Sống Xứng Đáng Với Tin Mừng (Phi-líp 1:27)
Trong bức thư gửi cho Hội Thánh tại thành Phi-líp, một Hội Thánh rất thân yêu và gắn bó với lòng mình, sứ đồ Phao-lô đã đưa ra một lời kêu gọi thống thiết và làm nền tảng cho toàn bộ đời sống Cơ Đốc: “Chỉ hãy ăn ở một cách đáng đạo Tin Lành của Đấng Christ” (Phi-líp 1:27a, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Lời kêu gọi này được đưa ra trong bối cảnh chính ông đang bị cầm tù vì Tin Lành, và Hội Thánh cũng đang đối diện với những thử thách, sự chống đối từ bên ngoài. Vậy, “sống xứng đáng với Tin Mừng” có ý nghĩa sâu xa gì? Đó không phải là một bộ luật khô khan, mà là một lời mời gọi vào một cuộc sống biến đổi, phản chiếu vinh quang và quyền năng của Phúc Âm mà chúng ta đã tin nhận.
Trước hết, chúng ta cần đào sâu vào ngôn ngữ gốc. Cụm từ “ăn ở một cách đáng” trong nguyên bản tiếng Hy Lạp là **ἀξίως … πολιτεύεσθε (axiōs … politeuesthe)**. Từ **ἀξίως (axiōs)** có nghĩa là “một cách xứng hợp, cân xứng, tương thích”. Nó gợi ý về một sự tương quan hợp lý, một đời sống phản ánh đúng giá trị, phẩm giá của điều mà nó gắn liền. Chúng ta được kêu gọi sống một cuộc đời “cân xứng” với phẩm giá, giá trị vô song của Tin Mừng về Đấng Christ.
Động từ then chốt **πολιτεύεσθε (politeuesthe)** xuất phát từ polis (thành phố) và mang ý nghĩa “sống như một công dân”. Đây là một điểm then chốt. Thành Phi-líp là một thuộc địa La Mã, công dân của nó mang quốc tịch La Mã, một đặc quyền cao quý. Phao-lô nhắc nhở các tín hữu rằng họ có một quyền công dân cao trọng hơn: “Nhưng chúng tôi là công dân trên trời” (Phi-líp 3:20). Vậy, “sống xứng đáng với Tin Mừng” chính là sống và hành xử phù hợp với tư cách công dân Nước Thiên Đàng ngay tại thế gian này. Đời sống chúng ta phải phản ánh những giá trị, luật lệ và vinh dự của Vương Quốc mà chúng ta thuộc về.
Phao-lô không dừng lại ở một khái niệm trừu tượng. Ngay trong câu 27-30, ông vạch ra ba đặc tính cụ thể của một đời sống xứng đáng với Tin Mừng:
1. Hiệp Một Trong Tâm Trí, Cùng Một Ý – Sự Hiệp Một Của Hội Thánh:
“hầu cho, hoặc khi tôi đến thăm các anh em, hoặc khi tôi vắng mặt, tôi cũng đều nghe việc các anh em rằng: anh em đương đứng vững vàng trong một thần, đồng tình hiệp lực mà chiến đấu vì đức tin của Tin Lành” (Phi-líp 1:27).
Sống xứng đáng không phải là một nỗ lực cá nhân đơn lẻ. Nó bắt đầu trong mối liên hệ cộng đồng – Hội Thánh. Cụm “trong một thần” (trong một tâm thần/linh) và “đồng tình hiệp lực” nhấn mạnh đến sự hiệp một nội tâm và hành động. Tiếng Hy Lạp cho “hiệp lực” là συναθλοῦντες (synathlountes), có nghĩa đen là “cùng nhau đấu tranh, cùng nhau thi đấu”. Sự hiệp một này không phải là sự đồng phục cứng nhắc, mà là sự hợp nhất trong đa dạng, cùng hướng về một mục đích chung: Tin Lành của Đấng Christ. Sự chia rẽ, bè đảng, hay tinh thần cá nhân chủ nghĩa làm suy yếu chứng cớ của Tin Mừng (1 Cô-rinh-tô 1:10-13).
