Mối liên hệ giữa "Sự Sáng" trong Giăng 1:4-9 và "Ngôi Lời"
Trong phần mở đầu tuyệt vời của sách Phúc Âm Giăng, tác giả giới thiệu Chúa Giê-xu Christ như là “Ngôi Lời” (Logos) đời đời, Đấng đã trở nên xác thịt và ở giữa chúng ta (Giăng 1:14). Đoạn Kinh Thánh đặc biệt Giăng 1:4-9 tập trung vào hai khái niệm then chốt: sự sống và sự sáng liên quan đến Ngôi Lời. Bài nghiên cứu này sẽ khám phá mối liên hệ sâu sắc giữa “Sự Sáng” và “Ngôi Lời” và làm sáng tỏ sứ mệnh cứu rỗi của Chúa Giê-xu được bày tỏ qua hình ảnh này.
I. Bối Cảnh và Nguyên Văn Giăng 1:1-18
Đoạn Kinh Thánh mở đầu sách Phúc Âm Giăng (1:1-18) là một bản tóm tắt thần học cao siêu về thân vị và công việc của Chúa Giê-xu. “Ngôi Lời” (Ὁ Λόγος, Ho Logos) hiện hữu từ ban đầu, là Đức Chúa Trời và ở cùng Đức Chúa Trời (câu 1). Ngài là Đấng sáng tạo muôn vật (câu 3). Câu 4 tuyên bố: “Trong Ngài có sự sống, sự sống là sự sáng của loài người.” (Bản Truyền thống 1925). Tiếp theo, câu 5: “Sự sáng soi trong tối tăm, tối tăm chẳng hề nhận lấy sự sáng.” Sau đó, Giăng Báp-tít được giới thiệu như một nhân chứng về sự sáng (câu 6-8), và câu 9 tóm tắt: “Sự sáng thật, sự sáng soi sáng mọi người, đã đến thế gian.”
Như vậy, Ngôi Lời – Đức Chúa Giê-xu – là nguồn của sự sống và là nguồn của sự sáng. Hai khái niệm này quyện chặt vào nhau và cùng nói lên sứ mệnh cứu độ của Ngài.
II. Ngôi Lời – Nguồn Sự Sống (Giăng 1:4a)
Trong nguyên ngữ Hy Lạp, từ “sự sống” ở đây là ζωή (zōē). Đây không chỉ là sự sống thể chất (βίος, bios) mà chủ yếu là sự sống đời đời, sự sống thuộc linh mà Đức Chúa Trời ban cho những ai tin Ngài (xem Giăng 3:16, 10:10). “Trong Ngài có sự sống” – tất cả sự sống đều bắt nguồn từ Ngôi Lời, vì Ngài là Đấng Tạo Hóa (câu 3). Nhưng đặc biệt hơn, sự sống ở đây là sự sống thần thượng, sự sống vĩnh cửu. Điều này nhấn mạnh rằng Chúa Giê-xu chính là nguồn duy nhất của sự sống đời đời.
III. Sự Sống Là Sự Sáng Của Loài Người (Giăng 1:4b)
Tiếp theo, tác giả nói: “sự sống là sự sáng của loài người”. Mối liên hệ nhân quả: sự sống (đời đời) tự nó trở thành ánh sáng cho nhân loại. Tại sao? Vì sự sống từ Chúa mang theo sự hiểu biết về Đức Chúa Trời, sự thật, sự công chính, và ơn cứu rỗi. Trong Kinh Thánh, ánh sáng (φῶς, phōs) thường tượng trưng cho sự mặc khải của Đức Chúa Trời, sự thánh khiết, sự cứu rỗi, và sự hiện diện của Ngài (Thi Thiên 27:1; Ê-sai 9:2; 1 Giăng 1:5). Ánh sáng xua tan bóng tối của tội lỗi, sự chết, và sự lầm lạc.
Do đó, Ngôi Lời ban sự sống đời đời, và chính sự sống ấy chiếu rọi như một ngọn đèn dẫn đường cho con người ra khỏi tối tăm. Điều này cho thấy sự cứu rỗi không chỉ là việc được sống mãi mãi, mà còn là việc được bước đi trong ánh sáng của Chúa, biết Ngài và thuộc về Ngài.
