Vai trò của ngôi sao dẫn các nhà thông thái đến với Chúa Giê-xu?
Ngôi sao Bết-lê-hem là một trong những dấu chỉ kỳ diệu nhất trong câu chuyện Giáng Sinh. Nó đã dẫn đường cho các nhà thông thái từ phương Đông đến với Hài Nhi Giê-xu, Vua mới sinh của dân Giu-đa. Ngôi sao này không phải là một ngôi sao bình thường; nó là một dấu hiệu thiên thượng, báo trước sự ứng nghiệm lời tiên tri và sự xuất hiện của Đấng Cứu Thế. Trong bài nghiên cứu này, chúng ta sẽ khám phá vai trò của ngôi sao, bối cảnh Kinh Thánh, và ý nghĩa lâu dài của nó cho Cơ Đốc nhân ngày nay.
Ma-thi-ơ là sách Phúc Âm duy nhất ghi lại sự kiện các nhà thông thái (μάγοι) và ngôi sao lạ. Đoạn Kinh Thánh này kể rằng:
Khi Đức Chúa Jêsus đã sanh tại thành Bết-lê-hem, xứ Giu-đê, đang đời vua Hê-rốt, có mấy thầy bác sĩ ở đông phương đến thành Giê-ru-sa-lem, mà hỏi rằng: Vua dân Giu-đa mới sanh tại đâu? Vì chúng ta đã thấy ngôi sao Ngài bên đông phương, nên đến đặng thờ lạy Ngài. (Ma-thi-ơ 2:1-2, Bản Truyền Thống)
Các nhà thông thái này (còn được gọi là đạo sĩ, nhà chiêm tinh) đã quan sát thấy một ngôi sao đặc biệt báo hiệu sự ra đời của một vị vua. Họ đã lên đường đến Giê-ru-sa-lem, thủ đô của dân Giu-đa, để tìm kiếm vị vua ấy. Khi vua Hê-rốt nghe tin, ông ta bối rối và triệu tập các thầy tế lễ cả cùng các thầy thông giáo để tra hỏi về nơi Đấng Christ sẽ sinh ra. Họ trả lời dựa trên lời tiên tri Mi-chê 5:2 rằng Đấng ấy sẽ sinh tại Bết-lê-hem. Hê-rốt bí mật cho gọi các nhà thông thái, hỏi kỹ về thời gian ngôi sao xuất hiện, rồi sai họ đến Bết-lê-hem và dặn khi tìm thấy Hài Nhi thì báo lại cho ông.
Mấy thầy nghe vua phán xong, liền đi. Kìa, ngôi sao mà họ đã thấy bên đông phương, đi trước mặt cho đến chừng ngay trên chỗ con trẻ ở mới dừng lại. Mấy thầy thấy ngôi sao, mừng rỡ quá bội. (câu 9-10)
Họ vào nhà, thấy con trẻ cùng Ma-ri, mẹ Ngài, thì sấp mình thờ lạy và dâng các lễ vật: vàng, nhũ hương, và một dược. Sau đó, trong giấc chiêm bao, họ được cảnh báo đừng trở lại gặp Hê-rốt, nên đã đi đường khác về xứ mình.
Các học giả Kinh Thánh đã tranh luận nhiều về bản chất của ngôi sao Bết-lê-hem. Một số cho rằng đó là một hiện tượng thiên văn tự nhiên, chẳng hạn như sự giao hội của các hành tinh (sao Mộc và sao Thổ năm 7 TCN), một sao chổi (như sao chổi Halley xuất hiện năm 12 TCN), hoặc một siêu tân tinh (sao băng). Tuy nhiên, những giải thích tự nhiên khó có thể làm sáng tỏ hành vi đặc biệt của ngôi sao: nó "đi trước mặt" các nhà thông thái và "dừng lại" ngay trên chỗ ở của Hài Nhi (câu 9). Điều này cho thấy sự chuyển động có chủ đích, không giống như bất kỳ thiên thể tự nhiên nào.
Trong tiếng Hy Lạp, từ "ngôi sao" (ἀστήρ, astēr) có thể chỉ bất kỳ vật thể sáng nào trên trời, bao gồm cả các hành tinh, sao chổi, hoặc một hiện tượng ánh sáng. Mô tả của Ma-thi-ơ gợi nhớ đến sự hiện diện của Đức Chúa Trời trong Cựu Ước, như trụ mây dẫn dắt dân Y-sơ-ra-ên (Xuất Ê-díp-tô Ký 13:21). Nhiều nhà thần học tin rằng ngôi sao này là một biểu hiện siêu nhiên, có thể là một thiên sứ hoặc ánh sáng vinh quang của Đức Chúa Trời (Shekinah). Dù là gì, nó chắc chắn là một dấu chỉ từ trời, được Đức Chúa Trời sắp đặt để hướng dẫn những người tìm kiếm chân chính đến với Con Ngài.