2. Đứng Vững, Chiến Đấu – Sự Kiên Định và Dũng Cảm:
Cùng một câu trên nhấn mạnh hai hành động: “đương đứng vững vàng” và “chiến đấu”. “Đứng vững” (στήκετε, stēkete) là một tư thế vững chãi, kiên quyết, không nao núng. “Chiến đấu” (συναθλοῦντες, synathlountes như đã nói) mô tả một cuộc tranh đấu tập thể. Sống xứng đáng là một cuộc chiến đấu thuộc linh. Nó đòi hỏi lòng dũng cảm, sự kiên trì để bảo vệ và loan truyền “đức tin của Tin Lành” giữa một thế giới thù nghịch hoặc thờ ơ. Đây không phải là chiến đấu bằng vũ khí xác thịt, mà bằng sự cầu nguyện, chân lý, và đời sống công chính (Ê-phê-sô 6:10-18).
3. Không Khiếp Sợ Kẻ Thù – Thái Độ Của Sự Tự Do và Chứng Cớ:
“Chớ có sợ kẻ thù nghịch mình trong sự gì” (Phi-líp 1:28a). Sự sợ hãi là kẻ thù của đức tin. Một đời sống xứng đáng với Tin Mừng là một đời sống được giải phóng khỏi sự sợ hãi con người, vì chúng ta biết rằng Chúa là Đấng phán xét sau cùng. Phao-lô cho thấy ngay cả sự chống đối lại trở thành một dấu hiệu: “Điều đó là một bằng cớ cho họ về sự hư mất, nhưng cho anh em về sự cứu rỗi, và ấy là bởi Đức Chúa Trời” (Phi-líp 1:28b). Thái độ bình an, vui mừng và không sợ hãi của các tín hữu trước nghịch cảnh chính là một chứng cớ hùng hồn về thực tại của sự cứu rỗi và quyền năng của Đức Chúa Trời.
4. Được Ban Ơn Chịu Khổ – Đặc Ân và Sự Hiệp Một Với Đấng Christ:
Phao-lô đẩy ý tưởng này xa hơn khi nói: “Vả lại, ấy đã được ban cho anh em, vì cớ Đấng Christ, không những tin Ngài mà lại chịu vì Ngài nữa” (Phi-líp 1:29). Ở đây, việc chịu khổ vì Tin Lành không còn là một tai họa cần tránh, mà trở thành một đặc ân (χάρις, charis – ân điển) được ban cho. Nó là một phần của “ơn gọi” thiên thượng, chứng minh chúng ta thực sự thuộc về Ngài và được hiệp một trong sự thương khó của Ngài (Phi-líp 3:10). Sự hiểu biết này biến đổi hoàn toàn cách chúng ta nhìn nhận nghịch cảnh.
Ngay sau lời kêu gọi sống xứng đáng, Phao-lô trình bày hình mẫu tuyệt đối: Đức Chúa Giê-xu Christ. Chương 2 là trung tâm thần học của thư Phi-líp. Để có sự hiệp một (điều kiện tiên quyết của đời sống xứng đáng), tín hữu phải có “tâm tình như Đấng Christ đã có” (Phi-líp 2:5).
Tâm tình đó là gì? Đó là sự tự hạ (κένωσις, kenosis) triệt để: dù mang hình thể Đức Chúa Trời, Ngài đã tự bỏ mình đi, lấy hình tôi tớ, trở nên giống như loài người, và vâng phục cho đến chết trên thập tự giá (Phi-líp 2:6-8). Đây là bản chất thật của Tin Mừng: Đấng Tạo Hóa trở thành tạo vật, Đấng Tối Cao trở nên tôi tớ, Đấng Sống động chịu chết. Sống xứng đáng với Tin Mừng ấy chính là sống với tâm tình hạ mình, phục vụ, và vâng phục ý muốn Đức Chúa Trời như Chúa Giê-xu. Nó hoàn toàn đối nghịch với tinh thần kiêu ngạo, tranh giành địa vị hay tư lợi (Phi-líp 2:3-4).