IV. Sự Sáng Soi Trong Tối Tăm (Giăng 1:5)
Câu 5 mô tả cuộc đối đầu giữa ánh sáng và bóng tối: “Sự sáng soi trong tối tăm, tối tăm chẳng hề nhận lấy sự sáng.” Bóng tối (σκοτία, skotia) ở đây biểu trưng cho thế giới sa ngã dưới quyền lực của tội lỗi và Sa-tan (Giăng 12:31; Ê-phê-sô 6:12). Ánh sáng của Ngôi Lời chiếu vào bóng tăm, nhưng bóng tăm “không nhận lấy” ánh sáng. Động từ “nhận lấy” (καταλαμβάνω, katalambanō) có thể hiểu là “nắm lấy, hiểu, hoặc chế ngự”. Tùy theo ngữ cảnh, ý nghĩa phổ biến là bóng tối không hiểu ánh sáng (nghĩa tri thức), không tiếp nhận ánh sáng (nghĩa thuộc linh), và cũng không thể dập tắt ánh sáng (nghĩa chiến thắng). Dù bóng tối chống đối, ánh sáng vẫn chiếu rọi, không bị dập tắt. Điều này báo trước sự chối bỏ của thế gian đối với Chúa Giê-xu, nhưng cuối cùng Ngài vẫn chiến thắng (Giăng 16:33).
V. Giăng Báp-tít Làm Chứng Về Sự Sáng (Giăng 1:6-8)
Giăng Báp-tít được giới thiệu như “người được sai đến từ Đức Chúa Trời” (câu 6). Sứ mệnh của ông là “làm chứng về sự sáng, hầu cho bởi người mà mọi người đều tin” (câu 7). Ông không phải là ánh sáng, mà chỉ là người làm chứng về ánh sáng. Điều này nhấn mạnh tính tối cao của Chúa Giê-xu – Ngài mới là ánh sáng thật. Giăng chỉ là người dọn đường, giới thiệu Đấng Mê-si. Điều này cũng dạy chúng ta về vai trò của Cơ đốc nhân ngày nay: chúng ta không phải là ánh sáng, nhưng chúng ta phản chiếu ánh sáng của Chúa Giê-xu và làm chứng về Ngài.
VI. Sự Sáng Thật Đã Đến Thế Gian (Giăng 1:9)
Câu 9 tóm kết: “Sự sáng thật, sự sáng soi sáng mọi người, đã đến thế gian.” “Sự sáng thật” (τὸ φῶς τὸ ἀληθινόν) – ánh sáng chân thật, đối lập với mọi ánh sáng giả mạo hoặc tạm bợ. Đức Chúa Giê-xu chính là ánh sáng thật, Ngài đến không chỉ cho một nhóm người, mà “soi sáng mọi người”. Điều này không có nghĩa mọi người đều được cứu, nhưng ánh sáng của Ngài chiếu rọi trên tất cả nhân loại, mời gọi mọi người tin nhận. Ánh sáng ấy vạch trần tội lỗi và chỉ ra con đường giải thoát (Giăng 3:19-21).
VII. Mối Liên Hệ Mật Thiết Giữa Ngôi Lời, Sự Sống và Sự Sáng
Qua các câu trên, chúng ta thấy rằng Ngôi Lời là nguồn của sự sống, và sự sống ấy tỏa ra như ánh sáng. Không có ánh sáng nào ngoài Ngôi Lời, và không có sự sống đời đời nào tách rời khỏi ánh sáng của Ngài. Trong thần học Giăng, “sự sống” và “sự sáng” là hai khía cạnh của cùng một thực tại cứu rỗi. Chúa Giê-xu phán: “Ta là sự sáng của thế gian; người nào theo ta, chẳng đi trong nơi tối tăm, nhưng có ánh sáng của sự sống.” (Giăng 8:12). Ở đây, “ánh sáng của sự sống” kết hợp cả hai: theo Chúa Giê-xu là bước đi trong ánh sáng và nhận được sự sống.
Ngoài ra, 1 Giăng 1:5-7 cũng lặp lại chủ đề này: “Đức Chúa Trời là sự sáng, trong Ngài chẳng có sự tối tăm đâu... nếu chúng ta đi trong sự sáng cũng như chính mình Ngài ở trong sự sáng, thì chúng ta giao thông với nhau; và huyết của Đức Chúa Giê-xu, Con Ngài, làm sạch mọi tội chúng ta.” Chúa Giê-xu là sự sáng vì Ngài bày tỏ Đức Chúa Trời, và qua Ngài chúng ta được thanh tẩy tội lỗi và có sự sống đời đời.
