lời hằng hữu nhập thể làm người, là Con Độc Sanh của Đức Chúa Trời, là Đấng Christ – Mê-si được hứa ban, là Chiên Con chịu chết chuộc tội cho nhân loại, là Chúa đã sống lại đắc thắng sự chết, là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm đang cầu thay, và là Vua vinh hiển sẽ trở lại. Danh tính và công trình của Ngài là nền tảng duy nhất cho sự cứu rỗi, hy vọng và ý nghĩa đời đời. Lời mời gọi của Ngài vẫn vang vọng: "Hãy đến cùng ta... ta sẽ cho các ngươi được an nghỉ" (Ma-thi-ơ 11:28). Câu hỏi quan trọng nhất mỗi người phải đối diện không phải là "Chúa Giê-su là ai?" một cách tri thức, mà là "Tôi sẽ đáp lại Ngài như thế nào?"
Ước mong qua bài nghiên cứu này, mỗi chúng ta không chỉ có thêm kiến thức, mà lòng được đốt cháy bởi tình yêu và lòng kính sợ dành cho Chúa chúng ta, Giê-su Christ, là Đấng đáng được mọi sự ngợi khen, tôn quý và thờ phượng, đời đời vô cùng. A-men.