Chúa Là Sức Mạnh Và Bài Ca Của Tôi - Ý Nghĩa Thi Thiên 118:14
Trong hành trình đức tin, có những câu Kinh Thánh trở thành điểm tựa tâm linh, là lời tuyên xưng vang vọng qua bao thế hệ. Thi Thiên 118:14 chính là một trong những câu như vậy: “Đức Giê-hô-va là sức mạnh và bài ca của tôi; Ngài cũng đã trở nên sự cứu rỗi tôi.” (Thi Thiên 118:14, Kinh Thánh Tin Lành Việt Ngữ 1925). Câu này không chỉ là một lời tuyên bố đẹp đẽ, mà còn là một tuyên ngôn thần học sâu sắc, được cất lên từ kinh nghiệm cá nhân về sự giải cứu kỳ diệu của Đức Chúa Trời. Bài viết này sẽ đi sâu khai thác ý nghĩa của câu Kinh Thánh quan trọng này trong bối cảnh nguyên văn, ngôn ngữ gốc, và sự ứng nghiệm trọn vẹn trong Chúa Cứu Thế Giê-xu.
Để hiểu trọn vẹn câu 14, chúng ta phải đặt nó trong dòng chảy của toàn bộ Thi Thiên 118. Đây là bài cuối cùng trong nhóm “Bài Ca Ha-lê-lu-gia” (Thi Thiên 113-118), thường được hát trong các lễ lớn của Y-sơ-ra-ên như Lễ Vượt Qua và Lễ Lều Tạm. Thi Thiên này mang đậm tính chất tạ ơn cộng đồng và cá nhân cho sự giải cứu của Đức Giê-hô-va.
Cấu trúc bài có thể được xem như một cuộc đối thoại giữa cộng đồng, cá nhân, và các thầy tế lễ:
- Lời kêu gọi tạ ơn của cả dân sự (câu 1-4): “Hãy cảm tạ Đức Giê-hô-va, vì Ngài là thiện.”
- Lời chứng cá nhân về sự giải cứu (câu 5-21): Đây là phần chứa câu 14, kể lại kinh nghiệm của một cá nhân (có thể là vua) bị các nước bao vây, nhưng nhờ cầu khẩn Đức Giê-hô-va, đã được giải cứu cách kỳ diệu.
- Lời đáp lại của cộng đồng và nghi lễ (câu 22-29): Cộng đồng đáp lại lời chứng bằng những lời tiên tri quan trọng (như “hòn đá bị thợ xây lo ra”, câu 22) và cùng nhau tiến vào nhà Chúa với cành cây.
Câu 14 nằm ở trung tâm của lời chứng cá nhân, như một lời tuyên xưng đỉnh cao sau khi kể lại cơn nguy khốn (câu 10-13) và trước khi reo lên sự vui mừng trong các trại người công bình (câu 15). Nó là cốt lõi của bài học kinh nghiệm.
Phân tích từ ngữ Hê-bơ-rơ sẽ mở ra chiều sâu đáng kinh ngạc của câu này. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, câu này đọc là: “`Oz v’zimrat Yah, vay’hi-li lishu’ah.” Mỗi từ then chốt mang một sắc thái mạnh mẽ:
1. `Oz (עֹז) - “Sức Mạnh”, “Sự Mạnh Mẽ”, “Đồn Lũy”: Từ này không chỉ nói về sức lực thể chất, mà còn chỉ về sự mạnh mẽ, năng lực, nơi ẩn náu kiên cố, thậm chí là một pháo đài. Khi tác giả tuyên bố “Đức Giê-hô-va là `oz của tôi,” ông đang nói rằng Chúa là nguồn năng lực bất tận, là thành trì bảo vệ vững chắc cho ông. Điều này vang vọng Thi Thiên 27:1: “Đức Giê-hô-va là sự sáng và sự cứu rỗi tôi: Tôi sẽ sợ ai? Đức Giê-hô-va là đồn lũy của mạng sống tôi: Tôi sẽ kinh hãi ai?”