Ngôi sao đóng ba vai trò chính:
1. Báo hiệu: Nó xuất hiện lần đầu ở phương Đông để báo cho các nhà thông thái biết về sự giáng sinh của Vua dân Giu-đa. Điều này cho thấy Đức Chúa Trời đã dùng những phương tiện mà họ quen thuộc (thiên văn) để thu hút sự chú ý của họ. Họ nhận ra ý nghĩa của nó và quyết định lên đường.
2. Dẫn đường: Sau khi gặp Hê-rốt và được chỉ dẫn về Bết-lê-hem, ngôi sao lại xuất hiện và dẫn họ một cách cụ thể từ Giê-ru-sa-lem đến Bết-lê-hem, thậm chí dừng lại trên nơi ở của Hài Nhi. Điều này khẳng định rằng sự hướng dẫn của Đức Chúa Trời là chính xác và cá nhân; Ngài không chỉ dẫn chúng ta đến một địa điểm chung chung mà còn đến tận nơi gặp gỡ với Chúa Cứu Thế.
3. Xác nhận: Sự xuất hiện trở lại của ngôi sao khiến các nhà thông thái vui mừng lớn (câu 10). Niềm vui này bắt nguồn từ việc họ thấy dấu chỉ của Đức Chúa Trời xác nhận rằng họ đang đi đúng hướng. Ngôi sao củng cố đức tin của họ và đưa họ đến sự thờ phượng.
Ngôi sao Bết-lê-hem không chỉ là một hiện tượng đơn lẻ; nó là sự ứng nghiệm của lời tiên tri Cựu Ước. Đáng chú ý nhất là lời tiên tri trong Dân Số Ký 24:17:
Tôi thấy người, nhưng chẳng phải bây giờ; Tôi xem người, nhưng chẳng phải gần. Một ngôi sao hiện ra từ Gia-cốp, Một cây phủ việt trỗi lên từ Y-sơ-ra-ên, Sẽ đánh vào màng tang Mô-áp Và hủy diệt con cháu của loạn nghịch. (Bản Truyền Thống)
Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ "ngôi sao" là כּוֹכָב (kokhav), và "cây phủ việt" (quyền trượng) là שֵׁבֶט (shevet). Lời tiên tri này do Balaam, một nhà tiên tri ngoại bang, nói ra. Nó ám chỉ một vị vua tương lai từ dòng dõi Gia-cốp sẽ như một ngôi sao sáng. Truyền thống Do Thái từ lâu đã giải thích câu này nói về Đấng Mê-si. Các nhà thông thái, có thể quen thuộc với Kinh Thánh Do Thái do ảnh hưởng của người Do Thái lưu vong tại Babylon, có thể đã nhận ra dấu hiệu này.
Ngoài ra, tiên tri Mi-chê 5:2 tiên báo Đấng cai trị sẽ ra từ Bết-lê-hem. Ngôi sao đã dẫn các nhà thông thái đến đúng nơi đó. Sự kết hợp giữa lời tiên tri và dấu chỉ thiên nhiên cho thấy Đức Chúa Trời là Đấng làm ứng nghiệm mọi lời hứa.
Câu chuyện các nhà thông thái và ngôi sao có ý nghĩa thần học sâu sắc.
1. Ơn cứu rỗi cho mọi dân tộc: Đức Chúa Trời quan tâm đến mọi dân tộc, không chỉ riêng dân Y-sơ-ra-ên. Các nhà thông thái là người ngoại bang, có thể từ Ba Tư hoặc Ả Rập. Việc họ được kêu gọi đến thờ phượng Đấng Mê-si báo trước sự mở rộng của ơn cứu rỗi cho toàn thể nhân loại (Ê-phê-sô 3:6).
2. Mặc khải chung và mặc khải đặc biệt: Ngôi sao là biểu tượng của sự mặc khải chung (general revelation). Đức Chúa Trời bày tỏ chính Ngài qua thiên nhiên (Rô-ma 1:20). Tuy nhiên, để tìm được Chúa Giê-xu, họ cần thêm sự mặc khải đặc biệt—Kinh Thánh (lời tiên tri về Bết-lê-hem). Điều này dạy chúng ta rằng thiên nhiên có thể dẫn chúng ta đến gần Đức Chúa Trời, nhưng chúng ta cần Lời Ngài để biết chính xác về Chúa Cứu Thế.
