Lời tiên tri Ê-sai 7:14 ứng nghiệm thế nào trong Ma-thi-ơ 1:23?
Kinh Thánh Cựu Ước chứa đựng nhiều lời tiên tri về Đấng Mê-si – Chúa Cứu Thế Giê-xu. Một trong những lời tiên tri quan trọng và được trích dẫn trực tiếp trong Tân Ước là Ê-sai 7:14. Ma-thi-ơ 1:23 đã trích dẫn lời này để khẳng định sự giáng sinh của Chúa Giê-xu chính là sự ứng nghiệm trọn vẹn lời tiên tri ấy. Bài viết này sẽ đi sâu vào bối cảnh, ý nghĩa và sự ứng nghiệm của lời tiên tri, đồng thời rút ra những bài học thiết thực cho đời sống Cơ Đốc nhân ngày nay.
I. Bối cảnh lịch sử của Ê-sai 7:14
Để hiểu rõ lời tiên tri trong Ê-sai 7:14, chúng ta cần quay lại bối cảnh lịch sử của nó. Khoảng năm 734 TCN, vương quốc Giu-đa dưới thời vua A-cha đang đối diện với mối đe dọa từ liên minh Sy-ri (A-ram) và Y-sơ-ra-ên (vương quốc phía Bắc). Vua Rê-xin của Sy-ri và vua Phê-ca của Y-sơ-ra-ên liên kết tấn công Giu-đa, khiến vua A-cha và dân chúng "động lòng như cây rừng bị gió rung" (Ê-sai 7:2).
Trong lúc lo sợ, Đức Giê-hô-va sai tiên tri Ê-sai đến gặp A-cha và bảo ông hãy vững lòng, vì liên minh ấy sẽ không thành công. Đức Chúa Trời còn mời A-cha xin một dấu lạ, dù ở trên trời cao hay dưới đất sâu, nhưng A-cha từ chối với lý do không dám thử Đức Giê-hô-va (Ê-sai 7:10-12). Tuy nhiên, Đức Chúa Trời vẫn ban cho một dấu hiệu:
"Vậy nên, chính Chúa sẽ cho các ngươi một dấu: nầy, một gái đồng trinh sẽ chịu thai, và sinh một con trai, rồi người ta sẽ đặt tên con trai đó là Em-ma-nu-ên." (Ê-sai 7:14, Kinh Thánh Truyền Thống 1925)
Trong bối cảnh trước mắt, lời tiên tri này có thể ứng nghiệm ngay thời đó. Một số học giả cho rằng đó là con trai của tiên tri Ê-sai (Ê-sai 8:3) hoặc một đứa trẻ khác. Tuy nhiên, từ "gái đồng trinh" (tiếng Hê-bơ-rơ: עַלְמָה – almah) thường chỉ một thiếu nữ trẻ đang trong độ tuổi có thể kết hôn, thường hàm ý đồng trinh. Dấu hiệu đặc biệt này – một nữ đồng trinh sinh con – thực sự chỉ hoàn toàn ứng nghiệm nơi Chúa Giê-xu, như Ma-thi-ơ đã ghi lại.
II. Giải nghĩa từ ngữ: "đồng trinh" và "Em-ma-nu-ên"
1. Từ "đồng trinh"
Trong tiếng Hê-bơ-rơ, từ almah xuất hiện 7 lần trong Cựu Ước (Sáng 24:43; Xuất 2:8; Thi 68:25; Nhã-ca 1:3; 6:8; Ê-sai 7:14). Trong mỗi ngữ cảnh, nó đều chỉ một cô gái trẻ chưa chồng, thường mang ý nghĩa đồng trinh. Khi Cựu Ước được dịch sang tiếng Hy Lạp (Bản Bảy Mươi, LXX), các dịch giả đã dùng từ παρθένος (parthenos) – từ chuyên chỉ "người nữ đồng trinh". Điều này cho thấy từ thế kỷ thứ 3 TCN, người Do Thái nói tiếng Hy Lạp đã hiểu almah ở đây là "đồng trinh".
2. Tên "Em-ma-nu-ên"
"Em-ma-nu-ên" là cách phiên âm từ tiếng Hê-bơ-rơ עִמָּנוּ אֵל (Immanu El), nghĩa là "Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta". Đây không chỉ là một cái tên thông thường mà còn là lời tuyên bố về bản tính của Đấng Mê-si: Ngài là Đức Chúa Trời nhập thể, sống giữa loài người.
III. Sự ứng nghiệm trong Ma-thi-ơ 1:23
Ma-thi-ơ, một sứ đồ của Chúa Giê-xu, viết sách Phúc Âm đầu tiên với mục đích chứng minh Chúa Giê-xu chính là Đấng Mê-si mà các tiên tri đã báo trước. Trong chương 1, ông kể về sự giáng sinh của Chúa Giê-xu như sau:
"Giô-sép, con cháu Đa-vít, ngươi chớ ngại lấy Ma-ri làm vợ; vì con mà người chịu thai đó là bởi Đức Thánh Linh. Người sẽ sanh một trai, ngươi khá đặt tên là Jêsus, vì chính Ngài sẽ cứu dân mình ra khỏi tội... Tất cả sự ấy đã xảy ra, để ứng nghiệm lời Chúa đã phán bởi đấng tiên tri rằng: Nầy, một gái đồng trinh sẽ chịu thai, và sẽ sanh một con trai, rồi người ta sẽ đặt tên con trai ấy là Em-ma-nu-ên; nghĩa là: Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta." (Ma-thi-ơ 1:20-23, KTTT 1925)
Như vậy, Ma-thi-ơ trực tiếp trích dẫn Ê-sai 7:14 và áp dụng cho Chúa Giê-xu. Ông chỉ rõ:
- Ma-ry là một gái đồng trinh (παρθένος) khi chịu thai – bởi quyền năng của Đức Thánh Linh.