2. Zimrat (זִמְרָת) - “Bài Ca”, “Sự Ca Ngợi”, “Sức Mạnh”: Đây là một từ phức tạp và tuyệt đẹp. Zimrah có nghĩa gốc là “bài hát,” “bài thánh ca,” “sự ca ngợi.” Tuy nhiên, trong một số ngữ cảnh (như Sáng Thế Ký 43:11, Ê-sai 23:16), nó còn có thể mang nghĩa là “sản phẩm tốt nhất,” “vinh quang,” hay thậm chí một dạng “sức mạnh” được biểu lộ. Vì vậy, “Zimrat Yah” (Bài ca của Đức Giê-hô-va) có thể hiểu là: (1) Bài hát mà tôi hát về Ngài; (2) Chính Ngài là chủ đề, nguồn cảm hứng và nội dung duy nhất cho bài hát của đời tôi; (3) Ngài là vinh quang và sự xuất sắc tối cao của tôi.
3. Yeshu’ah (יְשׁוּעָה) - “Sự Cứu Rỗi”, “Sự Giải Cứu”: Từ này xuất phát từ gốc yasha, có nghĩa là “cứu,” “giải thoát,” “ban cho sự chiến thắng.” Nó không chỉ là sự cứu khỏi hoàn cảnh, mà còn là sự giải cứu toàn diện, mang tính chiến thắng. Cụm “trở nên sự cứu rỗi tôi” chỉ một sự kiện lịch sử cụ thể: Đức Chúa Trời đã hành động và sự giải cứu của Ngài đã trở thành hiện thực khách quan, có thể kinh nghiệm được.
Như vậy, câu này tuyên bố: “Đức Giê-hô-va là sức mạnh/pháo đài của tôi, và là bài ca/vinh quang của tôi; chính Ngài đã trở nên sự giải cứu đắc thắng cho tôi.” Ba trụ cột này – Sức Mạnh, Bài Ca, Sự Cứu Rỗi – liên kết chặt chẽ với nhau, tạo nên một vòng tròn đức tin trọn vẹn.
Điều kỳ diệu nhất là lời tuyên xưng này không dừng lại trong Cựu Ước. Nó được lặp lại một cách trọng đại trong bài ca chiến thắng của dân Y-sơ-ra-ên sau khi vượt Biển Đỏ (Xuất Ê-díp-tô Ký 15:2). Và quan trọng hơn, nó tìm thấy sự ứng nghiệm trọn vẹn, sâu sắc nhất trong Chúa Giê-xu Christ.
Trong Tân Ước, sự “cứu rỗi” (yeshu’ah) được bày tỏ trọn vẹn qua danh của Chúa Giê-xu. Trong tiếng Hê-bơ-rơ, tên “Giê-xu” (Yeshua) chính là biến thể của từ yeshu’ah. Thiên sứ đã tuyên bố: “Người sẽ sanh một trai, ngươi khá đặt tên là JESUS, vì chính Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội.” (Ma-thi-ơ 1:21). Như vậy, Chúa Giê-xu chính là hiện thân của “sự cứu rỗi” mà Thi Thiên 118:14 nói đến.
Hơn nữa, Chúa Giê-xu chính là nguồn sức mạnh đích thực (`Oz) cho chúng ta. Phao-lô tuyên bố: “Tôi làm được mọi sự nhờ Đấng ban thêm sức cho tôi.” (Phi-líp 4:13). Và Ngài cũng là chủ đề duy nhất của bài ca mới (Zimrah) trong lòng chúng ta: “Ngài đã cứu chúng ta… hầu cho chúng ta khoe mình trong Đấng Christ Giê-xu.” (Ê-phê-sô 2:5, I Cô-rinh-tô 1:31). Sứ đồ Giăng thấy trong khải tượng một “bài ca mới” trước ngôi Chiên Con, là bài ca của sự cứu chuộc (Khải Huyền 5:9).
Chính Chúa Giê-xu cũng đã ám chỉ Thi Thiên 118 khi nói về chính mình là “hòn đá bị lo ra” (câu 22) trong Ma-thi-ơ 21:42. Sự chết và sống lại của Ngài là cuộc giải cứu vĩ đại nhất, biến Ngài trở nên “sự cứu rỗi” cho mọi ai tin.
Lời tuyên xưng “Chúa là sức mạnh và bài ca của tôi” không phải chỉ để ngâm nga, mà phải trở thành cấu trúc căn bản cho đời sống đức tin của chúng ta.