VIII. Sứ Mệnh Cứu Rỗi Của Chúa Giê-xu Qua Hình Ảnh Ánh Sáng
Sứ mệnh cứu rỗi của Chúa Giê-xu được bày tỏ rõ nét trong hình ảnh ánh sáng. Ngài đến thế gian để:
- Chiếu rọi sự thật về Đức Chúa Trời và về con người: Ánh sáng vạch trần tội lỗi (Giăng 3:20) nhưng cũng bày tỏ tình yêu và ân điển của Đức Chúa Trời (Giăng 1:14, 17).
- Đem sự sống đời đời cho những ai tin: Như ánh sáng mang lại sự sống cho vạn vật (thực vật quang hợp), ánh sáng thuộc linh của Chúa Giê-xu mang lại sự sống vĩnh cửu (Giăng 3:16).
- Chiến thắng quyền lực bóng tối: Ánh sáng xua đuổi bóng tối; Chúa Giê-xu đã đánh bại tội lỗi và sự chết qua sự chết và sống lại của Ngài (Giăng 12:31-32; Cô-lô-se 2:15).
- Dẫn dắt con người đến với Chúa: Như ánh sáng dẫn đường trong đêm tối, Chúa Giê-xu là đường đi, lẽ thật, và sự sống (Giăng 14:6).
IX. Áp Dụng Thực Tiễn Cho Đời Sống Cơ Đốc
Lẽ thật về Ngôi Lời là ánh sáng không chỉ là giáo lý suông, mà cần được áp dụng vào đời sống hằng ngày của mỗi tín hữu.
1. Nhận Biết Chúa Giê-xu Là Ánh Sáng Thật
Trước hết, chúng ta phải tin nhận Chúa Giê-xu là ánh sáng duy nhất có thể giải cứu chúng ta khỏi bóng tối tội lỗi. Không có nguồn sáng nào khác (triết học, tôn giáo, chủ nghĩa) có thể đem lại sự sống đời đời. “Vả, sự sống đời đời là nhìn biết Cha, tức là Đức Chúa Trời có một và thật, cùng Giê-xu Christ, là Đấng Cha đã sai đến.” (Giăng 17:3).
2. Bước Đi Trong Ánh Sáng
Khi đã tin, chúng ta được kêu gọi “bước đi trong sự sáng” (1 Giăng 1:7). Điều này bao gồm:
- Sống công chính, yêu thương, chân thật: Ánh sáng bày tỏ đức tính của Chúa, nên đời sống chúng ta cũng phải phản chiếu những đức tính đó (Ê-phê-sô 5:8-9).
- Xưng tội và được thanh tẩy bởi huyết Chúa: Khi phạm tội, chúng ta không được giấu giếm nhưng xưng ra để được tha thứ và tẩy sạch (1 Giăng 1:9).
- Tránh xa những việc tối tăm: “Chớ dự vào công việc vô ích của sự tối tăm” (Ê-phê-sô 5:11).
3. Làm Chứng Về Ánh Sáng
Như Giăng Báp-tít, chúng ta được sai đi làm chứng về ánh sáng (Giăng 1:7-8). Bằng lời nói và đời sống, chúng ta giới thiệu Chúa Giê-xu cho người khác, để họ cũng có cơ hội tin và được cứu. Chúa phán: “Các ngươi là sự sáng của thế gian... Sự sáng các ngươi hãy soi trước mặt người ta như vậy, đặng họ thấy những việc lành của các ngươi, và ngợi khen Cha các ngươi ở trên trời.” (Ma-thi-ơ 5:14,16).
4. Sống Trong Sự Hiện Diện Của Đấng Christ – Nguồn Sự Sống
Chúng ta cần duy trì mối thông công mật thiết với Chúa qua Lời Ngài và cầu nguyện, vì Ngài là nguồn sống. Giống như cành nho gắn liền với gốc nho (Giăng 15:4-5), chúng ta phải ở trong Ngài để có sự sống và để ánh sáng của Ngài tỏa ra qua chúng ta.
X. Kết Luận
Mối liên hệ giữa “Sự Sáng” trong Giăng 1:4-9 và “Ngôi Lời” là rất mật thiết: Ngôi Lời chính là Ánh Sáng, và Ngôi Lời ban Sự Sống. Qua hình ảnh ánh sáng, sứ mệnh cứu rỗi của Chúa Giê-xu được bày tỏ rõ ràng: Ngài đến để chiếu sáng trong tối tăm, đem sự sống đời đời cho những ai tiếp nhận Ngài. Lời mời gọi dành cho chúng ta là tin nhận Ngài, bước đi trong ánh sáng của Ngài, và làm chứng về ánh sáng ấy cho thế giới đang chìm đắm trong bóng tối. Ước mong mỗi chúng ta luôn sống như con cái sự sáng, để danh Chúa được tôn cao.