Vậy, làm thế nào để chúng ta áp dụng nguyên tắc “sống xứng đáng với Tin Mừng” vào từng ngày sống?
1. Trong Gia Đình và Công Việc: Hãy sống với tấm lòng của đầy tớ. Trong hôn nhân, hãy yêu thương và tôn trọng như Chúa đã yêu Hội Thánh (Ê-phê-sô 5:22-33). Trong công việc, hãy làm việc cách chân thật, như làm cho Chúa chứ không phải cho người đời (Cô-lô-se 3:23). Sự liêm chính, siêng năng và yêu thương của bạn là bài giảng không lời về Tin Mừng.
2. Trong Hội Thánh Địa Phương: Tích cực gây dựng sự hiệp một. Tìm kiếm sự hòa thuận, tha thứ khi bị xúc phạm, khích lệ anh em thay vì chỉ trích. Dùng ân tứ mình để phục vụ thân thể Chúa (1 Phi-e-rơ 4:10). Tham dự các buổi nhóm không phải như một nghĩa vụ, mà như một công dân Nước Trời tập họp với đồng bào mình.
3. Trong Xã Hội và Làm Chứng: Sống không sợ hãi về danh Chúa. Hãy sẵn sàng đứng về phía lẽ thật và công lý, nhưng với thái độ khiêm nhường và yêu thương (1 Phi-e-rơ 3:15). Lòng nhân từ, sự công bình và niềm vui của bạn giữa một thế giới đầy lo âu sẽ khiến người ta đặt câu hỏi và mở cơ hội để chia sẻ về niềm hy vọng trong bạn.
4. Trong Nghịch Cảnh và Đau Khổ: Khi đối diện với khó khăn vì đức tin hay trong cuộc sống, hãy nhớ rằng bạn được ban cho đặc ân chịu khổ vì Ngài. Hãy cầu nguyện để có thái độ của Chúa Giê-xu: “Ấy dầu vậy, chẳng phải theo ý muốn tôi, mà theo ý muốn Cha” (Ma-thi-ơ 26:39). Sự bình an siêu nhiên của bạn trong cơn bão sẽ là một chứng cớ quyền năng.
Cần nhấn mạnh một lần cuối: “Sống xứng đáng với Tin Mừng” không bao giờ là điều kiện để được cứu. Chúng ta được cứu duy nhất bởi ân điển, qua đức tin nơi công lao của Đấng Christ (Ê-phê-sô 2:8-9). Tuy nhiên, đây chính là mục đích của sự cứu rỗi: để chúng ta được tạo dựng lại trong Đấng Christ hầu cho sống một đời sống mới, kết quả của Thánh Linh (Ê-phê-sô 2:10).
Lời kêu gọi của Phao-lô là lời kêu gọi sống phù hợp với thân phận mới, với danh nghĩa cao quý mà chúng ta đã lãnh nhận cách nhưng không. Nó là một cuộc sống được ban năng lực bởi chính Đấng Christ (Phi-líp 4:13), được Thánh Linh dẫn dắt (Ga-la-ti 5:16), và hướng về mục tiêu duy nhất là làm vinh hiển Đức Chúa Trời. Ước gì mỗi chúng ta, như những công dân Nước Thiên Đàng, ngày càng sống một cuộc đời cân xứng với Tin Mừng cao quý – Tin Mừng về tình yêu hy sinh, ân điển kỳ diệu và quyền năng phục sinh của Chúa Giê-xu Christ, Đấng Cứu Thế chúng ta.