1. Khi Đối Diện Với Sự Yếu Đuối và Sợ Hãi: Trong những lúc bệnh tật, thất bại, áp lực đè nặng, bản năng tự nhiên của chúng ta là tìm sức nơi bản thân hoặc than vãn. Lời này dạy chúng ta phải tuyên bố lại sự thật. Thay vì nói “tôi không chịu nổi,” hãy tuyên xưng: “Lạy Chúa, Ngài là `Oz của con, là đồn lũy và sức mạnh của con trong lúc này.” Hãy nhớ lời Chúa phán với Phao-lô: “Ân điển ta đủ cho ngươi rồi, vì sức mạnh của ta nên trọn vẹn trong sự yếu đuối.” (II Cô-rinh-tô 12:9). Sự yếu đuối của chúng ta trở thành không gian để quyền năng của Christ bao phủ.
2. Khi Tâm Hồn Khô Khan và Mất Đi Tiếng Hát: Có những mùa tâm linh, chúng ta thấy lòng nặng trĩu, không còn cảm xúc hay niềm vui để ca ngợi. Lời này nhắc chúng ta rằng Chúa không chỉ là Đấng ban bài hát, mà Ngài chính là Bài Ca. Ngay cả khi chúng ta không “cảm thấy” thích hát, chúng ta vẫn có thể hát về Ngài, vì Ngài là chân lý khách quan. Hành động ca ngợi trong đức tin chính là vũ khí phá tan sự u ám (như Phao-lô và Si-la trong ngục tù, Công Vụ 16:25). Hãy bắt đầu hát, dù chỉ trong thì thầm, và để Ngài lấp đầy tâm hồn bằng chính Ngài – Zimrat của chúng ta.
3. Xây Dựng Nhận Thức Về Sự Cứu Rỗi Toàn Diện: Chúng ta thường nghĩ “sự cứu rỗi” chỉ là vé lên thiên đàng. Nhưng yeshu’ah của Chúa bao gồm sự cứu khỏi tội lỗi, quyền lực của Sa-tan, sự sợ hãi, và cả những hoàn cảnh khó khăn. Mỗi lần chúng ta kinh nghiệm sự giúp đỡ, sự an ủi, hay chiến thắng một cám dỗ, đó chính là Chúa đang “trở nên sự cứu rỗi” cho chúng ta một cách cụ thể. Hãy ghi nhớ và làm chứng về những lần như vậy, như tác giả Thi Thiên 118 đã làm.
4. Trong Sự Thờ Phượng Cá Nhân và Tập Thể: Câu Kinh Thánh này là một khuôn mẫu tuyệt vời cho lời cầu nguyện và thờ phượng. Hãy bắt đầu thời gian tĩnh nguyện bằng việc tuyên xưng: “Lạy Chúa, hôm nay con tuyên xưng Ngài là sức mạnh và bài ca của con.” Nó định hướng tâm trí chúng ta vào Chúa, chứ không vào nan đề. Trong Hội Thánh, khi chúng ta cùng hát lên những bài thánh ca tôn vinh Chúa Giê-xu là Đấng Cứu Rỗi, chúng ta đang đồng thanh tuyên xưng lẽ thật này, củng cố đức tin lẫn nhau.
Thi Thiên 118:14 không chỉ đơn thuần là một câu nói hay. Nó là lời tuyên bố định hình bản sắc của một con người của Đức Chúa Trời. Nó trả lời những câu hỏi căn cốt: Sức mạnh của tôi đến từ đâu? Điều gì làm nên niềm vui và ý nghĩa cuộc đời tôi? Hy vọng cứu rỗi của tôi dựa trên điều gì?
Lời đáp cho cả ba câu hỏi đều là: CHÚA. Khi chúng ta thật sự sống với nhận thức này, chúng ta sẽ tìm thấy sự vững vàng không lay chuyển như pháo đài, niềm vui bất biến như một bài ca bất tận, và sự an toàn tuyệt đối trong sự cứu rỗi mà Chúa Giê-xu Christ đã hoàn thành.
Cuối cùng, lời tuyên xưng này dẫn chúng ta đến với câu kết của chính Thi Thiên này, cũng là lời kết cho bài nghiên cứu này: “Hãy cảm tạ Đức Giê-hô-va, vì Ngài là thiện; vì sự thương xót Ngài còn đến đời đời.” (Thi Thiên 118:29). Nguyện đời sống mỗi chúng ta trở thành một bản nhạc sống động, cất cao lời ca về sức mạnh và sự cứu rỗi của Chúa chúng ta.