3. Đáp ứng bằng đức tin, vâng lời và thờ phượng: Các nhà thông thái đã đáp lại bằng đức tin, sự vâng lời, và thờ phượng. Họ không do dự khi lên đường, và khi gặp được Hài Nhi, họ sấp mình thờ lạy. Họ cũng dâng những lễ vật quý giá, tượng trưng cho sự nhận biết Chúa Giê-xu là Vua (vàng), là Thầy Tế Lễ Thượng Phẩm (nhũ hương), và là Đấng chịu chết (một dược). Đây là mẫu mực cho mọi tín hữu: tìm kiếm Chúa, thờ phượng Ngài, và dâng hiến những gì tốt nhất.
Câu chuyện ngôi sao và các nhà thông thái không chỉ là một sự kiện lịch sử; nó chứa đựng nhiều bài học thiết thực cho chúng ta hôm nay:
1. Hãy là người tìm kiếm Chúa Giê-xu: Giống như các nhà thông thái, chúng ta cần có lòng khao khát tìm kiếm Chúa. Họ đã bỏ công sức, thời gian, và chấp nhận rủi ro để tìm gặp Vua mới sinh. Chúng ta cũng phải nỗ lực tìm kiếm Chúa qua sự cầu nguyện, học Kinh Thánh, và vâng theo tiếng Ngài.
2. Nhận biết và đi theo sự hướng dẫn của Đức Chúa Trời: Đức Chúa Trời hướng dẫn chúng ta bằng nhiều cách: qua Lời Ngài, qua Đức Thánh Linh, qua Hội Thánh, và qua những hoàn cảnh. Ngôi sao là dấu chỉ rõ ràng; chúng ta cần nhạy bén để nhận ra sự dẫn dắt của Chúa và vâng theo, ngay cả khi nó dẫn đến những nơi không quen thuộc.
3. Vui mừng khi thấy Chúa hành động: Các nhà thông thái "mừng rỡ quá bội" khi thấy ngôi sao lại xuất hiện. Chúng ta cũng nên vui mừng khi thấy Chúa đang làm việc trong đời sống mình, khi Ngài xác nhận con đường của chúng ta, và khi chúng ta cảm nhận được sự hiện diện của Ngài.
4. Thờ phượng và dâng hiến: Khi tìm thấy Chúa Giê-xu, phản ứng đầu tiên của chúng ta phải là thờ phượng. Chúng ta dâng cho Ngài thời gian, tài năng, của cải, và chính bản thân mình. Những món quà của các nhà thông thái cho thấy sự tôn kính và nhận biết thân vị của Chúa Giê-xu.
5. Đề phòng những kẻ chống đối Chúa: Vua Hê-rốt giả vờ muốn thờ phượng nhưng thực chất muốn tiêu diệt Chúa Giê-xu. Chúng ta cần cảnh giác trước những ảnh hưởng của thế gian có thể lừa dối và lôi kéo chúng ta xa rời Chúa.
6. Trở thành ánh sáng cho người khác: Chúa Giê-xu phán: "Ta là sự sáng của thế gian" (Giăng 8:12). Là con cái Chúa, chúng ta được kêu gọi phản chiếu ánh sáng của Ngài, dẫn dắt người khác đến với Chúa Cứu Thế, giống như ngôi sao đã dẫn các nhà thông thái.
Ngôi sao Bết-lê-hem đóng một vai trò quan trọng trong lịch sử cứu rỗi. Nó là dấu chỉ thiên thượng hướng dẫn những người thành tâm tìm kiếm Chúa đến với Đấng Mê-si. Qua câu chuyện này, Đức Chúa Trời bày tỏ rằng Ngài muốn mọi dân tộc đều được cứu và đến với sự hiểu biết lẽ thật (1 Ti-mô-thê 2:4). Ngày nay, Chúa Giê-xu vẫn là ánh sáng cho thế gian, và chúng ta có đặc ân được đi theo ánh sáng đó, thờ phượng Ngài, và chia sẻ ánh sáng cho những người xung quanh. Ước mong mỗi chúng ta luôn có lòng khao khát tìm kiếm Chúa, vâng theo sự dẫn dắt của Ngài, và dâng lên Ngài sự thờ phượng chân thành.