- Người con sinh ra là một trai, được đặt tên là Giê-xu (có nghĩa "Giê-hô-va cứu rỗi"), đồng thời được gọi là Em-ma-nu-ên – Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta.
Sự đồng trinh của Ma-ry không chỉ là một chi tiết lịch sử, mà còn là dấu chỉ thiêng liêng, thể hiện sự can thiệp siêu nhiên của Đức Chúa Trời trong lịch sử cứu rỗi. Nó bảo đảm rằng Chúa Giê-xu không mang tội di truyền từ A-đam, vì Ngài không sinh bởi người nam, mà bởi Thánh Linh. Do đó, Ngài có thể trở nên Chiên Con vô tội chịu chết thế cho tội lỗi nhân loại.
IV. Giải thích thần học về sự ứng nghiệm
Sự ứng nghiệm của Ê-sai 7:14 trong Ma-thi-ơ 1:23 không phải là một sự ngẫu nhiên hay lạm dụng văn bản, mà là sự hoàn tất trọn vẹn ý định của Đức Chúa Trời đã bày tỏ qua các tiên tri.
1. Bản tính của Đấng Mê-si: Em-ma-nu-ên khẳng định Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta. Trong Chúa Giê-xu, Đức Chúa Trời đã mặc lấy xác thịt (Giăng 1:14), Ngài là "Đức Chúa Trời bày tỏ trong xác thịt" (1 Ti-mô-thê 3:16). Vì vậy, sự nhập thể là trung tâm của đức tin Cơ Đốc.
2. Tính siêu việt của lời tiên tri: Lời tiên tri này có thể có một phần ứng nghiệm gần (như việc sinh con của một người nữ thời Ê-sai), nhưng ứng nghiệm trọn vẹn và cao trọng nhất chỉ có thể là Chúa Giê-xu. Các tiên tri thường nói tiên tri về tương lai xa với những hình ảnh gần, nhưng Đức Thánh Linh đã soi dẫn Ma-thi-ơ hiểu đúng ý nghĩa.
3. Sự đồng trinh của Ma-ry: Giáo lý về sự đồng trinh thụ thai đã được Hội thánh tin nhận ngay từ ban đầu. Nó tương thích với các lời tiên tri khác như Sáng thế 3:15 (dòng dõi người nữ), Mi-chê 5:2 (Đấng cai trị ra từ Bết-lê-hem).
4. Các bằng chứng bên ngoài: Sử gia Do Thái Josephus và các nguồn khác cũng ghi nhận sự đồng trinh của Ma-ry, dù với nhiều quan điểm khác nhau, nhưng xác nhận rằng niềm tin này đã có từ rất sớm.
V. Ứng dụng thực tiễn cho đời sống Cơ Đốc nhân
Lời tiên tri Ê-sai 7:14 và sự ứng nghiệm trong Ma-thi-ơ 1:23 không chỉ là sự thật lịch sử, mà còn mang lại nhiều bài học thiêng liêng và thực tiễn cho chúng ta ngày nay.
1. Chúa Giê-xu là Em-ma-nu-ên – Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta. Nhận thức này mang lại sự an ủi, bình an và sức mạnh. Dù chúng ta đang trong hoàn cảnh nào – bệnh tật, khó khăn, cô đơn – Chúa luôn hiện diện. Ngài không chỉ là một Đức Chúa Trời ở xa, mà là Đấng đã trở nên con người, thấu hiểu mọi nỗi đau của chúng ta (Hê-bơ-rơ 4:15).
2. Tin cậy vào lời tiên tri và lời hứa của Đức Chúa Trời. Nếu lời tiên tri về sự giáng sinh của Đấng Mê-si đã được ứng nghiệm chính xác, thì mọi lời hứa khác của Chúa trong Kinh Thánh cũng chắc chắn sẽ thành hiện thực. Điều này củng cố đức tin của chúng ta vào sự trung tín của Ngài.
3. Sống thánh khiết như Ma-ry. Ma-ry là tấm gương của sự vâng phục, khiêm nhường và tin cậy Chúa. Khi được thiên sứ báo tin, bà đáp: "Tôi đây là tôi tớ của Chúa; xin sự ấy xảy ra cho tôi như lời ngươi truyền!" (Lu-ca 1:38). Chúng ta cũng được kêu gọi sống đời sống thánh khiết, dâng mình cho ý muốn của Đức Chúa Trời.
4. Rao truyền Tin Lành Em-ma-nu-ên. Chúng ta có trách nhiệm chia sẻ cho người khác biết rằng Đức Chúa Trời đã đến ở cùng loài người qua Chúa Giê-xu, và Ngài ban sự cứu rỗi cho bất cứ ai tin nhận. Đây là trung tâm của sứ điệp Cơ Đốc.
VI. Kết luận
Lời tiên tri Ê-sai 7:14 là một trong những lời tiên tri rõ ràng nhất về Đấng Mê-si. Sự ứng nghiệm của nó trong Ma-thi-ơ 1:23 xác nhận Chúa Giê-xu chính là Em-ma-nu-ên, Đức Chúa Trời ở cùng chúng ta. Qua sự giáng sinh bởi nữ đồng trinh Ma-ry, Đức Chúa Trời đã bước vào lịch sử nhân loại để cứu chuộc chúng ta. Điều này không chỉ là nền tảng của đức tin Cơ Đốc, mà còn là nguồn hy vọng và an ủi cho mỗi tín hữu. Hãy sống mỗi ngày với nhận thức sâu sắc rằng Chúa luôn ở cùng chúng ta, và hãy trung tín làm chứng về Ngài cho thế giới.